07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Mondros Antlaşması’Ndan Sonra İşgal Edilen Şehirler Ve Kurulan Cemiyetler Nelerdir
Mondros Ateşkes Antlaşması - Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan Sonra İşgal Edilen Yerler - Mondros Antlaşmasından Sonra Kurulan Cemiyetler - Zararlı Cemiyetler - Yararlı Cemiyetler
Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan Sonra İşgal Edilen Yerler
Osmanlı hükümetinin bitişinin ifadesiydi aslında MONDROS Bir şanlı devin vermiş olduğu son nefes ve bir dünya devinin doğuşuydu
İngiltere= Musul Urfa Antep Maraş Batum Kars SAMSUN Merzifon
Fransa= Adana urfa antep maraş mersin dörtyol
İtalya =Antalya Kuşadası Fethiye Bodrum Marmaris Konya
Yunanistan =İzmir
MONDROSTAN SONRA KURULAN CEMİYETLER
I ZARARLI CEMİYETLER :
A) Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler :
Mavri Mira : Rumlar kurmuştur Batı Anadolu ve Trakya’yı Yunanistan’a dahil ederek Megalo İdeayı gerçekleştirmek istemişlerdir Yunan Kızıl Haçı, Fener Rum Patrikhanesi, okullardaki izci teşkilatları ve diğer Rum cemiyetleriyle işbirliği içindedirler
Etnik-i Eterya : Megalo İdea amacıyla 19 Yy başlarında kurulmuş aynı amaçla Mondrostan sonra da faaliyetlerini sürdürmüş bir Rum cemiyetidir
Rum Pontus Cemiyeti : Fatih’in 1461′de ortadan kaldırdığı Trabzon Rum İmparatorluğunu yeniden kurmak için çalışmalar yapmıştır
Hınçak ve Taşnak Cemiyeti : Çukurova’dan Trabzon’a çizilen bir hattın doğusunda kalan bütün topraklarda bir Ermeni devleti (Magna Armania) kurak için çalışmalar yapmışlardır
Alyans-İsrailit (Makkabi) Cemiyeti : Yahudi azınlık tarafından ekonomik, dini ayrıcalıklarını sürdürmek amacıyla kurulmuştur
Türkler Tarafından Kurulan Milli Varlığa Düşman Cemiyetler :
İngiliz Muhipler Cemiyeti : İngilizlerle iyi geçinerek ülkeyi en az zararla kurtarmak isteyen ve İngiliz mandasını savunan bu cemiyette padişah Vahdettin, Sadrazam Damat Ferit gibi kimseler de üyedir
Teali İslam Cemiyeti : Halifeye ve İslamiyet’e kesin bağlılıkla kurtuluşun gerçekleşeceğine inanmışlardır İlmi, ahlaki, sosyal yollarla siyaset yapmışlardır
Wilson Prensipleri Cemiyeti : Amerikan mandasını savunmuşlardır
Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti : Kurtuluşun Osmanlı saltanatına bağlılık ve padişaha kesin itaatle mümkün olacağına inanmışlardır Meşruti demokrasiyi ilke edinmişlerdir
Kürt Teali Cemiyeti : Doğu Anadoluda bağımsız bir Kürt devleti kurmak için kurulmuşsa da halkın fazla desteğini alamamıştır
Hürriyet ve İtilaf Fırkası : 20 Y y başlarında İttihat Terakkiye muhalif olarak kurulmuş Mondrostan sonra da milli mücadeleye karşı faaliyet sürdürmüştür
Trabzon Adem-i Merkeziyet Cemiyeti : Trabzon ve çevresinde bağımsız bir Türk devleti kurmak istemişler, zamanla milli mücadele safına geçmişlerdir
II YARARLI CEMİYETLER :
Trakya ve Paşaeli Cemiyeti : Trakya ve çevresini özellikle Mavri Miranın faaliyetlerine karşı korumak amacıyla kurulmuştur İlk kurulan cemiyettir
İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Batı Anadoluyu Rumlara karşı korumak amacıyla kurulmuştur İzmirin işgali sonrası Anadoluya milli mücadele için cephane taşımışlardır
Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Bir yandan Rum Pontus cemiyetine diğer yandan Adem-i merkeziyet cemiyetine karşı faaliyet gösteren, Trabzon ve çevresini korumaya çalışan cemiyettir
Kilikyalılar Cemiyeti : Çukurova bölgesini Ermenilere ve Fransızlara karşı savunmak amacıyla kurulmuştur
Harekat-ı Milliye ve Redd-i İlhak Cemiyeti : İzmirin Yunanlılarca işgaliyle beraber ilhakı önlemek amacıyla kurulmuştur İşgallere karşı fiilen karşı koymuşlardır
Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti : Merkezi Sivas olmak üzere kurulmuş ve kısa sürede bütün vatana yayılmıştır İşgalleri protesto ettikleri gibi Milli Mücadeleye para ve Mal yardımı sağlamışlardır
Milli Kongre Cemiyeti : Türk halkının haklılığını basın yoluyla Dünya kamuoyuna duyurmayı amaçlayan bir cemiyettir Silahlı direnişi düşünmemiştir
Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Doğu Anadoluda Ermeni devletinin kurulmasına engel olmak amacıyla ortak savunma kararı almış bir cemiyettir
Not-1: Cemiyetlerin hemen hepsinin kuruluşunda dayandıkları nokta Wilson ilkeleridir
-2: Milli cemiyetler kendi bölgelerin kurtarmak için kurulmuş, Sivas kongresinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleşmişlerdir
-3: Milliyetçilik ve bağımsızlık amacıyla Mondros Müterakesi’nden sonra kurulmuşlardır
-4: Başlangıçta basın-yayın yoluyla mücadeleyi, gerekirse silahlı direnişe geçmeyi amaçlamışlardır
|
|
|