07-26-2012
|
#9
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Avrupa Tarihi
RÖNESANS VE REFORM
Rönesans'ın Nedenleri
Orta Çağ'ın sonlarından itibaren kültür ve sanatdaki ilerlemelerin XV ve XVI yüzyılda olgunlaşması
Yeni Çağ'ın başlarında bulunan matbaa sayesinde yeni buluş ve düşüncelerin tüm Avrupa'ya yayılması
Coğrafi Keşifler ile birlikte dünyayı tanıyan Avrupa'da sanattan ve edebiyattan büyük zevk alan bir sınıfın doğması
Bu dönemde birçok dahi insanın yetişmesi
Rönesans
Rönesans, coğrafi konumu itibariyle Doğu ve Batı uygarlıklarına yakın ve İslam kültüründen etkilenmeye elverişli olan İtalya'da doğdu
Rönesans'ın İtalya'da Doğması'nın Sebepleri :
Coğrafi Keşifler sonucunda İtalyan şehirlerinin zenginleşmesi ile İtalyan ekonomisinin ilerlemesi
İtalya'nın Orta Çağ'dan itibaren siyasi birlikten yoksun bağımsız şehir devletlerinden oluşması ile özgür düşünce ortamının bulunması
İtalya'nın eski Roma Uygarlığı'nın kültürel mirasçısı olması
İstanbul'un fethi ile İstanbul'da bulunan bilim adamlarının İtalya'ya kaçması
İtalya'da Yetişen Rönesans Öncüleri :
Resimde Giotto, Rafaello ve Leonardo da Vinci; heykelde Donatello, Giberti ve Michelangelo mimarlıkta Brunellesci, Bramente ve Michelangelo
Rönesans'ın Sonuçları
İtalya'da başlayan Rönesans hızla bütün Avrupa'ya yayıldı
Fransa'da; Villar, Ronsard, Rable ve Montaigne; Almanya'da Erasmus ve Dürer; İngiltere'de Sheakspear gibi ünlü sanatçılar yetişti
Skolastik düşünce yerini pozitif düşünceye bıraktı
Bilimdeki gelişmeler teknik gelişmelere ortam hazırladı, bu durum Sanayi Devrimi'nin nedenlerinden birini oluşturdu Bilimin ön planda olduğu hür düşünce yayılmaya başladı
Skolastik düşünce ortadan kalkarken kiliseye olan güven de azaldı Bu durum Reform'un başlamasında etkili oldu
Edebiyat ve sanattan zevk alan üstün bir tabaka ile bunlardan zevk almayan yoksul halk kitlesi gibi iki sınıf ortaya çıktı
Reform Hareketleri
Almanya'da Reform
Hristiyanlık, XVI yüzyıla kadar Avrupa'da Katoliklik ve Ortodoksluk olmak üzere iki mezhebe ayrılmıştı Orta Çağ'dan itibaren Katolik Kilisesi giderek bozuldu
Haçlı Seferleri, Coğrafi Keşifler ve Rönesans ile birlikte kilise ve papaya güven sarsıldı
Hümanizm sayesinde, Hritiyanlığın kaynağı olan İncil'in özüne dönüş başladı
Matbaanın kullanılmaya başlanmasıyla iletişim kolaylaştı, İncil tabu olmaktan çıkarak başta Almanca olmak üzere çeşitli dillere çevrildi İncil diğer dillere çevrildikçe İncil'de yazan bazı şeylerin kilisenin söylediklerine uymadığı anlaşıldı
1517'de Martin Luther, Wittenberg kilisesi duvarına astığı 95 maddelik bir bildiri ile Endülüjans satışına itiraz etti
Papa X Leon, 1520 yılında Luther'i afaroz etti Luther'in düşünceleri kısa zamanda yayılarak Protestan Mezhebi adını aldı
Ogsburg Antlaşması ile de Almanya'da Lutherianizm serbestlik kazandı
Avrupa'da Reform
Fransa : John Calvin önderliğinde başlayan reform hareketi, Calvinizm olarak adlandırıldı Calvinizm, 1598'de ilan edilen Nant Fermanı ile Fransa'da serbest bırakıldı
İngiltere : Reform kral VIII Henry tarafından başaltıldı VIII Henry, Katolik Kilisesi'nden ayrılarak Anglikanizm Mezhebi ve Anglikan Kilisesi'ni kurdu
İskoçya : Calvinizm'in temel prensipleri benimsendi Calvinizim İskoçya'da Presbiteryanizm adını aldı isveç, Norveç ve Danimarka'da da Protestan mezhebi kabul edildi
Reform'un Sonuçları
Avrupa'da mezhep birliği bozuldu
Katolik ve Ortodoks mezheplerinin yanı sıra Protestanlık (Lutherianizm), Fransa'da Calvinizm, İngiltere'de Anglikanizm ve Kuzey Avrupa'da Presbiteryanizm mezhepleri ortaya çıktı
Reform hareketi sadece Katolik Kilisesi'ni kapsadı, Ortodoks Kilisesi bu hareketten etkilenmedi
Papalar eski nüfuzlarını kaybetti
Katolik Kilisesi varlığını sürdürebilmek için ıslahatlara başvurdu
Eğitim kilise kontrolünden çıkartılarak laik bir eğitime geçildi
Katolik Kilisesi'nden ayrılan ülkelerde kilisenin mallarına el konuldu
Reform Avrupa'da dini bölünmelerin yanı sıra birtakım siyasi bölünmelere de neden oldu Bu durum Avrupa'da Osmanlı'ya karşı Hristiyan birliğini sağlamaya çalışan Şarlken'in aleyhindeydi
|
|
|