Cevâmiu's-Sîre (Siyerin Özü)

[171] İbn Faiş: İbn Ebî Faiş de denilmektedir <bkz İbn Hİşâm) Fas ya da Kas da denilmektedir (bkz el-Cemhara, 412)


[172] Nesebu Kureyş, 294; îbn Sa'd, VIII, !86; Usdu'l-Ğâbe ve el-İsâbe'de Fâtıma'dan bahse*dilmemiştir Ama İbn Hişâm, I, 349'da ondan bahsetmiştir


[173] Asıl nüshada Osman'ın yerine Âbd yazılıdır El-Cemhara, 132 ve Nesebu Kureyş, 342'ye göre düzeltildi


[174] Asıl nüshada eş-Şerîd b Süveyd b Hermî şeklindedir İbn İshâk, Şemmâs'ın soy kütüğüne


Süveyd'i de ilave etmiştir Ama İbnu'l-Kelbî ve el-Vakıdî ise, eş-Şerîd b, Hermî demek*tedirler Süveyd'i zikretmezler İbn Hazm'ın da, el-Cemhara''da tercihi bu şekildedir Ora-dakilere dayanarak, biz burada bu soy kütüğünü bu şekilde düzelttik İbn Ishâk'tan başka diğer müellifler, Süveyd'i, eş-Şerîd'in babası değil kardeşi olarak görmekledirler Bkz Ne*sebu Kureyş, 342 ve İbn Sa'd, I/III, 174)


[175] İbn Hişâm, I, 35O'de bundan sonra Seleme b Hişâm b el-Muğîre b Abdillah b Ömer b


Mahzûm'u eklemiştir


[176] İbn Sa'd'da, Abdullah yerine Abd yazılıdır


[177] El-Cemhara, 152'ye göre yapılan bir İlavedir


[178] Asıl nüshada el-Gays diye yazılıdır El-Cemhara, 195; İbn Hişâm, I, 350 ve Usdu'l-Ğâ-be'yc göre düzeltildi


[179] İbn Hişâm'm es-Sîre, I, 350'ye eklediği açıklamalardandır


[180] El-Cemhara (150)'de Vehban olarak geçmektedir


[181] 194 İbn İshâk, Saîd b Amr'ı Habeşistan'a hicret edenler arasında saymamıştır Onun yerine Bişr b el-Hâris'i zikretmiştir Bkz Nesebu Kureyş, 401; el-İsâbe


[182] Ebû Kays b el-Hâris'in nesebi, biyografi kitaplarında da aynı yukarıdaki gibi geçmektedir Ne var ki el-Cemhara, 156'da Kays adı eksiktir Sa'îd'in yerine ise Sa'd yazılıdır


[183] Ma'mer b Abdillah'ın soyu konusunda, îbn İshâk'in rivayeti bu şekildedir Bu rivayet, Ne-sehu Kureyş, 336 ve el-Cemhara, İ49'da geçenlerle çelişiyor Bu iki esere göre onun soy kütüğü şu şekildedir: Ma'mer b Abdillah b Nadle b Avf


[184] Nüshamızı yazan kâtibin, kendisinden nakilde bulunduğu asıl nüshada bu ad Zeme'a şek-lindeymiş Fakat kâlib, bunu hamişle belirttikten sonra, metin kısmında onun yerine es-Sü-heylî ile birlikte yayınlanan esSîre'n'm nüshasında gördüğü bir açıklamaya uyarak, bu adı elimizdeki nüshada Rabîa diye yazmış ve yanılmıştır Doğrusu ise tespit ettiğimiz gibidir Bkz el-Cemhara, 157; Nesebu Kureyş, 422; el-îslîab İbnu'1-Esîr ise,'Umre bint es-Sa'd'ın biyografisinde bu adı, Zeme'a yerine Rabîa yazmıştır


[185] Asıl nüshada bu ad Vehb şeklindedir El-Cemhara, 366 ve Ibn Hişâm, I, 352'ye göre düzeltildi


[186] Bu sahabinin adının, Osman mı ya da Âmir mi olduğu konusunda ihtilaf bulunmaktadır Hi*şâm b Mııhammed: Bu sahabinin adı Âmir b Abdi Ganm'dir diyor Sîretu Hm Hişâm'm yayınlanan bazı baskılarında, onun adı Amr olarak geçmekledir Nevar ki bu adı rical ki*taplarında bulamadık Bu Amr adı tahriften dolayı olabilir Bkz el-lsâbe


[187] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 81-86


[188] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 87


[189] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 87


[190] Sahife haberi ile İlgili bkz İbn Hişâm, I, 375; İbn Sad, î/l, 139; et-Taberî, II, 225; İbn Sey-yidi'n-Nâs, I, 126; Târîhu'z-Zehebî, I, 131; İbn Kesîr, III, 84; el~İmtâ’ 25


[191] İbn Hişâm, IV, 138; Usdu'l-Ğâbe ve el-İsâbe'ye göre yapılan bîr ilavedir


[192] İbn Hişâm, İbn Seyyidi'n-Nâs, el-İmtâ'da bu isim yukarıda yazıldığı gibi Hişâm'dır El-Muhabber, 162; Nesebu Kureyş, 212; el-Cemhara, 108'de Hâşİm olarak geçmektedir


[193] İbn Duğğunne: DİI bilginleri onu İbnu'd-Duğğunne olarak okumuşlardır Hadisçiler ise onu İbnu'd-Değine olarak okumuşlardır El-Kastalanî (el-Mevâhib, I, 71)'de ikinci şekilde okumayı kaydetmiştir, Birinci şekilde okuma biçimi ise et-Tâc'da kayıtlıdır Onun adının ne olduğu konusunda değişik görüşler ileri sürülmüştür: el-Belâzurî'ye göre el-Hâris'dir Es-Süheylî'ye göre Mâlik'ür Bazı es-Sîre şerhlerine göre Rabi'dir Bu yanlıştır Zira Ra-bi' b ed-Duğğunne başka bîr kişidir Bu zât Selime Oğullan'ndandır Halbuki yukarıda adi geçen zât ise, ei-Kare kabilesindendir Selime Oğuîlan'ndan olanı Düreyd b es-Sımme'yi öldüren kişidir Yine Sahabe arasında Îbnu'd-Duğğunne diye adlandırılan üçüncü bir kişi daha var (bkz Fethu l-Bârî, VII, 180)


[194] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 87-88


[195] tbn Hazm, burada Ammâr b Yâsir'i Habeşistan'dan dönenler arasında zikretmektedir Ama daha önce Habeşistan'a hicret edenler arasında adını zikretmemektedir, Onun Habeşistan'a hicret ettiği kesin değildir O halde ya daha önce onun adı zikredilmesi gerekirken adı ek*sik kalmış ya da kâtib, İbn Hişâm'da zikredİIdiğini görerek bu adı buraya ilave etmiştir


[196] İbn Hişâm, II, Virde Abdullah b Süheyl'den sonra Ebû Sebre b Ebî Ruhm'u Habeşis*tan'dan dönenler arasında zikretmiştir İbn Hazm ise, hem Habeşistan hicretini hem de ora*dan dönüşünü zikretmeyi ihmal etmiştir


[197] Asıl nüshada, eksiktir


[198] Asıl nüshada, Abdullah b Mahreme b Abdüuzzâ'dır Büyük olasılıkla bu ad yanlışlıkla Ab-


dullah b Süheyl yerine yazılmıştır Zira İbn Hişâm, II, 7; Usdu'I-Gâhe ve el-İsâbe'de de belirtildiği gibi, hapsedilip sonra Bedir gününde Rasûlullah (sas)'ın yanına kaçan kişi Abdullah b Süheyl'dir Abdullah b Mahreme'nin böyle bir olay ile ilişkisi yoktur


[199] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 89-90


[200] Hz Hatîce ve Ebû Tâlib'in vefat haberi için bkz İbn Hişâm, II, 57; İbn Sa'd, l/l, 141; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 129; İbn Kesîr, 111,122; Tâıihu'z-Zehebî, I, 140; el~-İmtâ 27


[201] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 90


[202] Rasûlullah (sas)'ın Taif seferi için bkz îbn Hişâm, II, 60; İbn Sa'd, l/l, 141; et-Taberî, II, 229; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 134; İbn Kesîr, III, 135; Târîhu'z-Zehehî, I, 166; el-İmtâ', 28


[203] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 90


[204] Et-Tufeyl'in Müslüman olması haberi için bkz İbn Hişâm, II, 21; İbn Sa'd, VI/I, 175; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 139; İbn Kesîr, III, 99; el-İmtâ', 28


[205] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 90-91


[206] İsrâ ve Mi'râc için bkz İbn Hişâm, II, 36; İbn Sa'd, l/l, 142; Ehsâbu'l-Eşrâf, I, 119; Teh-zîbu İbn Asâkir, I, 379; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 140, 144; Zâdu'l-Me'âd, II, 125; Târî-hu'z-Zehebî, I, 141, 148; İbn Kesîr, IH, 108; el-İmtâ 29; Târihu'l-Hamîs, I, 306; Sâhî-hu'l~Bühârî,V,52


[207] Rasûluİlah (sas)'ın kabileleri İslam'a daveti konusu için bkz İbn Hişâm, II, 63; İbn Sa'd, I/I, 145; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 152; Târihu'z-Zehehî, I, 166; İbn Kesîr, III, 138; el-İmtâ', 30


[208] Neseb kitaplarına göre yapılan bir ilavedir


[209] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 91


[210] Ensâr'ın Mekke'ye gelişleri konusu için bkz İbn Hişâm, II, 69; İbn Sa'd, I/I, 145; et-Ta-berî, II, 234; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 155; Târîhu'z-Zehebî, I, 151; îbn Kesîr, III, 145; el-l'm-ıâ 32; et-Mevâhibu'l-Ledünntyye, I, 76; bazı kaynaklar Ensâr'ın gelip Rasûlullah (sas) ile ilk defa buluşmalarını Birinci Akabe olarak değerlendirirler


[211] El-Cemhara, 329'a göre yapılan bir ilavedir


[212] Asıl nüshada, ibn yerine "ebû" yazılıdır Ei-Cemhara ve Nesebu Kureyfe göre düzeltildi


[213] Asıl nüshada soyu şu şekilde İdi: Râfi' b Mâlik b el-Aclân b Amr b Âmir b Zureyk b Cüşem b Mâlik Ğadb b Âmir b Zureyk b el-Hazrec Bu soy kütüğünde ciddi bir karışık*lık vardı İbn S'ad, III/II, 148; eî-Cemhâra, 378 ve İbn Hişâm, II, 71'e dayanarak gereken düzeltmeleri yaptık


[214] El-Cemhara, 339 ve İbn Hişâm, II, 74'e göre yapılan ilavedir


[215] îbn Hazm, e!-Ceınharo'öa Ukbe'nin babası Âmİr'i Birinci Akabe'de hazır bulunanlar ara*sında zikreder İbn Sa'd, III/II 110'da ise, Birinci Akabe'de bulunanın Ukbe'nin kendisi olduğunu belirtmektedir Vakıdî de, "Bize göre bu kesindir" diyor


[216] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 91-93


[217] Birinci Akabe için bkz İbn Hişâm, II, 73; İbn Sa'd, I/I, 147; et-Taberî, II, 235; Ensâ-bu'l-Eşrâf, I, 111; Telkîhu'l-Fuhûm, 213; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 155; İbn Kesîr, 111,150; Târîhu'z-Zehebt, I, 171; el-lmlâ', 32, Târthu'l-Hamîs, I, 317


[218] İbn Sa'd, II1/II, 93; Usdu'l-Ğâhe ve el-İsâbe'ye göre yapılan bir ilavedir


[219] Usdu'l-Ğâhe'ds, Gudayne diye yazılıdır Mu'cemu I-Bekrî, 28'de Gusayne olarak geç*mektedir Gusayne Oğullan; Sevâd b Mum b Eraşe Oğullan'dır El-Mücezzer b Ziyâd el-Bedrî'nİn kavmidir


[220] İbn İshâk ve İbnu'l-Kelbî, Hazme diye kaydetmişlerdir Ed-Dârekulnî ise, Hezeme diye kaydetmiştir İbn Abdilberr diyor ki: Ensâr'dan Hezeme adında (z harfinin harekeli hali ile) bir kişi yoktur O da Hazme diye okumuştur


[221] Usdu'l-Ğâbe'de mim harfinin şeddesi ile yani Ammâra şeklinde okunmuştur


[222] Ası] nüshada, on kişi olduğu yazılıdır Yanlıştır


[223] İbn Hazm, burada Ebû'I-Heysem b et-Teyyihan'ı Abduleşhel Oğulları'ndan saymıştır Bİ-Cemhara, 32O'de ise Ze'ûra b Cüşem Oğulları'na mensub biri olarak zikretmiştir İb-nil'1-Esîr, üsâu'l—Gâbe*Û& aynı böyle bir açıklama yaptıktan sonra şöyle bir açıklamada bulunmuştur: "O Beüyy kabilesine mensup biridir Ancak onun aynı zamanda Abduleşhel Oğullan iie hilf denilen antlaşmayı imzaladığı da söylenmiştir"


[224] HicaziilarTeyihan; diğerleri ise Teyyihan diye okuyorlar Bkz İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 157


[225] İbn Ishâk, Uveym b Saide'nin, Beliyy kabilesinden ve Ümeyye b Zeyd'in müttefijd oldu*ğu görüşünü benimsemiştir Ondan başka kimse bu görüşü belirtmemiştir


[226] E]-Maknzî(el-İmtâ 34-35), İbn Hazm'ın: "Mus'âb b Umeyr İslâm'da ilk Cuma nama*zını onlara Hadımat kuyusu denilen yerde kıldırdı" sözünü nakleder ve şöyle der: "Bunun*la İbn Hazm, insanlara ilk Cuma namazını Mus'âb b Umeyr'in kıldırdığını kesin bir dil ile ifade etmektedir Dolayısı ile İbn Hazm, bu sözü ile İbn İshâk'ın, insanlara ilk Cuma na*mazını kıldıran Es'ad b Zurâre'dir, biçiminde zikrettiklerine karşı çıkmaktadır" (Bkz es-Sîre, II, 77)


[227] Sa'd ve Useyd'in Müslüman olmaları hakkında bkz İbn Hişâm, II, 77; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, i 59; İbn Kesîr, III, 152; el-İmîâ 34


[228] Ebû Ömer de onu istisna etmiştir (bkz İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 161) Bu konuda müellif onu takip etmiştir İbn İshâk, bu konuda bir şey zikretmem iştir


[229] Asıl nüshada, Vakş yerine Kays yazılıdır El-Cemhara, 320; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 161; cl-İmtâ', 34; el-Isâbe'ye göre düzeltildi Ukayş da denilmiştir


[230] İstisna edilen Evs'in kollan arasında İbn Hişâm, II, 8Ü'de Vakıftan sonra Vail'i ilave etmiştir


[231] "Bunlar, Medine'nin el-Avâlî semtinde oturuyorlardı" sözünden, "Hepsi birlikte Müslü*man oldular" sözüne kadarki İbare, İbn Seyyİdi'n-Nâs, I, [6I'de belirttiği gibi Ebû Ömer b Abdilberr'den alınlılanmıştır


[232] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 93-95


[233] İkinci Akabe Biati için bkz İbn Hişâm, II, 81; İbn Sa'd, I/I, 148; et-Taberî, II, 235; İbn Sey-yidi'n-Nâs, I, 161; Tâıihu'z-Zehebî, I, 177; İbn Kesîr, III, 158; el-İmtâ', 35 Bazı siyer eserlerinde bu olay, Üçüncü Akabe olarak adlandırılmıştır


[234] Bkz İbn Hişâm, II, 86; İbn Sa'd, I/I, 148; el-Muhahber, 268; et-Taberî, II, 235; Nesebu Kureyş, I, 117; Telkîhu'l-Fuhûm, 214; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 157; Târîhu'z-Zehebî, I, 181; Tâıihu' l-Hamîs, 1, 316


[235] Asıl nüshada, "İbn Ebî Mâlik" yazılıdır El-Cemhara, 344; rical ve siyer kitaplarına göre düzeltildi


[236] El-Cemhara, 339; siyer ve rical kitaplarına göre yapılan bir ilavedir


[237] Asıl nüshada, "Huzayme" yazılıdır EI-Huşenî, "Hezime" diye, noktasız ha ve ze'nin esre-


siyie okuyup kaydetmiştir İbn Sa'd, III/II, 142'de de aynı o şekilde kaydedilmiştir


[238] Ei-Cemhara, 346 ve rical kitaplarına göre yapılan bir ilavedir


[239] İbn Hazırı, el-Cemhara'da ve İbn Sa'd, II/III, 145'de, Münzir'in soy kütüğünde "Hârise"yi eksik bırakmışlardır İbn Hişâm, Vsdu'l-Ğâhe ve el—lstiab'da ise bu adı soy kütüğünde göstermiş!erdir Bu adın kaydedilmesi İbn İshâk'm rivayetine dayanmaktadır Ebû Ömer de onu takip etmiştir İbnu'l-Kelbî, İbn Mende ve Ebû Nu'aym ise, Huneys b, Levzan demek suretiyle Hârise'yi eksik bırakmışlardır


[240] İbn Hişâm, el-Cemhara, 344; İbn Sa'd, II/III, I42'ye göre yapılan ilavedir


[241] Müellifin bu kitapta İhmal ettiği, siyer ve rical kitaplarına göre yapılan bir ilavedir


[242] El-Cemhara, 319; İbn Sa'd, II/III; ve el-Isâbe'de, Useyd'in soy kütüğünde Rafi' geçme*mektedir İbn Hişâm, II, 87 ve el-lsfiab'da ise bu ad kaydedilmiştir


[243] İbn Sa'd, II/III, 47; İbn Hişâm, II, 87; el-Cemhara, 325; Usdu'l-Ğâbe ve el-İsâbe'ye göre


ilave edildi El-lmtâ'da da belirtildiği gibi, adı geçen kaynaklarda onun soy kütüğü ile il*gili olarak ihtilaf bulunmakladır İbnu'1-Esîr: "İbn Ishâk, onu Amr b Avf Oğulları'namen-sub biri olarak göstermiştir Sonra soy kütüğünü burada gösterdiği gibi kaydetmiştir Onun, 'Amr b Avf Oğulları'ndan' sözüne bîr anlam veremedim" demektedir İbnu'l-Esîr'in problem haline getirdiği bu İfadeler, İbn Hişâm'ın Sîret'inde geçmemektedir


[244] Vakıdî ve İbn İmâra el-Ensârî, Sa'd b Hayseme'ye yukarıda belirtildiği gibi bir soy kütü*ğünü nisbel ederler İbnu'l-Kelbî de ona aynı soy kütüğünü nisbel eder Ne var ki en-Neh*hât adı konusunda aralarında ihtilaf bulunmaktadır İbnu'l-Kelbî ona: "el-Hennât b Ka'b" demekledir Bkz İbn Sa'd, II/III, 47


[245] Rifâ'a b Abdilmünzir, Ebû Lubâbe künyesi ile meşhurdur Adı konusunda çok ihtilaf var*dır Adı ya Beşîr ya Rifâ'a ya da Mervârf dır Onun soy kütüğünde geçen "Züneyr" kelime*si hakkında da başka ihtilaflar vardır İbn Sa'd, II/III, 28 ve el-Imtâ', 37'de, Zenber; el-Cemhara, 314 ve el-lsâbe'ât, Vezer; el-Istiab'da, Zübeyr olarak kaydedilmiştir Bu ki*tabın el yazması nüshasının hamişinde de Zübeyr yazılıdır Ne var ki kâtibin, es-Sühey-lî'nin kenarında yayınlanan eş-Sîre ile karşılaştırarak onu Züneyr olarak değiştirdiği anla*şılmaktadır


[246] Asıl nüshada, "Yezîd" yazılıdır


[247] Siyer ve ensâb kitaplarına göre yapılan bir ilavedir


[248] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 96-98


[249] Akabe'de bulunanların adları için bkz, İbn Hişâm, II, 97; Tâi'fhu'z-Zehebî, I, 183; Telkt-ku'l-Fuhûm, 215; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 167; İbn Kcsîr, III, 166


[250] Asıl nüshada, "Zu'be" yazılıdır İbn Sa'd, II/III, 16 ve el-lsliab'a göre düzeltildi


[251] Asıl nüshada, "Hubeyl"; e!~/s(icıb'da ise "Huşeym" yazılıdır


[252] Asıl nüshada, "İmrân b Hulvân" yazılıdır Rica! ve siyer kitapları, adının Âmr olduğu ko*nusunda müttefiktirler Ama soy kütüğünde "Hulvân'"ı zikretmemişlerdir


[253] İbn Hişâm, II, 99'da: es-Sevvâf olarak geçer


[254] Daha Önce Uvcym b Saide, Amr b Avf Oğullan'ndan gösterilmişti Gereken açıklama dip*notta yapılmıştı


[255] El-Cemhara, 328; îbn Hişâm, II, 100; İbn Sa'd, II/III, 49' a göre yapılan bir ilavedir


[256] El-Cemhâra, 328'e göre yapılan bir ilavedir


[257] İbn Hişâm, II, 100; Ibn Sa'd, 1I/III, 68; el-İstiab ve el-İsâbe'yc göre yapılan bir ilavedir El-Cemhara, 33O'da: "en-Nu'mân b Atîk" olarak geçer


[258] Asıl nüshada, "Cedile" yazılıdır El~Cemhara, 327 ve İbn Hİşâm, II, İOO'e göre düzeltildi


[259] Asıl nüshada, Amir yazılıdır Doğrusu ise tesbil ettiği m izdir


[260] İbn Hişâm, II, 101; el-İstiab, Usdu'1-Gâbe ve el-İsâbe'dtde aynı şekilde geçmektedir İbn Hişâm, açıklamasında: "Doğrusu Atıyye'dir" demektedir El-Cemhara, 333'da da Atıyye olarak geçmektedir


[261] Asıl nüshada, "Neccâr Oğulları 'ndan" yazılı ve daha sonra iki kelimelik kadar siliklik var Daha sonraki bağlam, İbn Hişâm ve el-Cemhara'yn göre düzeltildi


[262] Ası] nüshada, "Cilas" yazılıdır İbn Hişâm, II, 348'de onu hatalı bulmuştur Ed-Dârekutnî, "Hallâs" olarak, başkaları ise onu "Hilâs" olarak okuyup kaydetmişlerdir (Bkz İbn Seyyi-di'n-Nâs, I, 168) Bu ad, İbn Sa'd, II/III, 83, Usdu'l-Gûbe ve el-Isâbe'de "Hilâs" olarak; el-Cemhara, 344'de ise "Cjlas" olarak geçmektedir


[263] Asıl nüshada, eksiktir Daha önce geçmişti


[264] İbn İmâre el-Ensârî diyor ki: Abdullah b Zeyd'in soy kütüğünde Sa'lebe diye biri yok Zi*ra Sa'Iebe b Abdirabbih, Zeyd'in kardeşi ve adı geçen Abdullah'ın amcasıdır Yanlış ola*rak onun soy kütüğüne dahil etmişlerdir Ebû Ömer de aynı bu şekilde zikretmektedir İb-nu'1-Esîr, Usdu'l-Ğâbe'dt Ebû Ömer'in zikrettiklerini nak)etmiştir İbnu'l-Kelbî, İbn Mende ve Ebû Nu'aym ise, onun nesebinde Sa'lebe adında biri olduğunu kaydetmişlerdir (Bkz İbn Sa'd, II/III, 87)


[265] Abdullah rüyasında, ezan sözlerini kendisine öğreten bir kişi görür Rasûlullah (sas)'a rü*yasını anlatınca Hz Peygamber: "Bu gerçek bir rüyadır Bilâl İle birlikte kalk, ona bu söz*leri söyle; o da ezan okusun" buyurdu Bkz İbn Hişâm, II, 155


[266] Asıl nüshada, "Âmir" yazılıdır El-Cemhara, 344; İbn Hişâm, II, 102; İbn Sa'd, II/III, 82; el-İmtâ', 25ü'ye göre düzeltildi


[267] İbn İshâk, onun soy kütüğünde Alıyye'yi eksik yazmıştır, Halbuki onun soy kütüğü, el-Cemhara, 344 ve el-Istiab''da şöyledir: Ukbe b Amr b Sa'lebe b Yuseyre b Useyre b Atıyye b Cidâre Yuseyre İsmi ile ilgili ihtilaf vardır İbn İshâk, II, İO2'ye göre Useyre'dir İbn Seyyİdi'n-Nâs, "İbn İsbâk'a göre bu ad Yuseyre'dir" diyor İbn Ukbe İse, onu Esire olarak telaffuz etmiştir Ed-Dârekutnî ve Ebû Bekir b el-Hatib, yine bizzat İbn İshâk'dan Nuseyre oiarak aktarmışlardır Böylelikle İbn İshâk'tan üç farklı rivayet nakloiunmuştur Aynı bu şekilde, Useyre adının nasıl okunup kaydedilmesi gerektiği konusunda da ihtilaf edilmiştir Bazıları "Asîre"; bazıları ise Useyre olarak okumuşlardır Cidâre adı hakkında ise; ed-Dârekutnî onu Cidâre, başkaları ise Cudâre olarak kaydetmiştir Bazıları İse onu Hudâre olarak okumuşlardır (Bkz îbn Seyyidi'n-Nâs, I, 168-169; el-Huşenî, I, 122)


[268] Asıl nüshada, "Vedne" yazılıdır İbn Sa'd, II/III, 132 ve İbn Hişâm, II, 102'de ise, Vezka şeklindedir İbn Hişâm diyor ki: Vedfe de denilmiştir Ed-Dum, Etrâfu'I-Muvatta' adlı ese*rinde Vedka olarak kaydetmiştir


[269] Asıl nüshada, "Kutba" keîimesi "'Âmir" ile "Beyâde" arasında geçmektedir İbn Hişâm, İbn


Sa'd, el-Cemhara ve el-İstiab'a göre, doğrusu yukarıda yazıldığı gibi bu kelimenin bilin*mesidir


[270] El-Cemhara, 340; İbn Hişâm, II, 103; İbn Sa'd, II/III, 111 ve el-İstiab'a göre yapılan ila*vedir


[271] El-Cemhara, 341; İbn Hişâm, II, 105; İbn Sa'd, II/III, 118 ve el-İmtâ', 316'ya göre yapı*lan ilavedir


[272] İbn İshâk'da aynı bu şekilde rivayet etmiştir İbn Hİşâm, II, 105'de bu adın doğrusunun Es-ved olduğu görüşündedir


[273] Asıl nüshada, "Ğanm" yazılıdır Bu İbn Hacer'in el-İsâbe'de kaydettiği gibi "Âneme"'dir Bkz İbn Sa'd, II/III, 118


[274] Asıl nüshada, "Ganm" yazılıdır


[275] Asıl nüshada, "Sa'îd" yazılıdır El-Cemhara, 423 ve e!-/stiab'& göre düzeltildi


[276] El-Cemhara''yâ göre yapılan bir ilavedir


[277] Teym'den sonra onun soyunda ihtilaf var Bazılarına göre: Teymb Buhseb Naşirab Yerbu' şeklindedir El-Cemhara ve e!-İs(iab'da tesbit ettiğimiz gibi kaydedilmiştir Asıl nüshada ise, Teym b Sa'lebe b Sâbİt olarak yazılmıştır Bu şekilde tesbit eden hiç kimse yoktur


[278] Asıl nüshada, yanlış olarak "el-Yem" yazılıdır


[279] El-Cemhara, 339 ve İbn Hİşâm, II, 106'ya göre yapılan İlavedir


[280] İbn Hazm, onun soy kütüğünü el-Cemhara adh eserinde zikretmiş ve Lebde adını eksik yazmıştır Bu ad, Mûsâ b Ukbe rivayetine göre isbat edilmiştir Bkz İbn Sa'd, II/III, 111 Asıl nüshada, "Sa'lebe b el-Hâris'"in yerine "Sa'lebe b Ka'b" geçmektedir İbn Sa'd ve İbn Hişâm, II, 106'ya göre düzeltildi


[281] Bunun Hadîc olarak okunması gerekir Bkz es-Süheylî, I, 283


[282] El-Furâfur ya da el-Kurâkur olarak rivayet edilir Ed-Dârekutnî kaydetmiştir Bkz el-Hu-şenîI, 123


[283] Asıl nüshada, "Yezîd" yazılıdır İbn Hişâm, II, 107, Usdu'l-Ğâbe ve e/-fsâbe'ye göre düzeltildi


[284] İbn îshâk ve İbnu'l-Kelbî'nİn rivayetine göre Hazme; et-Taberî'ye göre İse Hazeme okun*muştur Bkz İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 172 ve el-İsâbe


[285] Asıl nüshada, "Amir" yazılıdır Usdu' l-Gâbe ve el-lsâbe'ye göre düzeUildi Bkz İbn Sey*yidi'n-Nâs, 1, 3 72


[286] El-Cemhara, 336; İbn Hişânı, II, 108; İbn Sa'd, lifli, 92'ye göre yapılan bir ilavedir Onun soyu ile ilgili ihtilafları İbn Sa'd zikretmiştir


[287] Usdu'l-Ğâbe ve el-İsâbe'yç göre kaydedildi


[288] Asıl nüshada, "Mâlik" yazılıdır İbn Hişâm, II, i09; İbn Seyyidi'n-Nâs, I, 170 ve el-İsâ-be'ye göre düzeltildi


[289] İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sire, Çıra Yayınları: 98-103