|
Prof. Dr. Sinsi
|
Rönesans Ve Reform Hareketlerinin Neden Ve Sonuçları,/Reform Ve Rönesans Hareketleri
XV ve XVI yüzyılda, Avrupa'da edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne Rönesans denir Kelime anlamı olarak " Yeniden Doğuş " demektir
Nedenleri
1-Ortaçağdan beri yapılan çalışmaların, XV ve XVI yy da olgunlaşması
2-XV ve XVI yy da, büyük sanatkarların yetişmiş olması
3-Matbaanın bulunmasıyla, yeni buluş ve düşüncelerin kolayca yayılması
4-Coğrafya keşifleri sonucu, zenginleşen Avrupa'da sanattan ve edebiyattan zevk duyan bir sınıfın oluşması
5-Yazar, şair ve sanatçıları koruyan ve destekleyen varlıklı kişilerin olması
6-Avrupa'nın, İslam medeniyetini tanıması ( Endülüs Emevilerinin etkisi )
7-İstanbul'dan ,İtalya'ya göç eden Bizans bilginlerinin etkisi ( Antikite' yi tanıtmaları )
Rönesans, İtalya'da başlamış, Fransa, Almanya, İngiltere, XVII yy da da İspanya ve Hollanda' ya yayılmıştır
İtalya'da Başlamasının Nedenleri
Coğrafi Konumu: Akdeniz ülkesi olarak, Antikite ve İslam Kültür ve Uygarlığı ile tanışmıştır
Ekonomik Durumu: Akdeniz ticaretiyle uğraştığından, İtalyan şehirleri zenginleşmişlerdi
Tarihsel Durumu: İtalya ; Roma, Yunan ve Hellen uygarlıklarının izlerini, ve birikimini taşıyan, zengin bir uygarlık merkeziydi
Siyasal Durumu: Şehir devletleri şeklindeki yaşamda, insanlar daha özgürdüler
Dinsel Nedenler: Roma, Hıristiyanlığın dinsel merkeziydi Papa, bütün Avrupa'da etkili bir dini liderdi Papa, Hıristiyanlarca ziyaret edilir ve kilise'ye bağışta bulunulurdu
İtalya 'da Rönesans Hareketleri
1 Edebiyat Alanında :
*İtalya'da Rönesans hareketleri, " Hümanizma " ile başlamıştır ( Antikite edebiyatının incelenmesidir )
*Yunanca, Latince ve İbranice metinler, Eflatun, Napoli, Yeni,Roma Akademilerinde incelenmiştir
*Hümanizmanın öncüleri ; Dante, Petrark, Bokaçius' dur ( XIV yy)
*XV ve XVI yy da, Makyavel, Gişarden, Ariyosto ve Tosso, Hümanizmanın önde gelen isimleridir
2 Güzel Sanatlar Alanında :
a Resim :
*Anatomi Biliminin gelişmesi, perspektifin incelenmesi, insan vücuduna ve güzelliğe değer verilmesiyle resimde Rönesans doğmuştur
*İtalya'da zamanla üç resim okulu oluşmuştur Venedik Okulu ; daha çok, manzara resmi yapmışlardır ( Paysagiste) en önemli temsilcisi Tisiyen' dir Floransa Okulu ; İnsan vücuduna, perspektif ve Anatomi'ye değer vermişlerdir Temsilcilerinden Ciyoto, İtalyan resmini, Bizans etkisinden kurtarmış ve resimde Rönesans'ın doğmasını sağlamıştır Önemli temsilcileri, Leonardo da Vinci , Mikel Anj ( Mikelancelo ) dır Roma Okulu ; Dini konuları işlemişlerdir En önemli temsilcisi "Rafeal" ( Rafeal Sanzino ) dir
b Mimarlık ;
*Rönesans devrinin mimarları, ortaçağ mimarisi olan Gotik tarzını terk etmişler ve yeni bir mimari üslup oluşturmuşlardır
*En önemli temsilcileri " Bramant " ve " Mikel Anj " dır
c Heykeltıraşlık :
*Antik dönem heykellerinin incelenmesi ve kopya edilmesiyle heykeltıraşlık gelişmiştir
*En önemli temsilcileri ; Donatello, Giberti, Mikel Anj dır
Rönesans Hareketlerinin Diğer Avrupa Ülkelerine Yayılması
İtalya' da başlayan Hümanizma ve Rönesans hareketleri; İtalya'nın Din ve Kültür merkezi oluşundan ve İtalya'nın Fransa,İspanya ve Almanya arasında paylaşılamaması nedeniyle çıkan İtalya Savaşlarının etkisiyle, batı Avrupa'ya yayılmıştır
Fransa'da Rönesans
Kralların etkisi ve çalışmalarıyla başlamıştır Önemli temsilcileri ; Rable ( Rabelais ), Ronsar ( Ronsard ), Montaigne Hümanizmada Piyer Lesko, Jan Bülan mimaride,Jan Gojon heykeltıraşlıkta, Fransuva Klue resimde
İngiltere' de: En önemli temsilcisi, Hamlet-Otello-Romeo ve Jülyet'in yazarı Şekspir ( Shakespeare) dir
İspanya' da: Don Kişot 'un yazarı " Cervantes "
Hollanda' da: Ressam " Rambrand "
Rönesans'ın Sonuçları :
*Özgür düşünce ve yeni bir sanat anlayışı doğmuştur
*Skolastik Düşünceyi yıkmıştır ( Hıristiyanlık dininin esasları ile Aristo felsefesinin kaynaştırılmasıyla oluşmuş, dogmatik, durağan düşünce biçimi )
*Avrupa'da bilim Rönesans'ının doğmasına ortam oluşturmuştur
*Din ve İnanışlar üzerindeki etkisiyle, Reform hareketlerine yol açmıştır
|