Prof. Dr. Sinsi
|
20. Yüzyıl Tarihi
1921-1940 Kronolojisi
1921
Charlie Chaplin'in ilk uzun metrajlı filmi ''The Kid''ABD'de gösterime girdi
Fransız Etienne Oehmichen, ilk helikopteri uçurmayı başardı
ABD'de Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti idam edildi
Kanada'da insülin bulundu
İtalyan tenör Enrico Caruso öldü
1922
İrlandalı yazar James Joyce'in ''Ulysse''adlı kitabı yayımlandı
Mısır'daki İngiliz hegemonyası sona erdi
Bram Stoker'in kitabından uyarlanan ''Vampir Nosferatu''filmi gösterime girdi
Lenin'in önerisiyle Joseph Stalin, Rus Komünist Partisi Genel Sekreteri oldu
Paris'te ilk kadınlar olimpiyatı başladı
Mussolini, başbakan oldu
Lord Carnavon ve Carter tarafından, Mısır'daki Krallar Vadisi'nde Tutankamon'un mezarı bulundu
Fransız yazar Marcel Proust 51 yaşında öldü
Albert Einstein Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı
Rusya, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) adını aldı
1923
Japonya'da Tokyo ve Yokohama Kentlerinde deprem oldu, 250 bin kişi öldü
İspanya'da, General Miguel Primo de Rivera, iktidara geldi
Etiyopya, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi
Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi Hilafet kaldırılarak, Osmanlı İmparatorluğu tarihe gömüldü
Adolf Hitler'in yapmak istediği darbe engellendi ve Hitler tutuklandı
91 yaşındaki mühendis Gustave Eiffel öldü
1924
Amerikalı Edwin Hubble, Samanyolu'ndaki yıldızları saptadı ve başka galaksiler olduğunu ispatladı
Lenin öldü
Chamonix'de ilk kış olimpiyatları yapıldı
ABD'de ilk defa bir mahkûm, gaz odasında idam edildi
Yunanistan, cumhuriyet oldu
Franz Kafka, 40 yaşında öldü
Yazar Joseph Conrad, 67 yaşında öldü
İtalyan besteci Giacomo Puccini, 66 yaşında öldü
1925
İran'da, Şah Rıza Pehlevi, hükümdar oldu
Adolf Hitler, Mein Kampf'ı (Kavgam) yayımladı
Irkçı örgüt Ku Klux Klan'ın ilk kongresi, Washington'da yapıldı
1926
Sovyet yönetmen Ayzenştayn'ın ''Potemkin zırhlısı''adlı filmi Almanya'da gösterime girdi
Pilsoudski, Polonya'da darbe yaptı
Portekiz Cumhuriyeti, askeri darbeyle devrildi
Almanya, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi
Fransız ressam Claude Monet, 86 yaşında öldü
Avusturyalı yazar Rainer Maria Rilke öldü
1927
Çin'in Nan-Şan Bölgesi'nde deprem oldu, 200 bin kişi öldü
ABD'de ilk uzun metrajlı sözlü filmler, gösterime girdi
Amerikalı pilot Charles Lindbergh, Atlas Okyanusu'nu tek başına ve kesintisiz geçti
Fransız Jules Rimet'in önerisiyle, Dünya Futbol Şampiyonası düzenlenmesi kararlaştırıldı
1928
Finlandiyalı Paavo Nurmi, 9 altın 3 gümüşle, dünyanın en çok madalya kazanan atleti oldu
İspanyol Luis Bunuel ve Salvador Dali'nin çevirdiği ''Bir Endülüs köpeği''adlı kısa metrajlı film, Paris'te gösterime girdi
Ulusal politikanın bir aracı olarak savaşı yasaklamayı amaçlayan Kellog-Briand Paktı, 60 ülke tarafından imzalandı
Çang Kai-Çek, Çin Devlet Başkanı oldu
1929
Alman romancı Erich Maria Remarque'nin ''Batı cephesinde yeni birşey yok''adlı romanı yayımlandı
1886'da benzinle çalışan ilk arabayı icat eden Alman mühendis Carl F Benz öldü
31 Ekim 1924'te tek başına dünya turuna çıkan Fransız denizci Alain Gerbault, turunu tamamladı
Belçikalı Herge, ''Tenten''karakterini yarattı
Hollywood'da ilk Oscar Ödül Töreni yapıldı
Elzie Segar, ''Temel Reis''karakterini yarattı
Rus balesinin kurucusu Serge De Diaghilev öldü
New York Borsası iflas etti
Salvador Dali'nin yağlı boya tabloları ilk defa sergilendi
1930
Amerikalı Clyde William Tombaugh, Plüton Gezegeni'ni buldu
Amerikalı Ernest Orlando Lawrence, yüksek enerjilere ulaşabilen ilk parçacık hızlandırıcısı siklotronu icat etti
Mahatma Gandhi, toplumun en alt kesimleri üzerinde büyük bir yük oluşturan tuz vergisine karşı bir kampanya açtı
Josef Von Sternberg ve Marlene Dietrich'in oynadıkları ''Mavi melek''adlı film, Almanya'da gösterime girdi
Uruguay, organizatörü olduğu ilk dünya kupasını kazandı
Sherlock Holmes'ün yaratıcısı Arthur Conan Doyle öldü
Costes ve Bellonte, ilk kez Paris-New York hattında kesintisiz uçtular
1931
İspanya Kralı Alphonse XIII, ülkeyi tahttan feragat etmeden terketti, İspanya'da cumhuriyet ilan edildi
Japonya, Mançurya'yı işgal etti Uzakdoğu Savaşı başladı
Sırp, Hırvat ve Slovenya Krallıkları, resmi olarak Yugoslavya adını aldı
İlk elektrik ampulünü icat eden Thomas Edison, 84 yaşında öldü
İngiltere parlamentosu, İngiltere'nin o dönemdeki demiryolları Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve İrlanda'nın eşitliğini hükme bağlamak üzere Westminster Tüzüğü adlı bir yasa çıkarttı
1932
Avusturya asıllı Adolf Hitler, Alman vatandaşlığına geçti
Kodak'ın kurucusu George Eastman öldü
Hitler'in de aday olduğu Almanya Devlet Başkanlığı seçimini Hindenburg kazandı
Portekiz Başbakanı Antonio Oliveira Salazar, 1974'e kadar sürecek diktatörlüğünü ilan etti
Irak, bağımsızlığını ilan etti
Franklin D Roosevelt, ABD Başkanlığı'na seçildi
1933
Alman Ulusal Sosyalist Parti lideri Hitler, başbakan oldu
Berlin'deki Reichstag'da (hükümet binası) yangın çıktı Olaydan sonraki gün, drama ustası Bertolt Brecht Almanya'dan kaçtı
ABD Başkanı Roosevelt, 36 eyalette ekonomiye canlılık kazandırmak için ''New Deal''(yeni anlaşma) başlattı
Naziler, Dachau'da ilk toplama kampını açtılar
Almanya'da Nazi Partisi, yahudileri boykot etme kararı aldı
Nazilere bağlı gizli polis örgütü Gestapo kuruldu
Naziler, Alman ırkını canlandırmak için halkı güçsüzlerden temizleme kararı aldı
1934
Fransız Irene ve Frederic Joliot-Curie çifti yapay radyoaktiviteyi buldular
Almanya'da Devlet Başkanı'nın ölmesi üzerine Adolf Hitler, ülkenin mutlak lideri oldu ve başbakanlık, devlet başkanlığı yetkilerini elde etti
Yugoslavya Kralı 1 Aleksandr ve Fransa Dışişleri Bakanı Louis Barthou, Marsilya'da öldürüldü
Mao, Çin'in kuzeybatısına doğru ünlü "Uzun Yürüyüş" ü başlattı 20 Ekim 1935 tarihinde sona eren bu yürüyüş sırasında Mao, KP'nin fiili önderi durumuna geldi
1935
Amerikalı biyokimyacı Wendell Meredith Stanley, ilk kez bir virüsü ayrıştırmayı başardı Virüslerin saf olarak elde edilmesi, kristallendirilmesi ve molekül yapılarının aydınlatılması üzerine araştırmalar yaptı
Louis Lumiere, üç boyutlu sinema devrini başlattı
Arap Lawrence, motosiklet kazasında öldü
Amerikalı atlet Jesse Owens, bir saat içinde 3 dünya rekoru kırdı (Uzun atlama, 220 yarda koşu ve 220 yarda engelli koşu)
Pakistan'da, Quetta'da toprak kaymasında 60 bin kişi hayatını kaybetti
Nuremberg Yasaları olarak bilinen ırkçı yasalar resmen ilan edildi
İtalya, Etiyopya'yı işgal etti
1936
İngiliz John M Keynes, uzun süreli işsizliğin nedenlerini bazı iktisadi kuramlarıyla açıkladı (Keynesçi iktisat)
Filistin'de Araplar, İngiliz mandasına karşı isyan çıkardı Üç yıl süren isyan, İngilizler'in Yahudilerin göçetmesini sınırlamaya karar vermeleri ve bir Filistin devleti kurmaya söz vermeleri sayesinde durduruldu
''Ormanın kitabı''yazarı Rudyard Kipling öldü
Charlie Chaplin'in ünlü filmi ''Modern zamanlar''Londra'da gösterime girdi
İspanya'da General Franco'nun önderliğini yaptığı askeri ihtilal (18 Temmuz Hareketi) sonucu iç savaş çıktı İç savaş, 1 Nisan 1939'da ''zafer geçidiyle''sona erdi 29 Eylül 1936'da Franco, milliyetçi yönetim başkanlığına getirildi
Amerikalı zenci atlet Jesse Owens, Hitler'in de izlediği Berlin Olimpiyat Oyunlarında 100 metre, 200 metre ve 4 X 100 metre yarışlarındaki zaferlerinden sonra, uzun atlamada 8,06 metre ile Olimpiyat ve Dünya rekorlarını kırdı Hitler, Owens'in elini sıkmamak için stadı terketti
38 yaşındaki şair ve drama yazarı Federico Garcia Lorca, Franco yanlısı birlikler tarafından öldürüldü
1937
İspanyol milliyetçilerine destek veren Almanya, bir Bask kenti olan Guernica'yı bombaladı Saldırıda 1 500 kişi öldü
Bireysel psikolojinin kurucusu Avusturyalı doktor Alfred Adler öldü
Naziler, Buchenwald Toplama Kampı'nı açtılar
Japonya, Çin'i savaş ilan etmeksizin işgal etti
Modern Olimpiyat Oyunlarının kurucusu Baron Pierre de Coubertin öldü
Milliyetçi Çin'in başkenti Nanking'de 250 000 Çinli, Japonlar tarafından katledildi
1938
Alman birlikleri, Avusturya'ya girdi
Troçki IV, Enternasyonal'i kurdu
Fransa, İngiltere, İtalya ve Almanya arasında yapılan ve Çekoslavakya'nın batısındaki Südetler Bölgesi'nin Almanya tarafından ilhak edilmesine izin veren anlaşma imzalandı
Alman birlikleri, Südetler Bölgesi'ni işgal etti
Almanya'da, Yahudi karşıtları şiddet eylemlerinde bulundu Bu olaylar, tarihe "Kristal Gece" olarak geçti
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk vefat etti
İtalya'da, Yahudilerin devlet işlerinde çalışmasını yasaklayan ve ticari faaliyetlerini kısıtlayan bir yasa tasarısı kabul edildi
1939
Avusturyalı Lise Meitner ve İngiliz Otto Frisch, çekirdek bölünmesini (nükleer fisyon) tanımladı
Frederic Joliot-Curie zincirleme nükleer reaksiyonu buldu
Franco, Madrid'e girdi, İspanya'da iç savaş bitti
İtalyan birlikleri, Arnavutluk'u işgal etti
Almanya ve Sovyetler Birliği arasında, saldırmazlık anlaşması imzalandı
Almanya'da, ilk tepkimeli uçak denemesi yapıldı Heinkel HE 178 tipi uçak, saatte 750 kilometre hıza ulaştı
Almanya, Polonya'yı işgal etti ve 2 Dünya Savaşı başladı
Naziler, akıl hastalarına ötenazi uygulanmasını kabul ettiler, onbinlerce insan öldü
İngiltere ve Fransa, Almanya'ya savaş ilan ettiler
Sovyetler Birliği, Ribbentrop-Molotov Antlaşması'nın gizli bir maddesi gereğince Polonya'ya saldırdı
Psikanalizin bulucusu, Avusturyalı psikolog ve sinir hastalıkları uzmanı Sigmund Freud öldü
Hitler ve Stalin, Polonya'yı paylaştılar
1940
Sovyetler Birliği, Finlandiya'ya saldırdı Saldırı, tarihe ''Kış Savaşı'' olarak girdi
Victor Fleming'in yönettiği, başrollerini Vivian Leigh ve Clark Gable'ın paylaştığı ''Rüzgar Gibi Geçti'', Hollywood'da gösterime girdi
|