Cumhuriyet Döneminde Başarılı Olmuş Kadınlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-26-2012

Cumhuriyet döneminde başarılı olmuş kadınlar hakkinda bilgiler

Cumhuriyet döneminde başarılı olmuş kadınlar

İlklere imza atan Türk kadınlarıTürkiye'nin ilk kadın bakanı ve başbakanını şüphesiz bilirsiniz

Peki ya ilk kadın çöpçüsü ilk kadın muhabiri ilk sendikacısı ilk subayını tanıyor musunuz?

Avukat: Süreyya Ağaoğlu

Bakan Prof

Dr

Türkan Akyol

Başbakan Prof

Dr

Tansu Çiller Belediye Başkanı: Müfide İlhan

Belediye Başkanı: Sadiye Ardahan

Büyükelçi: Filiz Dinçmen

Çöpçü: Elif Yazgandır

Danıştay Başkanı: Füruzan İkincioğulları

Danıştay üyesi: Şükran Esmerer

Dışişleri görevlisi: Adile Ayla

Dişhekimi: Ferdane Bozdoğan Erberk

Doktor: Safiye Ali

Dünya güzeli Keriman Halis

Eczacı: Rukiye Kanat Arran

Emniyet müdürü: Feriha Sanerk

Fotoğrafçı: Semiha Es

Gazeteci: Selma Rıza

Genel müdür: Mükerrem Aker

Hakim: Suat Berk

Hazine Genel Müdürü: Aysel Gönül Öymen

Hemşire: Esma Deniz

Hesap Uzmanı: Müşeref Çallılar - Güzide Amark

Heykeltraş: Sabiha Bengütaş

Jet pilotu: Leman Altınçekiç

Karakol Amiri: Nevlan Kulak-

Kaymakam: Özlem Bozkurt

Kimyacı: Prof

Dr

Remziye Hisar

Makinist: Seher Aytaç

Milli Eğitim Müdürü: Güler Karakülah

Milli maç hakemi: Lale Orta-

Muhtar: Mühendis Müzeci: Seniha Sami

Orman mühendisi: Binnaz Zehra Sert

Petrol mühendisi: Halide Ural Türktan

Pilot: Sabiha Gökçen

Polis memuru: Betül Diker-

Profesör: Prof

Dr

Fazıla Şevket Giz

Radyo spikeri:Emel Gazimihal

Rektör: Prof

Dr

Safet Rıza Alpar

Savcı: Işıl Tüzünkan Koçhisarlıoğlu

Savcı: N

Meliha Sanu

Sayıştay üyesi: Fahrünisa Etmen

Sendika başkanı: Dervişe Koç

Subay: Ülkü Sema Toksöz

TBMM başkanvekili: Neriman Neftçi

Tv Spikeri: Nuran Devres

Vali: Lale Aytaman

Veteriner: Sabire Aydemir

Yargıtay üyesi: Melahat Ruacan

Yüksek idare mahkemesi Bşk: Firdevs Menteşe

Yüksek mimar: Münevver Gözeler

Yüksek mühendis: Sabiha Ecebilge

Zabıta memuru: Afife İpek

Ziraat mühendisi: Nezahat Süer

SORBONNE ÜNİVERSİTESİNDEN MEZUN İLK TÜRK KADINI TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NİN İLK KADIN KİMYACISI PROF

DR

REMZİYE HİSARProf

Dr

Remziye Hisar birçok ilke imzasını atmış bir Türk kadını

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın kimyacısı olmasının yanısıra Fransa'nın Sorbonne Üniversitesi'nden mezun olan ilk Türk kadını

1992 yılında yitirdiğimiz Remziye Hisar tipik bir Cumhuriyet kadınıydı

Dünyaca ünlü fizikçi Feza Gürsey ve Milletlerarası Pisikoloji Cemiyeti'nin tek Türk azası psikiyatrist Deha Hanım'ın annesi Remziye Hisar 1902 yılında Üsküp'te dünyaya gelmişti

Davutpaşa'daki üç yıllık Mekteb-i İptidayiyi bir yılda başarıyla tamamlayıp mezun olmuş ve dokuz yaşında ilk şahadetnamesini almıştı

Daha sonra İttihat ve Terakki Mektebi ve Emirgan İnas Rüştiyesi'ne devam eder

Çok sevdiği Türkçe öğretmeninin İstanbul Darülmuallimatı'na transfer olmasıyla öğrenimini bu okulda sürdürür

15 Temmuz 1919 tarihinde bu okulun Darülfünun'a hazırlamak üzere oluşturduğu iki sınıflık bölümünden birincilikle mezun olur

Sınıfın iyi öğrencileri arasında yeralan Remziye Hisar küçük sınıflardaki öğrencilere geometri ve matematik dersleri vermeye başlar

Mezun olmasının ardından Darülfünun'un kimya bölümüne kaydını yaptıran Remziye Hisar kimya bölümünü yeğlerken Türkiye'yi temsil eden bir ismin bulunmamasının kendisini üzmüş olmasından ötürü seçtiğini yakınlarına anlatır

Kız öğrencilerin erkek öğrencilerden ayrı saatlerde ders aldığı bu dönemde öğretmeni ve okul arkadaşlarıyla birlikte Bakü'ye gider

Ve birden bire bir savaşın tam ortasında bulur kendisini

Kafkasya'daki savaşlar ve Bakü'de kendilerine gereksinim olmadığını öğrenmek bile onu yıldırmaz ve bir erkek öğretmen okulunda öğrencilere ders verir

Ancak terslikler ve şanssızlıklar birbirini izler Sovyet Rusya'nın Azerbaycan'ın bağımsızlığına son vermesi ile orada tanışıp evlendiği eşi Doktor Reşit Süreyya Gürsey ile birlikte İstanbul'a döner

İlk çocuğunu dünyaya getirmesinin ardından Adana'da Darülmuallima'ya müdür olarak tayin olan Remziye Hisar çocuğunu annesine bırakarak Adana'ya gider

Güç koşullarda çalışmasını sürdürmek zorunda kalan Hisar eşinin tedavi için Paris'e gitmesinin ardından bilgisini geliştirmek için Paris'e gider

Adını bilim dinyasında duyurmak amacı ile Sorbonne'da kimya bölümünde öğrenim görmeye başlar

Biyokimya sertifıkası alan Hisar Paris'te Maarif Vekaleti'nin verdiği bursla öğrenim görür

Doktorasına başlayacağı dönemde bursu kesilen Hisar Erenköy Lisesi'ne kimya öğretmeni olarak atanır

Öğrenimini yarım bırakmak zorunda kalarak yurda dönen Remziye Hisar zorlu bir çaba sonucunda doktorasını yapmak üzere 1930 yılında yeniden Paris'e gider

Eşinden boşanan ve Paris'e kızı ve kardeşiyle giden Remziye Hisar günlerini çalışmaya verir

Doktora tezini tamamlamasının ardından Türkiye'ye döner

1933 - 1936 yılları arasında İstanbul Üniversitesi'nde kimya ve fıziko kimya doçenti olarak görev yapar

Daha sonra Ankara Hıfsısıhha Müessesesi'ne farmakodinami şubesi hayati kimya mütehassısı olarak atanır

1947 yılında İTÜ Makine ve Kimya doçentliği görevine başlayan Hisar 1959 yılında profesör olduktan sonra 1973 yılında da emekliye ayrılır

KUMARI YASAKLAYAN İLK KADIN MUHTAR: ATATÜRK'ÜN ÖDÜLLENDİRDİĞİ KADIN

1933 yılında Türkiye'nin ilk kadın muhtarı seçilen Gül Esin Aydın Çine İlçesi Karpuzlu Bucağı'nın muhtarlığını yaptığı dönemde Atatürk tarafından ödüllendirilmiştir

Muhtar olmasının ardından kahvehanelerde kumar oynamayı yasaklayan Gül Esin kız kaçırma olaylarını önlemiş ve nikah işlerini düzene sokarak da büyük başarı elde etmişti

KORE SAVAŞINI GÖRÜNTÜLEYEN KADIN İLK TÜRK KADIN FOTOĞRAFÇISI

1956 yılında Tifdruk tekniği ile basılan Hayat Dergisi fotoğraf dünyamıza yeni değerler kazandıran bir dergi oldu

Derginin birinci sayısında Hikmet Ferudun Es'in Malatya'dan yolladığı bir yazı dizisi yayınlanmaya başlamıştı

Bu röportajı fotoğraflarıyla zenginleştiren ise; Semiha Es idi

Bu ikili daha sonra Kongo Hollywood yıldızları kadın gözü ile Tahran isimli çalışmalara Hayat Dergisi bünyesinde imza attılar

25 Temmuz'da Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu'nda Kore Savaşı'na katılmak üzere 4 bin 500 kişilik silahlı birliğin Birleşmiş Milletler emrine verilmesi kararlaştırıldı

Hürriyet Gazetesi savaşın görüntülenmesi için Semiha Es'i görevlendirdi

11 Kasım 1950 tarihinde gazetede verilen Kore eki ile Türkler savaşı Semiha Es'in objektifınden izleme olanağına kavuştu

İLK KADIN DOKTOR

Osmanlı İmparatorluğu döneminde çeşitli hizmetleriyle tanınmış bir ailenin kızı olan Safiye Ali 1891 yılında İstanbul'da dünyaya gelmiş

Bu Resim Yeniden Boyutlandırıldı

Resmin Orjinal Boyutu 630x441 ölçülerindedir

Buraya Tıklayarak orjinal halini görebilirsiniz

özel eğitiminin yanısıra Amerikan Kız Koleji'nden mezun oldu

Balkan savaşı günlerinde cepheden getirilen pekçok yaralıyı görüp doktor olmaya karar verir

Ancak; onun bu isteğini gerçekleştirmek zor olacaktı

Çünkü; o yıllarda bir kadının tıp öğrenimi görmesi olanaksızdı

Oldukça yetenekli ve başarılı bir kişi olarak dikkatleri çeken Safiye Ali dönemin Maarif Vekili Şükrü Bey'in desteği ile Almanya'ya tıp eğitimine gönderilir

Bu ülkede kadın ve çocuk hastalıkları üzerine ihtisas yapan Safiye Ali Kurtuluş Savaşı'nın sona erdiği günlerde yurda döner ve hemen işe başlar

Kısa sürede Cağaloğlu'nda açtığı klinikte tedaviye başlayan Safıye Ali o dönemin ünlü doktorlarından Besim Ömer Paşa Akil Muhtar ve Operatör Emin Bey'den büyük destek görerek süt ve bakımevlerinde çalışır

Ayrıca Türkiye'yi yurtdışındaki tıp kongrelerinde temsil eden Safiye Ali bir zaman sonra sağlık nedeniyle eşiyle birlikte Almanya'ya gider ve mesleğini burada sürdürür

İkinci Dünya Savaşı günlerinde Almanya'da yara alanların ve hastaların bakımını üstlenen Ali savaşın ardından Türkiye'ye döner

Yakalandığı kanserden kurtulamayan Safıye Ali 1952 yılında yaşamını yitirir

İLK AVUKAT

Yassıada'da hukuk profesörü babasını savundu

Hür Fikirleri Yayma Derneği'nin kurucusu

Çocuk Dostları Derneği'nin kurucusu

Milletlerarası Hukukçular Komisyon'u üyesi

Milletlerarası Barolar Birliği Yönetim Kurulu İdari Heyeti Üyesi

Yazar

Kadın hakları savunucusu

Süreyya Ağaoğlu tarihimize ilk kadın avukat olarak geçmiştir

1989 yılında 85 yaşında yitirdiğimiz Ağaoğlu yaşadığı dönemin en cesur entellektüel kadınlarından birisiydi

58 yıl süreyle avukatlık yapan Süreyya Ağaoğlu hukuk Profesörü Ahmet Ağaoğlu'nun kızıydı

Lise yıllarında sınıfta cumhuriyet rejiminden söz ettiğinde arkadaşlarının: gavur olarak çağırdığı Süreyya Ağaoğlu avukat olmayı kafasına koyar

Hukuk fakültesine kaydını yaptırmak istediğinde ise; engellerle karşılaşır

O yıllarda kız öğrenci olmadığından üniversitenin rektörü olan Haldun Taner'in babası Selahattin Bey'e başvurur

Dönemin kadınlarının henüz çarşafla dolaştığı bir zamanda başını bile kapatmadan görüşmeye giden Ağaoğlu Selahattin Bey'e fakülteye girmek istediğini söylediğinde odanın içinde kahkahalar yankılanır

Ancak; Süreyya Ağaoğlu bu direnişin ardından kendisi gibi avukat olmak isteyen 3 arkadaşını daha götürünce Size hemen fakülteyi açalım cevabını alır

O yıllarda öğleden önce erkeklere öğleden sonra ise; kadınlar ders izleyebiliyor ve oldukça da yorucu olduğundan fakültenin çabası yalnızca bir dönem sürmüş

Başını kapatmamakta direnen Ağaoğlu'na erkekler Başını açma dediklerinde verdiği yanıt: Ben açıyorum sen bakma oluyormuş

Hukuk Fakültesi'nden mezun olan Süreyya Ağaoğlu avukatlığının yanısıra sıkı bir kadın hakları savunucusu olur

1948 yılında Berlin Milletlerarası Hukukçular Komisyonu Üyesi olan Ağaoğlu Hür Fikirleri Yayma Derneği Çocuk Dostları Derneği'nin de kurucusu

1949 yılında Milletlerarası Barolar Birliği Yönetim Kurulu İdari Heyeti'ne seçilen Ağaoğlu 1960 ihtilalinin ardından Yassıada Davaları'nda babasının avukatlığını üstlenerek hukuk savaşı verir

Süreyya Ağaoğlu Adli Mülahazat adlı İngilizce bir etüt Londra'da Gördüklerim ve Bir Hayat Böyle Geçti isimli kitapların yazarı

İLK KADIN HEYKELTRAŞ

Heykellere şekil veren ilk kadın parmakları Sabiha Bengütaş'a ait

O Türkiye'nin ilk kadın heykeltraşı olarak tanınıyor

Atatürk İsmet İnönü Abdülhak Hamid Ahmet Haşim Bedia Muvahhit gibi tarihte iz bırakan pekçok kişi onun parmaklarında yoğurduğu çamurla abideleşti

1940 yılında dünyaya gelen Sabiha Bengütaş babasının Şam'da görevlendirilmesiyle eğitimini Şam'da Fransız Katolik Okulu'nda yapmış

İstanbul'a dönmelerinin ardından Köprülü Fuat Paşa Okulu'na devam edip mezun oldu

Küçük yaşlarda güzel sanatlara ilgi duyduğundan henüz liseyi bitirmeden 16 yaşındayken Sanayi-i Nefise Mektebi in resim bölümüne kaydolmuş

Kendi kendisine antik bir büstü kopya eden Sabiha Bengütaş'ın bu yaptığını gören heykel öğretmeni kendisinin yaptığına başta inanmadıysa da daha sonra ikna olunca onu destekleyip okulun heykel bölümüne ilk kız öğrenci olarak alınmasına yardımcı oldu

Yeteneği kısa sürede farkedilen Bengütaş okulunu birincilikle bitirdi

Roma Güzel Sanatlar Akademisi'nde ihtisas yaptı

İtalya'da büyük deneyimler kazanan Sabiha Bengütaş Taksim Meydanı'ndaki Atatürk abidesini yapan ünlü İtalyan heykeltraş Canoci'nin asistanlığını yaptı

Abdülhak Hamid'in torunu Emin Bey ile evlenen Sabiha Bengütaş kocasının diplomat olması nedeniyle birçok yabancı ülkede bulundu mesleğini bu ülkelerde sürdürdü

Geleneksel Galatasaray sergisine 1925 yılında katılan ilk kadın sanatçılardan biri olan Bengütaş 1938 yılında Atatürk ve İnönü için açılan heykel yarışmasında birincilik aldı

Atatürk heykeli Çankaya Köşkü'nün bahçesinde İnönü heykeli ise; Mudanya'da bulunmaktadır

Uzun yıllar çalışmasını sürdüren Bengütaş 1992 yılında yaşamını yitirdi

İLK KADIN MUHASEBECİ

İLK KADIN BANKA MÜDÜRÜ

İLK KADIN EKONOMİ DOKTORU

ATATÜRK'ÜN YURTDIŞI EĞİTİMİNE GÖNDERDİĞİ KADIN

Türkiye'de kadın olarak pekçok ilke imzasını atan İclal Ersin ilk kadın muhasebeci ilk kadın banka müdürü ve ekonomi doktorudur

1928 yılında Türkiye İş Bankası'nda muhasebeci olarak göreve başlayan İclal Ersin İş Bankası'nın kurucusu Celal Bayar tarafından Atatürk'e ilk kadın muhasebeci olarak tanıtılınca Atatürk'ün ilgisini çekmiş en büyük arzusunun yurtdışında eğitim almak olduğunu söylemesi üzerine Türk kadınının gelişmesine ve iş yaşamında yer almasına çok önem veren Atatürk tarafından 1939 yılında Cenevre'ye eğitime gönderilir

Türkiye'de meslek gelirlerinin vergilendirilmesi başlıklı tezini Fransızca olarak hazırlayıp doktorasını tamamlar ve 1941 yılında Türkiye'ye dönüp Türkiye'nin ilk iktisat doktoru ünvanını elde eder

İş Bankası'nın Ankara Merkez Şubesi'nin Teftiş Servis Şefliği İstanbul-Beyoğlu ve Galata şubelerinde kontrolörlük görevlerinin ardından 1953 yılında açılan İş Bankası Nişantaşı Şubesi müdürlüğü görevine atanır ve on yıl süreyle bu görevde kalır

Böylece Türkiye'nin ilk kadın banka müdürü ünvanını da elde etmiş olur

İLK KADIN SAVAŞ PİLOTU

Türkiye'de uçağa binen ilk kadın Belkıs Şevket Hanım'dır

(1912) Türkiye'nin ilk uçağını kullanan kadın ise; Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçe'dir

Türkiye'nin ilk kadın askeri pilotu yine Sabiha Gökçe'dir

Atatürk'ün Türk kadınının her alanda başarılı olabileceğine inandığını buna örnek olarak da kendisini yetiştirmek istediğini söylemesi üzerine 1935 yılında havacılığa başlayan Sabiha Gökçen Sovyetler Birliği'nde Yüksek Planör Okulu'nu bitirdikten sonra planör öğretmenliği yaptı

Türk havacılık tarihi ilerleyen yıllarda başka kadın pilotları da yetiştirdi

Bunlardan birisi var ki bir ilke imza attı

Şenay Günay ilk kadın savaş pilotumuz olarak tarihe geçti

Demokrat Merkez Parti'nin kurucu üyelerinden de olan Şenay Günay İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin ikinci sınıfında okurken Hava Harp Okulu'na kız öğrenci alınmasına dair çıkan yasadan yararlanarak 1956 yılında bir kız arkadaşı ile birlikte Hava Harp Okulu'na girer

İki yıl eğitim alan GünayAsteğmen olarak mezun olduktan sonra; İzmir-Gaziemir'deki Uçuş Okulu'na gider

Bu okuldan sonra; Eskişehir Jet Filo Komutanlığı'nda eğitimine devam eden Günay jet brövesi alarak jet pilotu oldu ve 22 yıl süreyle Türk Hava Kuvvetleri'nde hizmet gördü

İLK KADIN SENDİKACI

13 GÜN İŞKENCEDE KALAN 45 GÜN FALAKAYA YATARILDIĞINDAN 6 AY TEDAVİ GÖREN TÜTÜNCÜLER KRALİÇESİ

Zehra Kosova Durmaz Türkiye'nin ilk kadın sendikacısıdır

1928 yılında illegal bir tütün işçisi olarak ilk sendikal faaliyete başlayan Durmaz çalışmalarını 1946 yılında Ferit Kalmak başkanlığında tütüncüler kendi sendikalarını kurana değin yoğun ve illegal biçimde sürdürdü

Sendikacılık yaptığı dönemde 13 gün işkencede kalan Durmaz 45 gün falakaya yatırılmış ve bu nedenle 6 ay tedavi görmüştür

1950 yılında sendikanın kapanmasıyla birlikte tutuklanan ve 1951 yılında 16 ay Harbiye Askeri Cezaevi'nde tutuklu kalan Durmaz hapisten çıkınca sendikal yaşama yeniden dönmüştür

İLK KADIN MUHABİR

İTTİHAT VE TERAKKİ CEMİYETİNİN TEK KADIN ÜYESİ

Selma Rıza ilk kadın gazetecidir

Avusturya’lı bir anne ve Türk bir babanın kızı olan Selma Rıza Osmanlı döneminin kültür ağırlıklı bir ailenin kızıydı

1877 yılında ilk Osmanlı Parlamentosu'nda görev almış olan babası Ali Rıza Bey diplomat olarak görev yaptığı Avusturya'da tanıştığı ve daha sonra müslüman olan Naile Hanım ile evlenir

Yedi çocuğu olan çiftin en küçük kızları olan Selma Rıza özel öğretmenlerin denetiminde dersler alır ve 19

yüzyıl sonlarına doğru ailesinden gizli olarak İstanbul'dan kaçar ve Paris'te bulunan Jöntürk liderlerinden ağabeyi Ahmet Rıza'nın yanına gider

Sorbonne Üniversitesi'ne giden Selma Rıza Paris'te yaşadığı 10 yıl boyunca Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye olur

Bu cemiyetin tek kadın üyesi olan Selma Rıza Fransızca olarak Paris'te yayınlanan Meşveret Gazetesi de ve Türkçe olarak yayınlanan Şura-yı İmmet gazetesinde çalışır

1908 yılında Meşrutiyet'in ilanının ardından İstanbul'a dönen Selma Rıza dönüşünden sonra gazetecilik yapmadı ancak Kızılay'ın kurulması için çalışmalara katıldı

Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti olarak bilinen bu kuruluşun yönetimindeki fikirler ile hemfikir olmayınca 5 yıl boyunca genel sekreterliğini yaptığı bu kuruluştan ayrıldı

1931 yılında 59 yaşında ölen Selma Rıza'ın kaleme aldığı iki romanı var

TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NİN İLK KADIN BAKANI

Cumhuriyet döneminin ilk kadın bakanı 1971 yılında kurulan partilerüstü Nihat Erim Hükümeti'nde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görev alan Prof

Dr

Türkan

Akyol Başbakan Nihat Erim tarafından parlamento dışından atanmıştı

Bakanlığının sekizinci ayında hükümet içinde çıkan anlaşmazlıklardan ötürü 11 Bakan ile birlikte görevinden istifa eden Akyol istifasının ardından Ankara Üniversitesi Rektörlüğü'ne seçildi ve

1983 yılında SODEP'in kurucusu olarak siyasete atıldı

Halen serbest doktorluk yaparak yaşam sürdürmektedir

İLK KADIN BÜYÜKELÇİ

Filiz Dinçmen 1939 Zonguldak doğumlu

Ankara Kız Lisesi'ni bitirdikten sonra;

Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olan Dinçmen 1961 yılında Dışişleri Bakanlığı BM Dairesi 3

katibi oldu

1982 yılında Hollanda Lahey Büyükelçisi olan Dinçmen

1984 yılında Strasbourg'da Avrupa Konseyi Türkiye Daimi Temsilcisi oldu

1988 yılında ise; bakanlığın ilk kadın müsteşar yardımcısı ve 1991 yılında bakanlık sözcüsü oldu

Filiz Dinçmen'e göre kadın katkısı olmazsa ülke kalkınamaz

Kadınların Türkiye'de tüm haklara ulaşması ve toplumun gelişmesine kalkınmasına yardımcı olmaları bu yolda sorumluluk yüklenmeleri bir zorunluluktur

İLK KADIN MÜZECİ

Türkiye'nin ilk kadın müzecisi Seniha Sami'dir

Türkiye'de Batılılardan sonra;başlayan müzecilikte Cumhuriyet tarihinin ilk uzmanlık görevini alan kadın müzeci Seniha Sami'nin ailesinden gelen bir birikimi vardı

1886 yılında dünyaya gelen Seniha Sami küçük yaşlarda Türkçe'nin yanı sıra İngilizce Fransızca ve Farsça'yı öğrendi

Atatürk'ün Cumhuriyet'in ilk yıllarında eğitime yön vermek üzere Amerika'dan getirttiği profesörlerin eserlerini tercüme eden Seniha Sami Topkapı Sarayı Müzesi'nin yönetimine atanarak ilk kadın müzecimiz olmuştur

İLK KADIN MİLLETVEKİLİ

Seçilme hakkını kullanan ilk kadın olan Benal Arıman 1935 yılında Atatürk'ün meclisinde bileğinin hakkıyla kazanan ilk kadın milletvekilidir

İzmirli gazeteci Tevfik Nevzat Bey'in kızıdır

Sorbonne Üniversitesi'nde edebiyat eğitimi alan Arıman daha sonra İzmir'de Halk Partisi'nde görev almış kadınların partilere girmediği o yıllarda latin alfabesinin öğrenilmesi ve yaygınlaşabilmesi için çaba harcıyordu

Daha sonra milletvekili seçilen Arıman belediye ve parti üyeliğinden sonra bir kadın olarak konumundan ötürü hiçbir rahatsızlık yaşamamış olduğunu dile getirmektedir

16 yıl süreyle kadın milletvekili olarak görev yapan Benal Arıman hamileliği döneminde yıllık izinlerini kullanıp gizlice doğum yapmış ve hamileliği esnasında TBMM'de bulunmamayı uygun görmüştür

İLK KADIN HEMŞİRE

Esma Deniz 1924 yılında Amerikan Hastanesi Hemşirelik okulunu bitirmesinin ardından Amerika'da New York Columbia Üniversitesi Teachres Colege'e giden Deniz 1929 yılında mezun olduktan sonra bir yıl Amerika'da kalarak çalışmasının ardından yurda dönerek hemşireliğini sürdürdü

Esma Deniz 73 yılını hemşireliğe adadı

95 yaşında hayata gözlerini yuman Deniz 1943 yılında açılan Türk Hemşire Derneği'nin kurucularından olup bu derneğin 18 yıl süreyle başkanlık görevini üstlendi

Türk hemşirelerini Uluslararası Hemşireler Birliği'nde temsil eden Esma

Deniz Türkiye'nin Toplum Sağlığı Hemşiresi ünvanına sahipti

Kızılay Özel Hemşirelik Lisesi'nin organizasyonunda görev aldı

Florence Nightingale Hemşirelik Okulu'nun kurulmasına da katkılarda bulunmuştu

Türk kadınının ilkleri

Yayınlandığı ilk günden bu yana büyük ilgi gören kadın dergisi Biba ekim sayısında yine birbirinden çarpıcı konularla dolu

Biba son sayısında Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihe adını yazdırmış kadınlarını inceledi

İlk kadın muhtardan belediye başkanına ilk tiyatro sanatçısından ilk güzellik kraliçesine kadar Türk kadınının tüm ‘‘ilk’’lerini inceleyen Biba'da Mustafa Sandal'la yapılmış sıradışı bir röportaj da var

Cumhuriyet tarihindeki ilk kadınlar şunlar:

İlk Adalet Müfettişi ve Adalet Başmüfettişi Nazmiye KILIÇ

İlk alfabenin yazarı: Melahat Uğurkan

İlk avukat: Süreyya Ağaoğlu

İlk bakan: Prof

Dr

Türkan Akyol

İlk başbakan: Prof

Dr

Tansu Çiller

İlk belediye başkanı: Müfide İlhan

İlk büyükelçi: Filiz Dinçmen

İlk Danıştay Başkanı: Füruzan İkincioğulları

İlk Danıştay üyesi: Şükran Esmerer

İlk Adalet Müfettişi ve Adalet Başmüfettişi Nazmiye Kılıç

İlk diş hekimi: Ferdane Bozdoğan Erberk

ilk doktor: Safiye Ali

İlk dünya güzeli: Keriman Halis

İlk eczacı: Rukiye Kanat Arran

İlk emniyet müdürü: Feriha Sanerk

İlk hakim: Suat Berk

İlk hazine genel müdürü: Aysel Gönül Öymen

İlk hemşire: Esma Deniz

İlk hesap uzmanı: Müşerref Çallılar ve Güzide Amark

İlk heykeltıraş: Sabiha Bengütaş

İlk hukukçu: Beraat Zeki Üngör

İlk jet pilotu: Leman Altınçekiç

İlk karakol amiri: Nevlan Kulak

İlk kaymakam: Özlem Bozkurt

İlk kimyacı: Remziye Hisar

ilk makinist: Seher Aytaç

İlk milli eğitim müdürü: Güler Karakülah

İlk milli maç hakemi: Lale Orta

İlk muhtar: Gül Esin

İlk müzeci: Seniha Sami

İlk opera sanatçısı: Semiha Berksoy

İlk orman mühendisi: Binnaz Zehra Sert

İlk otomobil yarışçısı: Samiye Morkaya

İlk petrol mühendisi: Halide Ural Türktan

İlk pilot: Sabiha Gökçen

ilk polis memuru: Betül Diker

İlk profesör: Dr

Fazıla Şevket Giz

İlk radyo spikeri: Emel Gazimihal

İlk savcı: Tüzünkan Koçhisaroğlu

İlk sayıştay üyesi: Fehrunisa Etmen

İlk senatör ve elçi: Adile Ayda

İlk sendika başkanı: Dervişe Koç

ilk subay: Ülkü Sema Toksöz

İlk TBMM başvekili: Neriman Neftçi

İlk Türkiye güzeli: Feriha Tevfik

İlk TV spikeri: Nuran Devres

İlk vali: Lale Aytaman

İlk veteriner: Sabire Aydemir

İlk yargıtay üyesi: Melahat Ruacan

İlk yüksek mahkemesi başkanı: Firdevs Menteşe

ilk yüksek mimar: Münevver Gözeler

İlk yüksek mühendis: Sabiha Ecebilge

Cumhuriyet tarihinin ilk güzellik kraliçesi 1929 yılında yapıldı ve Feriha Tevfik kraliçe seçildi

İlk kadın vali Lale Aytaman

İlk kadın bakan Türkan Akyol

Cumhuriyet tarihinde ilk kez sahneye çıkan kadın sanatçı Bedia Muvahhit Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen aynı zamanda cumhuriyetin ilk kadın pilotu unvanını taşıyor