Yunus Emre Konuşuyor-Serisi

Dosttan haber geldi yine,kullar yarağ itsün dimiş
Dirginsünler meşayihe, er etegin dutsun dimiş

Ben severin şol kulumı, yoksul ola sabreyleye
Benden ana yol eyledüm, mi’racıma gitsün dimiş
Şol kahrıla kazananlar,güle güle yidürenler
Getürdüm perdelerini, dîdâruma baksın dimiş
Her bir kişi dosta vara,armaganın dosta vire
Anda bizi anmayanlar,bunda da unutsın dimiş
Fâni dünyeden geçerüz, bâkî mülkine göçerüz
Armagan gerekdür dosta, yükli yükin dutsun dimiş
Ayıdun Yunus’a tursun, yüzüni topraga sürsün
Ögüdün kendiye virsün okudugın dutsun dimiş
Günümüz Türkçe’siyle

Allah’tan yine haber geldi;kullar yararlı işler yapsın demiş
Hakk’ı bilenlerle bir araya gelip gerçek aşığın eteğine yapışsınlar demiş
Yoksul olup da sabreden kulumu ben severim
Benden ona bir yol vardır ki; miracıma gitsinler demiş
Şu zahmetle kazanıp da güle güle yedirenler(sadaka verenler) var ya,
Onlara perdeleri getirdim (açtım), yüzüme baksınlar demiş
Her bir kimse Allah’a varmayı,armağanını ona sunmayı gaye edinsin,
Onda (dünyada) bizi anmayanlar bunda da (ahirette de )unutsunlar demiş
Geçici dünyadan geçer, baki âleme göçeriz
Dosta armağan vermek gerekir; yüklü sermayesini hazırlasın demiş
Yunus’u uyarın,dursun şöyle bir yüzünü yere sersin
Öğüdünü kendine versin,okuduğun tutsun demiş
Tahlil: Hakka ermek üzere yola çıkanların yerine getirmesi gereken birtakım ödevler vardır Bunlar yapılmadıkça Allah’ın yardım ve bağışlamasını beklemek; tohum ekmeden ürün almayı ümit etmek kadar yanlış,yersiz ve tutarsızdır Yunus, şiirde Allah’la konuşurcasına bunlara değiniyor İşte dünya sınavına girip cennet ümit edenlerin mutlaka yapması gereken ödevler:
1- İyi ve Yararlı İşler Yapmak: Kuran ve Hadislerde mümin tarif edilirken <yararlı iş işleyenler ve insanlığa faydalı olan kimseler> olarak zikredilir Duayı tarif eden düşünürlerden biri; en iyi duanın fiili dua yani; iyi işler yaparak Allah’tan yardım ummak olduğunu belirtmiştir İşte bu konuda ayet ve hadisler:
Allah'a ve ahiret gününe hakkıyla inanıp sâlih amel işleyenler için Rableri katında mükâfatlar vardır Onlar için herhangi bir korku yoktur Onlar üzüntü çekmeyeceklerdir (Bakara 62)
Erkek veya kadın, mümin olarak kim iyi amel işlerse, onu mutlaka güzel bir hayat ile yaşatırız Ve mükâfatlarını, elbette yapmakta olduklarının en güzeli ile veririz (Nahl 97)
Çünkü Allah (kötülükten), sakınanlar ve güzel amel edenlerle beraberdir (Nisa 128)
İman edip sâlih ameller işleyen kimseler için mağfiret ve bol rızık vardır (Hacc 50)
Kör ile gören, inanıp iyi amellerde bulunanla kötülük yapan bir olmaz Ne kadar az düşünüyorsunuz! (Mümin 58)
İman edip sâlih ameller işleyenlere gelince, halkın en hayırlısı da onlardır (Beyyine 7)
“Mümin;elinden ve dilinden diğer insanların güvende olduğu kimsedir”
“Hayırda(İyi işler yapmada) yarışınız!”HzMuhammed(sav)
2-Allah’ı Gerçek Anlamda Tanıyan ve Bilenlerle Beraber Bulunmak: Demirci ile beraber olanın duman,is kokması; esansçı ile yakınlaşanın gül kokması tabiidir Kişinin rehberi kim ise;hedefi de şekillenir Kılavuzu karga olanın varacağı yer çöplük,bülbül olanın durağı ise gülistandır İşte bu açıdan dünya yaşamında seçilen arkadaş,dost ve rehber önemlidir Kuran ve hadislerden işte özlü cümleler:
Ey İman Edenler! Allah’tan sakının ve doğru kimselerle birlikte olun (Tevbe 119)
İnsanlar ziyandadır Ancak iman edenler,birbirlerini sabrı ve hakkı tavsiye edenler müstesna(Asır Suresi)
“Kişi arkadaşının yolundadır”HzMuhammed(sav)
3-Yoksulluğa,Başa Gelen Zarar ve Musibetlere Sabretmek: İnsanları günah ve harama yönelten başlıca etken;geçim korkusu,rızk endişesidir Buna sabredemeyenler;lüksü elde etmede acele edenler çoğu kere isyan bataklığına saplandıklarının farkına bile varmazlar Bu ise;kişiyi Haktan uzak kılar Her şeyi teslimiyet ve tevekkülle karşılayanlar için;hem dünya hem de ahirette genişlik ve zenginlik vardır
Ey iman edenler, sabır ve namazla yardım isteyin! Şüphe yok ki, Allah sabredenlerle beraberdir (Bakara 153)
Çaresiz sizleri biraz korku, biraz açlık, biraz maldan, candan ve ürünlerden eksiklik ile imtihan edeceğiz Müjdele o sabırlılara (Bakara 155)
Kim sabrederse;zafer onundur HzMuhammed (sav)
Sabreden dağlar aşmış,sabredemeyen düz yolda şaşmış(Türk Halk Deyişi)
4-Zahmetle Kazansa da Yedirip İçirmeyi, Sadakayı Eksik Etmemek: Sadakanın belaları önlediği ve ömrü uzattığı Rasulullah’ın müjdesidir Toplumun hangi gelir katmanında olursa olsun insan;elindekini paylaşmayı bilmelidir Veren el alan elden üstündür Almak eziklik; vermek mutluluktur Batıda bazı psikiyatrların zengin hastalarına,hayır kurumlarında aktif olmayı önermeleri ile İslam’ın sadaka emri arasında müthiş bir paralellik vardır Az kazanmak; vermemek için bahane olamaz Çünkü toplum düzeninde,daha az kazananlar mutlaka vardır Beterin beteri olduğu gibi
Sadaka vermede acele edin Çünkü belâ sadakanın önüne geçemez
Müslüman kişi, ailesinin nafakası için harcar ve bundan sevap umarsa bu ona sadaka olur
Bir hurma tanesi dahi olsa onunla ateşten korunun (Yani elinizde minik bir mal dahi olsa sadaka verin ki cehennemden korunasınız) HzMuhammed(sav)
5-Dünya Yaşantısında Allah’ı Gündemde Tutmak: Zikir konusunun tarifinde Tasavvuf Hocamızın söyledikleri hala kulaklarımda çınlar:”Zikir;sadece belli anlarda tesbih çekmek değil; bütün yaşantımızda Allah’ı ve Onun koyduğu prensipleri gündemde tutmaktır”
Dünya için yaratılan bedenimiz, ahiret boyutumuz için yaratılan ruhumuzu teslim almak,yönetmek ister Allah Dostu tabir ettiğimiz kimseler;bedenlerini ruhun emrine verenlerdir Bedensel dürtü ve duygulara teslim olanların yüklendikleri sermaye günahtan başkası değildir Bedenin en üstünde beyin,en aşağısında ise hayvani nefsi besleyen karın vardır Bunların ortasında yer alan kalp;kişinin beslediği merkeze göre şekil alır Mide ve karnı beslerseniz dünyevi; beyni beslerseniz uhrevi kuvvet elde edersiniz
6-Mutlaka Ahirete Yönelik Davranışlarla Oraya Hazırlık Yapmak: Kendini beden sananların dünyaya yönelik davranışlara ağırlık vermeleri, ikinci bir yaşam boyutunu göz ardı etmeleri şimdi olmasa bile ileride başlarına ağır neticeler doğuracaktır Varılacak mekana hediye götürmek,azıkla yola çıkmak ne kadar şart ise; ahiret boyutu için sermaye hazırlamak;Allah’a kulluk bilinci ile kendini hediye etmek de o kadar kutlu bir görevdir
7-Bildiklerini Kendinde Yaşamak,Sonra Başkalarına Öğüt Vermek: Eğitim metotlarının en etkilisi yaparak ve yaşayarak öğretmektir Kendisi yanlışlara devam ettiği halde insanlara nasihat verenleri toplumlar hiçbir zaman ciddiye almamıştır Buna karşın sözü az da olsa yaşayan kimseler;diğer insanların hayatında yeni bir ışık yakar,hatta devrim yaparlar İslam’ın yirmi üç sene gibi kısa bir sürede Arap Yarımadasından dünyaya taşmasında sahabenin; İlahi emir ve yasakları kendilerinde şeksiz,şüphesiz uygulamalarının rolü büyüktür
Ey İman Edenler! Yapmadığınız şeyleri niçin söylersiniz? (Saff 2)
Önce kendi nefsine öğüt ver,sonra insanlara! HzMuhammed(sav)
***
Yunus; ‘Hakk’a Erme’nin veya bir başka ifade ile iki cihan mutluluğunun temel ölçülerini bu şekilde veriyor Allah, okuyana da yazana da yaşamak nasip etsin
Mehmet DOĞRAMACI