Tevhid Ve Marifetle İlgili Konular

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

FİİLDE KULUN ETKİSİ

Şunu bil ki; Allahu Teâlâ, ezelde verdiği bazı hükümleri kula bağlı olarak vermiş; sonucu kulun fiillerine ve sözlerine bağlı olarak takdir buyurmuştur

Bu böyle hükme bağlandığı için, onun değişmesi caiz değildir

Burada, "Allahu Teâlâ verdiği hükmü değiştirdi" denemez; çünkü yüce Mevlâ, verdiği hükmün aksini yapmaz, kendi hükmüne ters düşmez

O, boş bir iş yapmaz; insanlar gibi kötü arzulara tabi olmaz; bütün bu hallerden yüce ve uzaktır

Allahu Teâlâ, neyin olmasını hükmetmişse, o bir hikmetten kaynaklanır; onda bir değişme olmaz

Yüce Allah, bazı işlerde kulun fiilini o işin sebebini hükme bağlamıştır; ekin ekmek, nesil yetiştirmek gibi

22 ez-Zâriyât 51/56

Bazı işler kulun fiiline bağlı olarak hükme bağlanmıştır; jua ve istiğfar gibi

Bil ki; Allahu Teâlâ, bazı âyetlerde fiili bizzat kula nis-Det etmiş, onun yaptığını belirtmiştir

Şu âyetler buna jrnektir:
"Bu onların yaptıklarına karşılık olarak verilir

'23 "Müşrikleri bulduğunuz yerde öldürün

'24
Allahu Teâlâ bazı âyetlerde de, kulun yaptığı bütün eri onun değil yüce zâtının yaptığını bildirmektedir

Şu ayette olduğu gibi:
"Onları siz öldürmediniz; fakat Allah öldürdü

Attığın zaman sen atmadın, fakat Allah attı

Bundaki hikmet şudur: Allahu Teâlâ olan bütün işle-yaratıcısı ve takdir edenidir

Kul ise, onu yapan ve ıeydana gelmesine sebep yapılan kimsedir

Kul, Allahu Teâlâ için ibadet yapar; yüce mevla da ona karşılık kendisine sevap verir

Eğer bu işler, yaratılma yönüyle yüce Allah'a, yapıp sonucunu üstlenme yönüyle de kula ait olmasaydı; Allah'a mâbud (ibadet yapılan), kula ,(âbid ibadet) yapan ismi verilmezdi

Bundan ortaya çıkan şudur: Kul, âbid (ibadet eden) j/e kâsib (iş yapıp sonucunu elde eden) kimsedir; Alla-ıu Teâlâ da mâbud ve yaratıcıdır

23 el-Vâkıa 56/24

24 et-Tevbe 9/5

25 el-Enfâl 8/17

08-02-2012	#9
Prof. Dr. Sinsi	Tevhid Ve Marifetle İlgili Konular FİİLDE KULUN ETKİSİ Şunu bil ki; Allahu Teâlâ, ezelde verdiği bazı hükümleri kula bağlı olarak vermiş; sonucu kulun fiillerine ve sözlerine bağlı olarak takdir buyurmuştur Bu böyle hükme bağlandığı için, onun değişmesi caiz değildir Burada, "Allahu Teâlâ verdiği hükmü değiştirdi" denemez; çünkü yüce Mevlâ, verdiği hükmün aksini yapmaz, kendi hükmüne ters düşmez O, boş bir iş yapmaz; insanlar gibi kötü arzulara tabi olmaz; bütün bu hallerden yüce ve uzaktır Allahu Teâlâ, neyin olmasını hükmetmişse, o bir hikmetten kaynaklanır; onda bir değişme olmaz Yüce Allah, bazı işlerde kulun fiilini o işin sebebini hükme bağlamıştır; ekin ekmek, nesil yetiştirmek gibi 22 ez-Zâriyât 51/56 Bazı işler kulun fiiline bağlı olarak hükme bağlanmıştır; jua ve istiğfar gibi Bil ki; Allahu Teâlâ, bazı âyetlerde fiili bizzat kula nis-Det etmiş, onun yaptığını belirtmiştir Şu âyetler buna jrnektir: "Bu onların yaptıklarına karşılık olarak verilir'23 "Müşrikleri bulduğunuz yerde öldürün '24 Allahu Teâlâ bazı âyetlerde de, kulun yaptığı bütün eri onun değil yüce zâtının yaptığını bildirmektedir Şu ayette olduğu gibi: "Onları siz öldürmediniz; fakat Allah öldürdü Attığın zaman sen atmadın, fakat Allah attı Bundaki hikmet şudur: Allahu Teâlâ olan bütün işle-yaratıcısı ve takdir edenidir Kul ise, onu yapan ve ıeydana gelmesine sebep yapılan kimsedir Kul, Allahu Teâlâ için ibadet yapar; yüce mevla da ona karşılık kendisine sevap verir Eğer bu işler, yaratılma yönüyle yüce Allah'a, yapıp sonucunu üstlenme yönüyle de kula ait olmasaydı; Allah'a mâbud (ibadet yapılan), kula ,(âbid ibadet) yapan ismi verilmezdi Bundan ortaya çıkan şudur: Kul, âbid (ibadet eden) j/e kâsib (iş yapıp sonucunu elde eden) kimsedir; Alla-ıu Teâlâ da mâbud ve yaratıcıdır 23 el-Vâkıa 56/24 24 et-Tevbe 9/5 25 el-Enfâl 8/17