Namazın Kaza Olacağını Kabul Edenlerin Delilleri F

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

“Sahihayn”da ibni abbas’tan gelen bir rivayet şöyledir:
“Bir kadın: 3Ya Rasulallah! Muhakkak ki annem vefat etmiş olup üzerinde adak orucu (borcu) vardı

Onun yerine tutayım mı?” deyince, Rasulullah (s

a

v

):
“Annenin üzerinde borcu olmuş olsaydı ve senkaza etmiş olsan ondan da bunun eda edildiğini sanarmısın?” kadın da:
“Evet” dedi

Bunun üzerine Rasulullah (s

a

v

):
“Annenin orucunu tut

” buyurdular

183
(183) Bu hadisin yollarını ve rivayetlerini bilmek için bak

sayfa: 84 ve 97

Bir rivayette şöyledir:
3Bir kadın denizde (gemi ile) giderken

(Boğulmadan dolayı) eğer Allah (c

c

) onu kurtaracak olursa bir ay oruç tuacağına dair adak adadı

Allahu Teala’da onu korudu ve kadın orucu ölene dek tutamadı

Sonra bu kadının bir akrabası Rasulullah’ın (s

a

v

) yanına gelip bunu zikretti ve Rasulullah (s

a

v

):
“O kadının yerine orucu tut

” diye buyurdular

”184
(184) Nesai: 7/20, Yeminler ve Nüzür: Kim oruç tutmak için adak adasa sonra da oruç tutmadan ölse babı; ebu Davud: 3308, Yeminler ve adaklar4da: Ölüden adak kaza etme babında rivayet etmişlerdir

Bunu sünen Ehli rivayet etmiştir

Aynı zamanda Rasulullah’tan (s

a

v

) geldiği üzere bu borcun kazası, -vaktinde yapılması caiz olan hacc da- ancak ömrün son bulması ile olacağıdır

“Müsned”de, “Sünen”de abdullah b

Zübeyr’den gelen rivayette şöyle demiştir

Haşam (kabilesinden) bir adam Rasulullah’a (s

a

v

) gelip:
3Babam şüphesiz İslam’akavuşmuş olup kendisi çok yaşlı oluşundan bineğine binmeye gücü yetmemektedir

Hacc ise kendisine farzdır

Onun yerine hacc edeyim mi?” deyince, Rasulullah (s

a

v

):
“Sen onun en büyük çocuğu musun?” diye buyurdular

O da: “Evet” dedi

Bunun üzerine Rasulullah (s

a

v

):
“Babanın bir borcu olsa ve sende onu kaza etsen sence bu ona yeterli gelir mi?” diye buyurdu

O da: “Evet” dedi

Bunun üzerine:
“Onun yerine hacc et”
diye buyurdular

”185
(185) ahmed: 4/5; Nesai: 5/117, 118, Hac bölümünde: Hacc kazasının borç kazasına benzetilmesi babında; Hadisin senedinde Yusuf b

Zübeyr el-Mekki vardır

ibni Hibban hariç ona güvenen olmamıştır

Onun Hasan deresine kadar yükselen şehitleri bulunmaktadır

İbni abbas’tan gelen bir rivayette; Cuheyne kabilesinde bir kadın Rasulullah’ın (s

a

v

) yanına gidip:
“Annem hacc etmek için adak adamıştı ancak öldü

Yerine ben hacc edeyim mi?” dedi

Rasulullah (s

a

v

):
“Evet! Yerine hacc et

Annenin borcunu kaza eden olmak istemez misin? Allah’ın borcu ifa edilmeye (yerine getirilmeye) en hak sahibi olandır

” diye buyurdu

”186
(186) Buhari: 11/507, Yeminler ve adaklar4da: Kim adağı olduğu halde ölürse babında; Hac bölümünde: ölünün yerine adak ve hacc babında rivayet etmiştir

Müslim’in lafzında: “şüphesiz Çihayne kabilesinden bir kadın ile ilgili hadis yoktur

Bilakis bunda ibni abbas’dan o da Fadl’dan gelen şöyle bir rivayet vardır: “Haşame kabilesinden bir kadın

3 ibaresi vardır

Rakam: 1334 ve 1335; Nesai: 5/116, Hac bölümünde: Hacc etmeyi adayıp sonra da ölen kişinin yerine hac etme babında rivayet etmişlerdir

Sahihliği hususunda hadiste ittifak edilmiştir

Yine ibni abbas’tan, kendisi şöyle demiştir:
“şüphesiz ki babam öldü

Kendisinde de İslam4ın haccı bulunmaktaydı

(Haccı yapamadı)

Yerine ben hacc edeyim mi?” dedi

Rasulullah (s

a

v

):
“Babanın bir borcu bulunsa sen onu yerine getirmek istemez misin?” diye buyurdu

o da:
“Evet” dedi

Rasulullah (s

a

v

):
“Babanın yerine hacc et” diye buyurdular

”187
(187) Darekutni sayfa: 272 rivayet etmiştir

Hadis hasen’dir, sahihtir

Bunu Darekutni de rivayet etmiştir

İşte bizler bu borcun eda için mukabil olma misli gibi:
“Allah’ın borcu ifa edilmeye en layık olandır

zikrolunan kazada -hadislerdeki bu kaza- iki taraflı, belirlenmiş vakitteki ibadetin kazası gibi değildir

Nitekim namazı, büyüklenerek ve düşmanca geçirmesi Allah4a isyanı açıkça göstermektedir

İşte bu borç müstehak olup, bu (namaz) ancak şari tarafından koyulan sıfatla ve vakitle olur ve kabul edilir

Dolayısı ile bu sıfatındışında namazı kılacak olursa bu ona bir fayda vermez” diyoruz

08-02-2012	#10
Prof. Dr. Sinsi	Namazın Kaza Olacağını Kabul Edenlerin Delilleri F “Sahihayn”da ibni abbas’tan gelen bir rivayet şöyledir: “Bir kadın: 3Ya Rasulallah! Muhakkak ki annem vefat etmiş olup üzerinde adak orucu (borcu) vardı Onun yerine tutayım mı?” deyince, Rasulullah (sav): “Annenin üzerinde borcu olmuş olsaydı ve senkaza etmiş olsan ondan da bunun eda edildiğini sanarmısın?” kadın da: “Evet” dedi Bunun üzerine Rasulullah (sav): “Annenin orucunu tut” buyurdular183 (183) Bu hadisin yollarını ve rivayetlerini bilmek için bak sayfa: 84 ve 97 Bir rivayette şöyledir: 3Bir kadın denizde (gemi ile) giderken (Boğulmadan dolayı) eğer Allah (cc) onu kurtaracak olursa bir ay oruç tuacağına dair adak adadı Allahu Teala’da onu korudu ve kadın orucu ölene dek tutamadı Sonra bu kadının bir akrabası Rasulullah’ın (sav) yanına gelip bunu zikretti ve Rasulullah (sav): “O kadının yerine orucu tut” diye buyurdular”184 (184) Nesai: 7/20, Yeminler ve Nüzür: Kim oruç tutmak için adak adasa sonra da oruç tutmadan ölse babı; ebu Davud: 3308, Yeminler ve adaklar4da: Ölüden adak kaza etme babında rivayet etmişlerdir Bunu sünen Ehli rivayet etmiştir Aynı zamanda Rasulullah’tan (sav) geldiği üzere bu borcun kazası, -vaktinde yapılması caiz olan hacc da- ancak ömrün son bulması ile olacağıdır “Müsned”de, “Sünen”de abdullah b Zübeyr’den gelen rivayette şöyle demiştir Haşam (kabilesinden) bir adam Rasulullah’a (sav) gelip: 3Babam şüphesiz İslam’akavuşmuş olup kendisi çok yaşlı oluşundan bineğine binmeye gücü yetmemektedir Hacc ise kendisine farzdır Onun yerine hacc edeyim mi?” deyince, Rasulullah (sav): “Sen onun en büyük çocuğu musun?” diye buyurdular O da: “Evet” dedi Bunun üzerine Rasulullah (sav): “Babanın bir borcu olsa ve sende onu kaza etsen sence bu ona yeterli gelir mi?” diye buyurdu O da: “Evet” dedi Bunun üzerine: “Onun yerine hacc et” diye buyurdular”185 (185) ahmed: 4/5; Nesai: 5/117, 118, Hac bölümünde: Hacc kazasının borç kazasına benzetilmesi babında; Hadisin senedinde Yusuf b Zübeyr el-Mekki vardır ibni Hibban hariç ona güvenen olmamıştır Onun Hasan deresine kadar yükselen şehitleri bulunmaktadırİbni abbas’tan gelen bir rivayette; Cuheyne kabilesinde bir kadın Rasulullah’ın (sav) yanına gidip: “Annem hacc etmek için adak adamıştı ancak öldü Yerine ben hacc edeyim mi?” dedi Rasulullah (sav): “Evet! Yerine hacc et Annenin borcunu kaza eden olmak istemez misin? Allah’ın borcu ifa edilmeye (yerine getirilmeye) en hak sahibi olandır” diye buyurdu”186 (186) Buhari: 11/507, Yeminler ve adaklar4da: Kim adağı olduğu halde ölürse babında; Hac bölümünde: ölünün yerine adak ve hacc babında rivayet etmiştir Müslim’in lafzında: “şüphesiz Çihayne kabilesinden bir kadın ile ilgili hadis yoktur Bilakis bunda ibni abbas’dan o da Fadl’dan gelen şöyle bir rivayet vardır: “Haşame kabilesinden bir kadın3 ibaresi vardır Rakam: 1334 ve 1335; Nesai: 5/116, Hac bölümünde: Hacc etmeyi adayıp sonra da ölen kişinin yerine hac etme babında rivayet etmişlerdir Sahihliği hususunda hadiste ittifak edilmiştir Yine ibni abbas’tan, kendisi şöyle demiştir: “şüphesiz ki babam öldü Kendisinde de İslam4ın haccı bulunmaktaydı (Haccı yapamadı) Yerine ben hacc edeyim mi?” dedi Rasulullah (sav): “Babanın bir borcu bulunsa sen onu yerine getirmek istemez misin?” diye buyurdu o da: “Evet” dedi Rasulullah (sav): “Babanın yerine hacc et” diye buyurdular”187 (187) Darekutni sayfa: 272 rivayet etmiştir Hadis hasen’dir, sahihtir Bunu Darekutni de rivayet etmiştir İşte bizler bu borcun eda için mukabil olma misli gibi: “Allah’ın borcu ifa edilmeye en layık olandır zikrolunan kazada -hadislerdeki bu kaza- iki taraflı, belirlenmiş vakitteki ibadetin kazası gibi değildir Nitekim namazı, büyüklenerek ve düşmanca geçirmesi Allah4a isyanı açıkça göstermektedir İşte bu borç müstehak olup, bu (namaz) ancak şari tarafından koyulan sıfatla ve vakitle olur ve kabul edilir Dolayısı ile bu sıfatındışında namazı kılacak olursa bu ona bir fayda vermez” diyoruz