07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Sultanahmet`İn 6 Minaresindeki Sır
Sultanahmet`in sırrı
Sultan 1 Ahmet tarafından 1616 yılında mimar Sedefkar Mehmet Ağa`ya Ayasofya`nın karşısında yaptırılan Sultanahmet Camisi, kentin en çok turist çeken mekanları arasında ön sıralarda yer alıyor
Osmanlı sultanları ve ailesi tarafından yaptırılan ve ``Sultan camileri`` anlamına gelen selatin camilerinin 6`ncısı olan Sultanahmet Camisi, İznik çinileriyle bezeli olduğu için Avrupalılar tarafından ``Mavi Cami(Blue Mosque)`` olarak adlandırılıyor
İstanbul`un tarihi yarımadasında bulunan Sultanahmet Camisi, Mimar Sinan sonrası klasik mimarinin en büyük ve en önemli eseri olarak biliniyor
Caminin yapımı 1616`da tamamlanırken, yapımı 1620 yılına kadar süren külliyenin diğer binalarının, dağınık bir düzenlemeyle yerleştirildiği görülüyor
Binalar, tüm alana hakim ve dış avlu içinde yer alan cami ve hünkar kasrı çevresinde işlevlerine göre dini, eğitim yapıları ve sosyal tesisleri olarak gruplandırıldı
Büyük çaplı bir prestij projesi olarak yapılan Sultanahmet Camisi ve külliyesinde Mimar Sinan`ın öğrencisi Sedefkar Mehmet Ağa, klasik geleneğin denenmemiş detaylarını kullanarak devletin siyasi gidişine paralel olarak mimaride büyük bir atılım gerçekleştirdi
İznik çinileriyle bezenmesi, yapının mimari ve sanatsal açıdan dikkate şayan en önemli yanı olarak öne çıkıyor Mavi, yeşil ve beyaz renkli İznik çinileriyle bezeli olan ve çinilerin süslemelerinde sarı ve mavi tonlardaki geleneksel bitki motifleri kullanılması, yapıyı sadece bir ibadethane olmaktan öteye götürüyor
Sultanahmet Camisi, aynı zamanda Türkiye`nin 6 minareli tek selatin camisi olma özelliğini de taşıyor
Caminin 6 minaresi olmasına ilişkin aktarılan bir efsane şöyle:
``Dönemin padişahı I Ahmet, minareleri altından yaptırmak istemiştir ancak kaplamada kullanılacak olan altının değeri padişahın bütçesini fazlasıyla aşınca, caminin mimarı Sedefkar Mehmet Ağa bu emri güya yanlış işiterek `altın` sözcüğünü ``altı`` yaparak camiyi 6 minareli inşa ettirmiştir ``
Toplam 260 pencereyle aydınlatılan caminin ibadethane bölümü 64x72 metre boyutlarındadır 43 metre yüksekliğindeki merkezi kubbesinin çapı ise 23,5 metredir
Avlunun batı girişinde, demirden ağır bir kordon bulunmaktadır Bu kordon, avluya atıyla giren padişahın kafasını çarpmamak için eğmesini gerektiriyordu Bu durum da padişahın bile camiye girerken kendisine çeki düzen vermesi gerektiğini göstermek amaçlı sembolik bir eylem olarak kabul ediliyordu
-KAREYE YAKIN DİKDÖRTGEN PLANLI ESER-
Vakıflar Genel Müdürlüğünden alınan bilgilere göre, Sultan Ahmet Evvel Vakfına kayıtlı olan cami, büyük bir külliyenin ana yapısını oluşturuyor
Plan şeması itibarıyla Şehzade Camisi`ne benzeyen camide, merkezi kubbeyi dört yönden dört yarım kubbe destekliyor Kareye yakın dikdörtgen planlı eserin içi zengin İznik çinileri ile kaplı bulunuyor
-SANAT TARİHİ UZMANI PROF DR EYİCE-
Sultanahmet Camisi hakkında AA Muhabirine bilgi veren sanat tarihi uzmanı Prof Dr Semavi Eyice, Mimar Sinan`dan sonra yetişen ve onun üslubunu devam ettiren Arnavut asıllı Sedefkar Mehmet Ağa`nın eseri Sultanahmet Camisi`nin, çok zengin bir mimarisi olduğunu söyledi
Külliye şeklinde yapılan caminin zaman içinde bazı bölümlerinin yıkıldığını dile getiren Prof Dr Eyice, ``Sultanahmet Camisi`nin 6 minaresi var Bu özellik başka camide yok`` dedi
Prof Dr Eyice, külliyenin Darüşşifası yani hastanesi olduğunu, Sıbyan mekteplerinden ise birinin yıkıldığını, diğerinin durduğunu kaydetti
Sultanahmet Camisi`nin arkasında ``Arasta`` tabir edilen ve yangın geçirdiği için yıllarca kullanılmadıktan sonra restore edilen çarşının giriş çıkışlarındaki sebillerin içlerinin çinilerle kaplı olduğunu, ancak o çinilerin birileri tarafından kırılıp götürüldüğünü anlatan Prof Dr Eyice, şunları söyledi:
``Her minarenin gövdesi ayrı bir şekilde süslenmiştir Şehzade Camisi hariç bizde minareler sadedir Sultanahmet Camisi`nde minareler üzerinde farklı farklı süslemeler vardır Bir tanesinin üzerinde servi figürleri vardır Caminin bronz çok güzel kapıları vardır İçerisindeki çiniler sebebiyle `Mavi Cami`` olarak da adlandırılır Sultanahmet Camisi, fazla aydınlık bulunur Sebebi bir ihtilalde yaşanan arbedede renkli camların indirilmesidir Bina, 19 yüzyılda çok kötü bir restorasyon geçirmiş Restorasyonu Rumlar yapmış
Padişahın namaza geçmeden biraz dinlenmesi için yapılan bölüme Kasr-ı Hümayun denir Sultanahmet Camisi`nde de bu bölüm bulunur Çocuk yaşta padişah olan ve genç yaşta da ölen Sultan 1 Ahmet`in caminin yapımında ilk vurduğu kazma, bugün Topkapı Sarayı`nda hala saklanır ``
|
|
|