|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hadîs-İ Şeriflere Göre Evlenme Âdabı
Hadîs-i şeriflere Göre Evlenme âdabı
HADÎS-İ ŞERİFLERE GÖRE EVLENME ÂDABI
1 Gerdek Gecesi Geline ikram Etmek
Her müslüman erkeğin gerdeğe girdiği gece geline bir şeyler ikram etmesi müstehabdır
Yezid kızı Esma (ra ) şöyle anlatmaktadır:
Ben Aişe validemizi, Rasûlullah (sa) için süsledim ve süsleme işi bittikten sonra, gidip, gelini görmesi için Rasûlullah'ı davet ettim Hz Peygamber (sa) gel-di ve Aişe validemizin yanına oturdu O sırada Hz Peygamber'e büyükçe bir kap içinde süt getirildi O sütten kendisi içti ve Hz Aişe'ye uzattı Hz Aişe utanarak ba-şını önüne eğince ben; "Rasûlullah'in elindekini alsanal" diyerek onu ikaz ettim O da aldı ve biraz içtikten sonra Hz Peygamber (sa); "Arkadaşına da versene" dedi Bunun üzerine ben; "Ey Allah'ın Rasûlü! Onun
elinden almak istemiyorum Siz ondan alın, biraz içtik-ten sonra bana verin ki sizin artığınızı içmiş olayım" deyince, Hz Peygamber (sa), süt kabını Hz Aişe'nin elinden aldı ve biraz içtikten sonra bana uzattı Otur-dum, süt kabını dizlerimin üzerine koydum ve Hz Pey-gamber'in dudaklarının değdiği yere değmesi için du-daklarımı kabın kenarlarında gezdirerek içtim Sonra Hz Peygamber, kabı yanımda oturan diğer kadınlara vermemi söyledi Kadınlar; "İştahımız yok, biz içmeyelim" deyince Hz Peygamber; "Yalan ile açlığı birarııya getir neyin!" diye buyurdu[url=http://wwwmuminecom/#_ftn4]
2 Gelinin Başına El Koyup Ona Dua Etmek
Temas vaktinde veya daha önce erkeğin gelinin al-nına el koyup besmele çekmesi ve bereketli olması için dua etmesi gerekir
Hz Peygamberin (sa ) şu hadisteki duası okun-malıdır:
Biriniz evlendiğinde veya cariye edindiğinde, onun alnına elini koyarak şöyle dua etsin: "Ey Allahım! Senden bu hanımın ve üzerinde yaratılmış olduğu ahlâkın hayrını talep eder, onun ve ahlâkının şerrinden sana sığınırım" Eğer bir kimse, bir deve (veya başka bir hayvan) satın alırsa, hörgücüne tutunup aynı duayı yapsın[url=http://wwwmuminecom/#_ftn5]
3 Gerdek Gecesi Eşlerin Birlikte Namaz Kılmaları
Gerdek gecesi, gelin ile damadın birlikte iki rekât namaz kılması müstehabdır Bu hususta Selef-i Salibin den iki eser[url=http://wwwmuminecom/#_ftn6] nakledilmektedir
a) Ebu Useyd'in azadlısı olan Ebu Saîd şöyle an-latmaktadır:
Köle iken evlendiğimde, İbn Mesud, Ebu Zer ve Huzeyfe de dahil olmak üzere bazı sahabîleri davet et-tim Namaz vakti geldiğinde Ebu Zer imam olmak is-teyince, diğer sahabîler; "Ey Ebu Zer! Sen dur" dedi-ler Ebu Zer; "imamlığı ev sahibi mi yapacak?" dedi ve ben köle olduğum halde, onlara imam oldum Na-mazdan sonra gerdekle ilgili olarak bana tavsiyelerde bulunup, şöyle dediler: "Gelin, içeri girdiğinde iki re-kât namaz kıl Namazı kıldıktan sonra sana gelenin Al-lah'tan hayrını iste, şerrinden O'nasığın Duadan son-ra bildiğin gibi hareket et![url=http://wwwmuminecom/#_ftn7]
b) Şakîk şöyle anlatmaktadır:
Ebu Harız adlı birkimse İbn Mesud'a geldi ve; "Bakire bir kızla nişanlandım Fakat beni beğenmiye-ceğinden endişeleniyorum" ûtd Bunun üzerine İbn Me-sud kendisine şöyle tavsiyede bulundu: "SevgiAllah' tandır Nefret ise, Allah'ın size helâl kıldığını haram gös-termek isteyen Seylan'dandır Bunun için, hanımın sa-na geldiğinde ona, sana uyarak iki rekât namaz kılma-sını söyle (bir diğer rivayette) ve şöyle dua et: Ey yüce Allahıml Beni ehlime, ehlimi de bana bereketli kıl Ha-yırlı olduğu sürece bizi bir arada tut Ayrılmak her iki taraf için de daha hayırlı olduğu zaman bizi ayır[url=http://wwwmuminecom/#_ftn8]
4 Birleşme Anında Ne Denir?
Müslüman bir erkek, nanımıyla birleşeceği zaman ; şöyle demelidir: "Allah'ın adıyla başlarım Ey yüce Al-lahıml Bizi şeytandan uzaklaştır, bizi koru ve bize ih-:: san edeceğini de şeytanın şerrinden emin kıl51 Hz Pey- gamber (sa); "Bu duayı okuyan kimseye, Allah bir ço-cuk verirse, şeytan o çocuğa hiçbir zarar veremez" di-ye buyurmuştu[url=http://wwwmuminecom/#_ftn9]
5 Eşlerin Münasebeti Nasıl Olmalıdır?
Erkek, normal yoldan (çocuğun geldiği yerden) olmak kaydıyla istediği şekilde hanımiyla temas edebilir Nitekim, "Kadınlarınız sizin tarlanızdır Tarlanıza di-lediğiniz şekilde gelebilirsiniz" (Bakara: 223) buyurulmuştur "Dilediğiniz şekilde"; yani yüzüstü, sırtüstü, yan yatarak veya ayakta (Hangi şekilde olursa olsun, ilişki normal yoldan olmalıdır Aksi takdirde Livata fiili işlenmiş olur ki bu büyük günahlardandır Nitekim Al-lah Teâlâ Lut kavmini bu cürmü işledikleri için helak etmiştir)
Bu hususta birçok hadîs varsa da, biz sadece iki ianesini nakletmekle yetineceğiz Tevfik Allah'tandır Çünkü herşey O'nun kudreti dahilindedir
a) Hz Cabir Şöyle Anlatmaktadır:
Yahudiler kişinin, haramıyla onu yüzüstü yatı-rarak temas etmesi haiinde -ki bu çocuğun geldiği yol-dan olsa bile- doğacak çocuğun şaşı olacağına inanıyor-lardı Onların bu uydurmasın! reddetmek maksadıyla; "Kadınlarınız sizin tarlanızdır Tarlanıza dilediğiniz şe-kilde gelebilirsiniz" (Bakara: 223) ayeti nazil oldu O zaman Hz Peygamber (sa); "Normalyoldan olduk-tan sonra, dilediğiniz şekilde hanımınıza yaklaşabilirsiniz" buyurmuştur[url=http://wwwmuminecom/#_ftn10]
b) İbn Abbas Şöyle Anlatmaktadır:
Ensar daha önce putperest idi Yahudiler ise Ki-tap Ehli olduklarından kendilerini Ensar'dan (Evs ve Hazrec kabilesinden) daha bilgili görürlerdi Nitekim bu nedenle Medineİiler de birçok işlerinde onlara uyar-lardı Yahudiler hanımlarıyla onları bir yana yatırarak münasebette bulunurlar ve kadının mahrem yeri örtü-lü olurdu Nitekim Ensar da bunu onlardan öğrenmişti Kureyşliler ise hanımlarını açık-saçık bir şekilde ya-tırır; sırtüstü, yüzüstü ve mümkün olan her şekilde te-mas ederlerdi Muhacirler, Medine'ye geldiklerinde, mu-hacirlerden bir müslüman, Ensar'dan bir kadınla evlendi ve kendi âdetlerine uygun olarak münasebette bulun-mak istedi Ancak hanımı bu âdeti hoş görmeyerek iti-raz etti ve ona; "Bizim âdetimiz yanüstüdür Sen de ya böyle yaparsın ya da benden uzaklaşırsın'' dedi Bu me-sele, Hz Peygamber'in (sa) kulağına gidecek kadar bü-yüdü İşte bunun üzerine, "Kadınlarınız sizin tarlanız-dır Tarlanıza dilediğiniz şekilde gelebilirsiniz" (Baka-ra: 223) ayeti nazil oldu[url=http://wwwmuminecom/#_ftn11]
6 Normal Yolun Dışındaki Münasebetin Haram Olması
Bir önceki bölümde zikredilen ayet ve hadislerden de anlaşılacağı gibi, kişinin hanımıyla normal yolun dı-şında bir şekilde temas kurması kesinlikle haramdır Böyle bir temasın haram olduğunu bildiren bazı hadis-leri nakledelim!
a) Müminlerin Annesi Ümmü Seleme Şöyle Anlat-maktadır:
Muhacirler Medine'ye geldiklerinde Medineli ka-dınlarla evlendiler Kureyşli kadınlar kocalarının arzu-larına uyarak, ellerini yere koyarlardı Oysa Medineli kadınlarda böyle bir âdet yoktu Muhacirlerden biri, Medineli (Ensar'dan) olan hanımına ellerini yere koya-rak münasebette bulunmayı teklif edince; hanımı bu me-seleyi Hz Peygamber'e sorduktan sonra, kendisinin tek-lifine uyabileceğini söyledi Allah Rasûlü'ne geldi ve fa-kat utandığı için bir türlü söyleyemedi Bunun üzerine meseleyi bana açtı ve ben de onun namına Resûlullah'a sordum İşte o zaman "Kadınlar sizin tarlanızdır" ayeti nazil oldu ve Hz Peygamber, normal yoldan ol-mak kaydıyla hertürlü şeklin caiz olabileceğini söyledi[url=http://wwwmuminecom/#_ftn12]
b) İbn Abbas Şöyle Anlatmaktadır:[url=http://wwwmuminecom/#_ftn13]
Hz Ömer, Rasûlullah'a (sa); "Ey Allah'ın Rasülü! Ben helak oldum" deyince,Hz Peygamber, "Se-ni helak eden nedir?" diye ona sordu Hz Ömer, "Ihı gece yükümü değiştirdim (hanımımı yüzüstü yatırarak münasebette bulundum)" diye cevap verdi Bunun üze-rine Rasûlullah, "Kadınlarsizin iarlamzdır "ayeti na-zil oluncaya kadar, Hz Ömer'e cevap vermedi Sonra normal yoldan olmak kaydıyla islediği şekilde müna-sebette bulunabileceğini söyledi
c) Huzeyme B Sabit Şöyle Anlatmaktadır:
Biri Hz Peygamber'e (sa) gelip, normal olma-yan yoldan kadınlarla münasebet etme hakkında sor-du Hz Peygamber, helâl olduğunu söyleyince adam dönüp gitti Biraz uzaklaştıktan sonra, Hz Peygamber adamı yanına çağırdı ve ona şöyle dedi: "Sen bana nasil sormuştun ? Eğer sorun 'Hangi yoldan yapılabilir?' şeklindeyse, ancak normal yoldan yapılabilir Diğeri caiz değildir Binaenaleyh Allah, hakkı söylemekten hiçbir zaman çekinmez Kadınlarınızla normal olmayan yo-lun dışında sakın birleşmeyin![url=http://wwwmuminecom/#_ftn14]
d) "Allah hanımı ile normal yolun dışında müna-sebette bulunan kimsenin yüzüne bakmaz[url=http://wwwmuminecom/#_ftn15]
e) "Hayız halindeki hammıyla (bunu helâl bilerek) münasebette bulunan, hammıyla normal yolun dışın-da temas eden ve kâhine gidip, onun dediklerine ina-nan kimse, Muhcmmed'e nazil olan Kur'an'a inanma-mış demektir[url=http://wwwmuminecom/#_ftn16]
7 İki Münasebet Arasında Abdest Almak
Meşru' yoldan yapılan münasebetten sonra, yeniden temas etmek isteyen kimse, Hz Peygamberdin şu emri nedeniyle abdest almalıdır:
"İçinizden biri hanımıyla temasta bulunduktan sonra, tekrar temas etmek isterse, iki temas arasında abdest alsın (Bir rivayete göre; Namaz abdesti aldığı gibi abdest alsın)[url=http://wwwmuminecom/#_ftn17]
8 Gusül Abdesti Almak Daha Makbuldür
İki münasebet arasında gusül almak (yıkanmak), abdest almaktan daha evlâdır
Ebû Râfî şöyle anlatmaktadır Hz Peygamber (sa) hanımlarının odalarına gittiğinde, her odada ayrı ayrı guslederdi Bir gün ben kendisine; "Ey Allah'ın Rasûlül Niçin bir gusül ile yetinmiyorsun?" diye sordum Hz Peygamber; "Gusül yapmak daha uygun ve daha temizdir" buyurdu[url=http://wwwmuminecom/#_ftn18]
9 İki Eşin Birarada Yıkanması
İki eşin, birbirlerinin mahrem yerlerini görseler bile- bir yerde yıkanmaları caizdir Nitekim bu hususta birçok hadis varid olmuştur
a) Hz Aişe şöyle anlatmaktadır:
Rasûlullah ile birlikte aynı kaptan su alarak yı-kanırdık O mübarek elini çıkardığında ben, ben çıkar-dığımda ise o elini sokardı Rasûlullah benden daha ça-buk davrandığı için, ben; "Bana da bırak, bana da bırak" diye bağırırdım Biz bunu (yıkanmayı) yanyana oturarak yapardık[url=http://wwwmuminecom/#_ftn19]
b) Hayde oğlu Muaviye (ra) şöyle anlatmaktadır:
Ben Hz Peygamber'e; "Ey Allah'ın Rasûlü! Avret yerlerimizin ne kadarını gösterebilir, ne kadarım örtebiliriz?"diye sorduğumda, Hz Peygamber, "Av-ret yerini hanımın ve cariyen dışında herkesten gizle" buyurdu Bunun üzerine ben; "Ey Allah'ın Rasûlü! Her-kes birarada bulunduğu için örtünmek zor olursa, na-sıl davranmak gerekir?" dıyz sordum Hz Peygamber (sa), "Elinden geldiğince herkesten gizlemeye çalış" di-ye cevap verdi Ben tekrar, "Ey Allah'ın Rasûlü! Tek başımıza ve tenha bir yerde olursak, yine avretimizi aça-bilir miyiz?" sorunca, Hz Peygamber; "Allah, in-sanlardan daha çok utanılmaya layıktır" dedi[url=http://wwwmuminecom/#_ftn20]
10 Cünup Olan Kimsenin Uyumadan Önce Âbdest Alması
Cünub olan eşler, ancak abdest aldıktan sonra uyu-yabilirler Nitekim bu konuda birçok hadis varid ol-muştur
a) Hz Aişe şöyle demektedir:
Hz Peygamber (sa) cünup iken yemek veya uyumak istediğinde, avret mahallini yıkar ve namaz abdesti gibi abdest alırdı[url=http://wwwmuminecom/#_ftn21]
b) İbn Ömer şöyle rivayet etmektedir:
Babam (Hz Ömer), Hz Peygamber'e; "Cünup olarak uyuyabilir miyiz? diye sorduğunda, Hz Pey-gamber; "Evet, abdest aldığınız takdirde uyuyabilirsi-niz (Bir rivayete göre; Abdest al, avret mahallini yıkas sonra uyu)" diye buyurdu[url=http://wwwmuminecom/#_ftn22]
Diğer bir rivayette: "Evet, abdest aldıktan sonra, istenilirse gusledene kadar uyunabilir" denilmektedir
Bir başka rivayette ise: "Evet, uyunabilir, isteni-lirse abdest de alınabilir" diye buyurulmaktadır
c) Ammar b Yasir şöyle rivayet etmektedir:
Hz Peygamber (sa) üç sınıf insana meleklerin yaklaşamayacağını söylemiştir: "Kâfir bir kimsenin le-şine, bedenine kadınlara mahsus -heluk- diye adlandı-rılan kokuyu sürene ve cünup iken abdest almadan yatana[url=http://wwwmuminecom/#_ftn23]
11 Bu Abdestin Hükmü
Cünup iken alınan abdest şer'an vacip değildir Sa-dece müekked olan müstehab davranışlardandır Nite-kim Hz Ömer; "Cünup iken uyuyabilir miyiz?"diye sorduğunda, Hz Peygamber (sa), "Evet, uyuyabilir-siniz, dilerseniz abdest de alabilirsiniz" diye cevap ver-miştir[url=http://wwwmuminecom/#_ftn24]
Bu abdestin müstehab olduğunu, Hz Aişe'nin ri-vayet ettiği bir hadis teyid etmektedir [url=http://wwwmuminecom/#_ftn25] (Fakat yuka-rıdaki 19 nolu hadiste buyurulduğu gibi takvayı göze-ten bir kimse hiç olmazsa ya abdest almalı ya da teyem-müm etmelidir)[url=http://wwwmuminecom/#_ftn26]
12 Cünup Olan Bir Kimsenin Abdest Yerine Teyemmüm Alması
Eşler abdest yerine bazen teyemmüm alarak da ya-tabilirler Nitekim Hz Aişe; "Rasûlullah cünup iken uyumak istediğinde abdest alır ya da teyemmüm ederdi" buyurmuştur[url=http://wwwmuminecom/#_ftn27]
13 Uyku Öncesinde Gusül Almak Daha Makbuldür
Eşlerin uyumadan önce yıkanmaları daha iyidir Nitekim Abdullah b Kays, Hz Aişe'ye, "Rasûlullah cünup iken ne yapardı; yıkanmadan önce mi uyurdu, yoksa uyumadan önce mi yıkanırdı?'"diye sorduğunu ve Hz Aişe'nin şöyle cevap verdiğini bildirmektedir:
"Her iki şekilde de olurdu, Bazan yıkandıktan son-ra uyur, bazen de abdest alarak uyurdu!" Bunun üzerine Abdullah b Kays şöyle der: "Bu hususta Ümmet-i Muhammed'e genişlik ihsan eden yüce Allah'a hamdolsun[url=http://wwwmuminecom/#_ftn28]
14 Hayızlı Kadınla Temas Etmek Haramdır
Hayızlı bir kaçına, kocasının yaklaşması haram-dır Çünkü Allah Teâlâ, Kur'an'da şöyle buyurmakta-dır:
"Sana hayzın durumunu sorarlar De ki: O (ka-dınlar a )Gziy et veren bir şeydir Hayızlı iken kadınlar-dan uzak durun, temizlenene kadar onlara yaklaşma-yın Temizlenince Allah'ın emrettiği yoldan onlara yak-laşın Kuşkusuz ki Allah tevbe edip, temizlenenleri sever" (Bakara: 222)
Bu hususla ilgili olarak birkaç hadîs zikredeiim:
a) "Hayızlı olan hanımına yaklaşan veya normal olmayan yoldan münasebette bulunan veya kâhine gi-dip, onun sözlerim tasdik eden kimse Muhammed'e in-dirileni inkâr etmiş demektir[url=http://wwwmuminecom/#_ftn29]
b) Enes b Malik şöyle anlatmaktadır:
Yahudiler hayız olan kadını evden dışarı çıka-rırlardı Onunla birlikte yemez, içmez ve birarada otur-mazlardı Hz Peygamber'e yahudilerin bu durumu so-rulduğunda, Bakara: 222 ayeti nazil oldu Hz Peygam-ber (sa); "Onlarla birarada oturabilir, cinsi münase-bet dışında herşeyiyapabilirsiniz"diye buyurunca, ya-hudiler, "Bu adam hiçbir âdetimizi beğenmiyor ve hep-sine muhalefet ediyor" dediler
Useyd b Hudayr ile Ubbad b Bir adlı iki sâhabî gelip, Hz Peygamber'e, "Ey Allah'ın Rasûlül Yahu-diler şöyle şöyle diyor Bizde hayızlı kadınlara dokun-mayalım mı?" diye sorunca, Hz Peygamtaer'in mübarek yüzü öyle kızardı ki biz o ikisine kızdığını sandık Onlar da, bu hâli görünce hemen dışarı çıktılar O es-nada Hz Peygamber'e hediye olarak süt getirildi Hz Peygamber onların ardından birini göndererek geri ça-ğırttı Huzura geldiklerinde, kendilerine biraz önce ge-len sütten ikram etti O zaman, Hz Peygamber'in on-lara kızmadığını anladık[url=http://wwwmuminecom/#_ftn30]
15 Hayızli Kadınla Temas Etmenin Kefareti
Nefsine hâkim olamayıp, hayızlı olduğu halde ha-nımıyla temas e *en kimse bir veya yarım dinar kefaret vermelidir
İbn Abbas şöyle rivayet etmektedir:
Hayızlı olduğu halde hanımıyla münasebette bulunan kimse bir veya yarım dinar sadaka versin[url=http://wwwmuminecom/#_ftn31]
Bir veya yarım dinar vermek,kefaret verenin du-rumuna bağlıdır Zengin ise bir dinar, fakir ise yarım dinar vermelidir Nitekim bazı hadislerde bu durum be-lirtilmiştir[url=http://wwwmuminecom/#_ftn32]
16 Hayızlı Hanımdan Kocasına Neler Helâldir?
Kişi, hanımına cima' dışında her şekilde yaklaşa bilir Nitekim bu hususta birçok hadis varid olmuştur
a) "Hayız halindeki hanımınıza cima' dışında her, şeyi yapabilirsiniz[url=http://wwwmuminecom/#_ftn33]
b) Hz Aişe şöyle anlatmaktadır:
Hayızlı olduğumuz zamanlar, Hz Peygamber (sa) bizim izar (peştemal) bağlamamızı ister, izar bağ-ladıktan sonra, bizimle aynı yatakta yatardı
Hz Aişe, bu sözüne ilave ederek, Hz Peygamber'-in izardan sonra eşiyle mübaşerette bulunduğunu da söylemiştir[url=http://wwwmuminecom/#_ftn34]
Not: Mübaşeret, cima' anlamına gelirse de, bura-da cima' olmaksızın kadına yaklaşmak kastedilmiştir!
c) Hz Peygamber'in hanımlarından rivayet olun-duğuna göre, Rasûîullah hayızh hanımına yaklaşmak istediğinde, ona avret mahallinin aşağısını örtmesini söy-ler ve sonra istediğini yapard[url=http://wwwmuminecom/#_ftn35]
17 Kadın Temizlendiğinde Ne Zaman Kocasına Helâl Olur?
Kadm hayız halinden çıktığında, (kendisinden kan kesildiğinde) avret mahallini yıkadıktan veya abdest al-dıktan veya guslettikten; yani bunlardan birini yerine getirdikten sonra kendisine yaklaşmak caiz olur[url=http://wwwmuminecom/#_ftn36] Çünkü Allah Teâlâ; "Temizlendiklerinde Allah 'm em-rettiği yerden onlara yaklaşın Allah tevbe edenleri ve temizlenenleri sever" (Bakara: 222) buyurmuştur[url=http://wwwmuminecom/#_ftn37]
|