Tarih Öncesi Devirler

Tarih, yazının Sümerler tarafından bulunması ile (MÖ:4000-3000) ikiye ayrılmıştır Yazıdan önceki döneme tarih öncesi, yazıdan sonraki döneme de tarihi devirler denilmektedir

A- TARİH ÖNCESİ DEVİRLER

Tarih öncesi devirler kendi aralarında ikiye ayrılmaktadır

1 Taş Devri

Bu dönemde kendi içinde üçe ayrılmaktadır

a) Kaba Taş Devri: İnsanlığın yaşadığı en uzun dönemdir İnsanlar henüz alet yapımına başlamadıklarından, tabiattaki taşlardan olduğu gibi yararlanmaktadırlar

b) Yontma Taş Devri:

• Bu dönemde iklim değişikliği meydana gelmiş ve buzul çağları yaşandığından, insanlar mağaralara çekildiler

• İnsanlığın ilk sanat eserleri olarak kabul edilen mağara resimlerini yaptılar

• Taşlar yontularak ilk defa araç ve gereçler yapıldı

• Avcılık ve toplayıcılık yapıldı

• Ateş bu dönemin sonunda bulundu

• Dönemin sonunda buzullar çözülmeye, iklim düzelmeye başladı

• İlk defa kalan tipi (ilkel) toplum hayatı başladı

• Dönemin önemli yerleşim merkezleri Antalya’daki Karain ve Belbaş mağaralarıdır

c) Cilalı Taş Devri

• Bu dönemde havalar ısındığından, insanlar mağaralardan çıkarak ırmak ve göl kenarlarına yerleşmişlerdir

• Taş cilalanarak taştan aletler, çanak, çömlek ve seramikler yapılmıştır

• Bitki liflerinden elbiseler yapıldığından, dokumacılık ilk defa bu dönemde gerçekleşti

• Avcılık ve toplayıcılıktan üreticiliğe geçildi Toprak işlenerek tarımsal faaliyetler yapıldı

• Hayvanlar ilk defa evcilleştirildi İlk evcilleştirilen hayvanlar; köpek, koyun, keçi, at ve sığır gibi hayvanlardı

• İlk köyler kurularak yerleşik hayata geçildi

• Kölecilik yapıldı

• Tekerlek icat edilerek, ticari hayat hızlandı

• Dönemin önemli yerleşim merkezleri de şunlardır: Konya’da Çatalhöyük, Diyarbakır’da Çayönü ve Gaziantep’te Sakçagözü

• Menhir, Dolmen ve Tümülüsler (Höyük) yapıldı

Menhir: Dik bir taştan meydana gelen tarih öncesi anıt

Dolmen: İki dik taştan ve bunların üzerini örten üçüncü bir taştan meydana gelen tarih öncesi mezar

Tümülüs (Höyük): Düz bir arazi üzerinde bulunan, içinde de tarih öncesi eşya ve mezarlar bulunan yığma tepe

2 Maden Devri

Bu dönem kendi arasında üçe ayrılmaktır

a) Bakır Devri

İlk defa bulunarak işlenilen madenler altın, gümüş ve bakırdır Bakır, tabiatta daha çok bulunduğundan, bakırdan bir çok eşyalar yapıldı Bu nedenle bu dönme bakır devri adı verilmiştir Maden devrin en uzun dönemidir

UYARI: Bakır, Altın ve Gümüş madenlerinin işlenilmesi kolay olduğundan ilk defa işlenilen madenlerdir

b) Tunç Devri

Bakır ve kalayın karışımından elde edilmiştir Kalay sert olduğundan silah yapımında da kullanılmıştır (kılıç ve kalkan gibi) Bu dönemde ilk şehir devletleri (site) kuruldu

3 Demir Devri

Demirin işlenmesi zor olduğundan diğerlerinden sonraya kalmıştır Tunçtan silahların yerini demirden silahlar almıştır Bu dönemde ticaret hızlanmış, toplumlararası ilişkiler artmıştır İlk krallıklar ve devletler kuruldu Demir ilk defa Anadolu, Suriye ve Mısır’da kullanılmaya başlandı

Maden devrinin önemli yerleşim merkezleri de şunlardır: Yozgat’ta Alişar, Burdur’da Hacılar, Çorum’da Alacahöyük ve Çanakkale’de Truva’dır

Tarih Öncesi Devirlerin Genel Özellikleri

• Tarih öncesi devirleri birlerinden kesin olarak ayırmak imkansızdır

• Tarih öncesi devirlerde insanların kullandığı araç ve gereçlere göre bölümlere ayrılmıştır

• Tarih öncesi devirlerin başlama ve bitiş tarihleri bölgelere göre farklılıklar gösterir

• Tarih öncesi devirlerde bütün insanlar, aynı sıralamayı takip etmemişlerdir

• Tabiat tanrılarına tapmışlardır

• Bu dönem, yazının bulunmasıyla sona ermiştir

TARİHİ DEVİRLER (TARİH DEVİRLERİ)

Bu dönem kendi aralarında dörde ayrılmaktadır