Cemaatle Namaz Kılmanın Hükmü Hakkında Fasıla

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

(244) Muvatta: 1/165; Beyhaki: 2/90 ve 3/106, isnadı sahihtir

2- Bu sahih değildir

Buna; ibrahim b

Haris, ve Muhammed b

Hakem’in rivayeti ile delil getirmiştir

Nitekim onunla ve safa rükü ile yetişenin arasını ayırmıştır

Çünkü safa yetişmeyen bununla rekata da yetişmemiş olur

Dolayısıyla bunu; “şayet yetişecek olursa secde ederdi” konusu ile benzetmiştir

İşte bu sahabelerin çoğuna göre en sahih olanrivayettir

3- şayet nehyi bilseydi o zaman namazı sahih olmazdı

Aksi takdirde ebu Bekre kıssasında ve Rasulullah’ın (s

a

v

) ona: “İade etme” demesi sahih oluverirdi

Nitekim nehy ifsadı icap ettirmektedir

Ancak bunu bilmeyenden terkedilmiştir

Öyleki kendisine iade etmesi eredilmemiştir

işte bu da Ebu Bekre’nin hali olmuş olur

İbni abbas’ın ve Cabir’in kendileri tek olarak tekbir almışlar iken, namazın başında emirlerinin terkedilmeleri hakkındaki kıssaya gelecek olursak; bir defa bunun öncelikle (cevabı) şudur:
3Kendileri namaza bir defa o halde namaza başlamamışlardı

Kendileri Rasulullah’ın (s

a

v

) sol tarafında bulunmakta idiler

Onları ilk durdukları yerden öbür tarafa (sağa) çevirmiştir

şayet onların böyece ihram tekbiri aldıkları takdir edilecek olursa, öyleyse tek olarak ihram tekbiri olanın namaz için ihram (iftitah) tekbiri olması ve namaza girmesi sahihtir

İtibar olunan ancak tek olarak rükü etme konusudur

aksi halde kim biisi ile beraber olarak rüküdan önce duracak olursa (tek olarak) namazı sahih olur

şayet tüm (imama) uyanların hepsinin ihram aldığını itibar da etsek

Hiçbir kimsenin -namazın başından sonuna kadar (başında) tekbir alması hususunda kendisinin ve yanında olanın ittifak edinceye dek- tahrimi akd olmaz

Nitekim bu da meşakkatın ve zorluğun en büyüğüdür

Bundan dolayı aslen buna kimse itibar etmez

Allah (c

c

) en iyisinibilir

Onuncu Delil: ebu Davud’un “Sünen”inde, İmam-ı ahmed”in “Müsned”inde ebu Derda hadisindeki rivayetlerinde Rasulullah (s

a

v

) şöyle buyurmuştur:
“Herhangi bir köyde üç kişi bulunup ta, ezan okunmasa ve onlarda namazı ikame etmeseler, şüphesiz şeytan o kimseleri kaplamıştır

Cemaate sımsıkı sarıl! Muhakkak ki kurt ancak tek kalmış (koyunu) yer

”245
(245) Ahmed: 5/196; ebu Davud: 547, Namaz’da: Cemaatle namazı terketmek hakkındaki tehditler babında; Nesai: 2/106, 107, imamet bölümünde: Cemaatı terketmek hakknıdaki tehtitler babında rivayet etmişlerdir

isnadı hasen’dir

Bunu İbni Huzeyme’de sahihlemiştir

ibni Hibban: 425; Hakim: 1/236, rivayet etmişler Zehebi de onaylamıştır

Bu hadisle delil getirme yönü şöyledir:
3Rasulullah (s

a

v

) şiarı ezan ve namaza durmak olan cemaatle namazı terkedenlere şeytanın musallat olacağını haber vermiştir

şayet cemaatle namaz kılmak mendub olsaydı, -kişi yapıp yapmamak hususunda muhayyer olsaydı- o zaman şeytan, cemaatle namazı ve şiarlarını terkeden kimseye musallat olmazdı

”
Onbirinci Delil: “Sahih”inde Müslim’in ebu şa’sa el-Muharibi’den rivayet ettiği hadiste şöyle demiştir:
3Bizler mescitte oturuyorduk

O sırada müezzin ezanı okudu ve bir adam kalktı gitti

ebu Hureyre (r

a

) de o kişiyi -mescitten çıkana dek- gözüyle izledi ve ebu Hureyre:
3şüphesiz bu kimse ebu Kasım’a* isyan etmiştir” dedi

”246 Başka bir rivayette ise:
“Ben dışarıya çıkan bir kimseyi gördü ve onun hakkında:
3Muhakkak ki bu ebu Kasım’a asi olmuştur” dedi” buyrulmuştur

”247
(*) Ebu Kasım: Rasulullah’ın (s

a

v

) künyesi’dir

5Mütercim)

(246) Müslim: 655, Mesacid: ezan okunduğu vakit mescitten çıkmaktan nehy babında rivayet edilmiştir

Bu konu sayfa: 110’da geçmiştir

(247) Müslim: 655, 659, Kitab bölümünde: Babda geçen bablarda idi

08-02-2012	#10
Prof. Dr. Sinsi	Cemaatle Namaz Kılmanın Hükmü Hakkında Fasıla (244) Muvatta: 1/165; Beyhaki: 2/90 ve 3/106, isnadı sahihtir 2- Bu sahih değildir Buna; ibrahim b Haris, ve Muhammed b Hakem’in rivayeti ile delil getirmiştir Nitekim onunla ve safa rükü ile yetişenin arasını ayırmıştır Çünkü safa yetişmeyen bununla rekata da yetişmemiş olur Dolayısıyla bunu; “şayet yetişecek olursa secde ederdi” konusu ile benzetmiştir İşte bu sahabelerin çoğuna göre en sahih olanrivayettir 3- şayet nehyi bilseydi o zaman namazı sahih olmazdı Aksi takdirde ebu Bekre kıssasında ve Rasulullah’ın (sav) ona: “İade etme” demesi sahih oluverirdi Nitekim nehy ifsadı icap ettirmektedir Ancak bunu bilmeyenden terkedilmiştir Öyleki kendisine iade etmesi eredilmemiştir işte bu da Ebu Bekre’nin hali olmuş olur İbni abbas’ın ve Cabir’in kendileri tek olarak tekbir almışlar iken, namazın başında emirlerinin terkedilmeleri hakkındaki kıssaya gelecek olursak; bir defa bunun öncelikle (cevabı) şudur: 3Kendileri namaza bir defa o halde namaza başlamamışlardı Kendileri Rasulullah’ın (sav) sol tarafında bulunmakta idiler Onları ilk durdukları yerden öbür tarafa (sağa) çevirmiştir şayet onların böyece ihram tekbiri aldıkları takdir edilecek olursa, öyleyse tek olarak ihram tekbiri olanın namaz için ihram (iftitah) tekbiri olması ve namaza girmesi sahihtir İtibar olunan ancak tek olarak rükü etme konusudur aksi halde kim biisi ile beraber olarak rüküdan önce duracak olursa (tek olarak) namazı sahih olur şayet tüm (imama) uyanların hepsinin ihram aldığını itibar da etsek Hiçbir kimsenin -namazın başından sonuna kadar (başında) tekbir alması hususunda kendisinin ve yanında olanın ittifak edinceye dek- tahrimi akd olmaz Nitekim bu da meşakkatın ve zorluğun en büyüğüdür Bundan dolayı aslen buna kimse itibar etmez Allah (cc) en iyisinibilir Onuncu Delil: ebu Davud’un “Sünen”inde, İmam-ı ahmed”in “Müsned”inde ebu Derda hadisindeki rivayetlerinde Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Herhangi bir köyde üç kişi bulunup ta, ezan okunmasa ve onlarda namazı ikame etmeseler, şüphesiz şeytan o kimseleri kaplamıştır Cemaate sımsıkı sarıl! Muhakkak ki kurt ancak tek kalmış (koyunu) yer”245 (245) Ahmed: 5/196; ebu Davud: 547, Namaz’da: Cemaatle namazı terketmek hakkındaki tehditler babında; Nesai: 2/106, 107, imamet bölümünde: Cemaatı terketmek hakknıdaki tehtitler babında rivayet etmişlerdir isnadı hasen’dir Bunu İbni Huzeyme’de sahihlemiştir ibni Hibban: 425; Hakim: 1/236, rivayet etmişler Zehebi de onaylamıştır Bu hadisle delil getirme yönü şöyledir: 3Rasulullah (sav) şiarı ezan ve namaza durmak olan cemaatle namazı terkedenlere şeytanın musallat olacağını haber vermiştir şayet cemaatle namaz kılmak mendub olsaydı, -kişi yapıp yapmamak hususunda muhayyer olsaydı- o zaman şeytan, cemaatle namazı ve şiarlarını terkeden kimseye musallat olmazdı” Onbirinci Delil: “Sahih”inde Müslim’in ebu şa’sa el-Muharibi’den rivayet ettiği hadiste şöyle demiştir: 3Bizler mescitte oturuyorduk O sırada müezzin ezanı okudu ve bir adam kalktı gitti ebu Hureyre (ra) de o kişiyi -mescitten çıkana dek- gözüyle izledi ve ebu Hureyre: 3şüphesiz bu kimse ebu Kasım’a* isyan etmiştir” dedi”246 Başka bir rivayette ise: “Ben dışarıya çıkan bir kimseyi gördü ve onun hakkında: 3Muhakkak ki bu ebu Kasım’a asi olmuştur” dedi” buyrulmuştur”247 (*) Ebu Kasım: Rasulullah’ın (sav) künyesi’dir 5Mütercim) (246) Müslim: 655, Mesacid: ezan okunduğu vakit mescitten çıkmaktan nehy babında rivayet edilmiştir Bu konu sayfa: 110’da geçmiştir (247) Müslim: 655, 659, Kitab bölümünde: Babda geçen bablarda idi