Kahve Çekirdeği

kahve çekirdeği yetiştiriciliği - kahve çekirdği hakkında - kahve çekirdeği çeşitleri nelerdir

Bir tür ağaç olan kahvenin (Coffea ağacı) beyaz ve kokusu çok güzel olan çiçekleri ile kırmızı ya da mor renkli meyveleri vardır İşte bu meyvelerin her birinin içinde ise iki adet çekirdek bulunur Çok az kahve meyvesinin içinden ise tek bir tane çekirdek çıkar


Kahve çekirdeği endosperm denen bir maddeden oluşurr Bu maddenin için yüzde 08 ila 25 oranında kafein vardır ve kahve çekirdeğini değerli kılan da budur


Kahve çekirdeklerinin önce kavrulması sonraysa çekilmesi ile edilen kahve, dünyanın en çok tüketilen içeceklerin biridir Dünya genelinde her yıl yaklaşık 8 milyon ton kahve çekirdeği üretilir

Kahve Çekirdeği Türleri

Farklı türde kahve ağaçları, değişik karakteristiklerde kahve çekirdekleri elde edilmesini sağlar Bilinen kahve çekirdekleri şunlardır:


Coffea arabica, Coffea benghalensis, Coffea canephora, Coffea congensis, Coffea excelsa, Coffea gallienii, Coffea bonnieri, Coffea mogeneti, Coffea liberica, and Coffea stenophylla


Bu farklı kahve çekirdekleri arasında en sık karşılaşılan iki tanesi Coffea arabica ve Coffea canephora olup, bunlar dünya genelinde satılan kahve çekirdeklerinin yüzde 90'ını oluşturur

Coffea arabica (Arabica)

Kısaca Arabica olarak bilinen bu tür, ilk olarak Etiyopya'da üretilmiştir Dağlık platolar ile volkanik arazilerde yetişen arabica, 800 ila 2000 metre arası yükseklikleri sever Çiçeklendikten 9 ay sonra meyveler olgunlaşır ve hasada uygun hale gelir Dünya kahve üretiminin yaklaşık yüzde 70'lik kısmını oluşturur


Arabica, oldukça kaliteli bir çekirdek türü olup asit oranı diğer çekirdek türlerinin çoğuna göre daha düşüktür Lezzetli, tatlı bir aroması vardır ve göreceli olarak daha az kafein içerir Bu sebepele, iyi kahve harmanlarında sıklıkla arabica kahve çekirdeklerine yer verilir


Ancak, hastalıklara karşı daha az dirençli olduğundan yetiştirilmesi güç olur ve bu nedenle de daha pahalıya satılır


En yaygın olarka ticareti yapılan arabica çekirdeği türleri Bourbon (Brezilya, Ortadoğu, Afrika, Hindistan ve Endonezya) ile Typica'dır (Latin Amerika) Diğer bazı arabica türleri ise şunlardır: Blue Mountain, Mundo Novo, Caturra, Tico ve San Ramon

Coffea canephora (Robusta)

Robusta, arabicaya kıyasla daha alçak coğrafyalarda (0 ila 600 metre arasında) yetişir Çiçeklerini düzensiz olarak açar ve yaklaşık bir yılda meyveleri olgunlaşır Ancak asitliği daha yüksek olan robusta, arabicanın neredeyse 2 katı daha fazla kafine sahiptir


Zorlu hava koşullarına ve kahve bitkisini etkileyen hastalıklara karşı dirençli olduğu için üretimi arabicaya kıyasla çok daha rahattır Üretimdeki bu ucuzluk ve yüksek kafein miktarı nedeniyle arabicaya göre daha ucuza satılır Bu nedenle, son yıllarda giderek daha çok üretilmeye başlanmıştır Özellikle, Vietnam'da robusta üretimi son dönemde inanılmaz boyutlara ulaşmış olup; üretimdeki bu artış nedeniyle kahve harmanlarında kullanılan ucuz robusta miktarı büyük artışlar yaşamıştır Kahveseverler bu durumu şiddetle eleştirmektedir


En yaygın olan türleri Java-Ineac, Nana, Kouliou ve Congensis'tir

Arabica ve Robusta hibriti

Arabica ve robustanın iyi yanlarını bir araya getirme düşüncesi ile bu iki türü melezlemeye çalışılmaktadır Böylelikle, robustanın hastalık direnci ile arabicanın lezzetine aynı anda ulaşılması hedeflenmektedir

Coffea liberica

Arabica ve robustadan sonra en yaygın olarak tarımı yapılan kahve çekirdeği türü libericadır Liberika kahvesi, güçlü ve geniş bir ağaçtır Daha çok Malezya ile Batı Afrika'da yetişirilir Meyveleri ve çekirdekleri de büyük olan bu kahvenin lezzeti ise düşüktür

Türkiye'de kahve çekirdeği üretimi

Ülkemizin içinde bulunduğu iklim kuşağı, kahve ağacı için uygun şartlar sunmadığından Türkiye'de kahve üretimi deneme amaçlı olmanın ötesine geçememiştir


Mersin ve Anamur civarında deneme amaçlı olarak arabica türü kahve dikimleri yapılmıştır Burada kısmen olumlu sonuçlar alınmış olsa da, ticari anlamda Türkiye'de kahve tarımı yapılmamaktadır