Tanzimat Dönemi

Tanzimat Dönemi

Tanzimat, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Tanzimat Fermanı'nın okunmasıyla batılılaşma ve yenileşme döneminin adıdırTanzimat'ın başlangıcı III Selim tarafından başlatılan ve I Abdülmecit'in babası II Mahmut tarafından devam ettirilen Nizam-ı Cedit hareketi olarak da kabul edilir
Esasen Tanzimat, Balkanlarda Sırp ve Yunan ayaklanmalarıyla başlayan milliyetçi akımlara ve Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın hareketlerine karşı devlet otoritesini sağlamak, bununla birlikte de Batı karşısında geride kaldığı farkedilen imparatorluğa mali, sosyal ve hukuki düzenlemeler getirmekti
Londra elçisi ve Hariciye Nazırı Mustafa Reşid Paşa'nın İstanbul'a gelip 17 yaşındaki padişah Abdülmecit ile uzun süre görüşerek onu ikna etmesi sonucu Tanzimat fermanı okunur ve yenilik süreci başlar

Tanzimat Fermanı

Mustafa Reşit Paşa 3 Kasım 1839 günü Saray'ın müştemilatı içerisinde yer alan Gülhane bahçesindeki meydana üst düzey memur ve subayları, gayrimüslim cemaatlerin liderlerini, yabancı elçileri topladı ve fermanı bizzat kendisi okuduOldukça uzun bir metine yazılı olan Tanzimat Fermanı'nda devletin bir gerileme döneminde olduğu vurgulanıyor, ama yapılacak yeniliklerle ve çıkarılacak yeni yasalarla bu durumdan kurtulabilineceğini açıklıyorduDevletin önceki yıllarda yasalardan ve dinden sapmadığında nasıl güçlendiği ve yüceldiği, 150 senedir ise bunlara uyulamamasından gerilemenin başladığı anlatılıyorduSonraki bölümlerde ise yeni yasaların gerekliliği, yeni çıkarılacak yasalar ve bunların uygulanış biçimleri yazılıyordu

Uygulamalar ve gelişmeler

Tanzimat düzenlemelerinden, fermanın ilanından bir sene önce devletin resmi gazetesi Takvim-i Vekayi'de bahsedilmiştir, düzenlemeler için ise Gelibolu ve Edirne gibi yerler pilot bölge olarak seçilmiştirFerman ilan edildikten sonra ise ayrıntılı bir şekilde yine Takvim-i Vekayi'de yer almış, daha sonra her şehrin meydanında okunması, sancak ve kazalarda halka anlatılması emredilmiştirBabıali, yeni bir sürecin başladığını ve bu konuda ciddi olduğunu göstermek için her yerde donanma alayları tertip etmiş, sürecin bir şölen havasında başlamasını istemiştir
Yeni yasa ve düzenlemelerin eskileriyle çatışmamasına özellikle dikkat edilmiştir, yeni kurumlar açılırken eski kurumlar kapatılmamış, kurumlar bir süre birlikte işletilmiştirYeni yasalar ise önce merkezi otoritenin güçlü olduğu bölgelerde denenmiştir
Tanzimat imparatorlukta belli alanlarda bir çok gelişmeye yol açmıştır