Sarı Gelin Efsanesi - Erzurum

Sarı Gelin Efsanesi hakkinda bilgiler - Sarı Gelin Efsanesi



"Erzurum çarşı pazar

Leylim aman aman leylim aman aman

Leylim aman aman sarı gelin


İçinde bir kız gezer

Hop ninen ölsün sarı gelin aman

Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim


Elinde divit kalem

Leylim aman aman leylim aman aman

Leylim aman aman sarı gelin


Katlime ferman yazar

Hop ninen ölsün sarı gelin aman

Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim


Palandöken yüce dağ

Leylim aman aman leylim aman aman

Leylim aman aman sarı gelin


Altı mor sümbüllü bağ

Hop ninen ölsün sarı gelin aman

Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim


Seni vermem yadlara

Leylim aman aman leylim aman aman

Leylim aman aman sarı gelin


Nice ki bu canım sağ

Hop ninen ölsün sarı gelin aman

Sarı gelin aman sarı gelin aman suna yârim"


Sarı Gelin türküsü, Kuzeydoğu Anadolu Erzurum coğrafyasında ortaya çıkmıştır Türklerin büyük bir kolunu teşkil eden Kıpçakların diğer adı da Kuman'dır Diğer kavimler, Kıpçakları "sarışın" anlamına gelen "Kuman" adıyla veya bu anlama gelen başka kelimelerle anmış ve tanımışlardır


Sarı Gelin, eski çağlardan beri Çoruh ırmağı boyunda yaşayan Hıristiyan Kıpçak beyinin kızıdır Erzurumlu bir delikanlı, sarışın Kıpçak beyinin kızına âşık olur ve Erzurumlu delikanlı ile sarışın Kıpçak kızının arasında Erzurum ve yöresinde yaşamaktadır


Türk kültüründen etkilenen Ermeniler arasında birçok şifahî halk edebiyatı ürünümüzün yaşıyor olması, Sarı Gelin türküsünün, bir Ermeni türküsü olduğu iddiasının ortaya çıkmasına sebep olmuştur Böyle bir şey yoktur Sarı gelin türküsünde Ermenice kelime yoktur


Sarışın Kıpçak kızına âşık olan delikanlının ailesi, delikanlının kızla evlenmesine karşı çıkar Delikanlıysa, kıza deli gibi âşık olur ve aşkını şiirle mırıldanarak söyler Kız, bey kızıdır; zaten bey de kızını vermez bu delikanlıya


Delikanlı, sarışın güzel kızı kaçırmağa karar verir ve kaçırır Kıpçak beyinin adamları, iki kaçağın peşine düşer ve uzun bir takipten sonra bulurlar ve oğlanı öldürürler O günden beri halkımız arasında bu hikâye, dilden dile dolaşır


Türkü, Dadaş türküsüdür ve Rahmetli Faruk Kaleli hocamız türküyü derleyerek bugünkü hale getirmiştir


Kıpçakların, güzel, sarışın, mavi gözlü oldukları tarihte bilinmektedirler