İşgaller Karşısında Mustafa Kemal'in Duruma Bakışı

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-26-2012

İşgaller Karşısında Mustafa Kemal - İşgaller Karşısında Mustafa Kemal'in Düşüncesi - İşgaller Hakkında

Mondros Ateşkes Anlaşması imzalandığı dönemde Mustafa Kemal, Suriye'de Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak görevliydi

Ateşkes imzalandığında emrindeki birlikleri ve silahları Anadolu sınırına çekerek düşmanın eline geçmesini engellemiştir

İstanbul Hükümetine telgraflar çekerek Mondros Ateşkesi'ni eleştirmiş ve İngilizlerin isteklerine boyun eğilmemesini istemiştir

Bunun üzerine İngilizlerin baskısıyla İstanbul'a çağrılmıştır

İstanbul'a geldiğinde aynı gün İtilaf Devletleri donanması da İstanbul'a gelmiştir

Donanmayı gördüğünde söylediği söz Geldikleri gibi giderler! olmuştur

NOT: Bu söz Mustafa Kemal'in ileri görüşlülüğünü, ümitsizliğe düşmeyip mücadele gücünü ve kararlılığını gösterir

Mustafa Kemal Paşa, İstanbul'da kaldığı sürece boş durmadı

Siyasilerle ve padişahla görüştü

işgallere karşı konulmasını istedi

Çözüm yolları önerdi

Fakat ne padişah ne de Hükümeti üzerinde etkili olamadı

Aslında Mustafa Kemal Paşaya göre, Osmanlı Devleti çökmüş ve ömrü tükenmişti

Ancak asırlardır Türk yurdu olan Anadolu parçalanmaktan kurtarılabilirdi

Yine Mustafa Kemal'e göre ulusal egemenliğe dayalı bağımsız bir Türk devleti kurmaktan başka çare yoktu

Hükümetin teslimiyetçi tutumu karşısında tek kurtuluş yolunun Milli Mücadele olduğunu anlamıştı

İşgallere karşı bazı bölgelerde gösterilen direniş hareketleri onun umutlarını arttırmıştı

İstanbul'da kurtuluş için mücadele planlarını gerçekleştirmek üzere İsmet (İnönü) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) ve Kazım (Karabekir) paşalarla görüştü

Mustafa Kemal'e göre;

- Anadolu teşkilatlandırılarak milli birlik sağlanmalı,

- Orduların terhisine engel olunmalı, silah ve cephaneler teslim edilmemeli,

- Başarılı komutanlar kuvvetlerinin başında olmalıydı

Mustafa Kemal, Milli Mücadeleyi İstanbul'da başlatamazdı

Bu nedenle Anadolu'ya geçmek için çareler arıyordu

Anadolu'ya halk, ordular ve yöneticiler üzerinde etkili olabileceği bir görevle geçmek istiyordu

Böylece yetkililerine dayanarak Kurtuluş Savaşı'nı daha kısa sürede teşkilatlandırabilirdi

Bu sıralarda Doğu Karadeniz'de Pontus Rum Devleti kurmak isteyen Rumlar bölgede karışıklıklar çıkarıyorlardı

Amaçları Mondros Ateşkes Anlaşması'nın 7

ve 24

maddesine ortam hazırlayarak İtilaf Devletlerinin bölgeyi işgal etmelerini sağlamaktı

İtilaf Devletleri bölgeyi işgal ettiği takdirde onlardan alacakları destek ile devletlerini kuracaklardı

Ancak olayların sorumlusu olarak Türkleri gösteriyor ve Türkleri İngilizlere şikayet ediyorlardı

İngilizler de Osmanlı Devleti'nden bölge güvenliğini sağlamasını istedi

Osmanlı Devleti de Mustafa Kemal'i işgal gerekçesi sayılabilecek ortamı ortadan kaldırması için 9

Ordu müfettişi olarak görevlendirildi

Geniş yetkiler alan Mustafa Kemal Paşanın istediği tarihi fırsat doğdu

Mustafa Kemal Paşa 16 Mayıs 1919'da İstanbul'dan ayrılırken, tarihte yeni bir sayfa açılıyordu

07-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İşgaller Karşısında Mustafa Kemal'in Duruma Bakışı İşgaller Karşısında Mustafa Kemal - İşgaller Karşısında Mustafa Kemal'in Düşüncesi - İşgaller Hakkında Mondros Ateşkes Anlaşması imzalandığı dönemde Mustafa Kemal, Suriye'de Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak görevliydi Ateşkes imzalandığında emrindeki birlikleri ve silahları Anadolu sınırına çekerek düşmanın eline geçmesini engellemiştir İstanbul Hükümetine telgraflar çekerek Mondros Ateşkesi'ni eleştirmiş ve İngilizlerin isteklerine boyun eğilmemesini istemiştir Bunun üzerine İngilizlerin baskısıyla İstanbul'a çağrılmıştır İstanbul'a geldiğinde aynı gün İtilaf Devletleri donanması da İstanbul'a gelmiştir Donanmayı gördüğünde söylediği söz Geldikleri gibi giderler! olmuştur NOT: Bu söz Mustafa Kemal'in ileri görüşlülüğünü, ümitsizliğe düşmeyip mücadele gücünü ve kararlılığını gösterir Mustafa Kemal Paşa, İstanbul'da kaldığı sürece boş durmadı Siyasilerle ve padişahla görüştü işgallere karşı konulmasını istedi Çözüm yolları önerdi Fakat ne padişah ne de Hükümeti üzerinde etkili olamadı Aslında Mustafa Kemal Paşaya göre, Osmanlı Devleti çökmüş ve ömrü tükenmişti Ancak asırlardır Türk yurdu olan Anadolu parçalanmaktan kurtarılabilirdi Yine Mustafa Kemal'e göre ulusal egemenliğe dayalı bağımsız bir Türk devleti kurmaktan başka çare yoktu Hükümetin teslimiyetçi tutumu karşısında tek kurtuluş yolunun Milli Mücadele olduğunu anlamıştı İşgallere karşı bazı bölgelerde gösterilen direniş hareketleri onun umutlarını arttırmıştı İstanbul'da kurtuluş için mücadele planlarını gerçekleştirmek üzere İsmet (İnönü) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) ve Kazım (Karabekir) paşalarla görüştü Mustafa Kemal'e göre; - Anadolu teşkilatlandırılarak milli birlik sağlanmalı, - Orduların terhisine engel olunmalı, silah ve cephaneler teslim edilmemeli, - Başarılı komutanlar kuvvetlerinin başında olmalıydı Mustafa Kemal, Milli Mücadeleyi İstanbul'da başlatamazdı Bu nedenle Anadolu'ya geçmek için çareler arıyordu Anadolu'ya halk, ordular ve yöneticiler üzerinde etkili olabileceği bir görevle geçmek istiyordu Böylece yetkililerine dayanarak Kurtuluş Savaşı'nı daha kısa sürede teşkilatlandırabilirdi Bu sıralarda Doğu Karadeniz'de Pontus Rum Devleti kurmak isteyen Rumlar bölgede karışıklıklar çıkarıyorlardı Amaçları Mondros Ateşkes Anlaşması'nın 7 ve 24 maddesine ortam hazırlayarak İtilaf Devletlerinin bölgeyi işgal etmelerini sağlamaktı İtilaf Devletleri bölgeyi işgal ettiği takdirde onlardan alacakları destek ile devletlerini kuracaklardı Ancak olayların sorumlusu olarak Türkleri gösteriyor ve Türkleri İngilizlere şikayet ediyorlardı İngilizler de Osmanlı Devleti'nden bölge güvenliğini sağlamasını istedi Osmanlı Devleti de Mustafa Kemal'i işgal gerekçesi sayılabilecek ortamı ortadan kaldırması için 9 Ordu müfettişi olarak görevlendirildi Geniş yetkiler alan Mustafa Kemal Paşanın istediği tarihi fırsat doğdu Mustafa Kemal Paşa 16 Mayıs 1919'da İstanbul'dan ayrılırken, tarihte yeni bir sayfa açılıyordu