Eoka

EOKA Nedir - EOKA Tarihi - Kıbrıslıların Millî Mücadele Örgütü - Ethniki Organosis Kyprion Agoniston

EOKA, (Yunanca: Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών - Ethniki Organosis Kyprion Agoniston: Kıbrıslıların Millî Mücadele Örgütü), Yunanistan'ın Kıbrıs'ta kurduğu bir silahlı örgüttür


EOKA Kıbrıs Rumlarının Enosis amacını gerçekleştirmeyi hızlandırmak için Birleşik Krallık idaresine karşı kurulmuştur Örgüt, self-determinasyon ilkesini BM'ye sunmuş, ancak BM bunu kabul etmemiştir Neden olarak da adada iki etnik kökenden insanlar olmasını gösterilmiştir


EOKA 1950'li yılların başlarında Kıbrıs'ın Yunanistan'a bağlanması için Georgios Grivas liderliğinde kurulmuştur


Filistin'de gerilla yöntemlerini kullanarak İngilizler ile savaşan ve sonunda İngilizlerin Filistin'i terk etmek zorunda bırakan Irgun'u örnek almıştır Yunan İç Savaşı'nda Yunan komünistlere karşı mücadele eden Grivas, 1951 yılında adada gönüllüler toplayarak Yunanistan'a eğitime götürmüştür 1954 yılında eğitimi alan savaşçılar ile Kıbrıs'a geri dönmüştür


Yunanistan'da eğitilen mensuplar İngilizlere saldırmışlardır Ayrıca AKEL taraftarları ve İngilizler için çalışan Kıbrıslı Rumları öldürmeye çalışmıştır Grivas, 1958 yılından sonra ise Kıbrıs Türklerini hedef alan saldırılara başlamıştır


1971 yılında Başkan ve Başpiskopos III Makarios'un Kıbrıs'ta Türklerin adayı terk etmelerini hedefleyen yöntemlerini yetersiz gören Yunanistan'ın cunta yönetimi yine Grivas yönetiminde EOKA örgütünü canlandırdılar


Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasına kadar EOKA, Kıbrıslı Rumlardan kısmen destek görmüştü Ancak sonrasında Makarios'u bile hedef alan EOKA yapılanmasına Kıbrıslı Rumlar destek vermediler Bu nedenle örgütün 1971 sonrası dönemi EOKA-B diye ayrılmaktadır Ancak adadaki Kıbrıs Muhafız Kuvvetleri[kaynak belirtilmeli] Kıbrıs Rum halkından çok daha fanatiktiler ve adanın zaman geçirmeden Yunanistan'a bağlanmasını istiyorlardı


15 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan askerî cuntası lideri Dimitri İyonidas'ın emri ile Nikos Sampson liderliğinde Başkan ve Başpiskopos Makarios'u deviren Kıbrıs Muhafız Kuvvetleri adada dikta yönetimi ilan ettiler


Türkiye Cumhuriyeti'nin 20 Temmuz 1974 tarihinde başlattığı Kıbrıs Harekâtı sırasında ise EOKA dağılmıştır