07-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Diabet/Şeker Hastaliği 1
Sayfa: 1/7
Diabet Nedir?
Diabet, pankreas bezinden salınan insülinin eksikliği ya da görevini yapamamasına bağlı kandaki şekerin sürekli yükselmesi, müzmin, sinsi,
geç kalınırsa dönüşümsüz komplikasyonlarla seyreden, yaşam boyu sürüp yaşam kalitesini bozan, maliyeti yüksek, sürekli eğitimi gerektiren, soya çeken bir
sendromdur
İnsülin yiyeceklerimizden aldığımız karbonhidratlar (şeker üreten unsurlar), kanda glukoza dönüşür Hücrelerin
enerji kaynağı olan glükoz insülin aracılığı ile hücre içine girer Eğer insülin yoksa, azsa ya da görevini yapamıyorsa glukoz hücreye giremez ve kanda kalarak
kandaki şeker seviyesini yükseltir Aç karnına kan şekeri % 126-140 mg birkaç kez değişik zamanlarda aşan insanlara şeker tanısı konur Kandaki şeker %
180 mg ı aşarsa idrarda şeker bulunur
Esas olarak Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki tür diyabet vardır:
Tip 1 diyabet, çocuklarda ve gençlerde daha sık görülür Tip 1 diyabetlilerin vücutlarında yeterli insülin
yoktur, çünkü insülin salgılayan pankreas bezinin adacık (beta) hücrelerinde bozukluk vardır Tip 2 diyabet, ileri yaşlarda ve şişmanlarda daha
sık görülür Bunlarda insülin yetersizliğinden daha çok, insülinin hücreler üzerinde gerekli etkiyi gösterememesi söz konusudur yani insülinin varlığına
rağmen insüline direnç vardır
Tip 1 Diabet
Tip 1 Diyabet Nasıl Meydana Gelir? Günümüzdeki bilgiler, Tip 1 diyabetin genetik yatkınlığı
olan kişilerde çevresel bir faktörün etkisiyle başladığını göstermektedir Vücut insülin üreten kendi adacık hücrelerini düşman olarak görmekte ve onları yok
etmeye uğraşmaktadır Bu tür hastalıklara otoimmün hastalık denmektedir Bağışıklık sistemi bozukluğu hastalığıdır Dünyada her yıl 100 000 çocuktan 10-40 tanesinde Tip 1
diyabet gelişmektedir En sık Finlandiyada görülmektedir Şu andaki bilgilere göre, bir çocukta Tip 1 diyabet gelişmesini önlemek ve diyabeti tam olarak
iyileştirmek mümkün değildir
Bununla birlikte diyabetin kesin ve kalıcı tedavisi için çok yoğun çalışmalar sürdürülmektedir ( Adacık hücre nakli, immün sistemi
süprese eden ilaçlar)
Belirtileri:
Ani kilo kaybı
Anormal ağız kuruluğu ve su içme
Sık idrara çıkma
Halsizlik ve aşırı yorgunluk
Sürekli açlık hissi
Görme keskinliğinde azalma, bulanık görme
Tekrarlayan enfeksiyonlar
Çocuklarda gece yatağını ıslatma
Uykuya meyil
Tip 1 Diyabet Tedavisinin İlkeleri:
Tip 1 diyabet tedavisi esas olarak vücut tarafından üretilemeyen insülin hormonunun yeterli miktarda ve uygun zamanda
yerine konmasına dayanmaktadır Beslenme planlanması, egzersiz, sevgi, bilgi ve kendi kendine bakım tedavinin diğer yönlerini oluşturur
Her Diyabetli; Diyabet tedavisi konusunda kendi ustalığını geliştirmeli, Ortalama bir doktordan daha çok bilgi sahibi
olmalı, Diyabeti kabullenmeyi ve onunla yaşamayı öğrenmelidir
Tip 2 Diabet
En
sık görülen diabet formudur Tüm diabetiklerin % 90ını oluşturur İnsülinle kontrol edilmeleri şart değildir Oluşumunda iki faktör rol oynar Genetik
yatkınlık ve çevre faktörlerinin etkisiyle ya insülin salınımı bozulur ya da insülinin kullanımında bir sorun vardır Diyet + programlanmış egzersizle ya da
bunlara ağızdan şeker düşürücü hapların ilavesiyle kontrol altına alınır
Gençlerde görülme oranları son yıllarda giderek artmaktadır
Tip 2 diabetin başlangıcı yavaştır İnsanların % 30-40ında hiç belirtisi bulunmaz Bu nedenle tanısı zordur Bu ara dönem 7-10 yıl
olabilir Bu dönemde diabetin yaptığı hasarlar başlamış, hatta ilerlemiş olabilir
Tip 2 diabetin belirtileri Tip 1 diabete benzer Risk faktörleri:
Oturgan hayat
Ailede diabet öyküsü
Sık gebelik ve iri bebek doğurma
Gebelikte diabet öyküsü
Etnik yapı, asya-Afrika vs kökenli olma
Stres
|
|
|