Mehmet Doğramacı Sohbetleri

Dinginlik ve Huzur
- Gerek telefon konuşmalarınız, gerek mailleriniz ve gerekse şu anda karşımdaki haliniz dingin ve sükun içinde bir ruhu yansıtıyor Kaygı, tedirginlik, telaş ve acele yok sizde Bu hali neye borçlusunuz?
- Efendim bunun bir tek nedeni var; O kafadaki kavga dedik ya, işte onun sulhe sükuna dönüşümü! Pek çok kafaların içinde kavga olanca şiddeti ile devam ediyor Gayet tabii onların ses tonları tırmalayıcı oluyor Sıkıntı verici oluyor Ama kendi kafasının içini gül bahçesi eyleyen, orada yalnız beyaz güller, kırmızı ve sarı güller buluyor Olay bu!
Muhabbet; Bilinci Gül Bahçesi Eyler
- Kafamızı nasıl gül bahçesi yaparız? Muhabbet ve aşkla mı oluyor bu?
- Gayet tabii
- Aşkın yaşanma biçimleri olarak iki tarz biliyoruz Üveysi meşrep dediğimiz zat olmaksızın gönülde bulmak, bir de Yunus - Taptuk, Mevlana - Şems örneği gibi bir mahalde seyir Aşkın zuhuru hakkında neler denebilir?
- Çok şey söylenemez efendim Bu insanın elinde olan bir şey değil Aşk insanın elinde değil
Mesela ben Münir Bey’i gördüm, tanır tanımaz Ona aşık oldum
- O zaman aşk tamamen Allah lütfu?
- Gayet tabii Çünkü benim orada ne bir çabam, ne bir gayretim, ne bir telaşım olmadı Hani divan edebiyatında bir şiir var: “Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mâhım / Kurban olayım söyle, var mı benim bunda günahım” İşte onun gibi efendim Daha açıkçasını söyleyeyim mi?
- Lütfen buyurun!
- Nasip meselesi! Mesela Münir Bey’e gelene kadar benim bütün hayatım çok farklı geçti
Mesela annem zahiren edebiyat öğretmeni, çok şık giyinen, modern bir hanımdı Bu bir yönü Ama bir yönü daha var ki Allah Aşkı ile Peygamber Aşkı ile doluydu Geylani Hazretlerinin Aşkı ile dolu idi Ve o anne beni yetiştirdi Anlatabiliyor muyum?
Asalet ve Genetik Önemli
- O zaman şöyle anlıyorum Hakka yolculukta asalet, genetik ve yetişilen ortam mühim?
- Çooookkkk…Hem de çoookkkkk Annem sabah okula gider akşam gelirdi Gündüz bana babaannem bakardı Babaannem Konya Ermenek’ ten gelmiş, Ermenek dışında ilk çıktığı yer Ankara, okuma yazması olmayan, alfabe bilmeyen bir hanımdı Ama, veli bir hanımdı Gönül gözü açıktı Mahalledeki profesör teyzeler ailevi ve mesleki bazı problemleri onunla istişare ederlerdi
Ezeli Plan ve Nasip
- Yani her şey öyle bir ayarlanıyor ki… Öyle bir tertipleniyor ki…
- İnsanın elinde bir şey yok o zaman?
- Daha 5 yaşımdayım Babamın bir arkadaşı bize geldi Elini öptüm, harçlık verdi O yaştaki çocuk ne yapar? Gider çikolata ve çerez alır Ben ne yaptım? Kitapçıya gittim ve YUNUS EMRE DİVANI satın aldım 35 yaşında okuma yazma öğrendim 5 yaşında Yunus Divanı aldım Ben daha bunun izahını yapabilmiş değilim
- 5 yaşında Yunus Divanı?
- Evet bir gizli kuvvet elimi Ona götürdü Beş yaşından beri her gün Yunus okudum Yunus okumadığım günüm olmadı
- Anlıyor muydunuz peki? 5 yaş ve o terkipler?
- Gayet tabi hepsini anlamıyordum Ama muhabbetle okuyordum Okul hayatım farklı geçti Çok kıymetli hocalar derslerime geldi Lise hocalarımın pek çoğu sonraki yıllarda üniversitede profesör oldu Ben onların rahle-i tedrisinde yetiştim Bilmiyorum, benim yetişmemde kendi rolüm falan yok efendim
- O diledi O yaptı?
- O kadar efendim Her şey öyle tertiplendi, düzenlendi ki!
- O diledi O yaptı demek kolay ama bir de himmet isteyene gayret deniyor Talebimizi nasıl ortaya koyarız sizce? Yönelmek dileyenlere neler söylersiniz?
- Fazla bir şey söylenemez Vermeyince Mabud neylesin Mahmut demiş Nasip işi…Ben o kanaatteyim 5 yaşında Yunus Divanı Haydi izah edin! Çıkamazsınız içinden Tüm bilim adamları toplansa gene izah edemez
Kalbime o aşkı veren ne idi? Hani zengin bir adam kölesi ile alış verişe gitmiş pazara Köle camide ezan okununca izin istemiş İbadete koşmak için Adam izin vermiş Millet dağılmış camiden köle çıkmaz Beklemiş beklemiş gelmemiş İçeri seslenmiş camiye: “Hey demiş niçin çıkmıyorsun, seni dışarı salmayan mı var?” O da içeriden seslenmiş: “Efendim seni içeri salmayan kuvvet beni de dışarı salmıyor!” (Gülüşmeler)
Hepsi O kuvvetin eseri Yani açıkça söyleyeyim, yetişmem, evlenmem, inanın pek bir rolüm yok Mesela ben eşim rahmetli Rânâ Hanımı görene kadar bekar kalma kararı almış idim Danıştay sınavını birinci olarak kazandım Bana dediler ki git İkinci Dairede çalış İkinci Daire Memurin Muhakematına bakar
Ne zaman ki Danıştay 2 Dairenin kapısını açıp içeri girdim, o ana kadar kararım evlenmemek Bu kızlarla evlenemem başımı derde sokamam derdim önceden Onu gördüm, işte o an karar verdim Daha doğrusu verdirildim! Gri bir tayyör giymiş, sanki bir melek Allah’ın bir meleği…Ne oldu ise o an oldu İzahı yok efendim
Sentez İnancı
- Uzun birikimlerinizin sonucu vardığınız noktaya SENTEZ İNANCI diyorsunuz Nedir sentez inancı?
- Tevhid! İslami Tevhid Hz Peygamberin sunduğu tevhid Tevhidin bir sentez olduğuna inanırım Neyin sentezi? Madde ile mana, ruh ile beden, akılla duygu, kadınla erkek, iç güzellik ile dış güzellik, dünya ile ahiretin sentezi Ancak mutluluk, sevgi, güzellik bu sentezle o zaman oluyor efendim
Bakın Batı uzaya gidiyor Ne makineler yaptı, akıl fikir duruyor Allah nasip etti ben bütün Avrupa’yı karış karış gezdim Olağanüstü güzellikler gördüm Ama bir de şunu gördüm bütün Avrupa’da yüzü gülen bir tek kişi yok! Mesut, huzurlu, bahtiyar bir tek insan görmedim
Dikkat edin bir Amerikan ya da Avrupa filmi seyredin, film başlıyor viski bardağı ellerinde, film bitiyor gene viski bardağı ellerinde Öyle bir dünya kurmuşlar ki ancak o viski denen tahta kurusu kokulu içkiyle bu hayata dayanabiliyorlar!
Niçin? Çünkü İslami Tevhidden uzaklar! Papa!Eşeklik yapıp İslam düşmanlığında ayak direyinceye kadar oturup biraz da Kuran ve Hadisleri okusa, Sünneti Seniyyeyi incelese hem kendi mesut olacak, hem kendi cemaati huzura erecek Ama yapamıyor!
- Bu da nasip meselesi herhalde?
- Tabii bu da nasiple!
Nefisle Sevgi Beraber Olmaz!
- Sevmek kolay derler Kalp sevmekle yorulmaz derler Verdikçe artacak şey sevgi derler Kin, nefret kalbe yük derler Bunların hepsini biliyor insanlar Bilmelerine rağmen niçin sevemiyorlar?
- Şunun için sevemiyorlar; ancak nefsaniyetini arka plana itebilen insan sevebilir Nefisle sevgi olmaz
- Olmaz mı?
- Kesinlikle olmaz Yeminle söylüyorum olmaz Ona sevgi denmez: Tutku olur, şehvet olur, ihtiras olur ama sevgi olmaz Ancak hizmet olunca, nefsaniyetimizi şöyle bir kenara koyunca sevgi doğar!
Huzurda Olmak, Huzurlu Olmak
- Huzura erenler, huzurda olduğunu fark edenlerdir diyorsunuz bir yazınızda Huzurda olmak nasıl bir şuur hali?
- Her zerrede Hakkın varlığını müşahede etmektir huzurda olmak Her zerrede İnsanda, hayvanda, eşyada, yerdeki kum tanesinden gökteki samanyoluna kadar tüm kainatın Hakkın varlığı olduğunu müşahede etmek
Vahdet-i Vücud
- Yeri gelmişken sorayım; Vahdet-i Vücud inancı hakkında görüşünüz?
- Ben de Vahdet-i Vücudcuyum! Vahdet-i Vücud hakkında binlerce kitap yazıldı Ben onu iki cümlede özetledim: VAR OLAN HAKTIR GAYRISI YOKTUR O kadar! Hakkın varlığından başka bir şey yok efendim
- Gayrısı vehim mi?
- Kuruntu ve zan… Mecellede bir kaide vardır; ZAN İLE YAKİYN HASIL OLMAZ!
Cezbe Hali
- Zaman zaman Allah dendiğinde titreyen bazı insanlar görüyoruz Ya da bazı zatların adı anılınca titriyorlar Az önce sizde de müşahede etim; Geylani Hazretleri denince titrediniz ve kaşınız gözünüz çekildi Cezbe dedikleri bu hali açar mısınız?
- Cezbe Aşkın zirveye ulaşmasıdır O anda Onun varlığı sizin varlığınızı siler sürpürür Sadece Allah kalır Varlığımızdan zerre eser kalmaz, sadece Allah kalır
- Cezbe hali, manayı bedenin kaldıramamasıdır, ya da zafiyettir gibi bir yaklaşıma ne dersiniz?
- Bu çok çirkin! Haset dolu, kıskançlık dolu çirkin bir görüş bu! Çünkü ben bilinçli bir biçimde aman bana aşık desinler, aman bana Hak yolunda desinler diye titreme olayını, ürperme olayını dünyanın en çirkin en adi olayı olarak kabul ediyorum Ben titrediğimde kendimde değilim Siz beni o anda ölüme mahkum etseniz, boynumu uzatır buyurun derim! Benim seçimimle, ihtiyarımla olan bir şey değil o cezbe! O anda ben yokum O anda Sabri yok! O aşk birdenbire çepeçevre sarıveriyor beni Onun için bunu böyle yanlış nitelendirmek hoş değil
Zikir Önerisi
- Tecrübe ve çalışmalarınıza dayanarak soracağım İnsanlara en kolay zikir öneriniz nedir? Sizin özelde bize bir öneriniz olabilir mi?
- Onu insan kendisi bulacak sultanım Çünkü benim için faydalı olan bir başka kardeşim için faydalı olmayabilir Esmai Husnayı inceleyecek, manevi büyüklere bakacak, en çok hangisi onu aşk haline taşıyor ise onu uygulayacak Şahsa göre değişir Tabiatta pek çok sebze var, bana sebze tavsiye et ömür boyu yiyeyim diyemezsiniz Ben fasülye severim de kardeşim patlıcan sever Onun gibi işte
Hac ve Kabe
- Hac ve Kabe’ nin insana verdiklerini konuşmak isterim biraz Size sanıyorum hac nasip olmuştur
- Olmadı efendim Çünkü biraz kalp zafiyetim var, doktorlar müsaade etmedi Yıllardır kalp ilacı alırım Ama haccı çok istiyorum Şu mübarek günlerde dua buyurun da Allah bana hac nasip etsin Çok istiyorum çoook
Mi’rac ve Namaz
- Mirac malumunuz sırlar yumağı Bir de müminin miracı namaz var Mirac-ı Rasulullah ile müminin miracı namaz arasında ne tür bağlar kurabiliriz?
- Peygamber Efendimiz evinden kalktı Cebrail (as) ile beraber Kudüs’ e geldiler Cebrail dedi, “Ya Rasulallah, bana müsaade” “Niye, beraber gidelim” dedi Cebrail “gelemem, yanarım” dedi
İnsanlık kültür tarihinin en muhteşem olayıdır mirac Kudüs’ten sonraki kısım Koskoca Cebrail “yanarım” demiş Bu çok çok özel bir durum Yani insan miracta Allah’la beraber Namazımızı öyle eda etmeliyiz ki biz o namaz sırasında kendimizde değil yalnız Allah ile olmalıyız İşte o zaman namaz müminin miracı olur
Gözyaşı
- Kur’an okunurken ağlamaya çalışınız hadisi var Gözyaşındaki sır ne?
- Samimi dökülen gözyaşı sırasında insan Allah’a çok yaklaşıyor O anda tabiri caizse nefsaniyet eriyor Onun için Efendimiz bir hadisinde ürpermeyen kalpten, gözyaşı dökmeyen gözden Rabbim sana sığınırım buyurmuş Gözyaşı önemli Bir nevi demin buyurduğunuz cezbe halinin bir alt kademesi gözyaşı Yerine göre bir melodi, yerine göre bir mısra, asil bir bakış, bir duruş insanın gözlerini yaşartabilir Artık o anda nefis yoktur
Beni bende demen bu ben değilim
Bir ben vardır bende benden içerü
Süleyman kuş dilin bilür dediler
Süleyman var Süleyman’ dan içerü
Dr Münir Derman (ks)

- Hocanız ve sizi en fazla etkileyen zat diye nitelediğiniz, mürşidiniz Dr Münir Derman hakkında detaylı hatıralar almak isterdim ama vakit bir hayli geçti Sizi en çok etkileyen yönleri, ya da zahiren şahit olduğunuz kerametleri?
- Çok var efendim nasıl anlatsam Mesela bir tarihte bundan 35 sene önce eşim o zaman savcı idi Elinde egzama çıktı Benden rica etti “Sabri dedi heyette dosya okurken elim cılk yara, egzamalı halde çok utanıyorum Dua eder misin” dedi “Rânâ gel Münir Beye dua ettirelim” dedim Münir Bey de o gün Eskişehir’ e gidecek Gardayız Tren hareket etmek üzere neredeyse kampana çalacak
“Efendim Rânâ’ nın eline okur musunuz” dedim “Gel kızım” dedi elini eline aldı şehadet parmağını ağzına götürüp ıslattı ve yarayı meshetti “Geçmiş olsun” dedi O oldu, yaradan eser kalmadı Halbuki o ana kadar ne cilt profesörlerine gitmiş idik Münir Bey okudu, geçti
Ve Rânâ’ nın eli bir hafta gül koktu! Bir de hastanede ateist bir doktorla tartışması var Münir Bey’in
- Nasıl, lütfen buyurun
- Ateist doktor ateş yakar doğa kanunu demiş Münir Bey “Allah dilemezse yakmaz” demiş “Bak göstereyim” demiş Münir Bey Çakmak taşırdı merhum Elini uzatmış ve avucunun altına çakmağı çakmış Tam 45 dakika avucuna ateş tutmuş Normalde bu durumda el kömür olur Nice sonra avucunu o doktora göstermiş, hiçbir şey yok ve ateş yakmamış Münir Bey kükremiş, “gördün mü Allah dilemedikçe yakmadı” demiş Ateist doktor gözyaşına boğulmuş hayretten ama, “iman bana zor geliyor” demiş! Nasip meselesi dedik ya!
- Münir Derman Bey yaz kış kısa kollu gömlek ve pantolonla gezermiş öyle mi?
- Evet bir tişört, gri bir pantolon Hatta çoğu kere tişörtün içine atlet de giymezdi Öyle gezerdi Mesela bize geleceği zaman biz 10 bardak su koyardık buzluğa Öyle su içerdi ki bardağın yarısı buz, yarısı su olurdu Hem de zemheride! Bazen öyle bir aşk ateşi basardı ki gömleğinin birkaç düğmesini açardı Ondan bir koku yayılırdı ki gül kokusu, manevi bir koku, sanki cennet efendim Hiçbir kokuya benzemezdi!
- O kokuyu herkes hisseder miydi?
- Hayır efendim herkes hissedemez! Bu gönül bağı ile alakalı!
- Münir Beyin kabri Ankara Memluk Köyünde Biz yarın gitmek istesek yakın mıdır?
- Uzak efendim Nasip olursa bir daha ki Ankara’ya gelişinizde birlikte gideriz
- Allah razı olsun sizden Çok vaktinizi aldık, yorduk sizi
- Hepimizden efendim Davetimizi kabul ettiniz, şeref verdiniz, Allah sizden de razı olsun
***
Evet Dostlar!
Hakikate adanmış 72 yıllık bir ömür
Dingin ve huzur içinde bir gönül
Rızanın, kulluk neşesinin, hakikatle yaşama sevincinin canlı timsali Sabri Tandoğan’ ı dinledik Ömrü uzun ve bereketli olsun Daha nice Gönül Sohbetlerinde İman ve Aşkın nurlu ışıklarını saçsın!(Amin)
Mehmet DOĞRAMACI
07112006