Deneme Nedir Özellikleri Nelerdir

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-28-2012

Deneme İle Bilgiler

Deneme Hakkında Bilgi

Deneme nedir? Bir yazarın, her hangi bir konu üzerinde kesin hükümlere varmadan kendi kişisel görüş ve düşüncelerini, iddiasız ve ispatsız olarak içtenlikle anlattığı yazılardır

Belli bir ilkeye dayanmaz; kesin kurallara sahip değildir

Yazar konu seçmekte, anlatımda, planda serbesttir denilebilir

Hayat, ölüm, aşk, gurbet sanat, felsefe, din, ahlak, gelenek, siyaset gibi kişiyi veya toplumu ilgilendiren her konuda deneme yazılabilir

Denemeci için konulara sınır çizmek mümkün değildir

Denemelerde konular kişisel bir anlayışla işlenir

Bir bakıma yazar, devamlı bir yoklayış ve arayış içindedir

Deneme yazarı, merin içinde zıt düşünceleri, çelişkili gibi görünen sorunları bir araya getirebilir, onları birbiri ile karşılaştırabilir ve bu yolla bir sonuca varmaya çalışabilir

Denemelerde gözlem, düşünce ve duygu birbirine öylesine kaynaşır ki bu yazılar okuyanda ayn bir etki ve zevk bırakır

Denemeci hep kendi dünyasında hareket eder

Montaigne: “Herkes önüne bakar, ben işime bakarım; benim işim yalnız kendimledir, hep kendimi gözden geçiririm, kendimi yoklarım

” der

Sabahat Emir şöyle der: “Bir gün oturunuz; duygu ve düşüncelerinizi coşan, ‘tabına sığmayan tarafını çıkış noktası yaparak kendi kendinize anlatan, çözümleyen, bu konuda fikir ve görüşlerinizi ortaya seren; bu arada yanlış ve doğruyu arayıcı mahiyette içinizden geldiği gibi bir yazı yazınız

Ayrıca istediğiniz kaynağa, hatıraya el uzatınız, istediğiniz anlatım yolunu seçiniz

Neticede ortaya çıkacak olan yazı, basit bir deneme çalışmasıdır

Adından da anlaşılacağı üzere deneme, bir fikir yazısı meydana getirme yolunda atılan ilk adımdır

Hareket noktası günlük hayat olayları karşısında duygulanışlar ve düşünüşlerdir

Zaten fikir dünyamız da iç dünyamız ve çevremiz üzerine eğilerek düşünmek, bilginini desteği ile bir takım sentezler ve çözümlemeler yapma suretiyle gelişmez mi? Sistemli, ilmi bir düşünce mekanizmasına sahip olma¬dan önce, bizi ilgilendiren şeyler üzerinde düşünür, kafa yorarız

Denemeler bu kafa yoruşların yoğunlaştığı yazılardır

Sübjektif bir mahiyet taşırlar

”

Okuyucu ile yazar arasında duygu, düşünce ve ruh alışverişi olurken, esere hâkim olan, insanın ta kendisidir

Denemenin gelişigüzel bir yazılışı vardır

Yazar kendisi ile konuşuyormuş gibidir

Belli bir planı yoktur

Yazarın, sağlam bir bilgisi, geniş bir dünya görüşü, açık, yalın ve içtenlik dolu bir anlatimı olmalıdır

07-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Deneme Nedir Özellikleri Nelerdir Deneme İle Bilgiler Deneme Hakkında Bilgi Deneme nedir? Bir yazarın, her hangi bir konu üzerinde kesin hükümlere varmadan kendi kişisel görüş ve düşüncelerini, iddiasız ve ispatsız olarak içtenlikle anlattığı yazılardır Belli bir ilkeye dayanmaz; kesin kurallara sahip değildir Yazar konu seçmekte, anlatımda, planda serbesttir denilebilir Hayat, ölüm, aşk, gurbet sanat, felsefe, din, ahlak, gelenek, siyaset gibi kişiyi veya toplumu ilgilendiren her konuda deneme yazılabilir Denemeci için konulara sınır çizmek mümkün değildir Denemelerde konular kişisel bir anlayışla işlenir Bir bakıma yazar, devamlı bir yoklayış ve arayış içindedir Deneme yazarı, merin içinde zıt düşünceleri, çelişkili gibi görünen sorunları bir araya getirebilir, onları birbiri ile karşılaştırabilir ve bu yolla bir sonuca varmaya çalışabilir Denemelerde gözlem, düşünce ve duygu birbirine öylesine kaynaşır ki bu yazılar okuyanda ayn bir etki ve zevk bırakır Denemeci hep kendi dünyasında hareket eder Montaigne: “Herkes önüne bakar, ben işime bakarım; benim işim yalnız kendimledir, hep kendimi gözden geçiririm, kendimi yoklarım” der Sabahat Emir şöyle der: “Bir gün oturunuz; duygu ve düşüncelerinizi coşan, ‘tabına sığmayan tarafını çıkış noktası yaparak kendi kendinize anlatan, çözümleyen, bu konuda fikir ve görüşlerinizi ortaya seren; bu arada yanlış ve doğruyu arayıcı mahiyette içinizden geldiği gibi bir yazı yazınız Ayrıca istediğiniz kaynağa, hatıraya el uzatınız, istediğiniz anlatım yolunu seçiniz Neticede ortaya çıkacak olan yazı, basit bir deneme çalışmasıdır Adından da anlaşılacağı üzere deneme, bir fikir yazısı meydana getirme yolunda atılan ilk adımdır Hareket noktası günlük hayat olayları karşısında duygulanışlar ve düşünüşlerdir Zaten fikir dünyamız da iç dünyamız ve çevremiz üzerine eğilerek düşünmek, bilginini desteği ile bir takım sentezler ve çözümlemeler yapma suretiyle gelişmez mi? Sistemli, ilmi bir düşünce mekanizmasına sahip olma¬dan önce, bizi ilgilendiren şeyler üzerinde düşünür, kafa yorarız Denemeler bu kafa yoruşların yoğunlaştığı yazılardır Sübjektif bir mahiyet taşırlar” Okuyucu ile yazar arasında duygu, düşünce ve ruh alışverişi olurken, esere hâkim olan, insanın ta kendisidir Denemenin gelişigüzel bir yazılışı vardır Yazar kendisi ile konuşuyormuş gibidir Belli bir planı yoktur Yazarın, sağlam bir bilgisi, geniş bir dünya görüşü, açık, yalın ve içtenlik dolu bir anlatimı olmalıdır