Tanzimat Öncesi İslahat Hareketleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-25-2012

Tanzimat Islahatları Hakkında - Tanzimat Öncesi Islahat Hareketleri Tarihi - 17

Yüzyıl Islahatları Konu Anlatım

17

yüzyılda yapılan ıslahat hareketleri Tanzimat Fermanı kadar kalıcı olmamıştır

II

Osman döneminde yapılan ıslahat hareketler

II

Osman döneminde birçok ıslahat hareketine girişilmiş ancak başarılı olunamamıştır

Bunlar;

Yeniçeri Ocağı`nı kaldırarak yerine Anadolu Türkleri ve Türkmenlerden yeni bir ordu kurmak

Başkenti İstanbul`dan Anadolu`daki başka bir şehre taşımak

Kıyafet inklabı yapmak

Fatih Kanunnamesi'ni kaldırarak yeni bir kanun hazırlamak

İlmiye sınıfın siyasi ve mali hakimiyetini kırarak din ocağı haline getirmek

Fakat 1620 yılında katledirilerek öldürülmesi üzerine bu ıslahatlar sözde kalmıştır

IV

Murad döneminde yapılan ıslahat hareketleri

IV

Murad 2 Eylül 1633 yılında birtakım ıslahat hareketleri gerçekleştirdi

Bunlar;

Kahvehaneler yıktırıldı

Tütün içmek yasaklandı

Gece fenersiz sokağa çıkılmad

Bizzat IV

Murad akşamları kıyafet değiştirerek kontrole çıkar, kurallara uymayanları cellat yardımıyla başlarını keserdi

III

Selim döneminde yapılan ıslahat hareketleri

Ana madde: III

Selim döneminde yapılan ıslahat hareketleri

III

Selim döneminde önemli ıslahatlar yapıldıysada Kabakçı Mustafa isyanı sonucu geçerliğini yitirmiştir

Bunlar;

Yeniçerilerin Esame alımı yasaklandı

Osmanlı-Rus savaşına katılmayan tımarlıların dirlikleri kesildi

1792 yılında ise Halıcıoğlu`da bir Humbaracı ocağı kurmuştur

[3] Bu kışlanın bir bölümünde istihkamcı, diğer bir kısmında ise humbarcı yetiştiriliyordu

1800 yılında Humbaracı Ocağına bağlı olarak Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn kuruldu

1805 yılında yine bu okul inşşat ve seyrü sevafin adlı iki ana bölüme ayrılmıştır

1793 yılında Nizam-ı Cedit ordusu kuruldu

1

600 asker İstanbul`da diğer 12

000 kişi ise diğer vilayetlere gönderildi

Nizam-ı Cedit ordusunda uygulanan talim zamanla imparatorluğun çoğu yerinde uygulanmaya başlandı

[4]

III

Ahmed döneminde yapılan ıslahat hareketleri

Ana madde: Lale Devri

I

Mahmud döneminde yapılan ıslahat hareketleri

Humbaracı Ahmed Paşa trafından Humbarhane ve Herdeshane kurulmuş, fakat yeniçerilerin kazan kaldırmasıyla kaldırılmıştır

I

Abdülhamid döneminde yapılan ıslahat hareketleri

Sürat topçuları ocağının kontejjanı geliştirilerek 250`den 2

000`e çıkarıldı

Haliç`deki istihkam okulu Camialtı`na taşındı

II

Mahmud döneminde yapılan ıslahat hareketleri

II

Mahmud döneminin en önemli ıslahatı yeniçeri ocağını kaldırmasıdır

1808 yılının ocak ayında Nizam-ı Cedit ordusunun devamı olan Sekban-ı Cedit ordusu kuruldu

Daha sonra Yeniçeri`lerin baskısıyla kaldırıldı

Yeniçeri Ocağı kaldırılarak yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediyye (17 Haziran 1826) ordusunu kurmuştur

Kıyafet inkılabı yaparak başlık, cepken ve şalvar yerine fes, ceket ve pantolon getirilmiştir

[9]

İlk posta teşkilatı kuruldu

İlk gazete olan "Takvmi Vakayiye" çıkarıldı

Divan-ı Hümayun kaldırılarak yerine Nazırlıklar kuruldu

1827 yılında cerrahhane ve tıbhane birleştirilerek "Mektebi Tibbiyeyi Adliyeyi Şahane" kuruldu

[9]

07-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Tanzimat Öncesi İslahat Hareketleri Tanzimat Islahatları Hakkında - Tanzimat Öncesi Islahat Hareketleri Tarihi - 17 Yüzyıl Islahatları Konu Anlatım 17yüzyılda yapılan ıslahat hareketleri Tanzimat Fermanı kadar kalıcı olmamıştır II Osman döneminde yapılan ıslahat hareketler IIOsman döneminde birçok ıslahat hareketine girişilmiş ancak başarılı olunamamıştırBunlar; Yeniçeri Ocağı`nı kaldırarak yerine Anadolu Türkleri ve Türkmenlerden yeni bir ordu kurmak Başkenti İstanbul`dan Anadolu`daki başka bir şehre taşımak Kıyafet inklabı yapmak Fatih Kanunnamesi'ni kaldırarak yeni bir kanun hazırlamak İlmiye sınıfın siyasi ve mali hakimiyetini kırarak din ocağı haline getirmek Fakat 1620 yılında katledirilerek öldürülmesi üzerine bu ıslahatlar sözde kalmıştır IV Murad döneminde yapılan ıslahat hareketleri IVMurad 2 Eylül 1633 yılında birtakım ıslahat hareketleri gerçekleştirdiBunlar; Kahvehaneler yıktırıldı Tütün içmek yasaklandı Gece fenersiz sokağa çıkılmad Bizzat IVMurad akşamları kıyafet değiştirerek kontrole çıkar, kurallara uymayanları cellat yardımıyla başlarını keserdi III Selim döneminde yapılan ıslahat hareketleri Ana madde: III Selim döneminde yapılan ıslahat hareketleri III Selim döneminde önemli ıslahatlar yapıldıysada Kabakçı Mustafa isyanı sonucu geçerliğini yitirmiştirBunlar; Yeniçerilerin Esame alımı yasaklandı Osmanlı-Rus savaşına katılmayan tımarlıların dirlikleri kesildi 1792 yılında ise Halıcıoğlu`da bir Humbaracı ocağı kurmuştur[3] Bu kışlanın bir bölümünde istihkamcı, diğer bir kısmında ise humbarcı yetiştiriliyordu 1800 yılında Humbaracı Ocağına bağlı olarak Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn kuruldu 1805 yılında yine bu okul inşşat ve seyrü sevafin adlı iki ana bölüme ayrılmıştır 1793 yılında Nizam-ı Cedit ordusu kuruldu1600 asker İstanbul`da diğer 12000 kişi ise diğer vilayetlere gönderildi Nizam-ı Cedit ordusunda uygulanan talim zamanla imparatorluğun çoğu yerinde uygulanmaya başlandı[4] III Ahmed döneminde yapılan ıslahat hareketleri Ana madde: Lale Devri I Mahmud döneminde yapılan ıslahat hareketleri Humbaracı Ahmed Paşa trafından Humbarhane ve Herdeshane kurulmuş, fakat yeniçerilerin kazan kaldırmasıyla kaldırılmıştır I Abdülhamid döneminde yapılan ıslahat hareketleri Sürat topçuları ocağının kontejjanı geliştirilerek 250`den 2000`e çıkarıldı Haliç`deki istihkam okulu Camialtı`na taşındı II Mahmud döneminde yapılan ıslahat hareketleri IIMahmud döneminin en önemli ıslahatı yeniçeri ocağını kaldırmasıdır 1808 yılının ocak ayında Nizam-ı Cedit ordusunun devamı olan Sekban-ı Cedit ordusu kurulduDaha sonra Yeniçeri`lerin baskısıyla kaldırıldı Yeniçeri Ocağı kaldırılarak yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediyye (17 Haziran 1826) ordusunu kurmuştur Kıyafet inkılabı yaparak başlık, cepken ve şalvar yerine fes, ceket ve pantolon getirilmiştir[9] İlk posta teşkilatı kuruldu İlk gazete olan "Takvmi Vakayiye" çıkarıldı Divan-ı Hümayun kaldırılarak yerine Nazırlıklar kuruldu 1827 yılında cerrahhane ve tıbhane birleştirilerek "Mektebi Tibbiyeyi Adliyeyi Şahane" kuruldu[9]