Peri Kızının Şaşkınlığı

Sanat Eserleri - Peri Kızının Şaşkınlığı Tablosu Hakkında - 19 yüzyılda Sanat Eserleri - Peri Kızının Şaşkınlığı Tablosu Açıklaması - Antik Tablolar - Tarihi Tablolar



Peri Kızının Şaşkınlığı (Fransızca: La Nymphe Surprise), Fransız ressam Édouard Manet'nin 1859 -1861 yıllarında yaptığı yağlıboya tablosu Tablo, şu anda Buenos Aires'teki Arjantin Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir Bu tabloda Manet, Danyal'ın İncili'nde anlatılan Suzanna karakterinin klasik pozunda oturmuş bir çıplağı betimlemiştir Tablodaki model, daha sonraki yıllarda ressamın karısı olacak Suzanne Leenhoff'tur

Ressam, bu kişisel çalışmasıyla hiçbir zaman Paris Salonu'na başvurmadı Tablo ilk kez 1861 yılında her yıl St Petersburg'da düzenlenen İmparatorluk Akademisi Sergisi'nde gösterildi Eser, Paris'te ise sadece 1867 yılında yapılan ressamın kişisel sergisinde yer aldı Manet, 1871 yılında düzenlenen mal varlığında tabloya 18000 frank fiyat biçti Bu değer o anda stüdyosunda bulunan 94 tabloya biçilen değerden daha yüksek bir rakamdı Manet'nin vefatının ardından tablo sadece 1250 franka satılabildi

Analiz

Tabloda, Kuzey Avrupalı ressamların özellikle de Rubens'in çıplak kadına bakış açısının etkisi büyüktürManet, Rubens'in aynı motifleri işleyen eserlerinin gravürlerini görme şansına erişmişti Bu açıdan bakıldığında da Şaşırmış Peri, ressamın kendisinden önce gelen büyük ressamlara saygısının ifadesi olarak görülebilir Üstelik, Rubens'in eşi de tıpkı Suzanne Leenhoff'un Manet'ye modellik etmesi gibi sanatçıya bu tarz tablolarında poz vermişti Suzanne Leenhoff'un da Hollandalı olması eserin, bu ekolün uzantısı olmasının bir başka sebebi olabilir Manet'nin, daha sonraki yıllarda kendisi, eşi ve oğullarını resmettiği Le Pêche isimli resimde de Rubens'in iki çalışmasından etkilendiği bilinmektedir

Dini bir figür olan Suzanna karakterinin, geleneksel betimlemelerinde bakışları her zaman çerçevenin içinde kalır ve yukarı ya da aşağı ya da kenarlara bakmasına rağmen asla dışarı bakmazdı Manet'nin Suzanna temsili ile Rubens'in temsili arasındaki en büyük fark budur Rubens'in çıplakları hiçbir zaman izleyicinn gözlerine bakmazken, Manet, bu çıplakla beraber konuyla ilgili kendi geleneğini oluşturmuş oldu

Manet'nin bilinen bu ilk nü çalışmasında, izleyiciyi şaşırtan, kadınla göz göze gelmeleri oldu Bu eser, ressamın daha sonra yaratacağı iki önemli çıplağın habercisi gibidir: Kırda Öğle Yemeği ve Olympia Manet, bu iki tabloda izleyiciyi de resmin bir katılımcısı yapma konusunda uzmanlaşmıştır Bu da sanatçının Şaşırmış Peri'de ne yaptığının farkında olduğunun bir kanıtıdır Manet'nin çıplağı kendisinden önce gelen ustaların tarzında çizilmiş olmasına rağmen kadının bakışlarında geleneksel Suzanna bakışının olmaması tabloyu özel kılmaktadırRosalind Krauss bu eserle ilgili şu yorumu yapmıştır: "Model ile ressam arasında bir yakınlık olduğu fark edilir ama aynı zamanda yeni başlamış bir ilişkinin gizliliği de vardır"

Tablonun daha büyük ölçülerdeki başka bir eserin parçası olduğuna dair söylentiler vardır Bu söylenti, Manet'nin yakın arkadaşı Antonin Proust tarafından da doğrulanmıştır Proust'un açıklamalarına göre Manet, 1860'dan önce Musa'nın dalgalardan kurtuluşunu anlatan bir tablo üzerine çalışıyordu Daha sonra ise bu eserden vazgeçti ve sadece peri figürünü keserek sakladı

Manet, bu tablonun ardından model olarak Victorine Meurent ile çalışmaya başladı Ressamın iki modelini betimlemesi arasında büyük farklar vardır Kırda Öğle Yemeği ve Olympia'dan iki sene evvel çizilmiş olan Şaşırmış Peri'de, Suzanne vücudunu gizlemeye çalışmaktadır, gözlerinden korku okunur ve yüzünde iffetli bir ifade vardır Öte yandan, Kırda Öğle Yemeği'nde Victorine'nin pozu, Suzanne'nin pozunun aynadaki yansıması gibi olmasına rağmen Victorine'in yüzünde küstah bir ifade vardır Victorine Meurent'nin modellik yaptığı tablolarda Kuzey Avrupalı ressamların değil, İtalyan rönesans ressamlarının etkisi vardır Bu da bu üç tabloyla Manet'nin kuzey ve güney ekollerinin milletsel ve ırksal farklarını dile getirmesine yardımcı olmuştur