Prof. Dr. Sinsi
|
Yunan Tanrıları Ve Tanrıçaları
Adonis -bazı kaynaklarda Afrodit'in oğlu, bazılarında ise sevdiği kişi olarak gösterilmektedir Mitolojide güzelliği ile meşhur bir delikanlıdır, hakkında çeşit çeşit rivayetler vardır Yunalılar onu çiçekli ve neşeli ilkbaharın sembolü olarak kabul ederlerdi Bir rivayete göre Adonis vahşi domuz avı sırasında ölmüştü Afrodit bu acıya dayanamamış, Zeus'tan onu görmesine izin vermesini rica etmiş Zeus Adonis'e yılın bir kısmını Afrodit'in yanında, geri kalan kısmını ise yer altı ölüler dünyasında geçirmesini izin vermişti Adonis saklandığı yer altı dünyasından çıktığı zaman güzel günler başlıyor, çiçekler açıyor, ilkbahar başlıyordu Onun hayatı tıpkı çiçekler gibi sınırlıydı, kısa sürüyordu Çünkü Adonis açılıp güldüğü, gençliğin en güzel ve parlak çağına ulaştığı gün ölüyordu Onun ölümüyle Afrodit ve periler yas tutar, göz yaşı dökerlerdi Neşeli ilkbahar ve yaz mevsiminden sonra bu nedenle kasvetli ve yağmurlu son bahar gelir
Agamemnon - Yunan mitolojisinde Miken kralı, Sparta Kralı Menelaos'un büyük kardeşi, orduları Truva (Troya) savaşına ***üren kumandan Atreus ve Aerope'nin oğludur Yunan orduları Avlid'de Truva'ya yola çıkmak için toplandıklarında hiç rüzgar olmadığına göre Agamemnon Av Tanrısı Artemis rüzgarları serbest bıraksın diye kızı Iphigenia'yı kurban verdi İphigenia, kurban olarak kesileceği sırada Artemis, bir dişi geyik göndererek kızın yerine onu kurban ettirtti ve kızı Artemis tapınağına rahibe yaptı Böylece Artemis rüzgarları serbest bıraktı Truva savaşında kazanılan zaferden sonra Agamemnon güzel Kasandra'yı da yanına alıp evine döndü Agememnon'un karısı Klytaimnestra sevgilisi Aigisthos ile birlikte Agememnon'u öldürdüler Oğlu Orestes sonradan babasının intikamını aldı ve annesi ile sevgilisini öldürdü
Agathodaimon - Eski Yunan aile inançlarında toprağa bereket, şehirlere bolluk veren Lütuf Tanrısıdır Yunanca Agatha - iyi; daimon - ruh anlamına gelir Eski bir Yunan yazarı onun bir elinde şarap kadehi, diğer elinde ise buğday başakları tutan bir insan şeklinde göründüğünü anlatır Sık sık Agathodaimon'un yılan (eve bereket getiren sembol) şeklinde olduğu düşünülürdü
Aias - (Aiaks, Ayaks)Troya savaşının iki kahramanının adı Büyük Ayaks Salamis Kralı Telamon'un oğludur Akhilleus'tan sonra ikinci büyük kahraman olarak anılmaktadır Akhilleus öldükten sonra onun savaştan elde ettikleri Odysseus'a verilince Ayaks intihar etti Küçük Ayaks Lokris'li oğludur, cesurluğu ve hızlı koşması ile ün kazanmıştı Troya savaşına kırk gemi ile katılmıştır
Aigeus - (Eegeus) -Atina Kralı Theseus'un babası Theseus Minotauros'a karşı kazandığı zaferden dönerken, gemisine zafer işareti olarak beyaz yelken çekmediği için, babası oğlunun yenildiğini zannederek kendini denize attı, intihar etti O günden beri bu denize Ege Denizi dendi
Akheron - (Akheront)Antik mitolojide yer altı dünyasının, cehennemin ırmağı Aynı zamanda Akherus bataklığından çıkan ve İonia (Yunan) denizine dökülen katranlı bir nehre de verilen addır
Akhilleus - (Achilles)Peleus ile Tethys'in oğlu Homeros'un İlyada'sı ile başka epopelerde adı geçen ünlü Yunan kahramanı Annesi Tethys onu yara almaz kılmak için, topuğundan tutarak Styks ırmağına daldırdı Bu sebepten kahramanın, suya batmamış olan topuğundan başka, hiçbir yerine ok işlemez, kılıç kesmezdi Onu Kentor Khiron eğitti, ok atmasını, yara tedavisini öğretti Onu cesur, atılgan bir kahraman yapmak için, aslan iliği ile besledi Bu yüzden Akhilleus, altı yaşına basınca, aslanları öldürmeye, koşan geyikleri yakalamaya başladı Akhilleus'i Troya savaşında savaşması için ikna etmek pek zor olmadı Kaderinde iki hayattan biri vardı - ya kısa, fakat şan ve şerefli bir hayat sürecek, yada uzun, fakat sönük yaşayacaktı Akhilleus tereddüt etmeden birinciyi seçti ve kaderini belirlemiş oldu, Paris tarafından öldürüldü Homeros'a göre Akhilleus Yunanların en büyük kahramanıdır
Akteon - (Aktaion, Aktaeon) Aristeos ile Kadmos'un kızı Autonoe'nin oğludur Yunan mitolojisinde ünlü bir avcıdır Rivayete göre Akteon Av Tanrıçası Artemis'i yüzerken çıplak gördüğü için Artemis onu geyiğe çevirdi
Alkestis - (Alceste) - Apias ile Anaksibia'nın kızı ve Kral Admestos'un karısı Apollon oğlunun öcünü almak için Kyklopları öldürdüğünde ölümlü birine hizmet etmek üzere cezalandırılmış ve Admestos'un sürülerine çobanlık etmeye gönderilmişti Hizmeti sırasında Admestos'un geniş kalpliliği karşısında etkilenmiş ve Moirlerden onun yaşamını uzatmalarını istemişti Moirlerin bir şartı vardı; eğer Admestos'un yerine bir kişi kendini feda edip yaşamından vazgeçerse Apollon'un bu isteği yerine gelecekti Kendini feda eden kişi karısı Alkestis oldu Rivayete göre Alkestis'in bu fedakarlığından etkilenen yer altı Tanrıları onu yeniden yaşama döndürmüşler Başka bir rivayete göre ise Alkestis'i yaşama Herakles döndürdü
Alkyone - (Halkyone) -Rüzgarların Tanrısı (Ailos - Eole)'nin kızı ve Keyk'ın karısı Keyk, bir deniz kazasında öldüğünde karısı Halkyone, kocasının yokluğuna dayanamadı O da kendisini kaldırdı, denize attı Tethys, birbirine bağlı olan bu eşlere acıdı, onları Halkiyon adı verilen bir çift deniz kuşuna çevirdi Kış ortasındaki 2 güneşli haftaya Halkiyon günleri adını verdiler Söylentilere göre bu günlerde Halkyone'nin dalgaların üzerindeki yuvasında yumurtalarını bırakabilmesi için Eole rüzgarları dindirir
Amaltheia - Zeus'u sütüyle beslemiş olan keçi Rheia Zeus'u Girit adasında bir mağarada Kronos'tan sakladı Zeus burada sihirli keçi Amaltheia'nın sütü ile beslendi
Amazonlar -Amazonlar, mitoloji kahramanlarına denk savaşçı kadınlardır Eski Anadolu'nun kuzeydoğusunda Karadeniz kıyısına yakın bir yerde yaşadıkları düşünülür Aralarında hiç erkek bulunmayan bu kadınlar, müstakil bir devlet kurmuş, Thermodon (Terme Çayı) kıyısında Themiskyra şehrinde bir kraliçenin idaresi altında yaşarlarmış Herakles ve Theseus Amazonlarla savaşmışlardı Truva savaşı sırasında amazon kadınları Truvalılar'ın tarafında savaşmış ve bu savaşta kraliçeleri Penthesileia ise Akhilleus tarafından öldürülmüştü
Ambrosia -Eski Yunanlara göre Olympos Tanrılarının yiyeceği Mitolojiye göre, baldan tatlı ve güzel kokulu olan bu gıdadan yiyenler ölümsüzlük kazanıyorlardı
Amphitrite - Denizler Tanrısı Poseidon'un karısı Okeanos'la deniz Tanrılarından olan Nereus'un kızı Poseidon - Amphitrite evliliğinden bir çok deniz perisi, yarı at yarı insan Triton doğdu
Ananke - Eski mitolojide Zaruret, Zorunluluk ve Kader Tanrıçası Oprhic kültünün başlangıcına dek nadiren tapılan bir Tanrıçaydı İnsan şeklinde olduğu düşünülmüştür Romalılar ona Necessitas demişler
Andromakhe - Thebae Campus bölgesinin prensi Eetion'un kızı, Hector'un karısı Truva savaşı sırasında babası, kardeşleri ve kocası Akhilleus tarafından öldürülmüştü Troya prensi Hector'dan olan oğlu da Yunanlılar tarafından öldürülmüş, bahtsızlığını büsbütün artırmıştı Troya'ya giren Yunanlılar, sağ kalanları da esir olarak ***ürdükleri zaman, bahtsız Andromakhe, Akhilleus'un oğlu, Neoptolemos'un hissesine düşmüştü Neoptolemos'un ölümünden sonra Andromakhe Hector'un kardeşi Helen'le evlenmiştir
Antaios - (Anteos) - Yunan mitolojisinde Libyalı dev, Poseidon ile Toprak Ana Gaia'nın oğlu Herakles onunla savaştığında zorlanmış, sonradan Antaios'un gücünü üzerine düştüğü Toprak Anadan aldığını anlamış ve onu topraktan ayırarak boğmuştur
Antenor - Troya Kralı Priam'ın arkadaşı Yunanlarla gizlice anlaşmış olup Troya'ya ihanet ettiği söylenir
Aphrodite - (Afrodit, Venüs), aşk ve güzellik Tanrıçası En güzel Tanrıça şüphesiz kızıl saçlı Afrodit'ti Afrodit aşk Tanrıçası olup, insanların birbirlerine sevgi ile yaklaşması için üzerlerine aşk iksirini damlatan, çiçekleri ve ağaçları baharda rengarenk donatarak,doğayı canlandıran üretken bir Tanrıçadır O ateş Tanrısı olan ve çok sanatkar, ancak topal ve çok fazla yakışıklı sayılmayacak bir görünüme sahip olan Hephaistos ile evlenmiş Afrodit ve Hephaistos'la ilgili mit her ikisinin de temsil ettikleri sanat ve aşk kol kola olması gerektiğini vurgulamaktadır Güzellik, Aphrodite'yle gelirdi Rüzgarları fırtına bulutları onu görünce kaçar, çiçekler toprağı süsler, denizin dalgaları kahkahalar atardı Onsuz sevinç de, mutluluk da olmazdı Güzel Tanrıça Afrodit'in adı Homeros'un İlyada'da anlattığına göre Truva (Troya) savaşının başlama nedeni olarak anılmaktadır Ağaçlardan mersin ağacını, hayvanlardan kumruyu, bazen de serçe ile kuğuyu korurdu
Apollon - (Phebus) Zeus ile Leto'nun (Latona) oğlu, Artemis'in kardeşi Olimpos Tanrıları içinde güzel sanatlar ve gün ışığının Tanrısı olarak saygınlığını kazanır Olymposluları altın liriyle eğlendiren, çok uzaklara ok atabilen, hastaları iyileştiren, iğleştirme sanatını hastalara ilk öğreten gümüş yayın efendisi okçu Tanrı olarak Yunan şiirlerine geçmiştir Apollon'un ağacı defneydi Yaratıların çoğu onun için kutsaldı; ama yunus ile kargaya ayrı bir sevgi beslerdi Karanlık nedir bilmeyen ışık Tanrısı, yalan nedir bilmeyen doğruluk Tanrısı olarak da tanımlanmıştır
Arakne - (Arachne)Lydya'lı güzel bir kız Kendini, Tanrıça Athena'dan üstün gördüğü için örümceğe çevrildi
Ares - (Mars) -Savaş Tanrısı Zeus ile Hera'nın oğlu Homeros'a göre, son derece katı yürekli, kinci bir Tanrıdır Arkadaşları olan Deimos 'korku', Enyo 'Felaket'; Phobos 'Dehşet'; Eris 'Kavga' ve ölüm Tanrıları Kerler ile Ares'in yanından hiç ayrılmazdı Yunanlılar Ares'i pek sevmezlerdi ve bu nedenle onun tapınağına rastlamak imkansızdır Romalılara göre ise Mars üstün, soylu bir görünüşü olan hiç yenilmeyen bir Tanrıydı Kuşlardan akbaba, hayvanlardan köpek Ares'e aitti
Argos - (Arg, Argus) Yunan mitolojisinde bir çok karakterin adı 1 Argos - Her şeyi gören yüz gözlü dev Hera için çalışırdı Argos Rüzgar Tanrısı Hermes tarafından öldürülmüş, gözleri ise Hera'nın şerefine tavus kuşunun tüylerini süslemişti 2 Argos - Friks kralının oğlu, Argo isimli gemiyi yapmış 3 Argos - Odysseus'un köpeği, Odysseus yıllar sonra vatanı Ithake'ye döndüğünde onu tanımış ve sevincinden ölmüştü 4 Argos - Zeus ile Niobe'nin oğlu 5 Argos - Argolis bölgesinin baş şehri
Arethusa - Yunanistan'da akan Alpleis nehrinin perisi Nehir Tanrısı Alpherios onun güzelliğine hayran olur ve onu yakalamak ister Arethusa Sicilya yakınlarındaki Ortygia adasına kadar koşar ve orada Tanrıça Artemis'in yardımını ister Artemis, peri kızını, bu vurgun avcının takibinden kurtarmak için onu Ortygia adasında bir çeşmeye çevirir Alpherios'a da acır onu Yunan denizine döken bir nehre çevirir
Ariadne - (Ariane) Yunan mitolojisinde Girit Kralı Minos ile Pasiphane'nin kızı Ariadne Minotauros'u öldürmek amacıyla Girit adasına gelen Theseus'a aşık olmuş ve ona labirentte kaybolmamasını sağlayan ip vermiş Minotauros'u öldüren Theseus Ariadne'yi kendisi ile ***ürmüş, sonra da Naksos adasında terk etmiş Adada kalan Ariadne Dionysos'le evlenmiş Bir başka rivayete göre Ariadne adada Artemis tarafından öldürülmüş
Artemis - (Diane) -Zeus ile Leto'nun (Latona) kızı, Apollon'un kız kardeşi Av Tanrıçasıdır Selvi onun için kutsaldır Yabani hayvanların hepsini, özelliklede geyiği, sever
Asia - (Asie) -Irmak Tanrısı İapetos ve Asie'den gök kubbesini sırtında taşıyan Atlas, Menoetios, Epimetheus, Prometheus doğmuşlar
Asklepios - (Esculope) - Sağlık ve Hekimlik Tanrısı Apollon'un oğludur Asklepios'un tapınaklarına Asklepion denir Bunlar aynı zamanda İlkçağın hastaneleridir Asklepios'un yılanlarla sarılmış asası bugün de hekimliğin simgesidir
Athena - (Minerva) -Eski Yunanlara göre, Athena üretici zekanın ve adaletli savaşların Tanrıçasıdır Ülkeyi saldırılardan koruyan bir Tanrıçaydı Athena Bir başka özelliği, Şehir Tanrıçası olmasıydı; uygarlığın, el sanatlarının, tarımın koruyucusu, dizginin yaratıcısıydı; atları ilk ehlileştiren oydu Onun şerefine şehirlerine Athena adını vermişler Yılan ve baykuş Tanrıçanın sembolleridir Bir adı da Pallas'tır
Atlantis - (Atlantide) -Batmış bir ülke Eflatun'un (Platon'un) Kritias ve Tiamos adındaki eserlerinde anlattığına göre, denize gömülüp yok olmuş büyük bir ada
Atlas - İapetos ve Asie'nin (Klymene'nin) oğulları, Menoetios, Epimetheus ve Prometheus'un kardeşi Pleione Hyas ile Hesperos'un babası Homeros'a göre peri Calpso'nun da babasıdır Titanların, Tanrılara karşı giriştikleri savaşa yenilince Atlas dünyayı, gök kubbeyi omuzlarında taşımak cezasına çarptırıldı
Aurora - (Eos) Şafak Tanrıçası Gül renkli parmaklara sahip, güzel ve gönül alıcı bir bakireydi Her sabah doğu tarafından göğün kapılarını açarak güneşe yol verirdi
Bakkhus - (Bacchus) - Dionysos'un Latince adı
Baukis - (Baucis) -Philemon'un karısı Fakirliklerine rağmen Baukis ve Philemon tanımadıkları iki misafiri ağırlar, onlara ellerinden geldiğince konuksever davranırlar Bu misafirler Zeus ve Hermes'ti Misafirperverliklerine armağan olarak Zeus ve Hermes onları komşularını öldüren tufandan korudular Baukis ve Philemon'un yaşadığı ev bir mabede dönüştü, onlar bu mabette yaşadılar ve kendi diledikleri bir gün öldüler Ölümlerinden sonra onlar ağaca dönüştüler: meşe ve ıhlamur oldular
Bellona - Romalıların Zafer ve Savaş Tanrıçası Kapadokya Tanrıçası Ma ve Yunan Tanrıçası Nike ile aynı özellikleri taşımaktadır
Broes - Şafak Tanrısı Eos'un oğlu Kuzey rüzgar Tanrısı, poyraz Bu Tanrı, Yunanistan'a an, soğuk bir iklime sahip olan Thrakia'da otururdu
Brontes -Toprak Ana Gaia ve Gökyüzü Uranos'un çocuğu Bir Kyklop'tur Gök
gürültüsü temsilcisidir
Daidalos - (Dedalos, Daidalos) Yunan mitolojisinde ünlü heykeltıraş, mimar ve ressam Adı 'ustaca çalışmak' anlamına gelir Bazı kaynaklarda adı Athena'nın verimlilik ve bereket sembolü olarak geçer Oğlu İkaros ile beraber Girit'te suni kanatlar takarak uçtuğu için, uçan ilk insan sayılmaktadır Bu uçuş sırasında İkaros güneşe çok yaklaşır, kanatları erir ve denize düşüp boğulur Daidalos oğlunun ölümüne çok üzülür, kendisi Sicilya'ya gider ve yaşamının geri kalan kısmını burada geçirir
Daimon - (Daemon) -Bu ad mitolojide dahi insanlara verilmiştir Bu insanlar bulundurdukları ilahi kudretle insanların gözünde tanrılaşmışlardı
Danae - Argos Kralı Akrisios'un kızı Akrisios kaderinde kendi torunu tarafından öldürülmenin olduğunu öğrenince kızı Danae'yi bakır kaleye hapseder Zeus altın yağmuru olarak kaleye girmeyi başarır Danae Perseus'u doğurur Akrisios anne ile oğlunu bir sandığa ko***** denize atar, sandık Seriph adasına ulaşır ve anne oğul beladan kurtulurlar Daha sonra Perseus dedesi olduğunu bilmeden Akrisios'u öldürür
Danaos - Mısır kralı Belos'un iki oğlundan biri Mısır'dan kovulmuş, elli kızını (Danaid'leri) da alıp oradan uzaklaşmıştı
Daphne - Yunan mitolojisinde bir peri kızı Nehir Tanrısının kızıdır Apollon Daphne'ye aşık olur, Daphne ondan kaçarak Tanrılardan yardım ister ve defne ağacına çevrilir Defne ağacı o zamandan Apollon'un adı ile birlikte anılır
Daphnis -Sicilya'lı bir çoban, çobanların şairi olarak kabul edilir Söylenenlere göre Hermes ve Sicilya perisinin oğludur
Dardanos - Zeus'un oğlu Troya kalesini o inşa etmiştir Orta Asya'da Dardania şehrinin esasını koymuştur Roma mitolojisine göre Dardanos İtalya kökenlidir Çanakkale boğazı, eski adını Dardanos'dan aldı
Deimos -Savaş Tanrısı Ares'in yardımcısıdır Deimos 'korku' anlamına gelir O diğer arkadaşları Enyo 'Felaket'; Phobos 'Dehşet'; Eris 'Kavga' ve ölüm Tanrıları Kerler ile Ares'in yanından hiç ayrılmazdı
Delos - Apollon ve Artemis'in annesi Leto (Latona) onları Hera'dan koru***** doğurabilmek için Delos adasına sığınır Apollon ve Artemis Delos adasında doğar Apollon Olimpos Tanrıları içinde güzel sanatlar ve Gün Işığının Tanrısı olarak saygınlığını kazanır Artemis ise Av Tanrıçası olur
Demeter -Yunan mitolojisinde Toprağın ve Ürün Verimliliğinin Tanrıçasıdır Kronos ve Reiha'nın kızı, Zeus'un kız kardeşidir Demeter insanlar tarafından saygınlık gören bir Tanrıçadır ve şerefine şenlikler düzenlenir
Deukalion - Prometheus ile Klymene ya da Kelaeno'nin oğlu, Pyrrha'nın kocası İnsanlara sinirlenen Zeus bir gün onlara tufanı göndererek cezalandırdı Deukalion ve Pyrrha onurlu oldukları için affedildiler Deukalion bir sal yaptı ve onlar bu salın üzerinde dokuz gün yüzdüler, sular çekildikten sonra Parnas dağlarına çıktılar
Diana - (Diane)Artemis'in Latince adı Zeus ile Leto'nun (Latona) kızı, Apollon'un kız kardeşi Av Tanrıçasıdır
|