Prof. Dr. Sinsi
|
Osteoporoz Ve Egzersiz
Osteoporoz ve egzersiz
Osteoporoz büyük ölçüde önlenebilen bir hastalıktır Kuşkusuz önlemlerin başında beslenme vardır Gerektiği gibi bir diyet uygulanması hastalığın riskini büyük ölçüde azaltacaktır
Osteoporoz büyük ölçüde önlenebilen bir hastalıktır YAĞ
_ Diyetinizde küçük değişiklikler yaparak, kırılgan kemikleri ve gelecekteki kırıkları önleme yönünde uzun bir yol alabilirsiniz
_ Beslenmenin kemik sağlığı üzerinde öylesine güçlü bir etkisi vardır ki, daha iyi kemiklere sahip olmak amacıyla yediklerinize dikkat etmek için asla çok geç ya da
çok erken değildir 
Diyetiniz ve beslenme durumunuz hormon dengenizi ve kemik sağlığınızı birçok biçimde etkileyebilir
Pek çok kişi yüksek bir kalsiyum diyetinin öneminin farkındadır, ancak diğer birçok faktör de rol oynamaktadır
KEMİKLERİNİZİ GÜÇLENDİRİN
Osteoporoz riskiniz ile diyetin iz arasındaki en önemli bağlantılar aşağıdakilerin miktarıyla ilişkilidir:
_ Besinlerinizde bulunan doğal bitkisel hormonlar (bitkisel östrojenler) _ esansiyel yağ asitleri
_ Doymuş yağlar
_ Lifli gıdalar
_ Proteinli gıdalar
_ Vitamin, mineral ve eser elementler
DOĞAL BİTKİSEL HORMONLAR
_Pek çok bitki, insan vücudunda zayıf, hormon benzeri bir etkiye sahip olan doğal kimyasallar içerir
_Bitkisel-östrojenler ve bitkisel-progesteronlar olarak bilinen bu bitkisel hormonlar menopozdan sonraki yakınmalara (Sıcak basmaları, gece terlemeleri, bitkinlik ve düşük cinsel dürtü) ve osteoporoza karşı korunmaya yardımcı olurlar
Östrojen benzeri maddeler bakımından zengin olan bitkiler şunlardır:
Tohumlar: Hemen hemen tümü, özellikle de keten tohumu, balkabağı tohumu, susam tohumu, ayçiçeği tohumu ve filizlenmiş tohumlar (Örn:Mercimek, soyafasulyesi)
Sert kabuklu yemişler: Badem, fındık, yerfıstığı, ceviz ve bunların yağı
Rafine edilmemiş tahıllar: Hemen hemen tümü, özellikle de mısır, kara buğday, darı, yulaf , arpa, çavdar, buğday
Taze Meyveler: Elma, muz, kivi
Kurutulmuş meyveler: Özellikle hepsi kalsiyumdan zengin olan
hurma, incir, erik, üzüm
Sebzeler: Koyu yeşil yapraklı sebzeler (Örn: Brokoli, Ispanak), kereviz, rezene Baklagiller: Özellikle soyafasulyesi ve soya ürünleri, mercimek
Pişirmelik Otlar: Özellikle sarımsak, zencefil maydanoz, biberiye, adaçayı, ısırgan otu
Bal: Özellikle yaban çiçeklerinden yapılmış bal; ayrıca arı poleni ve arı sütü takviyesi
_Soya ve turpgiller zengin isoflavonoid kaynaklandır Bunlar, bakteri fermantasyonuyla bağırsaklarda hormon benzeri maddelere dönüşen ve sonra emilerek dolaşıma giren zayıf bitkisel östrojenlerdir
Sonuç olarak, Japonlarda bu bitkisel östrojenerin kan düzeyleri batı toplumlardakinden 110 kat daha yüksektir Bu genetik bir etki değildir; zira Japonlar batıya taşınıp, tipik bir batı diyetini takip ettiklerinde, kan hormon düzeyleri ve koroner kalp hastalığı ve kanser gibi hastalıkların riski hızla yerel nüfusun ki ile benzer hale gelmektedir
_Bir protein olan aaaa hormonuna bağlanan globülin (SHGB) yapımını tetikleyecek kadar insan östrojenlerine benzemektedir
_SHGB, diyetsel östrojenleri temizler ve onları tüm vücut içinde, atardamarlar ve kemikleriniz de dahil olmak üzere ihtiyaç duyuldukları yerlere taşır
_Bitkisel hormonlar menopoz semptomlarının azaltılmasına büyük ölçüde yardımcı olurlar Öyle ki, Japon kadınları "sıcak basması" anlamına gelen eşdeğer bir kelime veya deyime sahip değildirler
_Bitkisel östrojenler, atardamarlar üzerinde doğal östrojen etkisini de taklit eder Bu da neden Japonların dünyada en düşük koroner kalp hastalığı oranlarından birine sahip olduklarını açıklamaya yardımcı olabilir
Bitkisel hormonlar aynı zamanda osteoporoza karşı da koruma sağlar
_Bitkisel hormonların yanı sıra vitaminler ve potasyum bikarbonat gibi mineralleri içeren meyve ve sebzelerin tüketiminin artması osteoporoz riskini azaltmaktadır _ Günde en az beş porsiyon meyve, sebze veya salata (patates sayılmaz) yemeyi hedefleyiniz
_Kahvaltıda taze sıkılmış portakal suyu
_Sabah - öğle arasında muz
_Öğle yemeğinde büyük salata ve bir elma
_Akşam yemeğinde iki porsiyon sebze (Orn : Ispanak, havuç)
_Tatlı olarak taze meyve
ESANSİYEL YAĞ ASİTLERİ
_Belirli bazı esansiyel yağ asitleri bakımından zengin bir diyetin bağırsak lardan kalsiyum emilimini uyardığı, idrarda kalsiyum kaybını azalttığı ve kemikte kalsiyum birikimi artışını tetiklediği düşünülmektedir
_Esansiyel yağ asitleri tüketiminizi artırmanız, kalsiyum emiliminizi desteklemenin yanısıra, osteoporoza karşı korunmanıza da yardımcı olacaktır
_Esansiyel yağ asitleri vücutta büyük miktarlarda yapılamadıkları için besinlerle alınmalıdır
Başlıca iki esansiyel yağ asidi vardır:
_Linoleik Asit: (Bir omega-6 çoklu doymamış yağ asidi)
_Linolenik Asit: (Bir omega-3 çoklu doymamış yağ asidi)
_Vücudunuza girdikleri anda, bu iki esansiyel yağ asidi; hücre zarları, sinir kılıfları, aaaa hormonları için yapı taşları olarak işlev görürler
_Genel sağlık için düşük yağ diyetlerini izlemenin bir sonucu olarak, esansiyel yağ asitleri eksikliği sık rastlanan bir durumdur
_Her on kişiden en azsekizinin esansiyel yağ asitleri eksikliği olduğu düşünülmektedir _ Eğer günde 30 g eşdeğeri kuruyemiş veya tohum yemiyorsanız, diyetinizin esansiyel yağ asitleri bakımından fakir olması muhtemeldir
Esansiyel yağ asitlerini kullanım biçiminizi, eksikliğe katkıda bulunabilecek çeşitli diyet ve yaşam tarzı faktörleri de engelleyebilmektedir; bunlar:
_Çok fazla doymuş (hayvansal) yağ tüketimi
_Çok fazla trans-yağ asidi (Örn: Bazı margarinlerde bulunur) tüketimi
_Çok fazla şeker tüketimi
_Çok fazla alkol tüketimi
_Vitamin ve mineral eksikliği, özellikle vitamin B6, çinko ve magnezyum
_Çok sıkı diyet yapma
_Sigara tüketimi
_Hava kirliliği
_Aşırı stres
_Eğerr diyetiniz esansiyel yağ asitlerinden yoksun ise, aaaabolizmanız mevcut olan sonraki en iyi yağ asitleriyle (Örn: Doymuş yağ asitlerinden türetilen) idare edebilir, ancak bu ideal değildir
_Vücudunuzdaki her hücre, hücre zan olarak bilinen bir yağ kılıfıyla çevrelenmiştir _ Eğer diyetiniz esansiyel yağ asitleri bakımından zenginse, hücre zarlannız (kemik hücrelerindekiler dahil) bunlann daha yüksek bir oranını içerir ve esnek, sağlıklı ve genç kalır
_Eğer diyetiniz esansiyel yağ asitleri bakımından fakirse, hücre zarlannız diğer yağ tiplerinden daha fazla içerir Bunlar da hücre zarlannı daha sertleştirir; kurumaya, kaşıntıya ve vaktinden erken yaşlanmaya daha yatkın kılar
Esansiyel yağ asitleri aynı zamanda aaaa hormonlan için yapı taşlan olarak işlev
gördüğünden, bunlann yokluğu hormon ve prostaglandin dengesizliğine yol açar Bu dengesizlikler enflamatuar hastalıklar (Örn: Akne, astım, sedef, romatoid artrit), kan pıhtılan, siklik meme ağnsı, düzensiz adet, menopoz belirtileri, kuru kaşıntılı deri ve osteoporoz gelişme riskini artırabilir
_Esansiyel yağ asitleri eksikliği aynca D vitamininin fonksiyonunu da etkiler
Dolayısıyla bağırsaklardan daha az kalsiyum emilir ve kemiklerinizde daha az bırikir _ Kemik sağlığınız için en yararlı esansiyel yağ asitleri, gammalinoleik asit (GLA-çuha çiçeği ve hodan yağlannda bulunur) ve eikosapentaenoik asittir (EPA-yağlı balıklarda bulunur) 
Esansiyel yağ asidi alımınıZ! artırmak için, aşağıdakilerden daha fazla yemeye çalışın: _ Kuruyemiş ve Tohumlar: Bunlan tahıl gevreği, yoğurt, tatlılar ve salataların üzerine serpmeye çalışın
_Yeşil sebzeler: Özellikle de koyu yeşil yapraklı sebzeler
_Soyafasulyesi ve keten tohumuyla zenginleştirilmiş ekmek
_ Yağlı balıklar: Uskumru, ringa, somon, alabalık, sardalye ve hamsi gibi  Haftada en az 300 g yemeyi hedefleyin
_ Ayçiçeği ve zeytin yağlan: Pişirme de ve salata sosu olarak
_Yalnız linoleik asit: Ayçiçeği tohumu, badem , mısır, susam tohumu ve sızma zeytin yağında bulunur
_Bir esansiyel yağ asidi takviyesi aldığınızda, kısa sürede daha kalınlaşan, güçlenen ve yanlmaya daha az yatkın olan tırnaklannızda yararlı bir etki fark edeceksiniz Bu, kemikırinizin de daha güçlendiğinin iyi bir belirtisidir
_E vitamini esansiyel yağ asitlerinin etkisini artırır Zira onun vücutta korunmasına yardımcı olur
_Esansiyel yağ asitlerinin aaaabolizması sırasında bazı vitamin ve minerailere de gereksinim duyulur Bu vitamin ve mineraller şunlardır:
_C vitamini
_B6 vitamini
_B3 vitamini (niasin)
|