Fitosterol

Fitosterol Nedir - Bitkide Fitosterol - Fitosterol Hakkında

Fitosteroller (veya bitki sterolleri) bitkilerde bulunan bir grup steroid alkoldür Beyaz renklidirler, hafif, karakteristik kokuları vardır, suda çözünmezler, alkollerde çözünürler Gıda katkı maddesi olarak, ayrıca tıp ve kozmetiklerde de kullanılırlar

Başlıca fitosteroller


Sayfanın tepesinde gösterilen molekül β-sitosteroldur


Karbon 242 olmazsa kampesterol elde edilir


Karbon 241242 çıkartılırsa kolesterol ortaya çıkar


Karbon 22 ve 23'ten hidrojenler alınırsa stigmasterol (stigmasta-5,22-dien-3β-ol) elde edilir


Karbon 242 ve Karbon 22 ve 23'ten hidrojenler alınırsa brasikasterol (ergosta-5,22-dien-3β-ol) elde edilir


Brasikasterolden karbon 7 ve 8'deki hidrojenler alınırsa ergosterol (ergosta-5,7,22-trien-3β-ol) elde edilir

Kullanımları


Bitki yapısı


Bitkilerde çeşitli fitosteroller vardır Hücre zarında yapısal bir rol oynarlar Bu rol memeli hücrelerinde kolesterolünkine denktir

Organik maddenin algılanmasında


Toprak bitkilerinde bulunması, tek hücreli yosunlarda ise çok ender bulunmasından dolay bir nümunede toprak kökenli organik maddelerin varlığının bir işareti (biomarker) olarak kullanılır Bu steroller genelde suda çözünmedikleri için süspansiyondaki ve çökeltideki katı parçacıklarının üzerine çökelirler Taneciklerin yüzey alanı daha büyük oluğu için çamurda kuma kıyasla daha fazla fitosterol bulunur Bu etkinin üstesinden gelmek için her bir sterolun toplam sterola veya kolesterola oranı belirtilir, organik maddenin kaynağını belirtmek için

Katıştırma belirlenmesi için


Soya yağı ve ayçiçeği yağına kolza yağının katıştırıldığının (tağşiş edildiğinin) belirtisi brassikasterol ve onun yanı sıra α-linolenik asit ve erusik asitin varlığıdır Soya ve ayçiçeği yağında brasikasterol olmadığından, kolzadaki konsantrasyonu ise 1400 mg/kg olduğu için kolza miktarı hesaplanabilir

Kolesterolün azaltılması


Fitosteroller gida muhtevası veya katkısı olarak bağırsaklarda kolesterol emilmesini azalttıklarından kolesterol azaltıcı bir etkiye sahiptirler Fitosteroller bitkisel yağlarda bulunur, özellikle iğdegillerin yağında (1640 mg/100g oil), mısır yağı (968 mg/100g) ve soya yağında (327 mg/100g oil) [4] Bitki yağından elde edilen bir fitosterol kompleksi olan kampesterol, stigmasterol, and brassikasterol karışımıdır, kolestatin olarak adlandırılır ve bir gıda katkı maddesi olarak satılır Fitosteroller insanlarda kolesterolu %15 oranında azaltabilirler


Fitosterollerin kolesterol düşürücü etkisinin mekanizması şöyledir: Sindirim yolunda kolesterolun misellere girmesini engelleyip toplam koelsterol emilimini azaltırlar Bu da vücuttaki toplam kolesterol seviyesini kontrol altında tutmaya yarar

• β-sitosterol

• Ergosterol

• Steroid iskeleti için numarlandırma sistemi