Fasıl

(20) Mevkuf bir hadis olarak Ömer’in (ra) sözünden varid olmuştur Bunu Malik Muvatta’sında: 1/40 rivayet etmiş isnadı da sahihtir Aynı zamanda bu hadis “Sünen-i Beyhaki” 1/356’da Malik’in yolu ile mevcudtur Merfu olarak da Ebu Hureyre’den (ra) “Namazı olmayanın İslamda nasibi yoktur, abdesti olmayanın da namazı yoktur” hadisi bulunmaktadır Heysemi “Mecme” adlı eserinde bunu Bezzar’a: 1/292 belirtmede bulunmuştur ve “Hadiste, Abdullah b Said b Ebi Said bulunmaktadır Onun zayıflığında icma etmişlerdir” demiştir
Ömer b Hattab memleketlere mektup yazıp:
“En önemli işleriniz bana göre namazdır Her kim onları muhafaza ederse dinini muhafaza etmiş olur Her kim de namazı zayi ederse diğer şeyleri de zayi etmiştir şüphesiz namazı terkedenin İslam’da nasibi yoktur” demiştir Devamla da şöyle demiştir: “şüphesiz ki her namazı hafif görüp namazı alttan alan kişi İslamı da hafif görmüş, alttan almış demektir Muhakkak ki İslam’da bu kişilerin nasibleri ancak namazdaki nasibleri kadardır İslama olan rağbetleri de namaza olan rağbetleri kadardır
Ey Abdullah bunları iyi anla! (Bil ki: Senin nasibin sadece İslamdan’dır İslamın sendeki kadri namazın sendeki nasibi kadardır Namazın kadri de sendedir) Allah (cc) ile (kötü olarak) karşılaşmaktan sakın Sendeki islamın kadri olmaz Çünkü kalbinde islamın kadrinin olması demek kalbinde namazın kadri olması gibidir
Nitekim Nebi’den (sav) gelen bir hadiste şöyle buyurmuştur:
“Namaz dinin direğidir”21 Dolayısıyla sen, kıldan bir çadırın direği eğer yıkılacak olursa o çadırın da alt üst olacağını, ne kazık dikmekle ve ne de iple bağlamakla fayda vermeyeceğini bilmez misin?
(21) Suyuti, “Camiu’s-Sağir” den Beyhaki’nin “şuab” adlı eserine belirtmiştir Ebu Nuaym el-Fadl b Dekkin’in “Namaz” adlı eserinde de geçmektedir İbni Ömer’den tahric etmiştir Hafız İbni Hacer şöyle demiştir: Bu mürsel olup ricali de sikadır Bu hadisin başka yolları da vardır Muaz’ın sahih hadisi de buna şahit olmaktadır Hadiste “İşin başı İslam, direği de namazdır” kavli vardır İsnadı da sahihtir Bak: Bu kitapta sayfa: 47
Ancak kıldan yapılan bu çadırın direkleri bulunsa o zaman gerek kazıkla destek ve iple bağlama fayda verir İslamdaki namaz da işte böylecedir
(Nebi (sav)’den gelen bir hadiste kendileri şöyle buyurmuşlardır: “Dininizde ilk kaybedeceğiniz şey emanet olacaktır Son olarak da kaybedeceğiniz namaz olacaktır Namaz kılanlar arasında da ahlaksızlardan bazı zümreler bulunacaktır”)
Başka bir hadis te şöyledir:
“Kulun kıyamet gününde ilk olarak sorulacağı ameli namaz olacaktır şayet namazı kendisinden kabul olunmuşsa diğer amelleri de O’ndan kabul edilmiş demektir şayet namazı kendisine geri çevrilmiş ise (kabul edilmemişse), diğer amelleri de geri çevrilmiş demektir”22
(22) Heysemi Mecmau’z-Zevaid: 1/291-292’den Taberani’nin “Evsad” adlı eserine -Enes’den gelen- eserinde belirtmiştir şöyle demiştir: “Bu hadiste Kasım b Osman vardır Buhari şöyle demiştir: “Kendisinde hadislerine tabi olunmayan hadisler vardır” İbni Hibban “Sikat” adlı eserinde bunu zikretmiştir Dedi ki: “Belki hata yapmıştır” Münziri de Terğib ve Terhib: 1/245’de Abdullah b Kırd’dan bunu rivayet etmiştir Bunu da Evsat’da Taberani’ye nisbet etmiştir şöyle demiştir: İnşaallah bu hadisin isnadında bir beis yoktur Bu hadisin Ebu Hureyre hadisinden şahitleri bulunmaktadır Bu hadis için gelecek hadise -sayfa 32- de gelecek olana bakınız Böylelikle hadis sahih olmaktadır
(Namaz, dinimizin sonudur Bu, kıyamet gününde amellerimizden yarın sorulacağımız ilk ameldir Nitekim namazın gitmesinden sonra İslamda, din de yoktur İslamdan son olarak gidecek şey dolayısı ile namazdır” Bunların hepsi Ahmed’in kelamıdır)23
(23) Bu nassı; İmam ibni Kayyim, Ahmed’in “Kitabu’s-Salah” adlı eserinden nakletmeştir iki köşeli parantezi de bizler O’ndan istidrak ettik
Namaz, İslamın ilk farzı olup, dinden de kaybedilecek en son ameldir24 Namaz, İslamın başı ve sonudur Dolayısıyla başı ve sonu gidecek olursa İslamın hepsi gidiverir Nitekim herhangi bir şeyin başı ve sonu gidecek olursak hepsi gitmiş demektir
İmam-ı Ahmet şöyle demiştir: “Herhangi bir şeyin sonunun gitmesi demek, hepsinin gitmesi demektir Dolayısı ile kişinin namazı gidecek (kılınmayacak) olursa dini gidiverir” Dolayısıile Abdullah b Mesud’un:
“Müslümanın kanı şu üç şeydan biri olmadan helal olmaz Evli zani, Cana can (birisini öldürmek), Dinini terkeden”25 diye rivayet ettiği hadisin maksadı; namazı terkedenin öldürüleceği hakkında gelen en kuvvetli delillerden birisidir
(24) İmamı Ahmed Müsned: 4/251; Hakim ve İbni Hibban Ebu Umame’den rivayet etmişlerdir şöyle demiştir: “Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
“Muhakkak ki İslamın düğümleri teker teker çözülecektir Herbir düğüm çözüldükçe insanlar da öbürüne teşebbüs edeceklerdir Bu düğümün başı hüküm ile sonu ise namaz ile (ilgili) olacaktır” Bu hadisin isnadı ise sahihdir
(25) Bu sayfa 17’de geçmiştir