Kerkük - İrak

Kerkük Nüfusu - Kerkük Coğrafyası - Kerkük Hakkında - Kerkük Resimleri

Kerkük (Arapça: كركوك; Kürtçe: كه-ركووك / Kerkûk; Süryanice: ܐܪܦܗܐ Arrapha), Irak Federal Cumhuriyeti'ndeki Kerkük ilinin başkenti olan şehirdir Ülkenin başkenti Bağdat'ın 236 km kuzeyinde, Erbil'in 83 km güneyinde, Musul'un 149 km güneybatısında, Süleymaniye'nin 97 km batısında, Tikrit'in 116 km kuzeydoğusunda yer almaktadır

Tarih


Daha öncesinde şehir sırasıyla Erbil Beyliği (1144 - 1209), Musul Beyliği (1127 – 1233), Kerkük Beyliği (1230), Kara Koyunlu Devleti(1411 - 1470) ve Ak Koyunlu Devleti (1470 - 1508) hakimiyeti altında bulunmuştur

Osmanlı dönemi


1519'da Osmanlı Devleti tarafından ilhak edilmeden önce Gökyurt olarak anıldı


Osmanlı döneminde (1918 yılına kadar) Musul Vilayeti ile Kerkük Müstakil Mutasarrıflığı halinde idare ediliyordu Erbil şehri Kerkük'e, Hanekin şehri de Bağdat'a bağlı birer kara merkezi konumunda idi

Irak dönemi


Kerkük, 1926 yılında İngiltere ile Türkiye arasında imazalanan Ankara Antlaşması'yla Birleşik Krallık Mezopotamya Mandasının kontrol altındaki Irak Krallığı'na devredilmiştir


1957 yılından günümüze kadar gelen süreç içerisinde Irak iktidarları Kuzey Irak'taki idari şekilleri değiştirerek, bölgeyi Araplaştırmaya çalışmıştır 1976'dan sonra Irak'taki idari yapı yeniden değiştirilmiş, yeni vilayetler ortaya çıkartılarak, Irak'ın il sayısı 18'e çıkartılmıştır


Şemsettin Sami tarafından 1897'de yayımlanan Kamus-ul-A’lam (قاموس الأعلام) adlı eserinde Kerkük'ün % 75'inin Kürt, geri kalanın da Türk, Arap ve diğerleri olduğunu ve şehirde 760 Yahudi ve 460 Keldaninin de olduğunu belirtmiştir


1957 yılında yapılan nüfus sayımında Kerkük'te 178000 Kürt, 48000 Türkmen, 43000 Arap ve 10000 Asur-Keldani Hristiyanlarının yaşadığı belirtilmiştir


Tarihçi David McDowell'in A Modern History of the Kurds (Kürtlerin Çağdaş Tarihi) kitabındaki iddiasına göre, Irak Türkmenleri nüfusun asıl ana öğesini oluşturuyordu, 1930 ve 1940'larda Kürtler yerleştirilmiş ve 1959'e kadar nüfusun yarısı Türkmenler ve diğer yarısı Kürtler, Araplar, Süryaniler ve Ermenilerden ibaretti