Toprak İşleme

Toprak İşleme Nedir - Toprak Nasıl İşlenir - Toprak Hakkında

*


Unutmayalım ki toprak da canlıdır Her canlı gibi toprağın HAVAYA, NEME ve ISIYA ihtiyacı vardır

*


Tekniğine uygun olarak işlenmemiş tarladan; istediğimiz verimi değil, sadece toprağın VERDİĞİ KADARINI alabiliriz

*


Toprağımızı tekniğine uygun olarak işlemek suretiyle ISI, NEM ve HAVALANMAYI sağlamanın yanı sıra, toprağın yapısının da düzeltilerek, bitki kök sisteminin gelişmesine ve yayılmasına uygun bir ORTAM hazırlanması da gerekmektedir



*


Kültür bitkilerinin büyümesi, olgunlaşması ve meyve verebilmesi için toprağın elverişli olması gerekir Toprağı elverişli bir hale getirebilmek ise uygun bir TOPRAK İŞLEME ile mümkündür



Toprak işlemenin amaçlarını özetleyecek olursak;


a) Tohum yatağını hazırlamak,


b) Yabancı ot kontrolünü yapmak


c) Toprak yüzeyindeki bitki artıkları, anız ve ahır gübresinin gömülmesini sağlamak,


d) Tarlayı sulamaya hazırlamak ve erozyonu kontrol etmektir


Bu amaçları gerçekleştirebilmek için değişik yapıda birçok TOPRAK İŞLEME ALETİ geliştirilmiştir


Toprak işleme aletlerini şöyle sınıflandırabiliriz;


1 Sınıf Toprak İşleme Aletleri


-Pulluklar


-Çizeller


-Dip kazanlar


2 Sınıf Toprak İşleme Aletleri


-Kültüvatörler


-Tırmıklar


-Toprak frezeleri


-Merdaneler


-Diğer aletler


I BİRİNCİ SINIF TOPRAK İŞLEME ALETLERİ


1 PULLUKLAR


Toprak işlemede en yaygın kullanılan alet pulluklardır Pulluklar toprağı parçalar çevirerek devirir, gevşetir anız ve yabancı otları toprağa gömer


Ülkemizde en çok kullanılanlar askılı pulluklardır Bunları sıra ile inceleyelim



ASKILI PULLUKLAR


Traktör hidrolik kollarına bağlanıp, askıda tutularak çekilen pulluklara askılı pulluklar denir


ASKILI PULLUKLARIN FAYDALARI


Pulluk traktörün arkasına bağlandığı için patinaj önlenir, çeki gücü artar


Taşınmaları kolaydır, havada taşındıkları için az aşınırlar


Traktöre kısa bağlandığından sürümde dönüş kolaylaşır, yastık başları kısa olur


Traktör iş verimini arttırır, zamandan kazandırır


Çekili pulluklardaki bir çok parça bunlarda yoktur




ASKILI PULLUKLARIN ÇEŞİTLERİ


A-Kulaklı pulluklar


B-Döner kulaklı pulluklar


C-Diskli pulluklar


A-KULAKLI PULLUKLAR

Askılı pulluklar içerisinde en çok kullanılan kulaklı pulluklardır Gövde ve sokların sayısı bir ile yirmi arasında değişir


Esas parçaları:


Bağlama kafası, çatı, çapraz mil, muylular, gövde ve uç demiri


Yardımcı Parçaları:

Ön gövdecik, köşe kesen, gübre gömücü, taş sigortası, kulak uzantısı


PULLUKTAKİ ÖLÇÜLER


Pulluk parçalarından uç demirinin bağlanması çok önemlidir


Bu bağlantıda iki pay vardır


1 Alt kavrama payı


2 Yan kavrama payı


Düz bir yerde uç demirinin ucu ile taban demirinin arasındaki boşluğa alt kavrama payı denir Alt kavrama payı az olursa pulluk toprağa batmaz, çok olursa pulluk toprağa dalmaya çalışır, derinlik ayarı güçleşir ve traktör zorlanır


Pulluk gövdesi yan olarak düz bir yere konduğunda uç demiri ucunun taban demirinden işlenmemiş tarafa doğru biraz çıkıntılı bağlandığı görülür Bu boşluğa yan kavrama payı denir


Pulluğa yön verir ve dengeli çalışmasını sağlar


Yan kavrama az olursa pulluk sürülmüş tarafa kaçar Çok olursa, işlenmemiş tarafa kaçar


Kulaklı Pulluklarda Aranılacak Özellikler


-Bağlantı yerlerinde boşluk olmamalıdır


-Pulluğun boyu kısa olmalıdır


-Çapraz mil ve muylular ayarlanabilir olmalıdır


-Bağlama kafası yüksek ve üzerinde 3-5 bağlama deliği bulunmalıdır


-Büyük ve çekilir pulluklarda son gövdede destek tekeri bulunmalıdır


-Pulluktaki tüm ölçüler standartlara uygun olmalıdır


Pulluğun Traktöre Bağlanması ve Sökülmesi


Pulluk traktöre bağlanırken önce ayarsız alt kol, sonra ayarlı kol, daha sonra üst bağlantı kolu bağlanır Sökülürken ise bu işlemin tersi yapılır




PULLUK AYARLARI


Atölye Ayarı:


Tarlaya gitmeden önce yapılması gereken ayardır


Traktör çalıştırılır, pulluk kaldırılıp düz bir yere çekilir ve yere bırakılır bu durumda çok az ileri çekilir Yan bağlantı kolları tekerleklerden eşit uzaklıkta ve tekerleğe değmeyecek şekilde ayarlanır


-Birinci gövdenin taban demiri ile ikinci gövdenin uç demiri arası ölçülür


-Traktör sağ arka tekerinin iç kenarından arkaya düz bir çizgi çizilir veya bu düzgün bir çıta da olabilir


-Birinci gövdenin uç demiri ucu ile traktör sağ arka tekeri arası mesafenin; Birinci gövdenin taban demiri ile ikinci gövdenin uç demiri ucu arasında kalan mesafeden beş parmak kadar fazla olması sağlanır Bu iş daha önce cıvataları gevşetilen aks mili bu ölçüye göre, sağa, sola kaydırılarak yapılır ve cıvatalar tekrar sıkıştırılır Bu şekilde yapılan ayardan sonra traktör tekerleği tarlada çizi duvarını tırmalamaz ve dolayısıyla lastik daha az aşınır


-Tarlaya giderken traktörün her iki yan tespit zincirleri gerdirilir Daha sonra pulluk kaldırılarak, hidrolik düzen yolda taşıma durumuna getirilir Tarlaya fazla sarsmadan ve çok hızlı olmamak üzere gidilir


Tarla Ayarı:


-Tarlada, traktörün üzerindeki yol kilidi açılır


-Pulluk yere indirilir


-Traktörün hidrolik sistemi çeki durumuna alınır


-Yan gerdirme zincirleri gevşetilir Gevşetme alt bağlantı kolları tekerleklere 4-5 parmak kalıncaya kadar devam etmeli ve tekerlekler bağlantı kollarına değmemelidir


-Pullukla ilk çizgi açılıp arka sağ tekerlek pulluk çizgisine girince pulluğun sağ-sol paralellik ayarı, ayarlı askı kollarından yapılır


-Ön arka paralellik ayarı; pulluğun çatısı tarla düzeyinde ön ve arkada paralel olmalıdır yani pulluk yere tam oturmalıdır Bu ayar üst bağlantı kolundan yapılır


-Derinlik ayarı; derinlik ayarı ikinci çizgiden sonra belirli bir gazda ve hızda yapılmalıdır Derinlik ayarı hidrolik indirme kolu ile yapılır İstenilen derinlik bulununca, hidrolik kolu tespit kelebeği ile belirlenir ve sabitleştirilir Derinlik ayarı üst bağlantı kolu ile yapılmalıdır Üst bağlantı kolu, pulluk çizide iken yere paralel veya traktöre doğru biraz eğik olmalıdır




B-DÖNER KULAKLI PULLUKLAR


Aynı çiziden gidip gelerek düz sürüm yapan pulluklara döner kulaklı pulluklar denir


Özellikleri;


1 Düz sürüm yaptıklarından tarla yüzeyi düzgün bir şekilde sürülür


2 Erozyon engellenir


3 Dönüşlerde kısalıktan dolayı yakıt ve zaman tasarrufu sağlanır


Döner Kulaklı Pullukların Ayarı: Normal kulaklı pulluklarda olduğu gibidir


C-DİSKLİ PULLUKLAR


İyi Yönleri:


Toprakta dönerek çalıştıkları için engellere takılmazlar


Kesme işlemini diskin çevresi yapar, disk dönerken kendi kendine bilenir


Diskler bombeli olduğu için darbelere karşı daha çok dayanırlar


Diğer pulluklarda uç demiri kör ise taban sertliği yapar Diskli pulluklarda bu söz konusu değildir


Sakıncalı Yönleri:


Kulaklı pullukta olduğu gibi iyi bir devirme ve kapama yapamaz


Toprağı şerit halinde bıraktığı için ağır ve yaş toprakları iyi parçalayamaz


Kendi kendine toprağa batar Derinlik arttırmak için üzerine ağırlık bağlanmalıdır


Çizi tabanı dalgalı olur


Ayarları


Derinlik ayarı, hidrolik kumanda kolundan yapılabildiği gibi üst bağlantı kolu uzatıp kısaltılarak da yapılabilir


İş genişliği ayarı, arka çizi tekerinin sağa-sola alınması ile gerçekleştirilir Sağa alınırsa geniş, sola alınırsa dar sürüm yapılır


Ayrıca, diskin durumundan dolayı sahip olduğu açı ile gidiş yönüne göre sahip olduğu açı alet üzerinde değiştirilerek toprağın parçalanması artırılıp azaltılabilir




Pullukların Bakımı


Diğer ekipmanlar gibi pulluklarda, kapalı bir yerde korunmalıdır Açıkta güneş altında veya kapalı nemli yerlere konulmamalıdır Bir tahta veya takoz üzerine alınmalıdır


İş mevsimi dışında uç demiri, kulak, taban demiri ve aks başları paslanmaya karşı muhakkak greslenmelidir


Uç demiri ile ökçe demiri aşınmışsa yenileriyle değiştirilmelidir


Gevşemiş cıvatalar, yaylı rondela konarak sıkılmalı ve eğilmiş çatı araları doğrultulmalıdır




Pulluklarla İlgili Önemli Tavsiyeler


Alınacak pulluk traktörünüze uygun olmalıdır Bunu biraz daha açıklarsak;


Traktörünüzün beygir gücüne göre pulluk 2-3 veya 4 soklu olmalıdır Pulluğu traktör rahatlıkla zorlanmadan istenilen hızda çekebilmelidir


Pulluk ölçüleri traktör iz genişliğine ve hidrolik düzenine uygun olmalı, hidrolik kolayca kaldırılıp, indirilmelidir


Pulluk yapı itibariyle sağlam, bilhassa ön aks mili ve işleyici parçalardan uç demiri ve kulak, sertleştirilmiş çelikten olmalıdır


Pulluğun üst bağlantısında 2-5 delik olmalıdır Tek delik pullukları traktörün hidroliği iyi kumanda edemez Bu sebeple düzgün ve eşit derinlikte sürüm yapılmaz Hatta sürümde güç ve yakıt sarfiyatı da artar


Pullukta işleyici gövde yani kulak şekli çalışacağı toprağın yapısına, cinsine, yapılan ziraat çeşidine uygun olmalıdır Hiç olmazsa çevrede imal edilen ve çevre şartlarına göre uygun olanı tecrübe ile tespit edilmiş olmalıdır Bunun içinde özel durumlar dışında yarı bükük veya orta dik kulak tipinde pulluk satın alınmalıdır


Pulluğun bir gövdedeki iş genişliği, traktörün arka tekerlek taban genişliğine uygun olmalıdır