Asr-İ Saadet Öncesinde Mekke Toplumu

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

NETİCE

Yukarıdaki bölümlerde, ayrıntılarını gördüğümüz gibi, islâm öncesi Mekke toplumunda, Allah inana olmasına rağmen, hakim din, şirk'ti

Yani Allah inancı yanında, başka güçleri tanımak ve Allah'ın Peygamberleri vasıtasiyle göndermiş olduğu emirlerden ziyade, insanların yapmış olduğu kanunlarla yönetilmek, Mekke Devletinin alamet-i farikasıydı

Milâdi 7

yüzyıla kadar, ilâhi dinlerin insanlar tarafından yozlaştmla yozlaştırıla getirildikleri Mekke toplumu, bir mülti-religion, yâni bir dinler yumağı hâline gelmişti

Her kes Yüce Allah tarafından yaratıldığını ikrar ediyor, O'nun Evi olan Kabe'de O'na ibadet ediyordu

Daha doğrusu ibadet ettiklerini sanıyorlardı

Bu bir sanı idi; çünkü Allah, onların Kabe etrafındaki hareketlerini; dönmelerini, saygıya durmalarını," ıslık çalıp el çırpmak-tan başka bir şey" olmadığını ferman buyuruyordu

insanlar, heykelleştirdikleri atalarının ilkelerini kutsallaş-ürmış; dünyevi işlerinde, Allah'ı değil bu ilkeleri göz önüne alıyorlardı ki şirk buydu

Bir Kralı olmamasına rağmen, bünyesinde bulundurduğu bağımsız bakanlıklarla bir şehir devleti olan Mekke, aynı zamanda bir ticaret merkezi olmasından, ve de bütün Arap yarımadasında bilinen Kabe orada bulunduğundan, bir başka önemi haizdi

Ve bütün bunlardan en Önemlisi, Allah'ın, son Peygamberini, oradan, yâni Kentlerin Anası (Unımu'1-kurâ) olan Mekke'den seçmiş olmasıydı

îşte bu Peygamber, burada mücadele edecek ve yirmi senelik bir uğraştan sonra Rabbinin kanunlarını oraya hakim kılacaktır

[86]

BİBLİYOGRAFYA

Kur'an-ı Kerim

Muteber Hadis kaynakları

Ibn îshak, Siret, Muhammed Hamidullah neşri, Rabat,1976

IbnHişam, es'Siretu'n-Nebeviyye, Mısır, 1955

Ezraki, Ahbâru Mekke, Beyrut,1969, 3

baskı

Ibn Sa'd, Tabakat, Beyrut,1960

Ya'kubî, Tarih, Beyrut,1960

Ibn Kuteybe, el-Maarif, Beyrut,1970

Taberi, Taruhu'l-Umemi ve'l-Mulûk, Beyrut, tarihsiz

Mes'udi, Murâcu'z-Zeheb, Beyrut,1973

Ibnu'1-Esir, el-Kâmilu fi't-Tarih, Beyrut, 1967

Es-Suheyli, er-Ravdu'l-Unf, el-Kahire,1967

ed-Diyarbekri, Tarihu'l-Hamis, Beyrut, tarihsiz

Ibn Kesir, es-Siretu'n-Nebeviyye, el-Kahire,1964

el-Kila'i el-Endelusi, el-îktifâ, el-Kahire,1970

Yakut el-Hamevî, Mu'cemu'l-Buldân, Beyrut, tarihsiz

Bedruddin el-Aynî, Umdetu'l-Kârî ft şerhi'l-Buharî, Matbaatu'l-
Amire baskısı

el-Halebi, es-Siretu'l-Halebiyye,
Muhammed Hamidullah, Le Prophete de l'Islam, Paris, 1978 4

baskı

Muhammed Hamidullah, İslam Müesseselerine Giriş, Istan-bul,1981

Muhammed Hamidullah, Hz

Peygamber'in Altı Orijinal Mektubu, Beyan Yayınları, istanbul, 1990

Cevad Ali, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslam, Bağdad,1951

1 I 128 Asr-ı Saadet Öncesinde Mekke Toplumu
Abdulmelik b

Kureyz el-Ebma'î, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslam,
Bağdad,1959

Corci Zeydan, Kitabu'l-Arab Kable'l-îslam, Mısır,1908

J

Ryckmans, Institutions monarchiques en Arabie Meridionale
avant l'Islam, (Main et Saba), Louvain,1951

J

Ryckmans, Les Religions Arabes preislamigues, Louvain,195l

Caetani, îslam Tarihi, Hüseyin Cahit tercümesi, lstanbul,1924

R

Blachere, Le Probleme de Mahomet, Paris,1952

Demombynes, Mahomet, Paris,1968

Maxime Rodinson, Mahomet, Paris,1961

Francesco Gabrieli, Mahomet, Paris,1965

Süleyman Ateş, Kur'ân-ı Kerim'in Evrensel Mesajına Çağrı, İstanbul, 1990

Ali Bulaç, îslâm ve Demokrasi, İstanbul, 1993
Süleyman Ateş, Kur'ân-ı Kerim'in Evrensel Mesajına Çağrı, İstanbul 1990
Sırma, İhsan Süreyya, îslâm Öncesi Mekke Dönemi ve Hz

Mu-hammed, Istanbul,1993, lO

baskı

Sırma, İhsan Süreyya, îslami Tebliğin Mekke Dönemi ve işkence,
İstanbul, 1994, 24

baskı

Sırma, İhsan Süreyya, îslami Tebliğin Medine Dönemi ve Cihad,
İstanbul 1993,16

baskı

[87]

________________________________________
[1] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/91-

[2] K

K

Âl-i îmrân sûresi, 154

[3] K

K

Mâide sûresi, 50

[4] KK

Ahzâb sûresi, 32-33

[5] K

K

Fetih sûresi, 26

[6] Âl-i İmrân, 154

[7] ÂI-İ îmrân, 166-169

[8] K

K

Mâide sûresi, 48-49

[9] Bk

K

Ahzâb sûresi, 32-33

[10] Bk

Fi Zilâli'l-Kur'an, XIII, 465

[11] K

K

Bakara sûresi, 114

[12] Buhari, Cenaiz, 36

[13] Buharı, İdeyn, bâb, 19

[14] Buharî, îmam, bâb, 22

[15] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/93-98

[16] K

K

Âl-i îmrân sûresi, 96

[17] K

K

Bakara sûresi, 35-36

[18] K

K

el-A'râf sûresi, 11

[19] K

K

Tâ-Hâ sûresi, 117-118

[20] K

K

Tâ-Hâ sûresi, 120-121

[21] Bk

K

Bakara sûresi, 37

[22] K

K

el-A'raf sûresi, 12

[23] K

K

Enbiyâ sûresi, 29

[24] K

K

Naziat sûresi, 15-26

[25] Ayrıntılar için bk

Muhammed Hamidullah, İslâm Müesseselerine Giriş, s

26

[26] Bk

K

Tâhâ sûresi, 117-118

[27] Bk Bakara sûresi, 35-36

[28] Bk

K

Tâ-Hâ, 117-119

[29] Bir Fransız yazan romanlarından birinin adı çok ilginç: Şeytan Emekli Olmaz

[30] Ezrakî, Ahbâru Mekke, s

37

[31] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/99-104

[32] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/105

[33] K

K

Ahzâb sûresi, 40

[34] K

K

Âl-iîmrân, 19

[35] K

K

İbrahim sûresi, 35-36

[36] K

K

Şuarâ sûresi, 70-76

[37] K

K

Enbiyâ sûresi, 58

[38] Bk

K

Enbiyâ sûresi, 64

[39] Aynı sûre, 68

[40] K

K

Enbiyâ sûresi, 66

[41] K

K

Enbiyâ sûresi, 69

[42] K

K Âl-i Imrân sûresi, 67

Hanif için ayrıca bk

K

Bakara sûresi, 135;Âl-i İırırân sûresi, 95; Nisa sûresi, 135

[43] İbn Hişam, Sire, II, 238

[44] K

K

el-Mü'minûn sûresi, 84-89

[45] Ezraki, Ahbaru Mekke, 1,121

[46] Ezrakî, a

g

e

, I

117

[47] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/105-110

[48] K

K

Enfâl sûresi, 25

[49] İbn Kesir

es-Siretu'n-Nebeviyye, el-Kâhire, 1964,1, 208

[50] İbn Kesîr, a

g

e

, I, 208

[51] K

K

En'âm sûresi, 57

[52] BK

KK

Bakara sûresi, 34; Kehf sûresi, 50

[53] K

K

A'râf sûresi, 12

[54] Bunu diyenler, haddizatında "hakimiyet kayıtsız-şartsız bir zümrenindir" prensibini uygulamaktadırlar

Bu zümre bazan bir diktatör, bazan bir par¬ti, bazan orduların üst tabakaları, yâ da aileler oluyor

[55] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/110-114

[56] Bu konudaki ayrıntılar için bk

İbn Hişâm, es-Siretu'n-Nebeviyye, Mısır, 1955,1,199 vd

[57] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/114

[58] Geniş bilgi için bk

Ezrakî, a

g

e

;Hamidullah, İslâm Peygamberi, II, s

?

[59] Muhammed Hamidullah İslâm Müesseselerine Giriş, s

45

[60] Ay

Es, s

46

[61] Kur'ân-ı Kerim, Şu'ara sûresi, 67

[62] Muhammed Hamidullah, İslâm Müesseselerine Giriş, s

46

[63] K

K

Kureyş sûresi, 1,4

[64] İslâm'dan önceki devir, yani cahiliye devri hakkında etraflı bilgi için bk

Cevad Ali, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslâm, Bağdat, 1951; Abdülmelik b

Ku-reyz el-Esmaî, Tarihu'İ-Arab Kable'l-îslâm Bağdat 1959; Corci Zeydan, Kitabu'l-Arab Kable'l-îslâm, Mısır 1908; G

Ryckmans, Les Religions Ara-bes preislamixue, Louvain, 1951; Jacpues Ryskmans, înstitution monarc-hique en Arabic Meridionale avant İslâm (Mai'in et Saba), Louvain, 1951

Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/115-118

[65] Ezrakî, a

g

e

I, 54

[66] K

K

İbrahim sûresi, 37

[67] K

K

Saffât sûresi, 10

[68] îbn îshak, Siret, Rabat, 1976

s

3-7

[69] Îbn Hişam, Sire, 1,145

Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/118-121

[70] Bkz

YaTtubî, Tarih, Beyrut, 1960, II, 15-16; îbn Hişam, a

g

e

, 1,181

[71] Ya'kubî,a

g

e

,II,15

[72] Yakubî, a

g

e

[73] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/121

[74] Fazla bilgi için bkz

İbn Hişam, a

g

e

, 1,133

[75] İbn Hişam, a

g

e

, 1,134

Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/121-122

[76] Bkz

Muhamed Hamidullah, îslâm Müesseselerine Giriş, İstanbul 1981, s

27

[77] Tafsilat için bkz

İbn Hişam, 1,193; el-Ezrakî, Ahbaru Mekke, 1,157 vd

[78] Bugünkü durumda kapı, yerden 1, 5-2 m

Yüksekliktedir

[79] el-Ezrakî, a

g

e

,

1,159

[80] îbn Hişam, Sîre, 1,196

[81] Bkz

tbn Hişam, Sîre, 1,197

[82] Ezkarî, a

g

e

, 1,161

[83] Bkz

İslâm Müesseselerine Giriş, s

31

[84] K

K

, Âl-i İmrân sûresi, 96

[85] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/122-124

[86] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/125

[87] Prof

Dr

İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/127-128

08-02-2012	#8
Prof. Dr. Sinsi	Asr-İ Saadet Öncesinde Mekke Toplumu NETİCE Yukarıdaki bölümlerde, ayrıntılarını gördüğümüz gibi, islâm öncesi Mekke toplumunda, Allah inana olmasına rağmen, hakim din, şirk'ti Yani Allah inancı yanında, başka güçleri tanımak ve Allah'ın Peygamberleri vasıtasiyle göndermiş olduğu emirlerden ziyade, insanların yapmış olduğu kanunlarla yönetilmek, Mekke Devletinin alamet-i farikasıydı Milâdi 7 yüzyıla kadar, ilâhi dinlerin insanlar tarafından yozlaştmla yozlaştırıla getirildikleri Mekke toplumu, bir mülti-religion, yâni bir dinler yumağı hâline gelmişti Her kes Yüce Allah tarafından yaratıldığını ikrar ediyor, O'nun Evi olan Kabe'de O'na ibadet ediyordu Daha doğrusu ibadet ettiklerini sanıyorlardı Bu bir sanı idi; çünkü Allah, onların Kabe etrafındaki hareketlerini; dönmelerini, saygıya durmalarını," ıslık çalıp el çırpmak-tan başka bir şey" olmadığını ferman buyuruyordu insanlar, heykelleştirdikleri atalarının ilkelerini kutsallaş-ürmış; dünyevi işlerinde, Allah'ı değil bu ilkeleri göz önüne alıyorlardı ki şirk buydu Bir Kralı olmamasına rağmen, bünyesinde bulundurduğu bağımsız bakanlıklarla bir şehir devleti olan Mekke, aynı zamanda bir ticaret merkezi olmasından, ve de bütün Arap yarımadasında bilinen Kabe orada bulunduğundan, bir başka önemi haizdi Ve bütün bunlardan en Önemlisi, Allah'ın, son Peygamberini, oradan, yâni Kentlerin Anası (Unımu'1-kurâ) olan Mekke'den seçmiş olmasıydı îşte bu Peygamber, burada mücadele edecek ve yirmi senelik bir uğraştan sonra Rabbinin kanunlarını oraya hakim kılacaktır [86] BİBLİYOGRAFYA Kur'an-ı Kerim Muteber Hadis kaynakları Ibn îshak, Siret, Muhammed Hamidullah neşri, Rabat,1976 IbnHişam, es'Siretu'n-Nebeviyye, Mısır, 1955 Ezraki, Ahbâru Mekke, Beyrut,1969, 3 baskı Ibn Sa'd, Tabakat, Beyrut,1960 Ya'kubî, Tarih, Beyrut,1960 Ibn Kuteybe, el-Maarif, Beyrut,1970 Taberi, Taruhu'l-Umemi ve'l-Mulûk, Beyrut, tarihsiz Mes'udi, Murâcu'z-Zeheb, Beyrut,1973 Ibnu'1-Esir, el-Kâmilu fi't-Tarih, Beyrut, 1967 Es-Suheyli, er-Ravdu'l-Unf, el-Kahire,1967 ed-Diyarbekri, Tarihu'l-Hamis, Beyrut, tarihsiz Ibn Kesir, es-Siretu'n-Nebeviyye, el-Kahire,1964 el-Kila'i el-Endelusi, el-îktifâ, el-Kahire,1970 Yakut el-Hamevî, Mu'cemu'l-Buldân, Beyrut, tarihsiz Bedruddin el-Aynî, Umdetu'l-Kârî ft şerhi'l-Buharî, Matbaatu'l- Amire baskısı el-Halebi, es-Siretu'l-Halebiyye, Muhammed Hamidullah, Le Prophete de l'Islam, Paris, 1978 4baskı Muhammed Hamidullah, İslam Müesseselerine Giriş, Istan-bul,1981 Muhammed Hamidullah, Hz Peygamber'in Altı Orijinal Mektubu, Beyan Yayınları, istanbul, 1990 Cevad Ali, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslam, Bağdad,1951 1 I 128 Asr-ı Saadet Öncesinde Mekke Toplumu Abdulmelik b Kureyz el-Ebma'î, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslam, Bağdad,1959 Corci Zeydan, Kitabu'l-Arab Kable'l-îslam, Mısır,1908 J Ryckmans, Institutions monarchiques en Arabie Meridionale avant l'Islam, (Main et Saba), Louvain,1951 J Ryckmans, Les Religions Arabes preislamigues, Louvain,195l Caetani, îslam Tarihi, Hüseyin Cahit tercümesi, lstanbul,1924 R Blachere, Le Probleme de Mahomet, Paris,1952 Demombynes, Mahomet, Paris,1968 Maxime Rodinson, Mahomet, Paris,1961 Francesco Gabrieli, Mahomet, Paris,1965 Süleyman Ateş, Kur'ân-ı Kerim'in Evrensel Mesajına Çağrı, İstanbul, 1990 Ali Bulaç, îslâm ve Demokrasi, İstanbul, 1993 Süleyman Ateş, Kur'ân-ı Kerim'in Evrensel Mesajına Çağrı, İstanbul 1990 Sırma, İhsan Süreyya, îslâm Öncesi Mekke Dönemi ve Hz Mu-hammed, Istanbul,1993, lObaskı Sırma, İhsan Süreyya, îslami Tebliğin Mekke Dönemi ve işkence, İstanbul, 1994, 24 baskı Sırma, İhsan Süreyya, îslami Tebliğin Medine Dönemi ve Cihad, İstanbul 1993,16 baskı [87] ________________________________________ [1] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/91- [2] KK Âl-i îmrân sûresi, 154 [3] KK Mâide sûresi, 50 [4] KK Ahzâb sûresi, 32-33 [5] KK Fetih sûresi, 26 [6] Âl-i İmrân, 154 [7] ÂI-İ îmrân, 166-169 [8] KK Mâide sûresi, 48-49 [9] BkKK Ahzâb sûresi, 32-33 [10] Bk Fi Zilâli'l-Kur'an, XIII, 465 [11] KK Bakara sûresi, 114 [12] Buhari, Cenaiz, 36 [13] Buharı, İdeyn, bâb, 19 [14] Buharî, îmam, bâb, 22 [15] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/93-98 [16] KK Âl-i îmrân sûresi, 96 [17] KK Bakara sûresi, 35-36 [18] KK el-A'râf sûresi, 11 [19] KK Tâ-Hâ sûresi, 117-118 [20] KK Tâ-Hâ sûresi, 120-121 [21] Bk KK Bakara sûresi, 37 [22] KK el-A'raf sûresi, 12 [23] KK Enbiyâ sûresi, 29 [24] KK Naziat sûresi, 15-26 [25] Ayrıntılar için bk Muhammed Hamidullah, İslâm Müesseselerine Giriş, s26 [26] Bk KK Tâhâ sûresi, 117-118 [27] Bk Bakara sûresi, 35-36 [28] Bk KK Tâ-Hâ, 117-119 [29] Bir Fransız yazan romanlarından birinin adı çok ilginç: Şeytan Emekli Olmaz [30] Ezrakî, Ahbâru Mekke, s 37 [31] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/99-104 [32] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/105 [33] KK Ahzâb sûresi, 40 [34] KK Âl-iîmrân, 19 [35] KK İbrahim sûresi, 35-36 [36] KK Şuarâ sûresi, 70-76 [37] KK Enbiyâ sûresi, 58 [38] Bk KK Enbiyâ sûresi, 64 [39] Aynı sûre, 68 [40] KK Enbiyâ sûresi, 66 [41] KK Enbiyâ sûresi, 69 [42] KK Âl-i Imrân sûresi, 67 Hanif için ayrıca bk KK Bakara sûresi, 135;Âl-i İırırân sûresi, 95; Nisa sûresi, 135 [43] İbn Hişam, Sire, II, 238 [44] KK el-Mü'minûn sûresi, 84-89 [45] Ezraki, Ahbaru Mekke, 1,121 [46] Ezrakî, age, I 117 [47] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/105-110 [48] KK Enfâl sûresi, 25 [49] İbn Kesir es-Siretu'n-Nebeviyye, el-Kâhire, 1964,1, 208 [50] İbn Kesîr, age, I, 208 [51] KK En'âm sûresi, 57 [52] BK KK Bakara sûresi, 34; Kehf sûresi, 50 [53] KKA'râf sûresi, 12 [54] Bunu diyenler, haddizatında "hakimiyet kayıtsız-şartsız bir zümrenindir" prensibini uygulamaktadırlar Bu zümre bazan bir diktatör, bazan bir par¬ti, bazan orduların üst tabakaları, yâ da aileler oluyor [55] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/110-114 [56] Bu konudaki ayrıntılar için bk İbn Hişâm, es-Siretu'n-Nebeviyye, Mısır, 1955,1,199 vd [57] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/114 [58] Geniş bilgi için bk Ezrakî, age;Hamidullah, İslâm Peygamberi, II, s? [59] Muhammed Hamidullah İslâm Müesseselerine Giriş, s 45 [60] Ay Es, s 46 [61] Kur'ân-ı Kerim, Şu'ara sûresi, 67 [62] Muhammed Hamidullah, İslâm Müesseselerine Giriş, s 46 [63] KK Kureyş sûresi, 1,4 [64] İslâm'dan önceki devir, yani cahiliye devri hakkında etraflı bilgi için bk Cevad Ali, Tarihu'l-Arab Kable'l-îslâm, Bağdat, 1951; Abdülmelik b Ku-reyz el-Esmaî, Tarihu'İ-Arab Kable'l-îslâm Bağdat 1959; Corci Zeydan, Kitabu'l-Arab Kable'l-îslâm, Mısır 1908; G Ryckmans, Les Religions Ara-bes preislamixue, Louvain, 1951; Jacpues Ryskmans, înstitution monarc-hique en Arabic Meridionale avant İslâm (Mai'in et Saba), Louvain, 1951 Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/115-118 [65] Ezrakî, age I, 54 [66] KK İbrahim sûresi, 37 [67] KK Saffât sûresi, 10 [68] îbn îshak, Siret, Rabat, 1976 s 3-7 [69] Îbn Hişam, Sire, 1,145 Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/118-121 [70] Bkz YaTtubî, Tarih, Beyrut, 1960, II, 15-16; îbn Hişam, age, 1,181 [71] Ya'kubî,age,II,15 [72] Yakubî, age [73] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/121 [74] Fazla bilgi için bkz İbn Hişam, age, 1,133 [75] İbn Hişam, age, 1,134 Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/121-122 [76] Bkz Muhamed Hamidullah, îslâm Müesseselerine Giriş, İstanbul 1981, s27 [77] Tafsilat için bkz İbn Hişam, 1,193; el-Ezrakî, Ahbaru Mekke, 1,157 vd [78] Bugünkü durumda kapı, yerden 1, 5-2 m Yüksekliktedir [79] el-Ezrakî, age,1,159 [80] îbn Hişam, Sîre, 1,196 [81] Bkz tbn Hişam, Sîre, 1,197 [82] Ezkarî, age, 1,161 [83] Bkz İslâm Müesseselerine Giriş, s 31 [84] KK, Âl-i İmrân sûresi, 96 [85] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/122-124 [86] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/125 [87] Prof Dr İhsan Süreyya Sırma, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 1/127-128