|
Prof. Dr. Sinsi
|
Çilek Nedir - Çilek Yetiştiriciliği
Çilek yetiştiriciliği
Üzümsü meyveler grubuna giren türlerden en önemlisidir Çilek meyvesi gerçek bir meyve olmayıp yenen kısmı 40-60 kadar pistilin birleştiği çiçek tablasıdır
Çilek yüzeysel kök yapan otsu bir bitkidir Kökler iyi drene edillmiş (süzek) topraklarda 60-70 cm’ ye kadar iner Ağır topraklarda ise kökler yatay büyür
Çileğin kök gövdesi ya da taç kısmı çok kısalmış bir gövdedir
Çilek yaprakları 2/5 düzeninde spiral olarak dizilmiştir İlkbaharda havalar ısınınca patlayan embriyonik yapraklar 2-3 hafta sonra tam büyüklüğe erişir Her yaprağın 1-3 ay ömrü vardır
Kollar (stolonlar) yaz boyunca yeni yaprakların koltuklarındaki tomurcuklarından oluşarak gelişirler
Çilekte çiçekler salkım şeklindedir Buna değişmiş gövde de denilebilir Çilekte iyi tozlanma gereklidir İyi tozlanmamış meyvelerde şekil bozukluğu olur Tozlanmadan sonra meyve genelde 30-35 günde olgunlaşır
Çileğin gün uzunluğuna duyarlılığı
Çilekte kısa günde çiçek gözleri, uzun günde kol gelişimi olur Bu sebeple çilekte verim ile gün uzunluğu ilişkilidir Bu sebeple bir bölgeye uyan çeşit diğer bölgeye uymayabilir
Çiçek gözü oluşumunda gün uzunluğu ile sıcaklık ilişkisi ve çeşit özelliği bağlantılıdır
Çilek türleri
Aliso
Meyve iri, meyve eti sert, verimli, tat kalitesi orta, bitkisi kuvvetli, meyvenin saptan kopması oldukça kolay, erkenci ve serada yetiştiriciliğide uygun bir çeşittir Meyve uçlarında şekil bozukluğu görülür Reçel, marmelat ve meyve suyuna oldukça uygun, sarılığa oldukça duyarlı bir çeşittir Kışları ılık bölgeler için uygundur
Tioga
Orta mevsimde olgunlaşır Meyve iri, verimli, meyve eti çok sert, tat kalitesi orta, derin dondurma ve gıda sanayii için oldukça uygun, meyvenin saptan kopması güç, botrisite dayanıklı, sarılığa duyarlıdır Yetiştiriciliği bütün bölgelere önerilir Taşımaya dayanıklıdır
Pocahontas
Erken - orta mevsim çileği, derin dondurmaya ve sanayiye uygun, tad kalitesi orta, meyvenin saptan kopması kolay, meyve eti sert, sarılığa dayanıklı, meyve çürüklüğüne duyarlıdır Yetiştiriciliği bütün bölgelere önerilir
Yalova-9
Aliso ve Arnavutköy melezidir Erkenci ve seraya uygun bir çeşit olup, Akdeniz bölgesi için önerilir Meyve eti sert, verimli, koku ve tadı iyi, meyvenin saptan kopması güç, bitkisi kuvvetli olup sarılığa dayanıklıdır
Yalova-15
Tioga ve Arnavutköy melezidir Meyve eti sert, verimli, tat ve kokusu çok iyi ve yerli çeşitleri aratmayacak aromaya sahiptir Saptan kopması çok kolay, bitkisi kuvvetli, sarılığa ve meyve çürüklüğüne dayanıklı, derin dondurmaya uygundur Akdeniz bölgesi dışında tüm bölgelere önerilir
Yalova-104
Çok verimli ve iri bir çeşittir Meyve eti oldukça serttir Koku ve tadı yabancı çeşitlerden iyidir Bitkisi çok kuvvetli olup, sarılığa dayanıklıdır Derin dondurmaya uygundur Ilıman bölgeler için uygundur Meyve çürüklüğüne dayanıklıdır
Balcalı-1
Uzun konik koyu kırmızı renklidir Meyve eti serttir, meyvenin saptan kopması zordur, sarılığa duyarlı, meyve çürüklüğüne dayanıklı, aroması iyi sofralık bir çeşittir Akdeniz iklimi ve kışları soğuk bölgeler için uygundur Verimli bir çeşittir
Balcalı-2
Köşeli uzun, parlak kırmızı, meyve eti sert, aroması iyi sofralık bir çeşittir Sarılığa duyarlı, meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Akdeniz iklimi için uygundur Verimli ve orta erkenci bir çeşittir
Balcalı-3
Uzun konik, parlak koyu kırmızı, meyve eti sert, meyvenin saptan kopması zor, aroması iyi sofralık bir çeşittir Sarılığa duyarlı, meyve çürüklüğüne orta derecede dayanıklıdır Çok erkenci ve örtü altı sebzeciliği için uygundur
Douglas
Konik, kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması kolay, aroması iyi, sofralık ve derin dondurmaya uygun bir çeşittir Sarılığa duyarlıdır Meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Tüm bölgelerde yetiştirilir, verimlidir
Dana
Uzun konik, parlak kırmızı, meyve eti orta sertlikte, saptan kopma kolaylığı orta, sarılığa dayanıklılığı orta, aroması orta, meyve çürüklüğüne dayanıklı sofralık bir çeşittir Yüksek verimli, açıkta yetiştiriciliğe uygun iri meyveli çeşittir
Brio
Konik kırmızı, meyve eti sert, iyi aromalı, meyvenin saptan kopması zor sofralık bir çeşittir Sarılığa duyarlı, meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Verimli, açıkta yetiştiriciliğe uygundur
216
Yuvarlak konik, kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması orta derecede, aroması iyi sofralık bir çeşittir Sarılığa duyarlı, meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Çok erkenci, çok iri meyveli, yüksek verimli, yaprak leke hastalığına duyarlıdır
Pajaro
Konik, koyu kırmızı, meyve eti çok sert, meyvenin saptan kopması zor, aroması çok iyi, sofralık bir çeşittir Sarılığa orta derecede duyarlıdır Meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Orta mevsimde hasat edilen, çok verimli, orta-iri meyveli bir çeşittir
Chandler
Konik, kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması zor, sarılığa orta derecede duyarlı, meyve çürüklüğüne dayanıklı, aroması iyi sofralık bir çeşittir Orta erkenci, yüksek verimli, özellikle Akdeniz ve Ege bölgesine uygundur
Selva
Konik, kırmızı, meyve eti sert, saptan kopma derecesi ortadır Sarılığa duyarlılığı orta, meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Aroması orta, sofralık, yüksek verimli, Akdeniz, Ege ve Karadeniz bölgelerine uygun bir çeşittir
Red Chief
Uzun konik, koyu kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması zor, sarılığa ve meyve çürüklüğüne dayanıklı, derin dondurma ve sanayiye uygun, iyi aromalı bir çeşittir
Hanoeye
Konik koyu kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması zordur Aroması iyi, sarılığa ve meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Derin dondurma ve sanayiye uygundur Soğuk bölgelere uygun bir çeşittir
Lester
Konik, koyu kırmızı, meyve eti sert, saptan kopması zor, sarılığa ve meyve çürüklüğüne dayanıklıdır Aroması iyi, derin dondurma ve sanayiye uygundur
Türkiye de Üzümsü Meyveler Üretimi
ÜZÜM
ÇİLEK
İNCİR
NAR
Yıllar
Alan (Hektar)
Üretim (ton )
Alan (Hektar)
Üretim (ton )
Ağaç sayısı
(' 000)
Üretim
Ağaç sayısı
(' 000)
Üretim
Meyve veren
Meyve vermeyen
( Ton)
Meyve veren
Meyve vermeyen
( Ton)
1995
565000
3550000
7150
76000
9690
1018
300000
2304
495
53000
1996
560000
3700000
8570
107000
9700
1078
290000
2350
520
56000
1997
545000
3700000
9050
110000
9135
1085
243000
2420
570
56000
1998
541000
3600000
9200
120000
8970
870
255000
2320
500
55000
1999
530000
3400000
9400
129000
8970
900
275000
2400
730
58000
2001 Yılı Bursa da Meyveler
Ürün Cinsi
Üretim (Ton)
Verim Kg/Ağaç
Üzüm (Da)
67223
885
Şeftali
105184
38,4
Elma
45501
50,4
Çilek (Da)
18374
519
Ceviz
5259
39
Kestane
1262
29
Kiraz
11999,5
29
Armut
56399
45
Erik
13758
34
Ayva
9742,5
38
İncir
11015
48,3
|