07-26-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Japon Bayır Turpu
Japon Bayır Turpu Bitkisi Özellikleri Nelerdir - Japon Bayır Turpu Yetiştiriciliği - Japon Bayır Turpu Hakkında
JAPON BAYIRTURPU
(Wasabia japonica)
Turpgiller familyasındandır Vasabi de denir
(Wasabi, Japonya’da “ Dağ gülhatmisi” demektir İki bitkinin yapraklarının benzerliği bu adın verilmesine yol açmıştır Japonica ise Japon yada Japonyalı
Bu durumda bitkinin bilimsel “ japon gülhatmisi”)
45 cm boylarında kabak yapraklarını andıran iri yaprakları ve dört taçyapraklı beyaz çiçekleri 5-15 cm uzunluğunda köksapları olan hepyeşil çok yıllık otsu bir bitkidir
Japonya kökenlidir ve hep bu yöreye özgü kalmıştır Anayurdu olan bu ülkede bin yılların kültürüdür Buradaki dağların dere yataklarında bataklık ve akarsu kenarlarında yetişir
Japonyanın en çok Hotaka kentinde üretilir İnsanlar burada zamanlarının çogunu bu bitkinin çevresinde çıkan zararlı böceklere karşı koruma uğraşıyla geçirirler
Üretimi çok zordur Çümkü çok bol su ve güneş isteğinin yanında bitkinin birde hep biraz yabani kalmak isteyen bir yanı vardır
Hala dağlarda akan ince dere yataklarında yetişen bitkiler başka yerlerde yetişen yada yetiştirilenlerden hem görüntü hemde lezzet açısından daha kalitelidir
Tarihte kültürel yolla üretimine Japonya da ancak 10 yy da başlanabilmiştir ve genellikle tıbbi amaçlarla kullanılmıştır Halen üretimi öncelikle mutfak alanında olmak üzere artış gösterirken bu arada bitkinin köksaplarından sanayide kullanılmak üzere biyokimyasal ürünler de elde edilmektedir
En değerli kısımları köksaplıdır Esmer kabuklu , açık yeşil, kalın, etli köksapı, ticari değere ancak 2-5 yılda ulaşır Bunlar ince ince doğranarak kullanılır Acı kendine özgü yakıcı hoş bir lezzeti vardır, yiyeceklere yeşil bir renk katar Japon mutfağında çiğ balıktan yapılma onlarca yemekte yer alır Bunların başında da “sushi” ve “sashimi” gibi ünlü japon yemekleri gelir
Vasabi günümüzde baharatçılarda iki şekilde bulunur:Toz olarak yada tüplerde hazır macun olarak japonyanın ve üretim bölgesinin dışında bitkiyi taze olarak bulmak zordur Hatta japon bayırturpu diye satılanların çoğu turp hardal ve benzeri bitkilerden elde edilen ürünlerdir
Kurutulmuş Japon bayırturpu suyla ıslatılmadan yenecek durumda değildir, çok acı ve itici lezzetlidir, ancak birkaç dakika suda kaynatıldıktan sonra yenecek lezzete erişir
Mutfakta kullanılan bayırturpu bitkinin köksaplarının rendelenmesiyle elde edilir Aromasından tam olarak yararlanmak için onu yemeğe son anda eklemek gerekir
Bu ürün bayırturpu ve hardalla karıştırılır, çünkü onlar gibi güçlü bir lezzeti vardır;ağza önce bir sıcaklık duygusu yayılır ardından yerini tatlı ve kokulu bir lezzet alır
Türkiyede de öncelikle Japon yemekleri olmak üzere , patates, soya gibi çeşitli yemeklere çok acı bir sos olarak eklenir Salatalara, peynire, bisküvilere, likör ve şaraplara da girer
Japon bayırturpunun bileşiminde sinigrin , metiltiyoheptil gibi baharlı lezzeti meydana getiren maddelerle potasyum, kalsiyum gibi mineraller bulunur
Mikrop öldürücü , kanser yok edici, pıhtılaşmayı önleyici,ishal kesici,spazm çözücü, iltihap giderici etkileri vardır
Antiseptik oluşu özellikle japon mutfağında çiğ yenen çeşitli balık yemekleri için çok önemlidir
|
|
|
|