Cemaatle Namaz Kılmanın Hükmü Hakkında Fasıla

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

Dolayısı ile kişi cemaatle namaz kılmak ve terketmek hususunda muhayyer olmuş olsaydı, o zaman hazır olması vacip olmayandan geri de kalması (kılmaması)ndan dolayı isyan etmiş sayılmazdı

Yüce Allah korku halinde iken de cemaatle namaz kılmayı emretmiş iken, işte bu da emniyet ortamı bulunan bir halde cemaatle kılmanın daha gerekli olduğunu göstermektedir

özürlüler için cemaatla namaz kılmama ruhsatının babları hakkında zikredilen haberler, özürü bulunmayan kişiye cemaatle kılmasının farz olduğuna delalet etmektedir

şayet özür hali ile özür olmama hali eşit olsaydı o zaman cemaatle namaz kılmamadaki ruhsatın özür konularında bir manası kalmazdı

Nitekim cmeatle namaz kılmanın farziyetine Rasulullah’ın (s

a

v

):
“Kim nidayı (ezanı) işitirse ve icabetle bulunmazsa onun namazı yoktur

”216
hadisi desteklemektedir

” Devamla da bununla ilgili hadisi belirtmiş ve şöyle demiştir:
“şafii der ki:
“Yüce Allah ezanı namaz ile zikretmiştir ve:
“Namaza çağrıldığınız zaman

” (Maide: 5/58)
ve:
“Cuma günü namaz için çağrıldığınız zaman Allah’ı zikretmeye koşun

” (Cuma: 62/9)
diye buyurmuştur

(216) İbni Mace: 793, şu lafızla: “Kim nidayı işittiği halde gitmezse -özür hariç- onun namazı yoktur

3 Bunun isnadı sahihtir

Bunu yakın rivayetle ebu Davud: 551, Namaz’da: Cemaati terkedenin hakkında tehtil babında rivayet etmiştir

Senedde Yahya b

Ebi Hayya vardır, çok tetlisi olduğundan onu zayıf saymışlardır; Hakim: 1/425, “şeyhay’nın şartlarına göre sahihtir” demiştir

Zehebi de onaylamıştır; Darekutni: 161

Rasulullah (s

a

v

) ta farz namazlar için ezanı sünnet kılmıştır

Bunu da; cemaatsiz olarak ne mukim olanlar ve ne de misafir olanlar kalsın diye, onlar cemaatle de namaz kılsınlar diye, bütün farz namazların sadece cemaat ile kılınması tahakkuk etsin diye bununla vasfı en uygundur

şüphesiz ki ben özrü olmadığı halde cemaatle namaz kılmayı terkederse hiçbir ruhsat vermiyorum

Dolayısı ile birisi tek başına kılsa ve cemaatten ayrılsa ona bunu iade etmesi gerekmez

Cuma namazı hariç imamdan önce ya da sonra kılar

Her kim o namazı öğleleyin imamınnamazından önce kılacak olursa bunu iade etmesi lazım

Çünkü yerine getirmesi farzdır

” Bu lafızların hepsi İbni Münzir’in idi

Hanefiler ve Malikiler şöyle demişlerdir:
“Cemaatle namaz kılmak müekked bir sünnettir

Lakin müekked sünnetleri terketmekle insanlar günahkar olmaktadırlar

Bunun dışında namazı sahih yaparlar

Bunlarla: “Bu vaciptir” diyenler arasındaki ihtilaf sadece lafızi bir ihtilaftır

Aynı şekilde bazıları da vacip olduğunu belirtmiştir

Vacip diyenler şöyle demiştir:

08-02-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Cemaatle Namaz Kılmanın Hükmü Hakkında Fasıla Dolayısı ile kişi cemaatle namaz kılmak ve terketmek hususunda muhayyer olmuş olsaydı, o zaman hazır olması vacip olmayandan geri de kalması (kılmaması)ndan dolayı isyan etmiş sayılmazdı Yüce Allah korku halinde iken de cemaatle namaz kılmayı emretmiş iken, işte bu da emniyet ortamı bulunan bir halde cemaatle kılmanın daha gerekli olduğunu göstermektedir özürlüler için cemaatla namaz kılmama ruhsatının babları hakkında zikredilen haberler, özürü bulunmayan kişiye cemaatle kılmasının farz olduğuna delalet etmektedir şayet özür hali ile özür olmama hali eşit olsaydı o zaman cemaatle namaz kılmamadaki ruhsatın özür konularında bir manası kalmazdı Nitekim cmeatle namaz kılmanın farziyetine Rasulullah’ın (sav): “Kim nidayı (ezanı) işitirse ve icabetle bulunmazsa onun namazı yoktur”216 hadisi desteklemektedir” Devamla da bununla ilgili hadisi belirtmiş ve şöyle demiştir: “şafii der ki: “Yüce Allah ezanı namaz ile zikretmiştir ve: “Namaza çağrıldığınız zaman” (Maide: 5/58) ve: “Cuma günü namaz için çağrıldığınız zaman Allah’ı zikretmeye koşun” (Cuma: 62/9) diye buyurmuştur (216) İbni Mace: 793, şu lafızla: “Kim nidayı işittiği halde gitmezse -özür hariç- onun namazı yoktur3 Bunun isnadı sahihtir Bunu yakın rivayetle ebu Davud: 551, Namaz’da: Cemaati terkedenin hakkında tehtil babında rivayet etmiştir Senedde Yahya b Ebi Hayya vardır, çok tetlisi olduğundan onu zayıf saymışlardır; Hakim: 1/425, “şeyhay’nın şartlarına göre sahihtir” demiştir Zehebi de onaylamıştır; Darekutni: 161 Rasulullah (sav) ta farz namazlar için ezanı sünnet kılmıştır Bunu da; cemaatsiz olarak ne mukim olanlar ve ne de misafir olanlar kalsın diye, onlar cemaatle de namaz kılsınlar diye, bütün farz namazların sadece cemaat ile kılınması tahakkuk etsin diye bununla vasfı en uygundur şüphesiz ki ben özrü olmadığı halde cemaatle namaz kılmayı terkederse hiçbir ruhsat vermiyorum Dolayısı ile birisi tek başına kılsa ve cemaatten ayrılsa ona bunu iade etmesi gerekmez Cuma namazı hariç imamdan önce ya da sonra kılar Her kim o namazı öğleleyin imamınnamazından önce kılacak olursa bunu iade etmesi lazım Çünkü yerine getirmesi farzdır” Bu lafızların hepsi İbni Münzir’in idi Hanefiler ve Malikiler şöyle demişlerdir: “Cemaatle namaz kılmak müekked bir sünnettir Lakin müekked sünnetleri terketmekle insanlar günahkar olmaktadırlar Bunun dışında namazı sahih yaparlar Bunlarla: “Bu vaciptir” diyenler arasındaki ihtilaf sadece lafızi bir ihtilaftır Aynı şekilde bazıları da vacip olduğunu belirtmiştir Vacip diyenler şöyle demiştir: