1620-1621 Osmanlı Lehistan Savaşı

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-25-2012

1620-1621 - Osmanlı Lehistan Savaşı - Osmanlı Lehistan Savaşı Hakkında

1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı 17

yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarının ilkidir

Savaşın nedenleri

1514 yılından beri Boğdan Beyliği doğrudan doğruya Osmanlı Devleti'nin bir parçası olmamakla birlikte Osmanlı Devleti'nin himayesi altında sayılıyordu

Boğdan Beyliği Tuna nehri yoluyla Karadeniz'e ulaşan ticaret yolları üzerinde bulunduğu için coğrafi konumu açısından Lehistan için stratejik bir önem taşıyordu

16

yüzyıl sonlarında Lehistan soyluları (magnatlar) Boğdan'ın işlerine karışmaya başladılar

Osmanlılardan tarafından tayin edilmiş olan Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de Lehistan'ın yanında Osmanlılara karşı tavır aldı

Ayrıca Lehler Erdel Prensliği'ne saldırdılar

Erdel Prensi ve Protestan sempatizanı Bethlen Gábor Osmanlı Devleti'nden yardım istedi

Bu Osmanlılar için kabul edilemez bir durumdu

Osmanlı padişahı Genç Osman Lehistan'a savaş açtı

Çuçora Çarpışması (17 Eylül-7 Ekim 1620)

Hazırlanan Osmanlı kuvvetlerine Özi Beylerbeyi İskender Paşa kumanda ediyordu

Ayrıca Nogay Tatarları da Kantemir Mirza'nın kumandası altında Osmanlı ordusunun yanında yer aldı

Lehistan ordusunun başında Rusya'yı dize getirerek 10 yıl önce Moskova'yı ele geçirmiş ünlü Leh komutanı Stanisław Żółkiewski bulunuyordu

Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de 600-1000 civarında askeriyle Lehistan'ın yanında yer aldı

Ancak Boğdanlı bir çok beyler Osmanlılara karşı savaşmayı reddetti

10 Eylül 1620 tarihinde Lehistan ordusu Prut nehri boylarında Yaş kenti yakınlarındaki Çuçora mevkiinde Osmanlı ve Nogay ordularıyla karşılaştı

Savaşın daha 18 Eylül'deki ilk gününde Leh askerleri bozguna uğradılar

Boğdanlı askerler taraf değiştirerek Osmanlı tarafına geçtiler

6 Ekim'de Osmanlılar tekrar taarruza geçtiler

Leh kumandanlar ve soylular askerlerini terkederek kuzeye doğru kaçmaya başladılar

Leh askerlerin çoğu ya öldürüldü, ya da esir alındı

Leh kumandanı Stanisław Żółkiewski de savaşta öldürüldü ve kafası kesilerek padişaha gönderildi

Gaspar Graziani kaçmayı başardı ama Osmanlılardan korkan kendi askerleri tarafından öldürüldü

Böylece Çuçora Savaşı büyük bir Osmanlı zaferiyle sonuçlanmış oldu

Hotin Seferi (2 Eylül-9 Ekim 1621)

Çuçora Savaşı'nda Lehistan'a karşı kazanılan bu büyük zafer sonucunda Osmanlı padişahı II

Osman Lehistan'ı tamamen dize getirerek Osmanlı Devleti'nin sınırlarını Baltık Denizi'ne kadar uzatabileceğini düşündü

Bu amaçla bir yıl sonra 200

000'i aşkın bir sayıda büyük bir ordu hazırlayarak bizzat kendisi bu ordunun başında İstanbul'dan Edirne'ye doğru yola çıktı

Nogay Tatarlarının beyi Kantemir Mirza ve Kırım Hanı Canibek Giray da ordularıyla birlikte Osmanlı ordusuna katıldılar

Osmanlı tarafında ayrıca çok sayıda Eflak ve Boğdanlı askerler bulunuyordu

Litvanya Atamanı Jan Karol Chodkiewicz Dinyester nehrini geçerek Lehistan veliahtı IV

Władysław Vasa'nın ordularıyla buluştu

Ukrayna Atamanı Konaşeviç-Sahaidaçni de ordularıyla bu koalisyona katıldı

Lehistan orduları Osmanlıların elinde bulunan Hotin kalesi yakınlarında yerleştiler

2 Eylül'de Osmanlı orduları da Hotin'e ulaştılar

Osmanlılar defalarca Lehistan kuvvetlerine saldırmalarına rağmen başarı elde edemediler

Osmanlılar çok sayıda kayıp verdiler

Yeniçeriler yorulmuştu

Genç Osman'ın itirazlarına rağmen 9 Ekim 1621 günü barış antlaşması yapıldı

Savaşın sonuçları

Osmanlılar Hotin Seferi'nden umduklarını bulamamışlardı

Ancak Lehler de büyük bir zafer kazanamışlardı

O yüzden yapılan Hotin Antlaşması Osmanlı Devletiyle Lehistan arasındaki durumu olduğu gibi korudu

Sınırlarda hiç bir değişiklik olmadı

1

Tatar akınları yasaklandı

2

Hotin Osmanlı egemenliğindeki Boğdan'a verildi

3

Lehistan'ın Osmanlılara vergi ödemeye devam etmesi kararlaştırıldı

Saldırının başarısızlığına karşılık Boğdan'ın güvenliği sağlanmış oldu

II

Osman Hotin kalesi önünde istekli savaşmayan Yeniçeri Ocağı’nı kaldıracağını açıkladı

Bu kararı yeniçerilerin isyanına yol açtı ve isyan II

Osman'ın öldürülmesi ile sonuçlandı

07-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	1620-1621 Osmanlı Lehistan Savaşı 1620-1621 - Osmanlı Lehistan Savaşı - Osmanlı Lehistan Savaşı Hakkında 1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı 17 yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarının ilkidir Savaşın nedenleri 1514 yılından beri Boğdan Beyliği doğrudan doğruya Osmanlı Devleti'nin bir parçası olmamakla birlikte Osmanlı Devleti'nin himayesi altında sayılıyordu Boğdan Beyliği Tuna nehri yoluyla Karadeniz'e ulaşan ticaret yolları üzerinde bulunduğu için coğrafi konumu açısından Lehistan için stratejik bir önem taşıyordu 16 yüzyıl sonlarında Lehistan soyluları (magnatlar) Boğdan'ın işlerine karışmaya başladılar Osmanlılardan tarafından tayin edilmiş olan Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de Lehistan'ın yanında Osmanlılara karşı tavır aldı Ayrıca Lehler Erdel Prensliği'ne saldırdılar Erdel Prensi ve Protestan sempatizanı Bethlen Gábor Osmanlı Devleti'nden yardım istedi Bu Osmanlılar için kabul edilemez bir durumdu Osmanlı padişahı Genç Osman Lehistan'a savaş açtı Çuçora Çarpışması (17 Eylül-7 Ekim 1620) Hazırlanan Osmanlı kuvvetlerine Özi Beylerbeyi İskender Paşa kumanda ediyordu Ayrıca Nogay Tatarları da Kantemir Mirza'nın kumandası altında Osmanlı ordusunun yanında yer aldı Lehistan ordusunun başında Rusya'yı dize getirerek 10 yıl önce Moskova'yı ele geçirmiş ünlü Leh komutanı Stanisław Żółkiewski bulunuyordu Boğdan Voyvodası Gaspar Graziani de 600-1000 civarında askeriyle Lehistan'ın yanında yer aldı Ancak Boğdanlı bir çok beyler Osmanlılara karşı savaşmayı reddetti 10 Eylül 1620 tarihinde Lehistan ordusu Prut nehri boylarında Yaş kenti yakınlarındaki Çuçora mevkiinde Osmanlı ve Nogay ordularıyla karşılaştı Savaşın daha 18 Eylül'deki ilk gününde Leh askerleri bozguna uğradılar Boğdanlı askerler taraf değiştirerek Osmanlı tarafına geçtiler 6 Ekim'de Osmanlılar tekrar taarruza geçtiler Leh kumandanlar ve soylular askerlerini terkederek kuzeye doğru kaçmaya başladılar Leh askerlerin çoğu ya öldürüldü, ya da esir alındı Leh kumandanı Stanisław Żółkiewski de savaşta öldürüldü ve kafası kesilerek padişaha gönderildi Gaspar Graziani kaçmayı başardı ama Osmanlılardan korkan kendi askerleri tarafından öldürüldü Böylece Çuçora Savaşı büyük bir Osmanlı zaferiyle sonuçlanmış oldu Hotin Seferi (2 Eylül-9 Ekim 1621) Çuçora Savaşı'nda Lehistan'a karşı kazanılan bu büyük zafer sonucunda Osmanlı padişahı II Osman Lehistan'ı tamamen dize getirerek Osmanlı Devleti'nin sınırlarını Baltık Denizi'ne kadar uzatabileceğini düşündü Bu amaçla bir yıl sonra 200000'i aşkın bir sayıda büyük bir ordu hazırlayarak bizzat kendisi bu ordunun başında İstanbul'dan Edirne'ye doğru yola çıktı Nogay Tatarlarının beyi Kantemir Mirza ve Kırım Hanı Canibek Giray da ordularıyla birlikte Osmanlı ordusuna katıldılar Osmanlı tarafında ayrıca çok sayıda Eflak ve Boğdanlı askerler bulunuyordu Litvanya Atamanı Jan Karol Chodkiewicz Dinyester nehrini geçerek Lehistan veliahtı IV Władysław Vasa'nın ordularıyla buluştu Ukrayna Atamanı Konaşeviç-Sahaidaçni de ordularıyla bu koalisyona katıldı Lehistan orduları Osmanlıların elinde bulunan Hotin kalesi yakınlarında yerleştiler 2 Eylül'de Osmanlı orduları da Hotin'e ulaştılar Osmanlılar defalarca Lehistan kuvvetlerine saldırmalarına rağmen başarı elde edemediler Osmanlılar çok sayıda kayıp verdiler Yeniçeriler yorulmuştu Genç Osman'ın itirazlarına rağmen 9 Ekim 1621 günü barış antlaşması yapıldı Savaşın sonuçları Osmanlılar Hotin Seferi'nden umduklarını bulamamışlardı Ancak Lehler de büyük bir zafer kazanamışlardı O yüzden yapılan Hotin Antlaşması Osmanlı Devletiyle Lehistan arasındaki durumu olduğu gibi korudu Sınırlarda hiç bir değişiklik olmadı 1 Tatar akınları yasaklandı 2 Hotin Osmanlı egemenliğindeki Boğdan'a verildi 3 Lehistan'ın Osmanlılara vergi ödemeye devam etmesi kararlaştırıldı Saldırının başarısızlığına karşılık Boğdan'ın güvenliği sağlanmış oldu II Osman Hotin kalesi önünde istekli savaşmayan Yeniçeri Ocağı’nı kaldıracağını açıkladı Bu kararı yeniçerilerin isyanına yol açtı ve isyan II Osman'ın öldürülmesi ile sonuçlandı