07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Orta Asya Türk Uygarlığı
orta Asya Türk kültürü ve uygarlığı - orta asya bozkır kültürü - orta asya Türklerinde sosyal yaşam - orta asya Türk hukuku-Kültürün ve uygarlığın şekillenmesinde "Bozkır", kültürünün doğmasında uçsuz, bucaksız bir Coğrafya'da yaşamaları etkili olmuştur
- Hakimiyet anlayışından, devlet yönetimine, dini inanışlardan sanata ve musikiye kadar bu Bozkır ikliminin ve koşullarının özelliği görülür
EKONOMİ, TİCARET, SANAT ve SOSYAL HAYAT
- Türkler doğal koşullar (Bozkır) nedeniyle göçebeliği benimsemişlerdir
- Kışın kışlaklarda, yazın yaylalarda yaşıyorlardı
- İlk yerleşik hayata kışlaklarda geçilmeye başlanmıştır
- Türk devletleri genel olarak aile ve orduya dayalı bir sosyal hayatı benimsediler
- Ekonomi hayvancılığa dayalıdır Yerleşik hayata geçince tarıma da önem verildi
- Ticarete önem verildi (İpek Yoiu) ticaretin candamarıydı
Orta Asya ticaretinde İpek Yolu'nun denetimini ele geçirmek tüm bölge devletlerinin en büyük emeliydi
- Göçebe yaşam gereği, taşınabilir, ahşap, metal ve deri malzemeleriyle süs eşyaları yapmışlardır (At, koşum takımları, çadır yapımı gibi )
- Uygurlardan itibaren mimarî gelişme göstermiştir
HUKUK
- Türkler göçebe olarak yaşadıkları için yazılı hukuk kuralları gelişmemiştir
- Yazısız hukuk kuralları geçerli olmuştur
- Toplumsal hayatı düzenleyen kurallar Töre Hukuku olarak bilinirdi
- Davalara ise Yarguci (yargıç) bakardı
DEVLET YÖNETİMİ
- Siyasi örgütlenmenin en üst kademesi "İl" yani devletti
- Türk devletlerini oluşturan önemli öğeler, bağımsızlık, üike, halk ve hükümdarlık (egemenlik) tir
- Ülke hanedanın ortak malıdır
Bu kural devletlerin kısa ömürlü olmalarının en önemii nedenidir
- Hükümdarlar yönetme yetkisini tanrıdan aldığına inanırlardı
- Kurultay, Devlet yönetiminde önemli kararların alındığı meclistir
- Ülkeyi yönetenlere han, hakan, kağan, eşlere katun (hatun) denirdi Kadınlara önem ve değer verilirdi Hatunlar yönetimde etkiliydiler
- Devlet işleri "kurultay" denilen mecliste görüşülür ve karara bağlanırdı
- Türk topluluklarında "ülke hükümdar ailesinin ortak malıdır" aniayışı egemendi Bu nedenle sık sık taht kavgaları meydana gelirdi Bu durum ülke yönetimini zayıflattığı için devletin kısa sürede yıkılmasında etkiii olmuştur
alıntı
|
|
|