Orucu Bozan Ve Bozmayan Şeyler - Ömer Nasuhi Bilmen

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-28-2012

Orucu bozan ve bozmayan şeyler - Ömer Nasuhi Bilmen
ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER
99- Kasden yeyip içmek ve oruca aykırı olan işleri yapmak orucu bozar

Bu işlerin bir kısmı yalnız kazayı ve bir kısmı da hem kaza, hem de keffareti gerektirir

Bunlar açıklanacaktır

100- Unutarak bir şey yemek ve içmek veya cinsel ilişkide bulunmak orucu bozmaz

Bu hususta farz, vacib ve nafile oruçlar arasında bir fark yoktur

Çünkü unutma ve yanılma ile yapılan işler bağışlanmıştır

(Malikîlere göre, bunların her biri ile farz olan oruç bozulur, kazası gerekir

Çünkü orucun rüknü olan imsak kaybolmuştur

)

101- Yanılarak yemek yiyen bir oruçluya raslanınca, bakılır: Eğer oruç tutmaya güçlü görülüyorsa, ona oruçlu olduğunu hatırlatmamak, tercih edilen görüşe göre, harama yakın mekruhtur

Fakat çok yaşlı ve zayıf kimse olunca, diğer ibadetleri sağlam yapabilmesi için, ona hatırlatılmaz

Uykuya dalmış bir kimseyi, vakti geçmeden namaz kılmak için uyandırmak da bir görevdir

Uyuyan özürlü sayılır; fakat uyandırmayan özürlü sayılmayacağı için günah işlemiş olur

102- Uyku halinde bir şey yeyip içmek orucu bozar

Bu yanılma işi gibi sayılmaz

103- Oruçlu olduğu halde yemek yiyen kimseye: "Sen oruçlusun" denildiği halde, hiç aldırış etmeyerek yemesine devam etse, sahih olan görüşe göre, orucu bozulur ve ona kaza gerekir

104- Hata yolu ile yeyip içmek de orucu bozar

Bunun için, oruçlu olduğunu bildiği halde bir kimse, kasıd olmaksızın hata ile bir şey yeyip içse, abdest alırken boğazından aşağı su kaçsa veya ağzına yağmur ve kar daneleri düşüp midesine doğru gitse orucu bozulur ve üzerine kaza gerekir

Fakat oruçlu olduğu hatırında yoksa, bunlardan dolayı orucu bozulmaz

105- Ağza su verip çalkaladıktan sonra ağızda kalan yaşlığın tükrükle beraber yutulması orucu bozmaz

Yine insanın baş kısmından burnuna inen akıntıyı kasden içeri çekip yutması da orucu bozmaz

106- Dişlerin arasından çıkan kan boğaza gidecek olsa, bakılır: Eğer az olur da içeriye geçmezse, orucu bozmaz

Çünkü adet gereği bundan korunmak mümkün değildir

Çok olmakla beraber çoğunluğu tükürük teşkil ediyorsa, hüküm yine böyledir

Fakat çoğunluğu kan olur ve tadı duyurulur bir halde veya kanla tükürük eşit bulunursa, yutulunca oruç bozulur

Çıkarılan diş için de bu haller geçerlidir

107- Ağızdan dışarı çeneye doğru iplik halinde sarkan ve ağızdan kopup ayrılmayan ağız salyasını içeriye çekip yutmak da orucu bozmaz

Çünkü bu halde henüz ağızdan çıkmamış sayılır

Bunun gibi, herhangi bir sebeble ağızdan çıkıp yine ağıza girerek boğaza giden bir su ile de oruç bozulmaz

108- Kişinin konuşmakdan veya başka bir sebebden dolayı tükrükle ıslanmış dudaklarını emmesi, orucunu bozmaz

Çünkü bunda bir zaruret vardır

109- Göz yaşı veya yüz teri ağıza girecek olsa, bakılır: Eğer bir ve iki damla gibi az bir şey ise, orucu bozmaz

Çünkü bundan kaçınmak mümkün değildir

Fakat tuzluluğu bütün ağız içinde duyulacak derecede fazla olup da oruç hatırda iken yutulacak olsa, orucu bozar

110- Yenilmesi kasdedilmeyen ve kendisinden kaçınılması mümkün olmayan bir şeyin içeriye gitmesi orucu bozmaz

Onun için, ilaç olarak ağrıyan dişe konulan karanfilin tadı tükrükle boğaza kaçarsa, havada dağılan bir duman ve toz-topraktan, öğütülen veya tokmakla döğülen şeylerden kalkan toz, orucu bozmaz

Uçan bir sineğin boğaza kaçması da böyledir

Fakat dişe ilaç olarak konulan bir nesnenin mesela karanfilin yutulması orucu bozar

Yine, oruçlu bulunduğunu hatırladığı halde, kokladığı bir "Buhurun = Kokunun" dumanı içine gitse veya bir sineği tutup yutsa, orucu bozulur

Böyle bozulan bir orucu kaza etmek gerekir

111- Renk veren bir iplik parçasını defalarca ağıza alıp çıkarmak orucu bozmaz

Fakat oruçlu olduğunu hatırlayan kimse, ağzına aldığı herhangi bir renkteki ipliğin tükrüğünü yutacak olsa, orucu bozulur

112- Dişlerin arasında kalmış olan bir yemek kırıntısı yutulsa, bakılır: Eğer az bir şey ise, orucu bozmaz: fakat çok olursa bozar

Nohut tanesinden küçük olan şey azdır, nohut danesi kadar olan şey de çoktur

Bu bir ölçüdür

113- Dişlerin arasında kalan susam veya buğday danesi gibi pek az bir şeyi yutmak orucu bozmaz

Fakat böyle bir şey dışardan alınıp yutulsa, orucu bozar

Bu halde, tercih edilen görüşe göre, keffaret de gerekir

Ancak böyle pek az bir şey ağıza alınıp çiğnense oruca zarar vermez

Çünkü bu ağız içinde dağılır bir zerre haline gelir

Ancak bunun tadı boğaza giderse oruç bozulur

Nohut büyüklüğünden az olup dişler arasında kalan bir şey, ağızdan çıkarılıp sonra yenirse orucu bozar

Ancak sahih olan görüşe göre keffaret gerekmez

Çünkü böyle bir şeyi yemek, olağan dışı bir iştir

07-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Orucu Bozan Ve Bozmayan Şeyler - Ömer Nasuhi Bilmen *Orucu bozan ve bozmayan şeyler - Ömer Nasuhi Bilmen* ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER 99- Kasden yeyip içmek ve oruca aykırı olan işleri yapmak orucu bozar Bu işlerin bir kısmı yalnız kazayı ve bir kısmı da hem kaza, hem de keffareti gerektirir Bunlar açıklanacaktır 100- Unutarak bir şey yemek ve içmek veya cinsel ilişkide bulunmak orucu bozmaz Bu hususta farz, vacib ve nafile oruçlar arasında bir fark yoktur Çünkü unutma ve yanılma ile yapılan işler bağışlanmıştır (Malikîlere göre, bunların her biri ile farz olan oruç bozulur, kazası gerekir Çünkü orucun rüknü olan imsak kaybolmuştur) 101- Yanılarak yemek yiyen bir oruçluya raslanınca, bakılır: Eğer oruç tutmaya güçlü görülüyorsa, ona oruçlu olduğunu hatırlatmamak, tercih edilen görüşe göre, harama yakın mekruhtur Fakat çok yaşlı ve zayıf kimse olunca, diğer ibadetleri sağlam yapabilmesi için, ona hatırlatılmaz Uykuya dalmış bir kimseyi, vakti geçmeden namaz kılmak için uyandırmak da bir görevdir Uyuyan özürlü sayılır; fakat uyandırmayan özürlü sayılmayacağı için günah işlemiş olur 102- Uyku halinde bir şey yeyip içmek orucu bozar Bu yanılma işi gibi sayılmaz 103- Oruçlu olduğu halde yemek yiyen kimseye: "Sen oruçlusun" denildiği halde, hiç aldırış etmeyerek yemesine devam etse, sahih olan görüşe göre, orucu bozulur ve ona kaza gerekir 104- Hata yolu ile yeyip içmek de orucu bozar Bunun için, oruçlu olduğunu bildiği halde bir kimse, kasıd olmaksızın hata ile bir şey yeyip içse, abdest alırken boğazından aşağı su kaçsa veya ağzına yağmur ve kar daneleri düşüp midesine doğru gitse orucu bozulur ve üzerine kaza gerekir Fakat oruçlu olduğu hatırında yoksa, bunlardan dolayı orucu bozulmaz 105- Ağza su verip çalkaladıktan sonra ağızda kalan yaşlığın tükrükle beraber yutulması orucu bozmaz Yine insanın baş kısmından burnuna inen akıntıyı kasden içeri çekip yutması da orucu bozmaz 106- Dişlerin arasından çıkan kan boğaza gidecek olsa, bakılır: Eğer az olur da içeriye geçmezse, orucu bozmaz Çünkü adet gereği bundan korunmak mümkün değildir Çok olmakla beraber çoğunluğu tükürük teşkil ediyorsa, hüküm yine böyledir Fakat çoğunluğu kan olur ve tadı duyurulur bir halde veya kanla tükürük eşit bulunursa, yutulunca oruç bozulur Çıkarılan diş için de bu haller geçerlidir 107- Ağızdan dışarı çeneye doğru iplik halinde sarkan ve ağızdan kopup ayrılmayan ağız salyasını içeriye çekip yutmak da orucu bozmaz Çünkü bu halde henüz ağızdan çıkmamış sayılır Bunun gibi, herhangi bir sebeble ağızdan çıkıp yine ağıza girerek boğaza giden bir su ile de oruç bozulmaz 108- Kişinin konuşmakdan veya başka bir sebebden dolayı tükrükle ıslanmış dudaklarını emmesi, orucunu bozmaz Çünkü bunda bir zaruret vardır 109- Göz yaşı veya yüz teri ağıza girecek olsa, bakılır: Eğer bir ve iki damla gibi az bir şey ise, orucu bozmaz Çünkü bundan kaçınmak mümkün değildir Fakat tuzluluğu bütün ağız içinde duyulacak derecede fazla olup da oruç hatırda iken yutulacak olsa, orucu bozar 110- Yenilmesi kasdedilmeyen ve kendisinden kaçınılması mümkün olmayan bir şeyin içeriye gitmesi orucu bozmaz Onun için, ilaç olarak ağrıyan dişe konulan karanfilin tadı tükrükle boğaza kaçarsa, havada dağılan bir duman ve toz-topraktan, öğütülen veya tokmakla döğülen şeylerden kalkan toz, orucu bozmaz Uçan bir sineğin boğaza kaçması da böyledir Fakat dişe ilaç olarak konulan bir nesnenin mesela karanfilin yutulması orucu bozar Yine, oruçlu bulunduğunu hatırladığı halde, kokladığı bir "Buhurun = Kokunun" dumanı içine gitse veya bir sineği tutup yutsa, orucu bozulur Böyle bozulan bir orucu kaza etmek gerekir 111- Renk veren bir iplik parçasını defalarca ağıza alıp çıkarmak orucu bozmaz Fakat oruçlu olduğunu hatırlayan kimse, ağzına aldığı herhangi bir renkteki ipliğin tükrüğünü yutacak olsa, orucu bozulur 112- Dişlerin arasında kalmış olan bir yemek kırıntısı yutulsa, bakılır: Eğer az bir şey ise, orucu bozmaz: fakat çok olursa bozar Nohut tanesinden küçük olan şey azdır, nohut danesi kadar olan şey de çoktur Bu bir ölçüdür 113- Dişlerin arasında kalan susam veya buğday danesi gibi pek az bir şeyi yutmak orucu bozmaz Fakat böyle bir şey dışardan alınıp yutulsa, orucu bozar Bu halde, tercih edilen görüşe göre, keffaret de gerekir Ancak böyle pek az bir şey ağıza alınıp çiğnense oruca zarar vermez Çünkü bu ağız içinde dağılır bir zerre haline gelir Ancak bunun tadı boğaza giderse oruç bozulur Nohut büyüklüğünden az olup dişler arasında kalan bir şey, ağızdan çıkarılıp sonra yenirse orucu bozar Ancak sahih olan görüşe göre keffaret gerekmez Çünkü böyle bir şeyi yemek, olağan dışı bir iştir