Fidanlık Yeri Seçiminde Aranan Toprak Koşulları

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-26-2012

Ekonomik Koşullar Fidanlık Yeri Seçiminde Aranan Şartlar

Hernekadar bugün nakliye olanakları eskiye oranla çok gelişmiş ise de, gene fidan üretim yerleri bakımından seçilecek yerin merkezi ve pazarlama kolaylığı olan bir yerde olmasında fayda vardır

Özellikle bahçeleri ve evleri için gereksinim duydukları parekende bitkisel materyal ihtiyaçlarına hitap eden küçük fidanlıklarda bu husus daha da büyük önem taşır

Fakat büyük fidanlıkların ise, günümüzde arazinin pahalılığı, kırsal mıntıkalarda daha kolay ve ucuz işçi bulma olanakları, bunların kırsal yerlerde seçimini uygun kılmaktadır

Bununla beraber sosyal yaşantıdan da çok uzak bir yer büyük fıdanlıklardaki daimi personel için problemler yaratacağı unutulmamalı, dolayısıyle işçi ve diğer personelin yakında ikamet edebilecekleri ve çeşitli sosyal ihtyaçlannı karşılayabilecekleri yerler tercih edilmelidir

Kırsal mıntıkalarda tarımla uğraşan işçi daha ucuz olma yanında, fidanlık işlerine daha yatkındır

Açık alan şartlannda çalışmaya alışıktırlar

Ancak bir köy veya kasaba gibi bir işçi kaynağına yakınlık da işçi naklinde zaman ve ucuzluk sağlar

Zira fidanlık işletmeciliğinde işçilik çok ağırlıklıdır

Toplam fidanlık giderlerinin aşağı yukarı % 50-60'mın işçilik giderlerine gittiği, ileri memleketlerde bile gözlenmektedir

Ülkemizde ise bu nisbetin daha fazla olması beklenmelidir

Avrupa koşullarında entansif çalışan bir fidanlıkta 1 hektar fidanlık sahasıiçin 1

5-2 işçi, 1000 m2 sera için de 1-2 işçi düşünülür13, ingiltere'de pratikte daimi olarak yıl boyu çalışan işçi hesabıyla hektarı 2

5 işçi, büyük mekanize fidanlıklarda ise hektara 0

7 işçi (yani 5 hektara 3 işçi) düşünülmektedir

Koşullara vemekanizasyon imkanlarına göre aynı memlekette 12 hektar sahaya veya 10-15 işçiye 1 fidana ustasının isabet edecek şekilde iş düzeninin kurulması öngörülmektedir14

;

Ancak bu değerler kaliteli işçi bulma güçlüğü, işveriminin düşüklüğü ve fidanlık mekanizasyonunun yetersizliği dolayısıyle bizde çok daha yüksek alınması gerekir

Bu konuda bilhassa ot almanın mekanik değil daha ziyade kimyasal yöntemlere dayandırılması ve sulamada da yağmurlamanın öngörülmesi halinde, daha çok işçi tasarrufu sağlanabileceği de dikkate alınmalıdır

Ancak daimi işçi yanında sonbahar ve ilkbaharda geçici işçi miktarının da 3-4 misline çıkarılacak şekilde artırılması öngörülmelidir

Bu itibarla fidanlık işletmeciliği için yer seçiminde, kolay işçi teminine olanak veren yerler ön planda gözetilmelidir

Ayrıca fidanlık yerinin işlek bir yol üzerinde veya yakınında olması, sahada yeterli elektrik gücü, trifaze cereyan ve telefon irtibatları bulunması da istenir

Ana yol kadar, fidan ve malzeme nakli yapılacak diğer yolların da her mevsimde çalışabilecek nitelikte olması gerekir

Bu konuda fidanlık yollarının toprak olması büyük sakınca yaratır

Diğer bir husus da fidanlık yeri seçiminde ileride genişleme imkanı olan bir yerin seçimidir

Böylece tesislerin gerektiğinde genişletilmesi daha kolay ve rasyonel olur

Seçilen sahada sonradan bir problem yaratmamak üzere mülkiyet ihtilafları da olmaması gerekir

Aksi halde tesisleri yaptıktan sonra bir ihtilaf çıkarsa fidanlık işletmesi çok zor bir duruma girebilir

Ekonomik mülahazalarda rekabet koşullan da iyi etüd edilmelidir

Bu konuda ne üretmeli ki rekabet gücü yüksek olsun ve bize ne tür ve çeşit fidan yüksek rekabet gücü kazandırır sorusu iyi değerlendirilmelidir

Bu konuda pazar etüdü ve pazar araştırması yaptırmak ilersi için büyük fayda sağlar

Son olarak şu husus da belirtmek gerekir ki fidanlık yeri seçimi çok komplike bir konudur

Uzun vadeli bir işletmecilik olduğu ve kendine özgü tesislerinin kolaylıkla yerlerinin değiştirilemeyeceği dikkate alınarak yer seçimi çok iyi ve çok yönlü etüdlerle ele alınmalıdır

Şüphesiz bu kadar koşulu gerçekleştirecek ideal bir fidanlık yeri düşünülemez

Ancak bu koşulların en önemlileri ve en büyük ekseriyetinin varolduğu yerlerin seçimine özen gösterilmelidir

Bunun yanında şu hususu da unutmamalıdır ki, bu niteliklerin en önemlilerini içeren iyi fakat pahalı bir arazi, az elverişli fakat ucuz bir araziden daima daha ekonomiktir

07-26-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Fidanlık Yeri Seçiminde Aranan Toprak Koşulları Ekonomik Koşullar Fidanlık Yeri Seçiminde Aranan Şartlar Hernekadar bugün nakliye olanakları eskiye oranla çok gelişmiş ise de, gene fidan üretim yerleri bakımından seçilecek yerin merkezi ve pazarlama kolaylığı olan bir yerde olmasında fayda vardır Özellikle bahçeleri ve evleri için gereksinim duydukları parekende bitkisel materyal ihtiyaçlarına hitap eden küçük fidanlıklarda bu husus daha da büyük önem taşır Fakat büyük fidanlıkların ise, günümüzde arazinin pahalılığı, kırsal mıntıkalarda daha kolay ve ucuz işçi bulma olanakları, bunların kırsal yerlerde seçimini uygun kılmaktadır Bununla beraber sosyal yaşantıdan da çok uzak bir yer büyük fıdanlıklardaki daimi personel için problemler yaratacağı unutulmamalı, dolayısıyle işçi ve diğer personelin yakında ikamet edebilecekleri ve çeşitli sosyal ihtyaçlannı karşılayabilecekleri yerler tercih edilmelidir Kırsal mıntıkalarda tarımla uğraşan işçi daha ucuz olma yanında, fidanlık işlerine daha yatkındır Açık alan şartlannda çalışmaya alışıktırlar Ancak bir köy veya kasaba gibi bir işçi kaynağına yakınlık da işçi naklinde zaman ve ucuzluk sağlar Zira fidanlık işletmeciliğinde işçilik çok ağırlıklıdır Toplam fidanlık giderlerinin aşağı yukarı % 50-60'mın işçilik giderlerine gittiği, ileri memleketlerde bile gözlenmektedir Ülkemizde ise bu nisbetin daha fazla olması beklenmelidir Avrupa koşullarında entansif çalışan bir fidanlıkta 1 hektar fidanlık sahasıiçin 15-2 işçi, 1000 m2 sera için de 1-2 işçi düşünülür13, ingiltere'de pratikte daimi olarak yıl boyu çalışan işçi hesabıyla hektarı 25 işçi, büyük mekanize fidanlıklarda ise hektara 07 işçi (yani 5 hektara 3 işçi) düşünülmektedir Koşullara vemekanizasyon imkanlarına göre aynı memlekette 12 hektar sahaya veya 10-15 işçiye 1 fidana ustasının isabet edecek şekilde iş düzeninin kurulması öngörülmektedir14 ; Ancak bu değerler kaliteli işçi bulma güçlüğü, işveriminin düşüklüğü ve fidanlık mekanizasyonunun yetersizliği dolayısıyle bizde çok daha yüksek alınması gerekir Bu konuda bilhassa ot almanın mekanik değil daha ziyade kimyasal yöntemlere dayandırılması ve sulamada da yağmurlamanın öngörülmesi halinde, daha çok işçi tasarrufu sağlanabileceği de dikkate alınmalıdır Ancak daimi işçi yanında sonbahar ve ilkbaharda geçici işçi miktarının da 3-4 misline çıkarılacak şekilde artırılması öngörülmelidir Bu itibarla fidanlık işletmeciliği için yer seçiminde, kolay işçi teminine olanak veren yerler ön planda gözetilmelidir Ayrıca fidanlık yerinin işlek bir yol üzerinde veya yakınında olması, sahada yeterli elektrik gücü, trifaze cereyan ve telefon irtibatları bulunması da istenir Ana yol kadar, fidan ve malzeme nakli yapılacak diğer yolların da her mevsimde çalışabilecek nitelikte olması gerekir Bu konuda fidanlık yollarının toprak olması büyük sakınca yaratır Diğer bir husus da fidanlık yeri seçiminde ileride genişleme imkanı olan bir yerin seçimidir Böylece tesislerin gerektiğinde genişletilmesi daha kolay ve rasyonel olur Seçilen sahada sonradan bir problem yaratmamak üzere mülkiyet ihtilafları da olmaması gerekir Aksi halde tesisleri yaptıktan sonra bir ihtilaf çıkarsa fidanlık işletmesi çok zor bir duruma girebilir Ekonomik mülahazalarda rekabet koşullan da iyi etüd edilmelidir Bu konuda ne üretmeli ki rekabet gücü yüksek olsun ve bize ne tür ve çeşit fidan yüksek rekabet gücü kazandırır sorusu iyi değerlendirilmelidir Bu konuda pazar etüdü ve pazar araştırması yaptırmak ilersi için büyük fayda sağlar Son olarak şu husus da belirtmek gerekir ki fidanlık yeri seçimi çok komplike bir konudur Uzun vadeli bir işletmecilik olduğu ve kendine özgü tesislerinin kolaylıkla yerlerinin değiştirilemeyeceği dikkate alınarak yer seçimi çok iyi ve çok yönlü etüdlerle ele alınmalıdır Şüphesiz bu kadar koşulu gerçekleştirecek ideal bir fidanlık yeri düşünülemez Ancak bu koşulların en önemlileri ve en büyük ekseriyetinin varolduğu yerlerin seçimine özen gösterilmelidir Bunun yanında şu hususu da unutmamalıdır ki, bu niteliklerin en önemlilerini içeren iyi fakat pahalı bir arazi, az elverişli fakat ucuz bir araziden daima daha ekonomiktir