07-28-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Sözlü Edebiyat Çeşitleri
Sözlü Edebiyat Türleri
Sözlü Edebiyat Türleri nelerdir
Sözlü Edebiyat çeşitleri
Sözlü Edebiyat
Sözlü Türk edebiyatı, Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları dönemdeki edebiyattır Bu dönem edebiyatı sözlü olarak üretilmiş ve kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür Bu dönemde edebiyatımızı Şamanizm, Manihaizm, Budizm gibi dinler etkilemiştir
Özellikleri:
"kopuz" adı verilen sazla dile getirilmiştir
Ölçü olarak ulusal ölçümüz olan "hece ölçüsü" kullanılmıştır
Nazım birimi "dörtlük" tür
Dönemine göre arı bir dili vardır
Dizelere genel olarak yarım uyak hakimdir
Daha çok doğa, aşk ve ölüm konuları işlenmiştir
Bu döneme yönelik elimizdeki en eski kaynak Kaşgarlı Mahmut'un "Divan-ı L ügat-it Türk" adlı eseridir
Bu dönem ürünleri anonimdir
Avcı ve göçebe toplumun dinsel törenlerinden doğmuştur
Anlatım söze dayanmaktadır
Şiir ağırlıklıdır
Uyak düzeni aaab,cccb,dddb dir
sözlü edebiyat türleri
Koşuk:Sığır denilen sürek avlarında söylenen şiirlerdir Konusu daha çok doğa, aşk, savaş ve yiğitliktir Bu tür daha sonra halk edebiyatında koşma adıyla anılmıştır
Savönemin özlü sözleridir Bugünkü atasözlerinin ilk biçimi niteliğindedir
Sagu:"Yuğ" adı verilen ölüm törenlerinde ölen kişinin erdemlerini ve onun ölümünden duyulan hüznü,acı,üzüntüyü dile getiren şiirlerdir
Destan:Toplumu derinden etkileyen olaylar sonucunda halk arasında kendiliğinden oluşan uzun nazım türüdür 
Sözlü dönem destanlarının özellikleri
Toplumun ortak görüşleri yansıtılmıştır
Olağanüstü özellikler bulunmaktadır
Önemli kişiler han, kral gibi seçkin kişilerden veya toplumun kabullendiği bir kahramandan ibarettir
Söyleyiş milli dil tarzındadır
Oldukça uzun yazılardır
Milli nazım ölçüsü kullanılmıştır
Konuları bakımından savaş, deprem, yangın, mizah, ünlü kişilerin yaşamları şeklinde gruplandırma yapmak mümkündür
|
|
|