Kurtuluş Savaşı'na Hazırlık Dönemi

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-26-2012

kurtuluş savaşı öncesi genelgeler - kurtuluş savaşı öncesi kongreler - misak-i millinin kabul edilmesiMondros Ateşkes Antlaşması imzaladığı sırad Suriye cephesinde olan Mustafa Kemal, İstanbul' geldi, bir süre sonra Samsun ve Doğu Karade niz'de Rum - Türk çatışmalarını önlemek amacıyl 9

Ordu Müfettişi olarak gönderildi

Samsun'a ç kınca halkı işgallere karşı milli bilinci uyandırma için Havza'ya geçti

HAVZA GENELGESİ (28 MAYIS 1919)

Mustafa Kemal tüm idarecilere (askeri ve sivi gönderdiği telgrafta yurdumuzun işgal altında o duğu ve halkın işgallere karşı protesto ve mitine lerle organize edilmeleri istenmiştir

AMASYA GENELGESİ (22 Haziran 1919)

Maddeleri

Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tel likededir

*İstanbul Hükümeti galip devletlerin etkisi altıı da bulunduğundan yüklendiği sorumluluklar gereğini yerine getirememektedir

Bu duru milletimizi yok olmuş tanıtıyor

Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve k rarlılığı kurtaracaktır

* Milletin kararını verebilmesi için her türlü e ve denetimden uzak kendi kendine rahat davranabilen bir kurul oluşturulacaktır

* Bunun için herkesin güvenini kazanmış üç k seçilecektir

Bu temsilciler Anadolu'nun en güvenli yeri ! vas'a gizlice geleceklerdir

Amasya Genelgesi ile, Kurtuluş Savaşı'nın amacı, gerekçesi ve yöntemi belirlenmiştir

İlk defa milli egemenlikten söz edilmiş ve İstanbul Hükümetine ve işgallere karşı çıkılması istenmiştir

Bu belge yayınlandıktan sonra Mustafa Kemal geri çağrılmış, gitmemiş ve askerlikten istifa etmiştir

YORUM: Mustafa Kemal gelecekte yapacağı devrimin ilk sinyallerini vermiştir

ERZURUM KONGRESİ(23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)

Doğu Anadolu'da Ermeni devletinin kurulmasına engel olmak isteyen Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından düzenlendi

Bu yüzden toplanış şekli bölgeseldir

Ancak; aldığı kararlar bütün yurdu ilgilendirdiğinden millidir

Kararları: Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz

(Misak-ı Millî'nin Temeli atıldı

) Manda ve himaye kabul edilemez

Azınlıklara toplumsal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez

Kuva-i Millîye'yi amil, millî iradeyi hâkim kılmak esastır

Doğu illerinin ve bütün vatanın bağımsızlığını Osmanlı Hükümeti sağlayamazsa bunun gerçekleşmesi için geçici bir hükümet kurulacaktır

Bu kongrede ilk kez bir hükümetin kurulması gerekliliğinden söz edilmiştir

Doğu illerinin birliği de sağlanmıştır

Millî bir kongre hazırlıklarını yapmak üzere Temsil Kurulu seçildi

Başkanı da Mustafa Kemal oldu

İlk defa manda ve himaye reddedilerek azınlıklara haklar verilemiyeceği belirtildi

BALIKESİR VE ALAŞEHİR KONGRELERİ (1919)

Bölgesel olan bu kongreler, Yunan işgallerine karşı alınacak tedbirleri görüşerek, Batı Cephe-si'nin kurulmasını kolaylaştırdı

SİVAS KONGRESİ (4 - 11 Eylül 1919)

Toplanmasına Amasya Genelgesinde karar verilmiştir

Kongreyi engellemek isteyen istanbul Hükümeti Mustafa Kemal'i tutuklama kararı çıkarttı, şehrin Fransızlar tarafından işgal edileceğini yaydı ve Elazığ Valisini kongreyi engellemesi için görevlendirdi

Buna tepki olarak i^tınbul hükümeti ile ilişkiler kesilince Damat Ferit Paşa Hükümeti istifa etti

Ali Rıza Paşa Hükümeti kuruldu

Kongrenin Önemi;

Erzurum Kongresi'nde alınan kararlar aynen kabul edilerek tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletildi

Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tüm cemiyetler birleştirildi

Böylece Milli Mücadele tek elden yönetilecekti

Millet adına söz söyleme yetkisi Temsil Heye-ti'ne verildi

Milli Mücadele'nin resmî yayın organı İrade-i Millîye gazetesi çıkarıldı

Manda ve himaye kesin olarak reddedildi

İstanbul Hükümeti Anadolu'ya hakim değil tâbi olacağı belirtildi

Temsil Heyeti ilk yürütme yetkisini Ali Fuat Pa-şa'ya Batı Anadolu'daki Kuvay-ı Millîye komutanlığına atayarak kullandı

Manda ve himaye kabul edilemez

Mısak-ı Milli tekrar kabul edildi

AMASYA GÖRÜŞMESİ (Ekim 1919)

Yeni kurulan Ali Rıza Paşa hükümeti, Anadolu hareketini daha kolay kontrol etmek için, irtibat kararı aldı

Osmanlı Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında gerçekleşmiştir

Önemi, Amasya Görüşmesi ile Osmanlı Hükümeti Anadolu hareketini (Temsil Kurulu) resmen tanımıştır

Amasya Görüşmelerinde Alınan Bazı Kararlar:

Türk topraklarımız her türlü tehlikeye karşı korunacak

* Azınlıklara daha fazla imtiyaz verilmeyecektir

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetini İstanbul Hükümeti tanıyacaktır

Temsilciler kurulunun haberi olmadan düşmanla barış yapılmayacaktır

* Meclis-i Mebusanın toplanması için Milletvekili seçimleri yapılacak

* Meclis İstanbul'a toplanmayacak

ANKARA'YA TEMSİL KURULUNUN GELİŞİ (27 Aralık 1919)

Ankara'nın batı cephesine olan yakınlığı, güvenilir oluşu, ulaşım ve haberleşme imkanının elverişli olması, nedeniyle geldi

Böylece Ankara Milli Mücadele'nin merkezi oldu

Son Osmanlı Meclis-i Mebusan'ın Açılması (12 Ocak 1920)

Mustafa Kemal istanbul işgal altında olduğu için başka bir ilde toplanılmasını istemiştir ancak İstanbul'da toplanmıştır

Mustafa Kemal İstanbul'a giden milletvekillerinden Müdafa-i Hukuk grubunu kurmalarını, kendisini Meclis başkanı seçtirmelerini ve Misak-ı Millî'yi kabul etmelerini istedi

Milletvekilleri meclis başkanı seçtiremediler, Müdafa-i Hukuk grubu yerine Felah-ı Vatan grubunu kurdular, ama Misak-ı Millî'yi kabul ettiler

MİSAK-I MİLLÎ (28 Ocak 1920)

* Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz

*Türklerin çoğunlukta olduğu yerler Türk hâkimiyetinde kalacaktır

Arap topraklarının geleceği bölge halkının yapacağı serbest seçimle belirlenecektir

Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır (Milli Mücadelede ilk defa kapitülasyonlar rededildi)

Önemi; Kabul edilmesi İstanbul'un resmen işgaline, Meclisin işgalci güçler tarafından basılıp dağıtılmasına neden oldu (16 Mart 1920)

Mebu-san Meclisi kapanınca TBMM'nin açılmasına zemin hazırladı

Mustafa Kemal'e Millî Mücadeleyi padişah adına da yürüttüğünü söyleme imkânı verdi

alıntı

07-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kurtuluş Savaşı'na Hazırlık Dönemi kurtuluş savaşı öncesi genelgeler - kurtuluş savaşı öncesi kongreler - misak-i millinin kabul edilmesiMondros Ateşkes Antlaşması imzaladığı sırad Suriye cephesinde olan Mustafa Kemal, İstanbul' geldi, bir süre sonra Samsun ve Doğu Karade niz'de Rum - Türk çatışmalarını önlemek amacıyl 9 Ordu Müfettişi olarak gönderildi Samsun'a ç kınca halkı işgallere karşı milli bilinci uyandırma için Havza'ya geçti HAVZA GENELGESİ (28 MAYIS 1919) Mustafa Kemal tüm idarecilere (askeri ve sivi gönderdiği telgrafta yurdumuzun işgal altında o duğu ve halkın işgallere karşı protesto ve mitine lerle organize edilmeleri istenmiştir AMASYA GENELGESİ (22 Haziran 1919) Maddeleri Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tel likededir İstanbul Hükümeti galip devletlerin etkisi altıı da bulunduğundan yüklendiği sorumluluklar gereğini yerine getirememektedir Bu duru milletimizi yok olmuş tanıtıyor Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve k rarlılığı kurtaracaktır Milletin kararını verebilmesi için her türlü e ve denetimden uzak kendi kendine rahat davranabilen bir kurul oluşturulacaktır * Bunun için herkesin güvenini kazanmış üç k seçilecektir Bu temsilciler Anadolu'nun en güvenli yeri ! vas'a gizlice geleceklerdir Amasya Genelgesi ile, Kurtuluş Savaşı'nın amacı, gerekçesi ve yöntemi belirlenmiştir İlk defa milli egemenlikten söz edilmiş ve İstanbul Hükümetine ve işgallere karşı çıkılması istenmiştir Bu belge yayınlandıktan sonra Mustafa Kemal geri çağrılmış, gitmemiş ve askerlikten istifa etmiştir YORUM: Mustafa Kemal gelecekte yapacağı devrimin ilk sinyallerini vermiştir ERZURUM KONGRESİ(23 Temmuz - 7 Ağustos 1919) Doğu Anadolu'da Ermeni devletinin kurulmasına engel olmak isteyen Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından düzenlendi Bu yüzden toplanış şekli bölgeseldir Ancak; aldığı kararlar bütün yurdu ilgilendirdiğinden millidir Kararları: Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz (Misak-ı Millî'nin Temeli atıldı) Manda ve himaye kabul edilemezAzınlıklara toplumsal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez Kuva-i Millîye'yi amil, millî iradeyi hâkim kılmak esastırDoğu illerinin ve bütün vatanın bağımsızlığını Osmanlı Hükümeti sağlayamazsa bunun gerçekleşmesi için geçici bir hükümet kurulacaktırBu kongrede ilk kez bir hükümetin kurulması gerekliliğinden söz edilmiştir Doğu illerinin birliği de sağlanmıştır Millî bir kongre hazırlıklarını yapmak üzere Temsil Kurulu seçildi Başkanı da Mustafa Kemal oldu İlk defa manda ve himaye reddedilerek azınlıklara haklar verilemiyeceği belirtildi BALIKESİR VE ALAŞEHİR KONGRELERİ (1919) Bölgesel olan bu kongreler, Yunan işgallerine karşı alınacak tedbirleri görüşerek, Batı Cephe-si'nin kurulmasını kolaylaştırdı SİVAS KONGRESİ (4 - 11 Eylül 1919) Toplanmasına Amasya Genelgesinde karar verilmiştir Kongreyi engellemek isteyen istanbul Hükümeti Mustafa Kemal'i tutuklama kararı çıkarttı, şehrin Fransızlar tarafından işgal edileceğini yaydı ve Elazığ Valisini kongreyi engellemesi için görevlendirdi Buna tepki olarak i^tınbul hükümeti ile ilişkiler kesilince Damat Ferit Paşa Hükümeti istifa etti Ali Rıza Paşa Hükümeti kuruldu Kongrenin Önemi; Erzurum Kongresi'nde alınan kararlar aynen kabul edilerek tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletildi Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tüm cemiyetler birleştirildi Böylece Milli Mücadele tek elden yönetilecekti Millet adına söz söyleme yetkisi Temsil Heye-ti'ne verildiMilli Mücadele'nin resmî yayın organı İrade-i Millîye gazetesi çıkarıldı Manda ve himaye kesin olarak reddedildi İstanbul Hükümeti Anadolu'ya hakim değil tâbi olacağı belirtildi Temsil Heyeti ilk yürütme yetkisini Ali Fuat Pa-şa'ya Batı Anadolu'daki Kuvay-ı Millîye komutanlığına atayarak kullandı Manda ve himaye kabul edilemez Mısak-ı Milli tekrar kabul edildi AMASYA GÖRÜŞMESİ (Ekim 1919) Yeni kurulan Ali Rıza Paşa hükümeti, Anadolu hareketini daha kolay kontrol etmek için, irtibat kararı aldı Osmanlı Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında gerçekleşmiştir Önemi, Amasya Görüşmesi ile Osmanlı Hükümeti Anadolu hareketini (Temsil Kurulu) resmen tanımıştır Amasya Görüşmelerinde Alınan Bazı Kararlar: Türk topraklarımız her türlü tehlikeye karşı korunacak * Azınlıklara daha fazla imtiyaz verilmeyecektir Anadolu ve Rumeli Müdafaa-ı Hukuk Cemiyetini İstanbul Hükümeti tanıyacaktır Temsilciler kurulunun haberi olmadan düşmanla barış yapılmayacaktır * Meclis-i Mebusanın toplanması için Milletvekili seçimleri yapılacak * Meclis İstanbul'a toplanmayacak ANKARA'YA TEMSİL KURULUNUN GELİŞİ (27 Aralık 1919) Ankara'nın batı cephesine olan yakınlığı, güvenilir oluşu, ulaşım ve haberleşme imkanının elverişli olması, nedeniyle geldi Böylece Ankara Milli Mücadele'nin merkezi oldu Son Osmanlı Meclis-i Mebusan'ın Açılması (12 Ocak 1920) Mustafa Kemal istanbul işgal altında olduğu için başka bir ilde toplanılmasını istemiştir ancak İstanbul'da toplanmıştır Mustafa Kemal İstanbul'a giden milletvekillerinden Müdafa-i Hukuk grubunu kurmalarını, kendisini Meclis başkanı seçtirmelerini ve Misak-ı Millî'yi kabul etmelerini istedi Milletvekilleri meclis başkanı seçtiremediler, Müdafa-i Hukuk grubu yerine Felah-ı Vatan grubunu kurdular, ama Misak-ı Millî'yi kabul ettiler MİSAK-I MİLLÎ (28 Ocak 1920) * Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz *Türklerin çoğunlukta olduğu yerler Türk hâkimiyetinde kalacaktır Arap topraklarının geleceği bölge halkının yapacağı serbest seçimle belirlenecektir Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır (Milli Mücadelede ilk defa kapitülasyonlar rededildi) Önemi; Kabul edilmesi İstanbul'un resmen işgaline, Meclisin işgalci güçler tarafından basılıp dağıtılmasına neden oldu (16 Mart 1920) Mebu-san Meclisi kapanınca TBMM'nin açılmasına zemin hazırladı Mustafa Kemal'e Millî Mücadeleyi padişah adına da yürüttüğünü söyleme imkânı verdi alıntı