Prof. Dr. Sinsi
|
Sünen-İ Nesai Alışveriş
Sünen-i Nesai Alışveriş
45- ALIŞVERİŞ KİTABI (Bölümleri)
1- HELAL KAZANCA TEŞVİK
4373- Âişe (r anha)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Kişinin yediği en güzel ve en helâl kazanç kendi kazandığıdır Kişinin çocuğu da kendi kazancından sayılır ” (İbn Mâce, Ticarat: 1; Tirmizî, Ahkam: 22)
4374- Âişe (r anha)’dan rivâyete göre, Peygamber (s a v) şöyle buyurmuştur: “Çocuklarınız en iyi ve helâl kazancınızdır, o halde çocuklarınızın kazancından yiyiniz ” (Ebû Davud, Büyü’: 79; Tirmizî, Ahkam: 22)
4375- Âişe (r anha)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Kişinin yediğinin en helali kendi kazancıdır Çocuğu da kendi kazancındandır ” (Ebû Davud, Büyü’: 79; Tirmizî, Ahkam: 22)
4376- Âişe (r anha)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Kişinin yediğinin en helali kendi kazancıdır Çocuğu da kendi kazancındandır ” (Ebû Davud, Büyü’: 79; Tirmizî, Ahkam: 22)
2- ALIŞVERİŞ VE KAZANMADA DA ŞÜPHELİDEN UZAK DURMAK
4377- Şa’bî (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Numan b Beşîr’den işittim şöyle diyordu: Rasûlullah (s a v)’den işittim şöyle buyurdu: -vallahi Ondan sonra kimseden böyle bir şey işitmedim- “Helal da bellidir Haramda bellidir Fakat ikisi arasında şüpheli şeyler de vardır ” (Bazı rivâyetlerde bu ikisi arasında benzeşen şeyler de vardır diye geçmektedir ) Rasûlullah (s a v) sözüne şöyle devam etti: “Bunu size bir örnek ile açıklayayım Allah’ın da bir koruluğu vardır Allah’ın koruluğu haram kıldığı şeylerdir Korunun etrafında dolaşan koruluğa girmesi muhtemeldir (Bazı rivâyetlerde koruluğun çevresinde hayvanını otlatanın hayvanları koruluğa girebilir şeklindedir ) Şüpheli işleri yapan kimsenin de yaptıklarından cesaret alarak haram işleri işlemesi muhtemeldir ” (Ebû Davud, Büyü’: 3; Tirmizî, Büyü’: 1)
4378- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: “Bir zaman gelir ki insanlar haram helâl demeden nereden ve nasıl olursa olsun kazanmaya çalışırlar ” (Ebû Davud, Büyü’: 3; Tirmizî, Büyü’: 1)
4379- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurmuştur: “Bir zaman gelir ki insanlar faiz yerler yemeyenlere de tozundan bulaşır ” (Ebû Davud, Büyü’: 3)
3- MALIN ÇOKLUĞU KIYAMET ALAMETLERİNDEN MİDİR?
4380- Amr b Tağlib (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Kıyametin alametlerinden bir kısmı da şunlardır Mal çoğalır, ticaret yaygınlaşır, ilim görüntü olarak kalır Bilgisiz tüccarlar başkalarına sormadan alışveriş yapmazlar Koca piyasada doğru dürüst bir kimse aranır da bulunmaz ” (Sadece Nesâi rivâyet etmiştir )
4- TÜCCAR NASIL OLMALI?
4381- Hakîm b Hızam (r a)’dan rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışveriş yapanlar bulundukları yerden ayrılmadıkça alışverişi yapıp yapmamakta serbesttirler Doğru konuşur ve sattıkları malın özelliklerini ortaya koyarlarsa alışverişleri hayırlı ve bereketli olur Eğer yalan söyler ve mallarının özelliklerini gizlerlerse malın bereketi yok olur ” (Tirmizî, Büyü’: 26; Dârimi, Büyü’: 15)
5- YALAN VE YEMİNLERLE MÜŞTERİ ÇEKENLERİN CEZASI
4382- Ebu Zer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Üç kişi vardır ki Allah bu kimselere rahmetle bakmaz ve bu kimselerle konuşmaz ve onları bağışlayıp günahlarından arındırmaz ve onlara acı bir azap vardır ” Rasûlullah (s a v), Âl-i İmrân 77 ayetini okudu, Ebu Zer diyor ki: “Onlar yandılar ve perişan oldular Rasûlullah (s a v) şöyle devam etti: “Bunlar 1 Kibir ve gösteriş olsun için elbiselerini uzatıp yerlerde sürüyen kimselerdir 2 Sattığı malı yalan yeminlerle değerli göstermeye çalışanlar 3 Yaptığı iyilik ve yardımı başa kakanlardır ” (Müslim, İman: 46; Tirmizî, Büyü’: 5)
4383- Ebu Zer (r a)’den rivâyete göre, Peygamber (s a v) şöyle buyurdu: “Üç kişi vardır ki Allah kıyamet günü onların yüzüne rahmet bakışıyla bakmaz ve onları bağışlayıp günahlarından arındırmaz ve onlara acı bir azap vardır O kimseler 1 Verdiği şeyi başa kakarlar 2 Kibir ve gösteriş olsun için elbiselerini uzatıp yerlerde sürüyenler 3 Sattığı malı yalan ve yeminlerle değerli göstermeye çalışanlar ” (Müslim, İman: 46; Tirmizî, Büyü’: 5)
4384- Ebu Katade el Ensarî (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışverişinizde çok yemin etmeyin çünkü yemin malı sattırır ama bereketini giderir ” (Ebû Davud, Büyü’: 6; İbn Mâce, Ticarat: 30)
4385- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Yemin malı sattırır ama bereketini giderir ” (Ebû Davud, Büyü’: 6; İbn Mâce, Ticarat: 30)
6- SATICI MÜŞTERİYİ YEMİNLE ALDATMAMALI
4386- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Üç kimse vardır ki Allah onlarla ne konuşur ne de rahmet nazarıyla bakar ve onları bağışlayıp günahlarından temizlemez, onlar için acı bir azap vardır 1 Yol üstündeki suyunu yolculardan esirgeyen kimse 2 Devlet başkanına dünyalık için bağlanıp otoritesini kabul ettikten sonra istediklerini verirse ona itaat eden vermediğinde de isyan eden kimse 3 İkindiden sonra sattığı malı şu kadar para verdiler diye yemin ederek müşteriyi inandırıp mal satan kimse ” (İbn Mâce, Ticarat: 3; Tirmizî, Büyü’: 4)
7- ZEKAT VEREREK ALIŞVERİŞİN HATALARI TELAFİ EDİLEBİLİR
4387- Kays b Ebî Gareze (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Biz Medine’de alışveriş yapıyorduk ve kendimize simsarlar adını vermiştik İnsanlar da bize simsarlar diyordu Rasûlullah (s a v) Medine’ye gelince bize bizim verdiğimiz isimden daha hayırlı bir isim olan tüccar adını vererek şöyle buyurdu: “Ey tüccarlar topluluğu! Alışveriş yaparken farkına varmaksızın yeminler etmiş ve boş sözler konuşarak kazancınızı kirletmiş olabilirsiniz bu sebeple bol sadaka vererek bu kirlerden kazancınızı temizleyiniz ” (İbn Mâce, Ticarat: 3; Tirmizî, Büyü’: 4)
8- ALIŞ VERİŞ YAPANLAR YERLERİNİ TERKEDİNCEYE KADAR ALIŞ VERİŞİ BOZUP DEVAM ETTİRMEKTE SERBESTTİRLER
4388- Hakîm b Hızam (r a)’dan rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurmuştur: “Satıcı ile müşteri bulundukları yerden ayrılıncaya kadar alışverişi bırakmakta ve devam ettirmekte serbesttirler Eğer mallarının özelliklerini güzelce açıklarlar ve para durumlarını net olarak ortaya koyarlarsa ve bu konuda doğru ve dürüst olurlarsa alışverişleri kendilerine bereketli kılınır Eğer alan ve satan malı ve parayı net olarak ortaya koymazlar ve yalancılık yaparlarsa bu alışverişlerin bereketi giderilir ” (Tirmizî, Büyü’: 26; Dârimi, Büyü’: 15)
9- ALIŞVERİŞTE SERBESTLİKLE ALAKALI DEĞİŞİK RİVÂYETLER
4389- Abdullah b Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurmuştur: “Satıcı ve müşteri alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar alıp almamakta serbesttirler Ancak alışverişi muhayyerlik şartıyla yapmışlarsa bu özellik alışveriş bittikten sonra da konuşulan süreye kadar devam eder ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4390- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışverişi yapanlar yani alıcı ve satıcı alışverişi yaptıkları yerden ayrılıncaya kadar alışverişi devam ettirmekte ve bırakmakla serbesttirler Veya muhayyer olarak konuşmuşlarsa o süre bitimine kadar serbestlik devam eder ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4391- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışveriş yapanlar alıcı ve satıcı alışveriş yaptıkları yerden ayrılmadıkları sürece alışverişi devam ettirmekte ve bırakmakta serbesttirler Ancak alışverişte her iki tarafta muhayyerlik şartını şart koşmuşlarsa o süre dolunca alışveriş kesinleşmiş olur ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4392- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “İki kişi alışveriş yaptıklarında bulundukları yerden ayrılıncaya kadar alışverişi devam ettirmek ve bırakmakta serbesttirler Eğer alışverişte muhayyerlik var da o şekilde kabul edilmişse o süre bitiminde alışveriş gerçekleşmiş olur ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4393- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışveriş yapan iki kişi bulundukları yerden ayrılıncaya kadar alış verişlerini yapıp yapamamakta serbesttirler Ama biri diğerine seçim de serbestsin dilersen muhayyer olarak bu alışverişi yapalım dilersen normal usulde yapalım diyebilir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4394- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alıcı ve satıcı bulundukları yerden ayrılmadıkları sürece serbesttirler Alışverişi devam ettirecekleri gibi bırakabilirler de ancak muhayyer olmak şartıyla alışveriş yapılmışsa o zaman durum başkadır ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4395- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alıcı ve satıcı bulundukları yerden ayrılmadıkları sürece serbesttirler Alışverişi devam ettirecekleri gibi bırakabilirler de ancak muhayyer olmak şartıyla alışveriş yapılmışsa o zaman durum başkadır ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4396- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “İki kişi alışveriş yaptıklarında birbirlerinden ayrılmadıkları sürece alışverişi devam ettirmek ve bırakmakta serbesttirler ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4397- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışveriş yapanlar yani alıcı ve satıcı bulundukları yerden ayrılmadıkları sürece serbesttirler ancak alışverişi muhayyerlik üzere yapmışlarsa o başka ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4398- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alışveriş yapanlar arasında birbirlerinden ayrılıncaya kadar alışveriş kesinleşmez Ancak muhayyerlik şart koşulmuşsa onun da süresi dolunca gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
10- BU KONUDA DEĞİŞİK RİVAYETLER
4399- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4400- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4401- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4402- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4403- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4404- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Her alışveriş yapanın alışverişi birbirinden ayrılmadıkça gerçekleşmez Ancak muhayyerlik şart koşmuşsa o süre dolunca o da gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4405- Semure (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Satıcı ve alıcı yerlerinden ayrılıncaya kadar veya alıcı ve satıcıdan biri alışverişi kesinleştirinceye kadar serbesttirler” buyurdu ve: “Üç defa dilerse alışverişi muhayyer olarak yapabilirler” buyurdu (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
4406- Semure (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Alış veriş yapan alıcı ve satıcı birbirlerinden ayrılmadıkları sürece alışverişi devam ettirmekte ve bozmakta serbesttirler Veya alıcı ve satıcıdan biri diğerine akdi kesinleştirdim veya bıraktım deyinceye kadar serbestlik devam eder ” (Müslim, Büyü’: 11; Tirmizî, Büyü’: 26)
11- BOZUK NİYETLE ALIŞ VERİŞ MECLİSİ TERKEDİLEMEZ
4407- Amr b Şuayb (r a) babasından ve dedesinden rivâyet ederek; Peygamber (s a v)’in bize şöyle buyurduğunu aktarmıştır: “Alışveriş yapan alıcı ve satıcı birbirlerinden ayrılmadıkları sürece alışverişi devam ettirmekte ve bozmakta serbesttirler Ancak alım satımı muhayyerlik esasına göre yapmışlarsa o zaman belirttikleri süreye kadar akit kesinleşmez Alışveriş bitsin diyerek taraflardan birinin kötü niyetle alım satım yerini terk etmeleri de helâl değildir ” (Ebû Davud, Büyü’: 53; Tirmizî, Büyü’: 26)
12- ALIŞVERİŞTE ALDATMA OLMAMALI
4408- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, bir adam Rasûlullah (s a v)’e alışverişte devamlı aldandığını söyledi Rasûlullah (s a v) ona: “Alışveriş yaptığın zaman “Aldatma yok” de” buyurdu O adam, bundan sonra alışveriş yaparken “aldatmak yok” derdi (Müslim, Büyü’: 12; Ebû Davud, Büyü’: 68)
4409- Enes (r a)’ten rivâyete göre, geri zekalı hafızası zayıf bir adam alışveriş yapıyordu Ailesi Rasûlullah (s a v)’e gelerek, “Ey Allah'ın Peygamberi! Bu kimseden alışveriş yapma hakkını elinden al” dediler Bunun üzerine Peygamber (s a v) onu çağırıp alışverişten men edince, adam: “Ey Allah'ın Peygamberi! Alışveriş yapmadan duramam” dedi Peygamber (s a v)’de: “O halde alışveriş yaptığında aldatma yok” de buyurdu (Müslim, Büyü’: 12; Ebû Davud, Büyü’: 68)
13- HAYVANIN MEMESİNDEKİ SÜTÜ ALDATMAK İÇİN BIRAKMAK
4410- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Sizden biriniz deve, koyun gibi sağmal bir hayvanı satacağında fazla paraya satabilmek için memesindeki sütü sağmamazlık etmesin ” (Müslim, Büyü’: 7; Tirmizî, Büyü’: 29)
14- TASRİYE YASAKTIR = Satışa çıkarılan sağmal deve, sığır veya koyunu bol sütlü gösterip pahalı satmak maksadıyla iki, üç gün sütünü yavrularına emzirmeyip kendisi de sağmamak şeklindeki yapılan hileli alışveriştir
4411- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Daha ucuza almak için köylüyü pazara gelmeden yolda karşılaşmayın Koyun ve develerinizi satarken sütlü görünmesi için birkaç gün sağmamazlık etmeyin Kim böyle bir hayvanı satın almışsa iki şey arasında serbesttir Dilerse hayvanı olduğu gibi kabul eder veya sağıp kullandığı süt karşılığı bir ölçek hurmayla birlikte hayvanı sahibine iade eder ” (Müslim, Büyü’: 7; Tirmizî, Büyü’: 29)
4412- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Memesindeki sütü birkaç gün sağılmadan alan kimse sütünü sağdıktan sonra isterse o durumda hayvanı kabul eder veya hoşlanmaz ise hayvanla birlikte kullandığı süte karşılık bir ölçek hurmayla hayvanı sahibine iade eder ” (Müslim, Büyü’: 7; Tirmizî, Büyü’: 29)
4413- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Eb’ul Kasım (s a v) şöyle buyurmuştur: “Sütü sağılmaksızın bir hayvanı satın alan kimse şu iki şeyi yapmakta serbesttir Ya olduğu gibi hayvanı kabul eder veya üç gün içerisinde hayvanı sahibine geri verir, ilk süt karşılığında da bir ölçek hurma verir ” (Müslim, Büyü’: 7; Tirmizî, Büyü’: 29)
15- KULLANMA VE İSTİFADE ETME GARANTİ KARŞILIĞIDIR
4414- Âişe (r anha)’dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v): “Kullanma ve istifade hakkı garanti karşılığıdır” buyurdu (Tirmizî, Büyü’: 53; İbn Mâce, Ticarat: 43)
16- ŞEHİRLİ KÖYLÜYE ARACILIK YAPMAMALI
4415- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah (s a v) köylünün pazar yerine malını indirmeden yolda karşılanmasın, muhacir (şehirli) kimsenin bedevi kimsenin malıma aracılık yaparak satmasını, sağmal hayvanı pahalı satmak için memesinde süt biriktirmeyi, değişik yoluyla malı aldatarak satmayı, Mü’min kardeşinin alacağı malı artırmayı ve bir kadının başka bir kadının boşanmasını istemesini yasak etmiştir ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
17- ŞEHİRLİ KÖYLÜYE ARACILIK YAPMAMALI
4416- Enes (r a)’ten rivâyete göre, Peygamber (s a v) şehirlinin babası ve kardeşi bile olsa köylünün adına malını satmasını yasak etmiştir (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4417- Enes b Malîk (r a)’ten rivâyete göre, şöyle demiştir: “Bize babası ve kardeşi bile olsa şehirliniz köylü adına malının satılmasında aracılık etmesi yasaklandı ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4418- Enes (r a)’ten rivâyete göre, şöyle demiştir: “Şehirlinin köylü adına aracılık etmesi yasaklandı ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4419- Câbir (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Şehirli köylünün malını satmasın, insanları kendi haline bırakın Allah her birini birbiriyle rızıklandırır ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4420- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Pazara malını getiren köylüyü yolunu kesip düşük fiyatla mallarını satın almayın Birinizin alışverişi üzere bir diğeriniz devreye girmesin, bir malın değerini fazlaca överek aldatmaya kalkmayın ve şehirli köylü adına onun malını satmasın ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4421- Abdullah (r a)’tan rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Aşırı larla malın değerini artırıp aldatmayı, köylüyü pazara gelmeden yolda karşılamayı ve şehirlinin köylü adına malını satmasını yasakladı ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
18- KÖYLÜYÜ PAZARA GELMEDEN YOLDA KARŞILAMAMAK
4422- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Pazara gelen köylüyü yolda karşılayıp malını satın almayı yasakladı ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4423- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Şehire satılmaya gelen malları pazara gelmeden yolda karşılamayı yasakladı ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4424- İbn Abbas (r a)’tan rivâyete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah (s a v) şehre satılmaya gelen köylünün mallarını yolda karşılamayı, şehirlinin köylü adına köylünün malını satmasını yasaklamıştır ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
4425- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Köylünün mallarını pazara gelmeden yollarda karşılamayın Kim pazara gelmeden köylünün malını ucuzca alırsa mal sahibi pazara gelince durumu öğrenince alışverişi bozmakta ve devam ettirmekte serbesttir ” (Müslim, Büyü’: 7; Ebû Davud, Büyü’: 48)
19- MÜ’MİN KARDEŞİNİN ALACAĞI MALA TALİP OLMAMAK
4426- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Şehirli köylünün malını aracılık yaparak satmasın, sattığınız malı aşırı överek aldatmayın, kişi Mü’min kardeşinin alacağı mala müşteri olmasın Mü’min kardeşinin alacağı bir kıza da dünürcü olmasın Hiçbir kadın başka bir kadının boşanmasını isteyip o koca ile evlenmeyi de düşünmesin Allah kime neyi yazmışsa o mutlaka gerçekleşir ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
20- MÜSLÜMAN KARDEŞİNİN ALIŞVERİŞİ ÜZERİNE BOZGUNCULUK YAPMAZ
4427- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Hiçbiriniz mü’min kardeşinin alışverişini bozarak ona kendi malını satmaya kalkmasın ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
4428- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Bir kişi Mü’min kardeşinin yaptığı alışverişi bitirmeden yahut müşteri o alışverişten vazgeçmeden aynı müşteriye kendi malını satmaya kalkmasın ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
21- MALI AŞIRI ÖVEREK MÜŞTERİYİ ALDATMAK
4429- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) aşırı malı överek müşteriyi aldatmayı yasaklamıştır (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
4430- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v)’den işittim şöyle diyordu: “Hiçbir kimse Mü’min kardeşinin alışverişinin üzerine alış veriş etmesin, şehirli köylü adına köylünün malını satmaya kalkmasın, malı aşırı överek müşteriyi aldatmayın, bir kimse bir malı alırken diğer bir kimse satıcıya fazla para teklif etmesin Bir kadın diğer bir kadının boşanmasını isteyip o kocaya varmaya kalkmasın ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
4431- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Şehirli köylünün malını köylü hesabına alıp satmasın, malın değerini aşırı larla överek artırıp müşteriyi aldatmasın Bir mal satılırken diğer biri gelip o mala daha fazla fiyat vermesin Bir kadın da başka bir kardeşinin boşanmasını isteyip o kocaya varmaya kalkmasın ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
22- AÇIK ARTIRMA MODELİ SATIŞ CAİZDİR
4432- Enes b Malîk (r a)’ten rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Fakir bir adama verilen bir çul ve bir su tasını açık artırma usulüyle satmıştı ” (Müslim, Büyü’: 4; İbn Mâce, Ticarat: 13)
23- MÜLAMESE (EL DOKUNDURMA) USULU SATIŞ YASAKTIR
4433- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Mülamese = Elimi dokunduğum mal veya senin elini dokunduğun mal benimdir şeklindeki alışveriş modeliyle münabeze = Attığım mal senin senin attığın mal da benimdir şeklindeki aldatma ve kumara benzeyen mal satışını yasakladı ” (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
24- MÜLAMESE MODELİ SATIŞ NASILDIR?
4434- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Mülamese = Modeli alış verişi müşterinin alacağı mala bakmadan eliyle yoklayarak almasını ve Münabeze usulü alışveriş ki = alıcı ve satıcı birbirlerine attıkları ve mala evirip çevirip bakmaksızın yapılan alış veriş modelini yasaklamıştır ” (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
25- MÜLAMESE MODELİ SATIŞ DA YASAKTIR
4435- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v): “Alış verişte mülamese ve münabeze modeli satışı yasakladı ” (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
4436- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre: “Rasûlullah (s a v) Münabeze ve Mülamese modeli alışverişi yasaklamıştır ” (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
26- MÜLAMESE VE MÜNABEZE MODELİ ALIŞVERİŞLERİN İZÂHI
4437- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v), Mülamese ve Münabeze modeli satışları yasak etmiştir Mülamese: İki kişinin gece karanlığında alacağı malı evirip çevirip görmeden elini dokunmakla yaptıkları alışveriş şeklidir Münabeze: Satıcı ve alıcı alıp satacakları malın ölçü ve kalitesini bilmeden birbirine atmak suretiyle yaptıkları alışveriştir (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
4438- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v), Mülamese = bakmaksızın el dokunmakla yapılan alışverişi ve Münabeze = Alacağı malı evirip çevirip bakmadan sadece atmak suretiyle yapılan alışveriş modelini yasaklamıştır (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
4439- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) iki tür elbise satışını yasakladı: “Mülamese” ve “Münabeze” modelini “Mülamese”: Bakmaksızın elini dokundurduğunda alış veriş bitmiştir şeklindeki alışveriştir “Münabeze” ise: Elbiseyi sana attığım an alışveriş bitmiştir şeklindeki satıştır (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
4440- Sâlim (r a) babasından rivâyete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah (s a v) iki tür elbise satışını yasaklamıştır Yine Rasûlullah (s a v): Münabeze ve Mülamese modeli satışları yasaklamıştır Bu iki satış türü cahiliyye döneminde yapılan satış modeliydi ” (Sadece Nesâi rivâyet etmiştir )
4441- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, Peygamber (s a v) iki tür alışverişi yasakladı ki bu yasaklamalar Mülamese ve Münabeze modelleridir “Mülamese” şudur İki kişi birbirine elbiselerine bakmaksızın sadece dokunmak suretiyle yapılan alışveriştir “Münabeze” ise: Alıcı ve satıcının birbirlerinin mallarına bakmaksızın ve özelliklerini bilmeksizin sadece atmak suretiyle gerçekleşen alışveriştir (Müslim: Büyü’: 1)
27- ÇAKIL TAŞI ATMAK SURETİYLE ALIŞ VERİŞ OLUR MU?
4442- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: “Rasûlullah (s a v) taş atma usulü ile yapılan alışverişi ve aldatma olan her alışverişi yasakladı ” (Tirmizî, Büyü’: 69; Müslim, Büyü’: 1)
28- MEYVEYİ AĞACINDA HAM OLARAK SATMAK
4443- İbn Ömer (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Meyveleri ağacında olgunlaşmadan satmayın Hem alıcı hem de satıcıyı bu konuda yasakladı ” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Tirmizî, Büyü’: 14)
4444- Sâlim (r a)’in babasından rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Meyveleri olgunlaşmadan alınıp satılmasını yasakladı ” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Tirmizî, Büyü’: 14)
4445- Ebu Hüreyre (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Meyveler olgunlaşmadan ağacındayken satmayın Ağaçtaki meyveyi kuru hurma karşılığında satmayın ” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Tirmizî, Büyü’: 14)
4446- Abdullah b Ömer (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) aramızdan kalkarak: “Meyveleri olgunlaşmadan satmayın” buyurdu (İbn Mâce, Ticarat: 32; Tirmizî, Büyü’: 14)
4447- Câbir b Abdullah (r a)’ten rivâyete göre, Rasûlullah (s a v): “Muhabere, Müzâbene, Muhakale modeli alış verişi yasakladı ayrıca meyvelerin olgunlaşmadan satılmasını yasak etti Sadece dirhem ve dinarla alışverişi serbest bıraktı ve araya usulü satışa da izin verdi ”
Muhabere: Mahsul karşılığında arazi kiralamayı
Muzâbene: Ağaçtaki taze hurmayı bir miktar kuru hurma karşılığında satmak
Muhakale: Başağındaki buğdayı ambardaki buğdayla değişmek
Araya: Kişinin bahçesindeki bir veya birkaç ağacın meyvesini birilerine bağışlamasıdır Veya yenmesi için bırakmasıdır (Tirmizî, Büyü’: 14; Müslim, Büyü’: 16)
4448- Câbir (r a)’den rivâyete göre, Peygamber (s a v), Muhabere, Muzâbene, Muhakale ve yenilecek hale gelinceye kadar meyve satışını yasakladı Ağacı olmayanların yemeleri için bazı ağaçlarda meyve bırakmaya izin verdi (Tirmizî, Büyü’: 14; Müslim, Büyü’: 16)
4449- Câbir (r a)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) yenilecek hale gelinceye kadar hurmaların satışını yasak etti (Tirmizî, Büyü’: 14; Müslim, Büyü’: 16)
29- AĞACINDAKİ MEYVE OLGUNLAŞMADAN SATILMAMALI
4450- Enes b Malik (r a)’ten rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) “Meyveleri olgunlaşmadan satmayı yasak etti Ey Allah'ın Rasûlü! Olgunlaşması nasıl belli olur?” dediler “Kızarmasıyla belli olur diyerek Allah ağacındaki meyveyi bir afetle yok ederse, kardeşinizin malını ne hakla alabilirsiniz?” buyurdu (İbn Mâce, Ticarat: 32; Ebû Davud, Büyü’: 23)
30- AĞACINDAKİ MEYVELER AFETE UĞRARSA NASIL OLUR?
4451- Câbir (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Kardeşine ağacındaki meyveyi satarsan ve bir afetle o meyveler de yok olursa, senin ondan aldığın para sana nasıl helâl olur? Haksız yere kardeşinin malını nasıl alabilirsin?” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Ebû Davud, Büyü’: 23)
4452- Câbir b Abdullah (r a)’tan rivâyete göre, Rasûlullah (s a v) şöyle buyurdu: “Bir kimse ağacındaki meyvesini olgunlaşmadan satsa ve o meyvelere de bir felaket gelse o kardeşinden nasıl para alabilirsin? Veya benzeri bir ifadeyle sizden biriniz Müslüman kardeşinizin malını haksız yere nasıl yiyebilir?” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Ebû Davud, Büyü’: 23)
4453- Câbir (r a)’den rivâyete göre: “Peygamber (s a v), felaketten dolayı zarar eden borçlunun borcunu düşürdü ” (İbn Mâce, Ticarat: 32; Ebû Davud, Büyü’: 23)
4454- Ebu Said el Hudrî (r a)’den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s a v) zamanında bir adamın ağacında satıp bedelini aldığı meyveleri afete uğradı, borcu çoğaldı ödeyemez hale gelince, Rasûlullah (s a v) “Ona yardım edin” buyurdu Bunun üzerine herkes ona yardım etti Yapılan yardımla da borçları ödenemeyince Rasûlullah (s a v) alacaklılara: “Bulduğunuzu alın başka bir şey istemeyin” buyurdu (İbn Mâce, Ticarat: 32; Ebû Davud, Büyü’: 23)
|