07-25-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İstanbulun Fethi [29-Mayıs-1453]
* FATİH SULTAN MEHMET *
Fatih Sultan Mehmed, 30 Mart 1432de, o dönemde Osmanlı Devletinin başkenti olan Edirnede doğdu II Muradın Hüma Hatundan olan oğluydu Molla Gürani gibi dönemin ünlü bilginlerinden özel dersler alarak yetişti 1443te, çocuk yaşta Manisa sancakbeyliğine atanınca, hocaları ve danışmanlarıyla birlikte Manisaya gitti
II Murad, Balkanlarda ve Anadoluda çeşitli sorunların yaşandığı bir ortamda Mehmedi Edirneye çağırdı ve tahtı ona bıraktı Ağustos 1444te, 12 yaşında deneyimsiz bir çocuğun padişah olması, Osmanlılarla çatışma halinde olan devletleri umutlandırdı Bir Haçlı ordusu Tuna Irmağını aşıp Varnayı kuşattı Sadrazam Çandarlı Halil Paşa Anadoluda bulunanII Muradı Edirneye çağırdı II Murad, 10 Kasım 1444te Varna Savaşında Haçlı ordusunu bozguna uğrattı Savaştan sonra da II Mehmedi tahtta bırakarak Manisaya çekildi Ancak II Mehmedin padişahlığı Türk soylu Çandarlı Halil Paşa ile yeni padişahı destekleyen devşirme kökenli Zağanos Paşa ve Şihabeddin Paşa arasında şiddetli bir güç çekişmesine yol açmıştı II Muradın tahta dönmesini isteyen Çandarlı Halil Paşa, el altından bir yeniçeri ayaklanmasını destekledi ve II Mehmedi tahttan çekilmek zorunda bıraktı II Murad Edirneye dönerek Mayıs 1446da yeniden tahta geçti Mehmed sancakbeyi olarak Zağanos Paşa ve Şihabeddin Paşayla birlikte Manisaya döndü Bu dönemde Mehmed, 1448 ve 1450deki Arnavutluk seferlerine katıldı Babası ölünce de 18 Şubat 1451de Edirnede ikinci kez tahta çıktı Fatih Sultan Mehmet, Varna Savaşından önce Sadrazam Çandarlı Halil Paşanın tahta davetini reddeden babasına Eğer padişah sen isen ordunun başına geç, eğer padişah ben isem emrediyorum ordunun başına geç sözü ile, henüz çocuk yaşta iken, düşündürücü ve zeka dolu bir paradoks sunmuştur
* Yeni Fetihleri
Fatih, İstanbulun fethi sırasında, Bizans yanlısı tutum içinde olduğu gerekçesiyle Çandarlı Halil Paşayı Temmuz 1453te idam ettirdi Kısa bir süre sonra yeni fetihlere girişti 1454 ve 1455te düzenlediği iki seferle Güney Sırbistanı, Ege Denizindeki bazı önemli adaları Osmanlı topraklarına kattı 1459da Sırbistan Krallığının ortadan kaldırdı Bizansın son toprakları olan Morayıda 1460ta ele geçirdi Aynı yıl Anadolu seferine çıkan Fatih Cenevizlilerin önemli üslerinden Amasrayı, Candaroğullarının elindeki Sinopu aldı 1461de Pontus Devletinin Trabzon İmparatorluğu başkenti Trabzonu ele geçirdi ve bu devletin varlığına son verdi 1462de yeniden Rumeli seferine çıktı Eflâkı Osmanlı Devletine bağladı ve 1463te Bosnayı tamamen ele geçirdi Aynı yıl Ege Denizindeki Midilli Adasını alınca Venediklilerle arası açıldı Bu olay, 1479a kadar sürecek olan savaşın da başlangıcı oldu Fatih 1465te Hersekin büyük bölümünü, 1466da da Arnavutluktaki bazı kaleleri fethetti Osmanlı Devletinin gelişen bu gücü karşısında Karamanoğulları, Mısırdaki Memlûklar ile Doğu Anadoludaki Akkoyunlularla ittifak kurdu Fatih, 1466da yeni bir Anadolu seferine çıktı Karamanoğullarının başkenti Konyayı ele geçirdi Ama İstanbula dönünce Karamanoğulları, Osmanlılara geçen yerleri geri aldılar Osmanlı Veziri Gedik Ahmed Paşa 1471de Karamanoğullarını bir kez daha yenilgiye uğrattı Ne var ki Akkoyunlular, Karamanoğullarını desteklemeye devam ettiler Bunun üzerine Fatih Akkoyunlularla hesaplaşmaya karar verdi 11 Ağustos 1473te Otlukbeli Savaşında Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasanı ağır bir yenilgiye uğrattı Ertesi yıl da Karamanoğulları beyliğini ortadan kaldırdı Fatih Sultan Mehmed 1477de Kırım Hanlığını Osmanlı Devletinin egemenliği altına aldı 1478de Arnavutluk seferinde yeni yerler ele geçirdi 1479da bir antlaşma yaparak Venedikle 16 yıllık savaşa sona verdi Venedik Arnavutluktaki kaleleri Osmanlılara bıraktı, karşılığında Moradaki bazı iskelelerden yararlanma hakkı elde etti Fatih Venedikle anlaşmaya varınca, İtalyanın öteki önemli kent devletlerine savaş açtı 1480de İtalyanın güneyindeki Otranto limanını ele geçirdi Otranto, Romaya giden yolda bir köprübaşı olduğu için bu olay Avrupada büyük yankı uyandırdı Fatih 1481’de, Anadoluya doğru yeni bir sefere çıktı Ama daha yolun başında hastalandı ve 3 Mayıs 1481de Gebzedeki ordugâhında öldü Gut hastalığından öldüğü sanılmakla birlikte, zehirlendiği de söylenir Ölümünden sonra oğlu Bayezid tahta çıktı
Kaynak:
* İstanbul Tarihi
* Türk Turan Birliği
|
|
|