Beraat Kandili

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

Masiva, Yüce Allah’ın razı olmadığı her şeydir

Masiyet ise, haram kılınan amellerdir

“Ben, Allah’u Teala’nın beni sevmesini istiyorum!” diyen herkes, bu sevgiyi O’nun razı olmadığı bütün sevgi ve sevgililerden, fikir ve fiillerden vazgeçerek tadabilir

Bakınız, insanların en alimi, en müttakisi, en mücahidi, en cömerdi, en güzeli, bütün insanların efendisi Hz

Rasulullah (s

a

v)’e Cenab-ı Hak ne emrediyor:

“Allah’ın yardımı ve fetih gelip insanların bölük bölük Allah’ın dînine girdiğini gördüğün vakit Rabbine hamd ederek, O’nu tesbih et ve O’ndan mağfiret dile! Çünkü O, tövbeleri çok kabul edendir

“ [170]

Nakşibendî büyüklerinden Şeyh Abdurrahman et-Tâhî (k

s), bu ayet-i kerimedeki istiğfarın hikmetini açıklarken demiştir ki:

“Tarikattan gaye, nefsin aciz ve zelil olduğunun farkına varmaktır

Fazilet şükürdedir

Şükretmek ise elimizde değildir

İnsanda bulunan her iyi haslet, Yüce Allah’ın bir ihsanıdır

Kötülükler ise, kendi nefsimizdendir

Kul, şükretmeye Allah’ın yardımıyla muvaffak olduğuna göre, kendisine nisbet edeceği hiçbir şey kalmaz

Böylece kul, kusurlu olmaktan hiç kurtulamaz

Bu durumda insan, her iyiliği Yüce Rabbinden bilmeli, bütün kötülük ve kusurları da nefsinden görüp, devamlı mağfiret dilemelidir

“ [171]

İstiğfar,işlediği günahların amel defterinden silinmesi istemektir

“Rabbinizden aff isteyiniz,sonra da ona tövbe edin/dönün” [172] ayeti bunun işlemektedir

İstiğfar etmek kolay,tövbe etmek zordur

Tövbeyi yapmak ve korumak için Salih mü’minlerin yardımına ihtiyaç vardır

Buna takva yolunda yardımlaşma denir

Bunun içindir ki,bir mürşid nezaretinde tövbe etmek çok kazançlıdır

Mürşid güzel tövbe etmede ve tövbeyi korumada yardımcıdır

TÖVBENİN EN FAZİLETLİSİ, SALİHLERLE BİRLİKTE YAPILAN TÖVBEDİR

“Ey iman edenler! Hep birden Allah’a tövbe ediniz ki, kurtuluşa eresiniz

” [173] ayeti, müminlerin topluca Allah’u Teala’ya tövbe etmesini ve taatına yönelmesini emretmektedir

İnsan, tek başına güzel bir tövbe yapabilir fakat, yalnız olarak tövbesini koruması gayet zordur

Halbuki, tövbesine mü’minleri şâhit tutması, dualarını destek yapması, sonra da mümin kardeşleri ile takva yolunda bir ve beraber olarak dinini yaşaması Allah için en güzel bir yoldur

Gerçek şudur ki bir insanın, emredildiği şekilde nasuh tövbesi yapması ve onu koruması kolay değildir

Bunun için insanın, müminlerin oluşturduğu bir takva cemaatini, nefis ve şeytan düşmanlarına karşı siper etmesi, salihlerin güzel ahlak ve dualarını kendisine destek yapıp dinini korumaya alması lazımdır

“Mü’minler, birbirlerini yıkayıp temizleyen iki el gibidir

” [174] buyuran Resulullah (s

a

v) Efendimiz, takva üzere kurulmuş cemaatin faydasını ve tek başına kalmanın zararını şöyle belirtmiştir:

“Sizin cemaat hâlinde olmanız gerekir

Ayrılıp tek başına kalmaktan sakının

Şüphesiz şeytan, tek kalanla beraberdir; (onu kolayca etkileyip, kalbine vesvese verir)

İki kişiden ise çok uzakta durur

Kim iman selameti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa; cemaate yapışsın

Kimi iyilikleri sevindiriyor, kötülükleri üzüyorsa o, gerçek bir mümindir

“ [175]

“Şüphesiz Allah’u Teala, ümmetimi dalâlet (sapık fikir ve fitne) üzerinde bir araya getirmez

Allah’ın eli (rahmet ve desteği) cemaatle birliktedir

Kim, cemaatten ayrılırsa ateşe gider

“ [176]

İmam Beyhakî’nin rivayetinde hadis şu şekilde bitmektedir:

“Hiç şüphesiz şeytan, cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir

Onun içine yerleşip istediği yola çeker

“ [177]

Diğer bir hadis-i şerifte, İslam cemaatinden ayrılanın durumu şöyle anlatılmaktadır:

“Kim(Kur’an ve sünnet üzere giden)cemaatten bir karış ayrılırsa,boynundan İslam bağını çıkarmış olur

“ [178]

“Kurdun sürüden ayrılan koyunu kaptığı gibi, şeytan da cemaatten ayrılan insanı kapar

Bölünüp dağılmaktan sakınınız

Size, cemaate sarılmanız ve hak üzere giden çoğunluğa katılmanız gerekir

“ [179]

“Şüphesiz müminlerin birbirlerine yaptıkları dualar, onları destekler

“ [180]

Cenab-ı Hak, günahla nefsine zulmeden kullarına en güzel tövbe şeklini şöyle tarif etmiştir:

“Eğer onlar kendilerine zulmettikleri zaman, sana gelseler de, Allah’tan bağışlanmayı dileseler, Rasul de onlar için istiğfar etseydi, Allah’ı ziyadesiyle affedici ve esirgeyici bulurlardı

“ [181]

Demek ki, ümmet için en hayırlı tövbe, Allah’ın sevgilisi ve halifesi olan Hz

Peygamber’in (s

a

v) huzurunda onun nurlu nazarları ve şahitliği altında yapılan, Onun da dua ve istiğfarla desteklediği tövbedir

İmam Fahruddin Razî (rah

)bu ayetin tefsirinde demiştir ki:

“Hz

Peygamber (s

a

v) ile birlikte yapılan tövbenin bir faydası da, tövbe yapanın istiğfarındaki gaflet ve kusurlarının Hz

Peygamber’in istiğfarı ile giderilmesi ve ilâhî huzura sahih ve sağlam bir tövbe olarak ulaşmasıdır

Çünkü, kendileri için istiğfar eden Peygamberi (s

a

v) Allah’u Teala seçmiş, onu vahyi ile şereflendirmiş, kendisi ile kulları arasında bir elçi yapmıştır

Bundan dolayı, onun şefaat ve vesilesiyle huzuruna gelen bir şeyi geri çevirmemektedir

“ [182]

Bugün, yeryüzünde Allah’u Teala’nın şahidi ve halifesi sıfatını koruyan, Hz

Rasulullah (s

a

v) ’ın varisi ve ümmetinin terbiyecisi olan kamil mürşitler de, ümmetle yaptıkları tövbe ve istiğfarda Efendimizin (s

a

v) ayette anlatılan sıfatını temsil etmektedir

Kamil mürşitler, kulların Allah’u Teala’ya yönelişlerine şahit olmakta, tövbelerinin kabulü için ayrıca yüce huzurda yalvarmaktadırlar

Arifler, naz makamında niyaz ettikleri için, onlarla birlikte yapılan tövbeler, onların nezaretinde icra edilen zikirler, onların tavsiye ve emirleri doğrultusunda yapılan hizmetler Allah katında en verimli, en sevimli, en temiz ameller olarak kabul görmektedir

Yeter ki insan, bu makamın münkiri ve o huzurdaki edebin cahili olmasın

Bir Allah dostunu şahit tutarak yapılan tövbede, tevazu ve kalp kırıklığı vardır

Bu durumda insan, kibrini kırmış, nefsini zelil etmiş, acizliğini anlamış, hiçliğini görmüş, ihtiyacını bilmiş ve ilacına koşmuş olmaktadır

Böyle bir tövbeyi hafife almak, münafıkların sıfatıdır ve o kimsenin, şu ayette anlatılan kimselerden olmasından korkulur:

“Onlara: Gelin, Allah’ın Peygamberi sizin için mağfiret dilesin denildiği zaman başlarını çevirirler ve sen onların kibir içinde uzaklaştıklarını görürsün

“ [183]

Hz

Rasulullah’ın varisi kamil bir mürşidin nezaretinde Allah’a yapılan tövbeyi Hrıstiyanların “Vaftiz” olayına ve papazın önünde günah çıkarma törenlerine benzetenler, tevhid dinini, Kur’an’ın hedefini, sünnette uygulanan biatlerin hikmetini ve tasavvufun edebini bilmiyorlar demektir

Eğer bildikleri halde böyle yapıyorlarsa, kendilerine yazık, hakka ihanet ediyorlar

Takvaya ulaşmak ve marifetullahı tahsil etmek için kendisine biat ve intisap edenlere mürşid-i kamilin istiğfar etmesi, Kur’an-ı Hakim’in emri ve edebi gereğidir

Cenab-ı Hak, Rasulullah (s

a

v) Efendimize şöyle emir vermiştir:

“Ey Peygamber! İnanmış kadınlar biat için sana geldiklerinde biatlerini kabul et ve onlar için Allah’tan mağfiret dile

Şüphesiz Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir

“ [184]

“Rasulüm! Hem kendi kusurun, hem de erkek ve kadın müminlerin günahları için istiğfar et! “ [185]

Hiç bir mümin, intisap ve tövbe için elini tuttuğu bir kamil mürşide: “Ben şu şu günahları işledim, beni affet, günahlarımı temizle, beni Cehennem’de yakma, Cennet’e koy!” demez, diyemez

Ancak, “Ben Rabbime dönmek, rızasına yönelmek istiyorum; seni bu yolda kendime delil ve imam seçiyorum

Sen de bu amelime Yüce Rabbim huzurunda şahit ol ve affım için O’na yalvar

Yalvar ki kalbime nur, gönlüme sürur versin, günahımı affetsin, beni güzel kullukta muvaffak etsin,” der ve demek ister

Sonra, o arifin takva mektebinde talebe olur; ihlas, takva ve edep dersleri okur

İşte tasavvufa girmek, mürşitle tövbe etmek, ona intisap yapmak budur

Ariflerin işi, Allah’u Teala’yı kullarına, kulları da Allah’u Teala’ya sevdirmektir

[149]-Duhan suresi ayet-4

[150]-el-Feth’ül Kebir,II,92

[151]-İbni Mace,İkametü's-Salah,191,H

No:1388,I,444;Tac,II,107

[152]-İbni Mace,I,444;

[153] -Haşr suresi ayet-18,19

[154]-Tirmizi, Zühd, bab, 3, IV,552,H

No: 2306

[155]-Buhârî,et-Tergib,II,119-120

[156]-el-Mekki,Kutu’l-Kulub,I,305

[157]-El-Mekki,Kutu’l-Kulub,I,308

[158]-Buhârî,et-Tergîb ve't-Terhib,II,118

[159]-İbn Mace,İkametü's-Salât,191;Tirmizî,Savm,38

[160]-Zümer suresi ayet-53

[161]-Ahmed,Müsned,V,255;Taberî,Camiu’l-Beyan,Cüz:XXIV,21

[162]-Fetih suresi ayet-2

[163]-Tirmizî,Kıyame,49;Ahmed,Müsned,III,197;Hakim,M� �ste drek,IV,244

[164]-Buharî,Deavat,3;Müslim,Zikr,42

[165]-Müslim,Zikr,41;Ebu Davud,Vitr,26

[166]-Müslim,Tövbe,9,11;Tirmizî,Cenne,2;Ahmed,Müsned ,I,2 89,II,305

[167]-Hucurât suresi ayet-11

[168]-Ebu Talib el-Mekkî,Kutu’l-Kulub,I,179

[169]-Sühreverdî,Gerçek Tasavvuf,628

[170]-Nasr suresi ayet-1,3

[171]-Abdurrahmân-ı Tâhî,İşaretler,119

[172]-Hud suresi ayet-3

[173]-Nûr suresi ayet-31

[174]-Zebîdî,İthâfu’s-Sâde,VII,13-14

[175]-Tirmizî,Fiten,7;Ahmed Müsned,I,18;Hakim,Müstedrek,I,114;İbnu’l-Cevzî,Telbisu İblis,7

[176]-Tirmizî,Fiten,7;Tabaranî,el- Mu’cemu’l-Kebir,No:13623

[177]-Beyhakî,Şuabu’l-İmân,VI,66;Tabaranî,el-Kebir,No:363-367

[178]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,Hakim,Müstedrek,I,117

[179]-Ahmed,Müsned,V,243;Tebrizî,Mişkatu’l-Mesabih,No:184

[180]-Ahmed,Müsned,V,183;Darimî,Mukaddime,23;Tabaranî ,el-Kebir No:4890;Heysemî,Mecmau’z-Zevaid,I,138

[181]-Nisâ suresi ayet-64

[182]-Râzî,Tefsir-i Kebir,X,130

[183]-Münâfikûn suresi ayet-5

[184]-Mümtehine suresi ayet-12

[185]-Muhammed suresi ayet-19

08-02-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Beraat Kandili Masiva, Yüce Allah’ın razı olmadığı her şeydir Masiyet ise, haram kılınan amellerdir “Ben, Allah’u Teala’nın beni sevmesini istiyorum!” diyen herkes, bu sevgiyi O’nun razı olmadığı bütün sevgi ve sevgililerden, fikir ve fiillerden vazgeçerek tadabilir Bakınız, insanların en alimi, en müttakisi, en mücahidi, en cömerdi, en güzeli, bütün insanların efendisi Hz Rasulullah (sav)’e Cenab-ı Hak ne emrediyor: “Allah’ın yardımı ve fetih gelip insanların bölük bölük Allah’ın dînine girdiğini gördüğün vakit Rabbine hamd ederek, O’nu tesbih et ve O’ndan mağfiret dile! Çünkü O, tövbeleri çok kabul edendir“ [170] Nakşibendî büyüklerinden Şeyh Abdurrahman et-Tâhî (ks), bu ayet-i kerimedeki istiğfarın hikmetini açıklarken demiştir ki: “Tarikattan gaye, nefsin aciz ve zelil olduğunun farkına varmaktır Fazilet şükürdedir Şükretmek ise elimizde değildir İnsanda bulunan her iyi haslet, Yüce Allah’ın bir ihsanıdır Kötülükler ise, kendi nefsimizdendir Kul, şükretmeye Allah’ın yardımıyla muvaffak olduğuna göre, kendisine nisbet edeceği hiçbir şey kalmaz Böylece kul, kusurlu olmaktan hiç kurtulamaz Bu durumda insan, her iyiliği Yüce Rabbinden bilmeli, bütün kötülük ve kusurları da nefsinden görüp, devamlı mağfiret dilemelidir“ [171] İstiğfar,işlediği günahların amel defterinden silinmesi istemektir“Rabbinizden aff isteyiniz,sonra da ona tövbe edin/dönün” [172] ayeti bunun işlemektedir İstiğfar etmek kolay,tövbe etmek zordur Tövbeyi yapmak ve korumak için Salih mü’minlerin yardımına ihtiyaç vardır Buna takva yolunda yardımlaşma denir Bunun içindir ki,bir mürşid nezaretinde tövbe etmek çok kazançlıdır Mürşid güzel tövbe etmede ve tövbeyi korumada yardımcıdır TÖVBENİN EN FAZİLETLİSİ, SALİHLERLE BİRLİKTE YAPILAN TÖVBEDİR “Ey iman edenler! Hep birden Allah’a tövbe ediniz ki, kurtuluşa eresiniz” [173] ayeti, müminlerin topluca Allah’u Teala’ya tövbe etmesini ve taatına yönelmesini emretmektedir İnsan, tek başına güzel bir tövbe yapabilir fakat, yalnız olarak tövbesini koruması gayet zordur Halbuki, tövbesine mü’minleri şâhit tutması, dualarını destek yapması, sonra da mümin kardeşleri ile takva yolunda bir ve beraber olarak dinini yaşaması Allah için en güzel bir yoldur Gerçek şudur ki bir insanın, emredildiği şekilde nasuh tövbesi yapması ve onu koruması kolay değildir Bunun için insanın, müminlerin oluşturduğu bir takva cemaatini, nefis ve şeytan düşmanlarına karşı siper etmesi, salihlerin güzel ahlak ve dualarını kendisine destek yapıp dinini korumaya alması lazımdır “Mü’minler, birbirlerini yıkayıp temizleyen iki el gibidir” [174] buyuran Resulullah (sav) Efendimiz, takva üzere kurulmuş cemaatin faydasını ve tek başına kalmanın zararını şöyle belirtmiştir: “Sizin cemaat hâlinde olmanız gerekir Ayrılıp tek başına kalmaktan sakının Şüphesiz şeytan, tek kalanla beraberdir; (onu kolayca etkileyip, kalbine vesvese verir) İki kişiden ise çok uzakta durur Kim iman selameti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa; cemaate yapışsın Kimi iyilikleri sevindiriyor, kötülükleri üzüyorsa o, gerçek bir mümindir“ [175] “Şüphesiz Allah’u Teala, ümmetimi dalâlet (sapık fikir ve fitne) üzerinde bir araya getirmez Allah’ın eli (rahmet ve desteği) cemaatle birliktedir Kim, cemaatten ayrılırsa ateşe gider“ [176] İmam Beyhakî’nin rivayetinde hadis şu şekilde bitmektedir: “Hiç şüphesiz şeytan, cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir Onun içine yerleşip istediği yola çeker“ [177] Diğer bir hadis-i şerifte, İslam cemaatinden ayrılanın durumu şöyle anlatılmaktadır: “Kim(Kur’an ve sünnet üzere giden)cemaatten bir karış ayrılırsa,boynundan İslam bağını çıkarmış olur“ [178] “Kurdun sürüden ayrılan koyunu kaptığı gibi, şeytan da cemaatten ayrılan insanı kapar Bölünüp dağılmaktan sakınınız Size, cemaate sarılmanız ve hak üzere giden çoğunluğa katılmanız gerekir“ [179] “Şüphesiz müminlerin birbirlerine yaptıkları dualar, onları destekler“ [180] Cenab-ı Hak, günahla nefsine zulmeden kullarına en güzel tövbe şeklini şöyle tarif etmiştir: “Eğer onlar kendilerine zulmettikleri zaman, sana gelseler de, Allah’tan bağışlanmayı dileseler, Rasul de onlar için istiğfar etseydi, Allah’ı ziyadesiyle affedici ve esirgeyici bulurlardı“ [181] Demek ki, ümmet için en hayırlı tövbe, Allah’ın sevgilisi ve halifesi olan Hz Peygamber’in (sav) huzurunda onun nurlu nazarları ve şahitliği altında yapılan, Onun da dua ve istiğfarla desteklediği tövbedir İmam Fahruddin Razî (rah)bu ayetin tefsirinde demiştir ki: “Hz Peygamber (sav) ile birlikte yapılan tövbenin bir faydası da, tövbe yapanın istiğfarındaki gaflet ve kusurlarının Hz Peygamber’in istiğfarı ile giderilmesi ve ilâhî huzura sahih ve sağlam bir tövbe olarak ulaşmasıdır Çünkü, kendileri için istiğfar eden Peygamberi (sav) Allah’u Teala seçmiş, onu vahyi ile şereflendirmiş, kendisi ile kulları arasında bir elçi yapmıştır Bundan dolayı, onun şefaat ve vesilesiyle huzuruna gelen bir şeyi geri çevirmemektedir“ [182] Bugün, yeryüzünde Allah’u Teala’nın şahidi ve halifesi sıfatını koruyan, Hz Rasulullah (sav) ’ın varisi ve ümmetinin terbiyecisi olan kamil mürşitler de, ümmetle yaptıkları tövbe ve istiğfarda Efendimizin (sav) ayette anlatılan sıfatını temsil etmektedir Kamil mürşitler, kulların Allah’u Teala’ya yönelişlerine şahit olmakta, tövbelerinin kabulü için ayrıca yüce huzurda yalvarmaktadırlar Arifler, naz makamında niyaz ettikleri için, onlarla birlikte yapılan tövbeler, onların nezaretinde icra edilen zikirler, onların tavsiye ve emirleri doğrultusunda yapılan hizmetler Allah katında en verimli, en sevimli, en temiz ameller olarak kabul görmektedir Yeter ki insan, bu makamın münkiri ve o huzurdaki edebin cahili olmasın Bir Allah dostunu şahit tutarak yapılan tövbede, tevazu ve kalp kırıklığı vardır Bu durumda insan, kibrini kırmış, nefsini zelil etmiş, acizliğini anlamış, hiçliğini görmüş, ihtiyacını bilmiş ve ilacına koşmuş olmaktadır Böyle bir tövbeyi hafife almak, münafıkların sıfatıdır ve o kimsenin, şu ayette anlatılan kimselerden olmasından korkulur: “Onlara: Gelin, Allah’ın Peygamberi sizin için mağfiret dilesin denildiği zaman başlarını çevirirler ve sen onların kibir içinde uzaklaştıklarını görürsün“ [183] Hz Rasulullah’ın varisi kamil bir mürşidin nezaretinde Allah’a yapılan tövbeyi Hrıstiyanların “Vaftiz” olayına ve papazın önünde günah çıkarma törenlerine benzetenler, tevhid dinini, Kur’an’ın hedefini, sünnette uygulanan biatlerin hikmetini ve tasavvufun edebini bilmiyorlar demektir Eğer bildikleri halde böyle yapıyorlarsa, kendilerine yazık, hakka ihanet ediyorlar Takvaya ulaşmak ve marifetullahı tahsil etmek için kendisine biat ve intisap edenlere mürşid-i kamilin istiğfar etmesi, Kur’an-ı Hakim’in emri ve edebi gereğidir Cenab-ı Hak, Rasulullah (sav) Efendimize şöyle emir vermiştir: “Ey Peygamber! İnanmış kadınlar biat için sana geldiklerinde biatlerini kabul et ve onlar için Allah’tan mağfiret dile Şüphesiz Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir“ [184] “Rasulüm! Hem kendi kusurun, hem de erkek ve kadın müminlerin günahları için istiğfar et! “ [185] Hiç bir mümin, intisap ve tövbe için elini tuttuğu bir kamil mürşide: “Ben şu şu günahları işledim, beni affet, günahlarımı temizle, beni Cehennem’de yakma, Cennet’e koy!” demez, diyemez Ancak, “Ben Rabbime dönmek, rızasına yönelmek istiyorum; seni bu yolda kendime delil ve imam seçiyorum Sen de bu amelime Yüce Rabbim huzurunda şahit ol ve affım için O’na yalvar Yalvar ki kalbime nur, gönlüme sürur versin, günahımı affetsin, beni güzel kullukta muvaffak etsin,” der ve demek ister Sonra, o arifin takva mektebinde talebe olur; ihlas, takva ve edep dersleri okur İşte tasavvufa girmek, mürşitle tövbe etmek, ona intisap yapmak budur Ariflerin işi, Allah’u Teala’yı kullarına, kulları da Allah’u Teala’ya sevdirmektir [149]-Duhan suresi ayet-4 [150]-el-Feth’ül Kebir,II,92 [151]-İbni Mace,İkametü's-Salah,191,HNo:1388,I,444;Tac,II,107 [152]-İbni Mace,I,444; [153] -Haşr suresi ayet-18,19 [154]-Tirmizi, Zühd, bab, 3, IV,552,HNo: 2306 [155]-Buhârî,et-Tergib,II,119-120 [156]-el-Mekki,Kutu’l-Kulub,I,305 [157]-El-Mekki,Kutu’l-Kulub,I,308 [158]-Buhârî,et-Tergîb ve't-Terhib,II,118 [159]-İbn Mace,İkametü's-Salât,191;Tirmizî,Savm,38 [160]-Zümer suresi ayet-53 [161]-Ahmed,Müsned,V,255;Taberî,Camiu’l-Beyan,Cüz:XXIV,21 [162]-Fetih suresi ayet-2 [163]-Tirmizî,Kıyame,49;Ahmed,Müsned,III,197;Hakim,M� �ste drek,IV,244 [164]-Buharî,Deavat,3;Müslim,Zikr,42 [165]-Müslim,Zikr,41;Ebu Davud,Vitr,26 [166]-Müslim,Tövbe,9,11;Tirmizî,Cenne,2;Ahmed,Müsned ,I,2 89,II,305 [167]-Hucurât suresi ayet-11 [168]-Ebu Talib el-Mekkî,Kutu’l-Kulub,I,179 [169]-Sühreverdî,Gerçek Tasavvuf,628 [170]-Nasr suresi ayet-1,3 [171]-Abdurrahmân-ı Tâhî,İşaretler,119 [172]-Hud suresi ayet-3 [173]-Nûr suresi ayet-31 [174]-Zebîdî,İthâfu’s-Sâde,VII,13-14 [175]-Tirmizî,Fiten,7;Ahmed Müsned,I,18;Hakim,Müstedrek,I,114;İbnu’l-Cevzî,Telbisu İblis,7 [176]-Tirmizî,Fiten,7;Tabaranî,el- Mu’cemu’l-Kebir,No:13623 [177]-Beyhakî,Şuabu’l-İmân,VI,66;Tabaranî,el-Kebir,No:363-367 [178]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,Hakim,Müstedrek,I,117 [179]-Ahmed,Müsned,V,243;Tebrizî,Mişkatu’l-Mesabih,No:184 [180]-Ahmed,Müsned,V,183;Darimî,Mukaddime,23;Tabaranî ,el-Kebir No:4890;Heysemî,Mecmau’z-Zevaid,I,138 [181]-Nisâ suresi ayet-64 [182]-Râzî,Tefsir-i Kebir,X,130 [183]-Münâfikûn suresi ayet-5 [184]-Mümtehine suresi ayet-12 [185]-Muhammed suresi ayet-19