|
Prof. Dr. Sinsi
|
'''İslam Tarihi'''
Yâsir ve Aile Efradına Yapılan İşkenceler
25-28 Yâsir b Amir, Yemen'den gelip Mekke'de yerleşmiş ve Ebu Huzeyfie'nin kölesi Sümeyye Hatunla da evlenerek ondan Ammar ve Abdullah adlarında iki oğulları dünyaya gelmişti[683]
Bu ev halkı topluca Müslüman olmuşlar,[684] dinlerinden döndürülmek için, Mahzum oğulları tarafın*dan toplu olarak işkenceden işkenceye uğratılmışiardır[685] Mahzum oğulları;
Ammar1!,
Ammar'ın babası Yâsirl,
Yâsirln zevcesi ve Ammar'ın annesi Sümeyye Hatunu öğlenin en sıcak saatinde güneşin kızdırdığı Mekke kayalığına götürüp işkence yaparlardı[686]
Bathâ'da Yâsir'e ve Ammar ile Sümeyye Hatuna işkence yapıldığı sırada, Peygamberimiz (as) onlara rastlamıştı [687] Yâsir:
"Yâ Rasûlallah![688] Zaman hep böyle, işkenceli mi olacak?" diye sordu Peygamberimiz (as):
"Sabrediniz!" buyurduktan sonra:
"Ey Allah! Yâsir ailesini (ev halkını) yarlığa!" diyerek dua etti[689]
Peygamberimiz (as), yine, bir gün, işkenceye uğratıldıkları sırada onlara rastlamıştı:
"Sabrediniz ey Yâsir ailesi (ev halkı)"[690]
"Sevininiz ey Yâsir ailesi (ev halkı)!"[691]
"Sevininiz ey Ammar ailesi (ev halkı)!"[692]
"Hiç şüphesiz, sizin mükâfat yeriniz Cennettir!" buyurdu[693]
Yâsir; müşriklerin söyletmek istedikleri şeyi söylemedi İslâm'ın şerefi için ölmeyi göze aldı![694] Müşriklerin işkenceleri altında can verdi[695]
İslâm'da ilk erkek şehit o oldu[696]
Abdullah b Yâsir de okla vurulup yere düşürüldü![697]
Yüce Allah onlardan razı olsun!
Yâsir b Âmirin zevcesi ve Ammar ile Abdullah'ın anneleri olan Sümeyye Hatun ise,[698] Müslümanlığını açıklamaktan çekinmeyen ilk yedi Müslümandan birisi olup,[699] dininden döndürülmek için yapılan en ağır işkencelere çok zayıf ve yaşlı olmasına rağmen katlanır, müşriklerin yaptırmak iste*diklerini yapmaz,[700] İslâm'ın şerefi için ölmeyi göze alır, müşriklerin söyletmek istediklerini söylemez*di[701]
Kocası Yâsir işkenceler altında can verdikten sonra, Sümeyye Hatun, işkence için Ebu Cehil'e tes*lim edilmişti[702]
Ebu Cehil; akşamleyin, harbesini yanına alıp, Müslümanlara işkence yapılan yere uğrar,[703] onlara[704] ve Sümeyye Hatuna söver sayardı[705]
Sümeyye Hatun da, Ebu Cehil'e ağır karşılık verirdi[706]
Nihayet, Sümeyye Hatunun bir bacağını bir deveye, öteki bacağını da başka bir deveye bağladılar[707]
Ebu Cehil, harbesini Sümeyye Hatunun önüne sapladı ve onu şehit etti[708]
İslâm'da ilk kadın şehit de Sümeyye Hatun oldu[709]
Yüce Allah ondan razı olsun!
Ammar b Yâsir de, Müslümanlığını açıklamaktan çekinmeyen yedi mücahidden birisi olup,[710] din*lerinden döndürülmek için en ağır işkencelere uğratılan Müslümanlardandı [711]
Kendisi öğlenin en sıcak saatinde Mahzum oğulları tarafından Remda'ya, Mekke kayalığına götürülür,[712] demir gömlek giydirilip yakıcı güneş altında tutulur, vücudunun yağı eritilir,[713] yapılan işkencenin ağırlığından, ne söylediğini bilmez hale gelirdi![714]
Ammar b Yâsir'e-sırtı ateşle yakılarak da-işkence yapıldığı olurdu
Sırtındaki yanıkların izleri, yıllar geçtiği halde bile kaybolmamış:
"Nedir bunlar?" diye sorulduğu zaman:
"Bunlar Kureyşîlerin Mekke'de, Remda'da bana ateşle yaptıkları işkencelerin izleri!" demiştir[715]
Ammar b Yâsir, bir gün, Peygamberimiz (as)a gelip:
"Yâ Rasûlallah! Bize yapılan işkenceler son derecelerine vardırıldı!" dedi Peygamberimiz (as):
"Sabrediniz ey Yakzan'ın babası!" buyurduktan sonra:
"Ey Allah! Ammar ailesinden hiç kimseye Cehennem azabını tattırma!" diyerek dua etti[716]
Müşrikler; Ammar b Yâsir'e gâh güneşin en yakıcı sıcaklığı altında göğsüne ağır kaya parçası koyarak, gâh boğarcasına başını suya batırarak da işkence yaparlardı[717]
Mugîre oğulları onu Meymun kuyusuna batırırlardı[718]
Müşriklerin suya batırarak işkence yapmış olduklan bir sırada Peygamberimiz (as) Ammar b Yâsir'e rastlamıştı
Ammar ağlıyordu!
Peygamberimiz (as) elini onun gözlerinin üzerine sürdü ve:
onların söyletmek istediklerini söyleyiver, işkenceden kurtul!" buyurdu[719]
Kureyş müşriklerinden[720] Mugîre oğulları[721] Ammar b Yâsir'i bir gün yakaladılar,[722] Meymun kuyusunun içine hatırdılar[723]
"Sen Muhammed'e sövünceye ve 'Lât ve Uzzâ[724] Muhammed'in dininden[725] daha iyidir1 deyinc*eye kadar seni bırakmayacağız!" dediler[726]
Peygamberimiz (as)a dil uzattırmadıkça ve putlarının daha hayırlı olduğunu söyletmedikçe de, onu bırakmadılar[727]
Peygamberimiz (as)a:
"Yâ Rasûlallah! Ammar kâfir olmuş!" diye haber verildi
Peygamberimiz (as):
"Hayır![728] Ammar, tepesine kadar,[729] tepesinden tırnağına kadar[730] imanla doludur![731] İman onun etine ve kanına karışmış, işlemiştir!" buyurdu[732]
O sırada, Ammar b Yâsir, Peygamberimiz (as)ın yanına geldi[733] Ağlıyordu
Peygamberimiz (as), onun gözlerini eliyle silerken:
"Sana ne oldu?[734] Arkanda ne haber var?" diye sordu
Ammar b Yâsir:
"Şer var[735] yâ Rasûlallah![736] Beni sana sövdürmedikçe,[737] beni senden vazgeçirtmedikçe,[738] Lât ve Uzzâ[739] putlarının da[740] senin dininden[741] daha iyi olduğu bana söylettirilmedikçe bırakıl*madım!" dedi[742]
Peygamberimiz (as):
"Sana bunlar söylettirildiği zaman, kalbini nasıl bulmuştun? Söylemiş olduğun sözlerden, kalbin ferahlı mı idi; değil mi idi?"[743] diye sordu
Ammar b Yâsir:
"Hayır! Ferahlı değildi![744]
Kalbimi Allah'a ve Resûlüne imanın ferahlığı ve rahatlığı içinde[745] ve dinime bağlılığımı da demir*den daha sağlam bulmuşumdur!" dedi
Bunun üzerine, Peygamberimiz (as):
"Öyle ise, sana bir vebal yok![746]
Ey Ammar![747] Eğer onlar bir daha bu söylediğini tekrarlatmak için seni zoriarlarsa, tekrarlayıver!" buy urdu[748]
"Kalbi iman üzere (sabit ve müsterih) olduğu halde ikraha (cebre) uğratılanlar müstesna olmak üzere, kim imandan sonra Allah'ı tanımaz, fakat küfre göğsünü açarsa, işte Allah'ın gazabı o gibilerin başındadır Onların hakkı en büyük azabdır!"[749] mealli âyetteki istisnanın Ammar b Yâsir hakkında nazil olduğu rivayet edilir[750]
İslâm'da Ruhsat ve Azimetin Mahiyeti ve Hükümleri
Ruhsat; Yüce Allah tarafından kullara teklif olunan hükümlerde,[751] kendilerinin özürleri sebebiyle[752] gösterilen kolaylık ve genişliktir[753]
Azimet de; özürlerle ilişkisi bulunmayan asıl hüküm I erdir [754]
Meselâ, misafirin Ramazan orucunu tutması azimet, tutmaması ise ruhsattır
Misafir azimeti tercih ederek oruç tuttuğu zaman, ruhsatı terketmiş olur[755]
Misafirin oruçta böyle yapması, kendisi için daha hayırlıdır[756]
Kalbi Allah'a iman ile mutmain bulunan bir kimseye dayanılmaz işkencelerle söylettirilen küfür sözünden dolayı birvebal terettüp etmez[757]
Çünkü, mecbur, mâzurdur[758]
Mecbura küfür sözünü tecvizde, âlimler ittifak etmiştir[759]
Ancak, yapılan işkencenin, ölümle tehdit olunmak, şiddetle dövülmek,[760] ateşte yakılmak[761] gibi dayanılmaz derecelerde bulunması gerekir[762]
O takdirde mecbur, ya ruhsatla amel eder, kurtulur; ya da azimeti tercih eder, ölür[763]
Ammar'ın babası Yâsir ile annesi Sümeyye Hatun, dinlerinin izzet ve şerefi uğruna, azimet ile hareket edip ölmeyi tercih etmişler; müşriklerin söyletmek istedikleri küfür sözünü söylememişlerdir[764]
Ammar b Yâsir ise ruhsat ile amel etmiş;[765] kalbi Allah'a ve Resûlüne imanla dopdolu olduğu halde, müşriklerin söylemeye zorladıkları küfür sözünü dil ucu ile söyleyip işkenceden kurtulmuştur[766]
Zemahşerî'ye göre:
"'Bu iki işten hangisi, Ammar'ın yaptığı mı, yoksa baba ve annesinin yaptıkları mı efdaldir?1 diye sorulacak olursa, 'Ammar'ın ebeveyninin fiili efdaldir' denilir Çünkü, bunlarınkinde, İslâmiyeti izaz için, öldürülmeye katlanma vardır"[767]
Abdullah b Mes'ud'un Kâbe'de Açıktan Kur'ân Okuyuşu ve Dövülüşü
İbn İshak'ın Urve b Zübeyr'den rivayetine göre; Mekke'de Resûlullah (as)dan sonra Kur'ân-ı Kerîm'i yüksek sesle ilk okuyan kişi Abdullah b Mes'ud idi:
Bir gün, Resûlullah (as)ın ashabı toplanıp:
"Kureyşîler şu Kur'ân'ın yüksek sesle okunduğunu hiç dinlemediler Kur'ân'ı onlara yüksek sesle okuyup dinletecek kim var?" dediler
Abdullah b Mes'ud:
"Ben varım!" dedi
Arkadaşları:
"Biz, senin hakkında, Kureyşilerden korkanı!
Biz öyle bir adam istiyoruz ki, kendisinin kavim ve kabilesi bulunsun da, Kureyşîler birşey yapmak istedikleri zaman, onlara karşı onu korusunlar!" dediler
Abdullah b Mes'ud:
"Siz beni bırakın, ben gideyim Yüce Allah beni korur!" dedi
Ertesi günü, kuşluk vakti, Kabe'nin Makam'ına kadar ilerledi
Kureyşîlerin toplantı yerinde bulundukları sırada, Makam'da, ayak üzerinde yüksek sesle Besmele çekerek er-Rahmân sûresini okumaya başladı
Kureyş müşrikleri ona yönelip:
"Şu Ümmü Abd'in oğlu ne diyor?!" diyerek mırıldandılar ve sonra da:
"O herhalde Muhammed'in getirdiği bazı şeyleri okuyor!" dediler, hemen kalkıp üzerine yürüdüler, yüzüne gözüne vurmaya başladılar
Abdullah b Mes'ud ise, okumaya devam ederek, Yüce Allah'ın sûreyi onun okuyup erişmesini dilediği yere kadar okuyup erişti!
Fakat dövülmekten yüzü gözü ezik ve bere içinde olarak arkadaşlarının yanına döndü
Arkadaşları:
"Zaten, biz senin bu akıbete uğrayacağından korkmuştuk!" dediler
Abdullah b Mes'ud:
"Benim nazarımda şu anda onlardan daha hafif, zayıf durumda Allah düşmanları yoktur!
İsterseniz ben yarın da gider, onlara bir o kadar daha Kur'ân dinletebilirim!" dedi
Arkadaşları:
"Hayır! Onlara, hoşlanmadıkları şeyi dinletmiş bulunuyorsun Sana bu kadarı yeter!" dediler[768]
Ebu Dübb Vadisinde Namaz Kılan Müslümanların Takipçi Müşriklerle Çarpışmaları
Peygamberimiz (as)ın ashabından bazıları, namaz kılacakları zaman Mekke vadilerine gider, namaz kıldıklarını kavim ve kabilelerinden gizli tutmak isterlerdi[769]
Nitekim, Sa'd b Ebi Vakkas'la[770] bazı sahabiler, Ebu Dübb vadisine kadar gitmişlerdi
Orada abdest alıp[771] namaz kılıyorlar,[772] namaz kıldıklarını kavim ve kabilelerinden hiç kimsenin işitmesini istemiyorlardı
Fakat, kendilerini gözetleyen ve izleyen[773] müşriklerden bazı kimseler;[774] Ebu Süfyan Sahr b Harb, Ahnes b Şerik ve daha başkaları,[775] üzerlerine çıkageldiler
Sahabilerin yaptıkları ibadetlerini ayıplamaya, kötülemeye kalkışınca, dövüştüler
Sa'd b EbiVakkas eline geçirdiği bir deve çene kemiği ile vurup onlardan birinin başını yardı, kanat*tı [776]
Bunun üzerine, müşrikler bozguna uğradılar
Müslümanlarda, cesaretlenerek onları vadiden sürüp dışarı çıkardılar[777]
Bu, İslâm'da bu konuda akıtılan ilk kan oldu[778]
|