Prof. Dr. Sinsi
|
Çin Mitolojisi Sözlüğü
Ba - Çin mitolojisinde Cennet'in kızı
Ba Xian - (Pa-hsien) Taoist mitolojideki sekiz ölümsüzlük kazana kişiye verilen ad Bu sekizli Çin'in iyi kaderini sembolleridirler Onlar yaşama sekiz önemli özellik katarlar: gençlik, yaşlılık, zorunluluk, sağlık, rağbet, asalet, erkeklik ve dişilik Bu sekizli: Zhang Guo-lao, Lu Dong-bin, Cao Guo-jiu, Zhong Li-quan, Li Tie-guai, Han Xian-zi, He Xian-gu ve Lan Cai-he Be Xian'ın konusu daha fazla sanatla ilgilidir
Bixia Yuanjin - Bu Çin Tanrıçası çocukların doğumundan ve kaderden sorumludur Doğum ve kader dünya mitolojisinde biri biri ile bağlantılı, uzlaşım içinde olan iki kavram olarak kabul edilmiştir
Cai-shen - (Ts'ai-shen) Çin mitolojisinde başarı Tanrısı Taoizm ve halk dini inancında da yerini almıştır Onun gök gürültüsü ve yıldırımları yönetme ve ticari anlaşmalarda başarı sağlama gibi bir çok sihirli güçleri vardır Tarihsel şahsiyet olarak o Zhao Xuan-tan (Chao Hsüan-t'an)olarak adlandırılmıştır O dağların zirvesinde kendi yerini almıştır Zhang Dao-ling'e hayat iksirini ararken yardım etmiştir Cai-shen siyah kaplanın üzerinde resmedilirdi Siyah bir yüze ve uzun bıyıklara sahiptir Vücudu zırhlar içindedir, kafasında savaş başlığı vardır
Cao Guo-jiu - (Ts'ao Kuo-chiu) Çin mitolojisindeki sekiz ölümsüzden biri O basit bir yaşam sürmekteyken bir gün genç kardeşi katil olur Cao Guo-jiu çtan sonra dağlarda inzivaya çekilmiş ve uzun süre orada yaşamıştır Lu Dong-bin ona yardım eder ve kusursuzluğa erişmenin yollarını gösterir Cao Guo-jiu tiyatro sanatının yaratıcısı olarak anılır
Cheng-huang - (Ch'eng-huang) Çin'in koruyucu Tanrıları Onlar felaket ve yıkımları önlerlerdi ve kendilerine yalvaran insanları korumaları altına alırlardı Kurakluk ve kıtlık dönemlerinde onlar yağmur yağdırırlardı Onlar ekinlerin bereketli olmasını sağla*****, insanları zenginliğe kavuştururlardı Cheng-huang aynı zamanda ölülerin ruhlarını Cennet'e ***ürülerdi Tao'cu rahipler ölülerin ruhlarının cehennemden kurtulabilmeleri için bu koruyucu Tanrılara dua ederlerdi
Chih Nu - (Chih-Nu) Çin'in önemli Tanrılarında olan Yu-huang'ın kızı
Chu Jiang - (Ch'u Chiang) Taoist mitolojide saniyelerin kralı, hırsız ve katilleri cezalandırırdı
Da-yu - (Ta-yü) Xia Hanedanlığının efsanevi kurucusu Büyük Yu olarak bilinmiştir Toprağın (Gun) oğludur Yol yapıcı ve ekinlere su sağlayıcı olarak tanınmıştır
Dha-shi-zhi - (Dha-shih-chih) Çin Budizminde kadın ilahe, yeniden doğuşu yönetmektedir
Di-cang - (Ti-Ts'ang) Çin Budizm'inde dünyanın rahmi anlamına gelen bir güç Efsaneye göre o Tang döneminde yaşamış bir Kore prensidir Ölümünden sonra vücudu çürümeye bırakılmamış, bir tapınağı yapılmıştır Sağ elinde :-):-):-):-)l değnekle resmedilirdi
Di-guan - (Ti-guan) Tao inancına göre dünyada bir hükümdar Üç San-guan'dan biri Çin'in din hayatında rolü önemlidir Di-guan suçları ve baş kaldırmaları affederdi
Di-ya - (Ti-ya) Di-ya ve Tian-long Çin edebiyat Tanrısı Wen Chang'ın yardımcılarıdır
Dong-yue da-di - (Tung-yo ta-ti) Gök Tanrısı Yu-huang'ın yardımcısı Canlıların doğumlarından ölümlerine kadar yaşamlarını, yaşam güçlerini ve görünümlerini denetlemekle görevlidir
Dou-mu - (Tou-mu) Çin Tanrıçası Her insanın ne kadar yaşayacağını belirler ve denetler Bu nedenle uzun bir yaşam isteyen insanlar tarafından saygı görmüş ve tapınılmıştır Dou-mu nilüfer tahtında otururken, dört kafalı, 12 gözlü ve sekiz kollu olarak resmedilirdi Taoist tapınaklarda sık sık onun anıtı ile karşılaşılır Çin Budistleri tarafından da tapınılmaktadır
Dragon krallar - (Ejder krallar) Taoizmde efsanevi yaratıklar Long-wang
Dzi dzat - (Dzit dzi) Dzi dzat ölümden sonraki yaşam inancı ile mezarlarda rahatlık ve konforu sağlayan her türlü eşyaya verilen addır
Er-lang - (Erh-lang) Çin mitolojisinde şeytani ruhları defeden ve kötü büyüleri bozan bir koruyucu Tanrı Annesi Yu-huang'ın kızkardeşidir
Fan-kui - (Fan-k'uie) Çinlilere göre, kasap Tanrısıdır
Fei Lian - (Fei Lien) Rüzgar Tanrısıdır
Feng Bo - (Feng Po) Rüzgar Tanrısı olan Fei Lian'ın insanlaştırılmışı
Feng Po-po - (Feng P'o-p'o) Çinin rüzgar Tanrıçası Bir kaplanın üzerinde bulutları dolaşan ak saçlı, yaşlı bir kadın olarak resmedilirdi Bulutları tam gün sırtındaki çuvala doldurup bir yerden başka bir yere taşır
Feng-huang - (Feng Huang) Çin mitolojisinde anka kuşu, cennetin kanatlı gücü Sülün ibiği ve başı, tavus kuşu kuyruklu olarak resmedilirdi
Fu Xi - (Fu Hsi) Çin mitolojisinde San-huang'daki üç asil imparatordan birincisi Yönetimi 115 yıl sürmüştür Fu Xi insanlara balık ağları kullanma, ipek böcekleri yetiştirme ve vahşi hayvanları ehlileştirme gibi bir çok alışkanlığı kazandırmıştır Fu Xi yılan vücutlu bir insan olarak resmedilirdi Nü-gua onun karısıdır
Fu-xing - (Fu-hsing) Çinde mutluluk Tanrısı San-xing'lerden biri Genellikle mavi giysilerle, özel uşağı ve çocukların yanında resmedilirdi İsminin anlamı 'şanslı yıldız'dır Sık sık cennetin yöneticisi olan Tian-guan'la karıştırılır
Gao Yao - (Kao-Yao) Eski bir Çin yargı Tanrısı Adaletsizlikleri sorgularken ona bir koç eşlik etmektedir Ting-jian olarak da bilinmektedir
Geong Si - (Jiang Shr, Kuang Shi) Çin mitolojisinde zombi Onun vücudu var, ama canlı değil
Gök kralları - Dünyanın dört bir tarafının koruyucuları Tian-wang
Gong De Tian - (Kung Te T'ien) Çin mitolojisinde uğur Tanrıçası Sol elinde dilekleri yerine getiren bir inci tutar Hindu Tanrıçası Lakshmi ile benzerlik göstermektedir
Gong Gong - (Kung Kung) Çin mitolojisinde su baskınları ve sel yaratan şeytan Yılana benzeyen ortağı Xiang Yao ona eşlik eder Gong Gong yüce adaletin ölümsüz ve sonsuz rakibidir
Gou Mang - (Kou Mang) Çin gök Tanrısının habercisidir Gou Mang doğu ile birlikte ilkbahar ve mutluluğu oluşturur
Guan-di - (Kuan-ti, Kuan Yu) "İmparator Guan", Taoizm'in savaş Tanrısı Barış yolunda atılan her adıma karşı koyar Halk arasında şeytanları yaratan Tanrı olarak da anılmıştır
Guan-yin - (Kuan-yin, Kuan-shi-yin) Çocuksuz kadınlara yardım eden bir kahin
Gui - (Kuei) Çin mitolojisinde ölümden sonra olumsuz özellikler kazana ruhlara verilen ad Hayalet veya hortlak
Gui Xian - (Kuei Hsien) Çin mitolojisindeki sihirli yaratıklar olan Ling'lerden biri Su kaplumbağası Gui Xian mutluluğun sembolüdür
Gun - (Kun-Lun) Çin mitolojisinde toprak Tanrısı, Sarı imparator Huang-di'nin erkek torunu, Da-yu'nun babası Cennetin yanından geçen büyük sel baskınında yaptığı hatadan dolayı Gong Gong tarafından küçük düşürülmüş ve cezalandırılmıştır bir rivayete göre, o bu hatasından dolayı ateş Tanrısı tarafından idam edilmiştir
Hac Tao - Kelime anlamı 'siyah yol'dur Bu karanlık güçlerin ve kara büyünün Çin mitolojisindeki ifadesidir
Han - Çin nehir Tanrısı Aynı isimli nehirle kişiselleştirilmiştir
Han Xian-zi - (Han Hsiang-tzu) Taoist mitolojideki sekiz önemli ölümsüzden biri Tang hanedanlığının önemli bir şahsiyeti ve devlet adamı olan Han Yu'nun erkek yeğeni Onun çılgın bir micazı ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılırmış Bir gün şeftali ağacından düşmüş ve ölümsüzlüğü kazanmış O flütüyle, elinde çiçek demeti veya şeftali tutarak resmedilirdi
He Bo - (He Po) Çin mitolojisinde güçlü ve etkili bir nehir Tanrısı Bing-yi da denilmektedir Ay Tanrıçası Heng O onun kız kardeşidir
He Xian-gu - (He Hsien-ku) Ba Xian'lardan biri ve içlerinde tek bayan olanı Tang hanedanlığı döneminde yaşamıştır ve yaşamını dağlarda inzivaya çekilerek sürdürmüştür On dört yaşında bir rüya görmüştü Rüyasında kim olduğunu bilmediği bir ses ona 'bulutların anası' olarak bilinen taşı öğütmesini ve tozu yutmasını söylemişti Söylenilenleri yaptıktan sonra ölümsüzlüğü kazanmıştır
Heng O - (Chang O) Çin ay Tanrıçası Soğuğun ve gizli yin ilkelerinin sembolü Güzel cüppeli, sağ elinde ay diski tutmuş olarak ve bazen de bir ağaçta bir karakurbağasının üzerinde resmedilirdi O nehir Tanrısı He Bo'nun küçük kız kardeşidir
Hou Ji - (Hou Chi) Çin mitolojisinde tahıl Tanrısı İmparatorluk dönemindeki bazı mezheplerde o tartışma konusu olmuştur Bu nedenle isminin anlamı çeşitli şekilde tercüme olunmuştur
Hou Tu - (Hou T'u) Çin mitolojisinde dünya ve toprak Tanrısı Yer yüzünün hükümdarı İmparatorluk dönemi inançlarının bir ifadesidir
How-chu - (How-ch'u) Çin mitolojisinde hava Tanrısı
How-too - Eski bir Çin doğa Tanrısı Canavar olarak betimlenmiş ve dağlarla nehirlerin arasında yaşadığı düşünülmüştür
Hu Jing-de - Çinin koruyucu Tanrısı Genellikle kökeni Tang hanedanlığına dayanmaktadır
Huang Fei-hu - (Fei) Çin doğa Tanrısı Tek gözlü bir boğa şeklinde olup, yılan kuyruğuna sahiptir Sonraları Çin'in doğusundaki kutsal Tai Shan dağlarının Tanrısı olarak kabul edilmiştir O bu dağa gelen ölü ruhları yargılamakla görevlendirilmişti
Huang-chuan - (Huang-ch'uan) Yin ruhlarının ölümden sonra gittikleri yer altı dünyası Kuzeyde bulunan sulu bir arazi olduğuna inanılırdı Kelime anlamı 'sarı ilkbahar'dır
Huang-di - (Huang-ti) Efsaneleştirilmiş bir Çin imparatoru 'Sarı İmparator' M ö 2697 - 2597 yılları arasında yaşadığına inanılır Taoizmin kurucularından biri olarak saygı görmüştür Çin tarihinde ilk tıbbi inceleme ve aaa niteliğini taşıyan Huang-di nei-jing yazıtının onun eseri olduğu söylenmektedir Ayrıca Huang-di'nin insanlığa yazının bulunması, pusulanın icadı, çömlekçiliğin başlangıcı, ipek böceklerinin yetiştirilmesi gibi katkıları olduğu inanılmaktadır
Huang-lao - Taoculara göre bir Tanrı İsmi iki anlamı barındırmaktadır: Huang, Huang-di ile, lao, Lao-zi ile bağdaştırılmaktadır Her iki anlam da Taoizm inancının kurucularına işaret etmektedir
Huang-lao-jun - (Huang-lao-chën) Taozim inancına göre önemli bir Tanrı
Ji Nu - Çin mitolojisinde yıldızların Tanrıçası
Jian Di - (Chien Ti) Çin mitolojisinde eski bir Tanrıça Kazayla renkarenk kırlangıç yumurtalarını yutmuş ve bunun sonucunda Shang hanedanlığının atalarını doğurmuştu
Jian Lao - (Chien-lao) Çin mitolojisinde doğa ve süreklilik Tanrısı
Jiang Shr - Çin mitolojisinde zombiler
Jin Jia - (Chin Chia) Çin mitolojisindeki koruyuculardan biri O kötü öğrencileri cezalandırır ve İmparatorluk soyundan gelen ailelerin bayraklarını dalgalandırır Altın zırhlı bir insan şeklinde düşünülmüştür
Ki-lin - (Ch'i-lin) Çin mitolojisindeki mistik yaratıklar Batı mitolojilerindeki tek boynuzlu at ile karşılaştırılabilir Ki-lin saf ve barışçıldır Öküz kuyruğuna, at yelesine sahip,vücudu balık pulları ile kaplı olan tek boynuzlu geyik olarak resmedilirdi O cennette yaşar ve dünyayı sadece bilge bir filozof doğduğunda ziyaret eder O dört Ling'den biridir
Kuang Shi - Çin Mitolojisindeki zombilerden biri
Kui-xing - Wen-chang'ın yanından ayrılmayan yıldız Tanrısı Resmi başarı belgelerini hazırlamakla görevlidir
Kun-lun - (K'un-lun) Çin'in batısında sıra dağlar Taoistlere göre cennet orada Tao evrenbilimine göre, on kıtadan biri Cenneti ilk ziyaret eden kişi King Mu' dur O Huang-di'nin sarayını keşfeder Orada Tanrıça Xi Wang-mu tarafından kabul edilir
Lan Cai-he - (Lan Ts'ai-ho) Çin Ba Xian'lardan biri Yazın kalın palto, kışın ise ince giysiler giyer Elinde Çiçek demeti oalrak resmedilirdi
Lao-jun - (Lao-chün) Lao-zi'nin (Lao Tsö) tanrısallaştırılmış adı Yuan-shi tian-zong ile beraber o Tao düşünce tarzının önemli yaratıcısıdır
Lei-gong - (Lei-kung) Çin mitolojiisnde gök gürültüsü Tanrısı Tao panteonunda o göksel idare yetkisi bulunan bir Gökgürültüsü bakanıdır Onun gagası, kanatları ve baykuş penceleri var, ama bedeni mavi renkte olmasına rağmen insan bedenidir O peştamal giymiş, ellerinde davul ve çekiç (gök gürlemesini yaratan alet) taşır durumda resmedilirdi
Lei-zi - (Lei-tzu) Çin mitolojisinde gök gürültüsü Tanrıçası Çin'e ipek böceği yetiştirmeciliğini öğretir Huang-di'nin karısıdır
Li Tie-guai - (Li T'ieh-kuai) Li Tie-guai ("Demir koltuk değnekli Li") Bir Ba Xian, Taoist Mitolojinin sekiz ölümsüzünden biri Demir koltuk değneği ona Xi Wang-mu tarafından verildi
Li T'ien - Li T'ien şeytanlara karşı alev fişeklerini kullanan ilk kişidir (11 yüzyıl ) Bu olaydan sonra havai fişeklerin kullanımı yaygınlaşmıştır
Ling Xiao Bao Dian - Yu-huang ve diğer Tanrıların bazı sorun ve konuları konuşup tartıştıkları göksel bir saray Söylendiğine göre, Tian Bing ve Tian Jiang (cennetin askerleri) tarafından dikkatle korunur
Ling-bao tian-zong - (Ling-pao t'ien-tsun) Kıymetli mücevheratın koruyucusu, ikinci Taoist cennet olan Shang-qing'ın yöneticisi Bazen Dao-Jun, Tao Efendisi, olarak da adlandırılmıştır
Ling-guan - (Ling-kuan) Doğaüstü memur, Yu-huang sarayının koruyucusu O 15 yüzyılda da büyük saygı görmüş ve Pekin'de tapınağı yapılmıştır
Liu B ei- (Liu Pei) Çin mitolojisinde sepet yapanların ve kamış ayakkabı yapanların Tanrısı O Zhang Fei ve Guan Gong ile birlikte Çin'in üç silahşorunu oluşturdu
Long - (Lung) Çin mitolojisinde ejderha Beş türü mevcuttu: Tanrıların evlerini koruyan kutsal ejderhalar; rüzgar ve yağmuru yöneten, aynı zamanda su baskınlarına neden olan ejder ruhlar; denizlerin ve okyanusların derinliklerini temizleyen doğa ejderleri; defineleri koruyan ejderler; ve beş penceli imparator ejderhalar Taoizmde ejderler yang ilkeleri taşırlar ve sık sık su yada bulutlarla çevrilmiş olarak resmedilirler
Long-wang - (Lung-wang) Çin mitolojisinde Ejderha Krallar Taoizmde mistik yaratıklar Yuan-shi tian-zong tarafından yönetilirler ve yılda bir kere ona raporlarını sunarlar Cenaze törenleri ve yağmurlar üzerinde yargılama yetkisine sahiptirler Eğer soylarından gelenlerin cenaze törenlerinde talihsizliklerine neden olacak kadar hata yapılırsa, Ejder Krallar dua etmeye başlarlar Aynı zamanda kuraklık ve kıtlık devrinde onlar yağmur yağdırırlar
Lu Ban - (Lu Pan) Çin mitolojisinde marangozların koruyucusu
Lu Dong-bin - (Lu Tung-pin, Lu Yan) Bir Ba Xian M ö 798 yılında kuzey Çin'de doğmuştur Ailesinin üyeleri özel uşaklık yaparlarmış Genç yaşta O Lu dağlarına çıkmıştır Burada ateş ejderi ile karşılaşmış ve ejder ona sihirli bir kılıç hediye etmiştir Başkenti ziyaret ederken başka bir ölümsüz olan Zhong Li-quan ile karşılaşmıştır
Lu-xing - (Lü-hsing) Onur Yıldızı Bir San-xing olan yıldız Tanrı Guan-xing (Şehir Yıldızı) olarak da bilinmektedir Han hanedanlığının kurucusu Shi Fei olduğunu iddia edenler var
Ma Wang - Çin mitolojisinde atların koruyucusu
Ma-mian - (Ma-mien) Çin mitolojisinde yer altı dünyasında yaşayan bir asilzade
Ma-Zu - Çin Tanrıçalarından biri Özellikle Güney Çin sahillerinde tapılan bir Tanrıçadır
Men-shen - Çin inancına göre kapıları koruyan iki Tanrı Men-shen, kelime anlamı "kapı boşluğu Tanrıları"dır, Qin Shu-bao ve Hu Jing-de isimli Tang Hanedanlığında yaşamış olan iki general olduklarına inanılır 13 - 14 yüzyıllarda onlara tapılmıştır Arka kapı daha az bilinen Wei Ch'eng tarafından korunurdu
Mo-hi-hai - Çin su Tanrısı
Mu Gong - (Mu Kung) Çin mitolojisinde ölümsüzlük Tanrısı O Yang'ın cisimleştirilmiş halidir Xi Wang-mu, Yin'in temsilcisi, onun karısıdır Onlar birlikte cennet ve yeryüzünü ve canlıları yaratmışlar
Mu-king - Çin mitolojisinde ateş Tanrısı
Mu-Lan - Hua Mu-lan olarak da bilinen Mu-lan Çin mitolojisinin en ünlü kadın savaşçısıdır Babası, askerlik yapmak üzere çağrılmıştı ve yaşı geçmiş olduğu için, kendi yerine oğlunu gönderebilirdi Oğlu olmadığı için, kızı erkek giysileri giydi, atına bindi ve babasını temsil etmek üzere gitti On iki yıl askerlik yaptı, yüksek rütbeli bir asker oldu ve bir kız olduğunun farkına hiçbir zaman varılmadı Savaşlardan sonra, arkadaşlarından bazıları onu ziyarete geldiklerinde, Mu-lan'ı dokuma aaagahına oturmuş bir kadın olarak buldular ve çok şaşırdılar Günümüzde bu hala bir ailevi bağ ve fazilet örneğidir
Niu Wang - Çin'de büyükbaş hayvanların koruyucusu
Niu-you - (Niu-yu) Çin mitolojisinde Yama krallarının koruyuculuğunu yapan ruh
Nü-gua - (Nü-kua, Nu Kwa, Nuwa) İnsanları yaratan Tanrıça Efsaneye göre, Pengu Yin ve Yangı oluşturduktan sonra ölür öldükten sonra sol gözünden güneş, sağ gözünden ay, kanından denizler, saçlarından ormanlar, gövdesinden yeryüzü, son soluğundan da rüzgarlar meydana gelmiş Daha sonra çürüyen bedenimde kaynaşan böceklerden de insanlar oluşur Zamanla gökyüzünün bir bölümü denizlere düşerek insanlığı yok etti Bunun üzerine Tanrıça Nü-gua, yengeç elleriyle gökyüzünü yukarıya kaldırdı, denizleri yeniden sınırlarına itti ve çamurdan yeni bir insan türü yarattı Tanrı Fu Xi onun kocası ve kardeşidir Kardeşi gibi vücudunun aşağı kısmı ejder şeklindedir Nü-gua bir elinde yerin sembolü olan pusula tutar
|