Gebelikte Erken Dönem Sorunları

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-25-2012

Bulantı-Kusma

Dış gebelik

Mol gebeliği

Rahim ağzı yetmezliği

Düşük ve düşük tehlikesi

konularında detaylı bilgiler;1-Bulantı-Kusma

Kesin nedeni belirli olmamakla beraber gebelik hormonu adı verilen Koryonik gonadotropin (HCG) gebelik kusmalarından* sorumlu tutulmaktadır

Çünkü bu hormon düzeyindeki artış ve azalmalar genelde bulantı ve kusmaların seyrine parallelik gösterir

Bulantıların her hamilelikte farklı şekilde ortaya çıkması mümkündür

Aynı annenin tüm gebeliklerinde bulantı şiddeti farklı olabilir

Bulantıların özelliklerine dayanarak gebeliğin seyri ,bebeğin cinsiyeti veya başka bir konuda yorum yapmak mümkün değildir

Bulantı ve kusmalar şiddetliyse,doktor tavsiyesiyle ilaç alınabilir

2-Dış gebelik

Gebelik ürününün normalde rahim içinde* yerleşmesi gereken yer dışında başka bir bölgeye yerleşip(fallop tüpü,yumurtalık), orada gelişmesine Ektopik Gebelik (Dış Gebelik) adı verilir

Anne için hayati tehlike doğurabilen ve atlanmaması gereken bir durumdur

*Dış gebelikte de normal gebeliğin bütün bulguları görülebilir

-adet* kanamasının gecikmesi,

-gebelik testlerinin pozitif çıkması ,

-bulantılar normal gebelikteki gibidir

*

Ama bir süre sonra;

-kasık bölgesinde tek taraflı* bir ağrı

-ayrıca az miktarda ******l kanama

duruma eklenir

Ultrasonografi* ve kanda HCG düzeyinin tespiti dış gebelik tanısı için esastır

Bugün,dış gebeliklerin büyük bölümü çok daha erken dönemde herhangi bir* önemli bulgu vermeden tespit edilebilmektedir

Bu da hastanın doğurganlığına zarar vermeden tedaviyi mümkün kılmaktadır

3-Mol gebeliği

Halk arasında üzüm gebeliği olarak ta isimlendirilen* Mol Hidatiformda,* fetus ya hiç görülmez ya da erken dönemde kaybedilir

Anne yaşının 20 nin altında* ya da 40 un üzerinde olduğu durumlarda mol gebeliği daha sık görülebilir

Düşük sosyoekonomik koşullara sahip kadınlarda, risk daha yüksektir

Mol gebeliğinde gebelik ürününün dejenere olmasına neden olarak normalde tek bir spermin döllemesi gereken yumurta hücresinin iki sperm tarafından döllenmesi gösterilir

Bu durumda yumurta hücresinin genetik bilgileri kaybolur ve* sadece babaya ait genetik yapılar içeren bir gebelik ürünü ortaya çıkar

Bu durumda sağlıklı bir bebeğin gelişmesi kesinlikle mümkün değildir

**

*Mol gebeliğinde hastalar erken gebeliğin tüm şikayetlerini normalden daha ağır olarak yaşarlar

-aşırı bulantı kusma görülebilir

-genelde bir süre sonra vajınal kanama başlar

-bazen çok ciddi kanamalar görülebilir

-hCG değerleri çok yüksektir

-buna bağlı olarak yumurtalıklarda* 'theca lutein kistleri' adı verilen kistlerin oluşması ve bunların hormonal aktivitesi ile kıllanmada hızlı bir artış görülmesi de olasıdır

Ultrasonografi tanıda son derece yararlıdır

Fetusa ait yapılar yerine rahim içinde kendine özgü 'kar yağması' manzarası görülerek tanı konulabilir

Mol gebeliği ile sağlıklı bir bebeğin bir arada olması mümkün değildir

Komplet mol adı verilen şekilde bebeğe ait hiçbir görüntü izlenmez

Parsiyel Mol adı verilen tipte ise* genellikle kalp atışları izlenemeyen bir fetus saptanabilir

Tedavi;

Mol gebeliğinin tedavisi uygun teknikle ve zaman kaybetmeden yapılacak olan kürtajdır

Mol gebeliğine ait hücrelerin kan yoluyla başka organlara (en sık akciğere) ulaşması ve oraya yerleşmesi (metastas yapması) olasılığı vardır

Yaklaşık %10 oranında bu hücreler anne vücudunda kanser hücreleri benzeri çoğalarak** daha büyük sorunlara ve hayati tehlikeye neden olabilir

Kürtaj sonrası tedavinin takibi hayati önem taşır

-Belli aralarda kanda hCG düzeyleri kontrol edilmeli ve* normal düzeye inişi izlenmelidir

-Mol gebeliği geçirmiş bir hastayı ortalama bir sene takip etmenin uygun olduğu kabul edilir

-Bu nedenle hastalara bir yıl gebe kalmamaları* ısrarla önerilmelidir

-Aksini gerektiren herhangibir durum yoksa bu hastalar için en uygun* korunma yöntemi doğum kontrol haplarıdır

4-Rahim ağzı yetmezliği

Normalde;gebelik süresince bebeğin büyümesine ve artan basınca karşı gerekli direnci gösteren ve 1 cm den daha az açıklığını koruyan* rahim ağz, doğum kasılmalarının başlamasıyla çok kısa zamanda 10 cm kadar açılır ve doğuma izin verir

Doğumdan sonra ise kısa süre içinde* neredeyse eski haline döner

Rahim ağzı yetmezliğinde ise; normal zamanından önce** rahim kasılmaları olmaksızın* rahim ağzı açılır ve ağrısız ya da çok az ağrıyla düşük gerçekleşir

Gebelik süresince tekrarlayan kontrollerde rahim ağzı kanalının uzunluğu ölçülerek takip edilmesi de mümkündür

Servikal yemezlik tanısı konduğunda,hamileliğin 14

aftasından itibaren 'Cerclage' adı verilen bir cerrahi müdahale uygulanır

Bu operasyon öncesinde bebeğin doğumsal bir anomalisi bulunup bulunmadığı konusunda sözkonusu gebelik haftasında yapılabilen testlerin uygulanması gerekir

Vajınal yoldan rahim ağzına özel bir dikiş uygulanır ve direnci arttırılır

Kısa süren ve düşük riskli bir operasyon olan bu müdahalenin* sonuçları genelde sorunu çözer

5-Düşük ve düşük tehlikesi

Düşük;gebeliğin 20

haftasından önce* sonlanmasıdır

Sanıldığından çok daha sık gerçekleşen bir durumdur

Sıklığı tam olarak bilinmese de 5-6 gebelikten birinin düşükle sonlandığı tahmin edilir

Çoğu kez hamilelik fark edilmeden düşük gerçekleşir

Döllenmiş yumurtaların yaklaşık yarısının gebeliğin saptanabilir hale gelmeden kaybedildiği sanılmaktadır

**

*Burada üzerinde durulması gereken bir nokta, gebeliklerin büyük bir bölümünün düşükle sonlandığıdır

Üzücü de olsa bir düşük yaşamış olmanız ileride anne olma şansınızı azaltmaz

Peşpeşe iki düşük sonrası bile herhangi bir inceleme ve tedavi yapılmadan üçüncü hamileliğin sağlıklı şekilde sonuca ulaşma olasılığı hiç düşüğü olmayan birine göre çok az bir farklılık gösterir

Bugün kabul edilen yaklaşım,eğer özel bir neden yoksa birbirini izleyen üç düşük olmadan nedene yönelik araştırma yapılmaması şeklindedir

Düşük yapma olasılığını arttrıan faktörler

-Sigara* ve* ******

-Aşırı kahve tüketimi,

-Daha önce iki veya daha fazla düşük öyküsü

-Rahimde myom* ya da başka nedenlerle oluşan şekil bozukluğu olması

-İyi kontrol edilmeyen gebelik şekeri, tiroid hastalıkları,* idrar yolu enfeksiyonları ve genital enfeksiyonlar

-İkiz ,üçüz gebelikler

-İleri anne yaşı

*

07-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Gebelikte Erken Dönem Sorunları Bulantı-Kusma Dış gebelik Mol gebeliği Rahim ağzı yetmezliği Düşük ve düşük tehlikesi konularında detaylı bilgiler;1-Bulantı-Kusma Kesin nedeni belirli olmamakla beraber gebelik hormonu adı verilen Koryonik gonadotropin (HCG) gebelik kusmalarından* sorumlu tutulmaktadırÇünkü bu hormon düzeyindeki artış ve azalmalar genelde bulantı ve kusmaların seyrine parallelik gösterirBulantıların her hamilelikte farklı şekilde ortaya çıkması mümkündürAynı annenin tüm gebeliklerinde bulantı şiddeti farklı olabilirBulantıların özelliklerine dayanarak gebeliğin seyri ,bebeğin cinsiyeti veya başka bir konuda yorum yapmak mümkün değildir Bulantı ve kusmalar şiddetliyse,doktor tavsiyesiyle ilaç alınabilir2-Dış gebelik Gebelik ürününün normalde rahim içinde* yerleşmesi gereken yer dışında başka bir bölgeye yerleşip(fallop tüpü,yumurtalık), orada gelişmesine Ektopik Gebelik (Dış Gebelik) adı verilirAnne için hayati tehlike doğurabilen ve atlanmaması gereken bir durumdur Dış gebelikte de normal gebeliğin bütün bulguları görülebilir-adet kanamasının gecikmesi, -gebelik testlerinin pozitif çıkması , -bulantılar normal gebelikteki gibidir * Ama bir süre sonra; -kasık bölgesinde tek taraflı* bir ağrı -ayrıca az miktarda *****l kanama duruma eklenirUltrasonografi ve kanda HCG düzeyinin tespiti dış gebelik tanısı için esastırBugün,dış gebeliklerin büyük bölümü çok daha erken dönemde herhangi bir* önemli bulgu vermeden tespit edilebilmektedirBu da hastanın doğurganlığına zarar vermeden tedaviyi mümkün kılmaktadır3-Mol gebeliği Halk arasında üzüm gebeliği olarak ta isimlendirilen* Mol Hidatiformda,* fetus ya hiç görülmez ya da erken dönemde kaybedilir Anne yaşının 20 nin altında* ya da 40 un üzerinde olduğu durumlarda mol gebeliği daha sık görülebilirDüşük sosyoekonomik koşullara sahip kadınlarda, risk daha yüksektir Mol gebeliğinde gebelik ürününün dejenere olmasına neden olarak normalde tek bir spermin döllemesi gereken yumurta hücresinin iki sperm tarafından döllenmesi gösterilir Bu durumda yumurta hücresinin genetik bilgileri kaybolur ve* sadece babaya ait genetik yapılar içeren bir gebelik ürünü ortaya çıkarBu durumda sağlıklı bir bebeğin gelişmesi kesinlikle mümkün değildir ** Mol gebeliğinde hastalar erken gebeliğin tüm şikayetlerini normalden daha ağır olarak yaşarlar-aşırı bulantı kusma görülebilir -genelde bir süre sonra vajınal kanama başlar -bazen çok ciddi kanamalar görülebilir -hCG değerleri çok yüksektir -buna bağlı olarak yumurtalıklarda 'theca lutein kistleri' adı verilen kistlerin oluşması ve bunların hormonal aktivitesi ile kıllanmada hızlı bir artış görülmesi de olasıdırUltrasonografi tanıda son derece yararlıdırFetusa ait yapılar yerine rahim içinde kendine özgü 'kar yağması' manzarası görülerek tanı konulabilirMol gebeliği ile sağlıklı bir bebeğin bir arada olması mümkün değildirKomplet mol adı verilen şekilde bebeğe ait hiçbir görüntü izlenmezParsiyel Mol adı verilen tipte ise* genellikle kalp atışları izlenemeyen bir fetus saptanabilir Tedavi; Mol gebeliğinin tedavisi uygun teknikle ve zaman kaybetmeden yapılacak olan kürtajdır Mol gebeliğine ait hücrelerin kan yoluyla başka organlara (en sık akciğere) ulaşması ve oraya yerleşmesi (metastas yapması) olasılığı vardır Yaklaşık %10 oranında bu hücreler anne vücudunda kanser hücreleri benzeri çoğalarak** daha büyük sorunlara ve hayati tehlikeye neden olabilir Kürtaj sonrası tedavinin takibi hayati önem taşır -Belli aralarda kanda hCG düzeyleri kontrol edilmeli ve* normal düzeye inişi izlenmelidir -Mol gebeliği geçirmiş bir hastayı ortalama bir sene takip etmenin uygun olduğu kabul edilir -Bu nedenle hastalara bir yıl gebe kalmamaları* ısrarla önerilmelidir -Aksini gerektiren herhangibir durum yoksa bu hastalar için en uygun* korunma yöntemi doğum kontrol haplarıdır4-Rahim ağzı yetmezliği Normalde;gebelik süresince bebeğin büyümesine ve artan basınca karşı gerekli direnci gösteren ve 1 cm den daha az açıklığını koruyan* rahim ağz, doğum kasılmalarının başlamasıyla çok kısa zamanda 10 cm kadar açılır ve doğuma izin verirDoğumdan sonra ise kısa süre içinde* neredeyse eski haline döner Rahim ağzı yetmezliğinde ise; normal zamanından önce** rahim kasılmaları olmaksızın* rahim ağzı açılır ve ağrısız ya da çok az ağrıyla düşük gerçekleşir Gebelik süresince tekrarlayan kontrollerde rahim ağzı kanalının uzunluğu ölçülerek takip edilmesi de mümkündür Servikal yemezlik tanısı konduğunda,hamileliğin 14 aftasından itibaren 'Cerclage' adı verilen bir cerrahi müdahale uygulanırBu operasyon öncesinde bebeğin doğumsal bir anomalisi bulunup bulunmadığı konusunda sözkonusu gebelik haftasında yapılabilen testlerin uygulanması gerekirVajınal yoldan rahim ağzına özel bir dikiş uygulanır ve direnci arttırılır Kısa süren ve düşük riskli bir operasyon olan bu müdahalenin* sonuçları genelde sorunu çözer5-Düşük ve düşük tehlikesi Düşük;gebeliğin 20 haftasından önce* sonlanmasıdır Sanıldığından çok daha sık gerçekleşen bir durumdurSıklığı tam olarak bilinmese de 5-6 gebelikten birinin düşükle sonlandığı tahmin edilir Çoğu kez hamilelik fark edilmeden düşük gerçekleşir Döllenmiş yumurtaların yaklaşık yarısının gebeliğin saptanabilir hale gelmeden kaybedildiği sanılmaktadır** Burada üzerinde durulması gereken bir nokta, gebeliklerin büyük bir bölümünün düşükle sonlandığıdır Üzücü de olsa bir düşük yaşamış olmanız ileride anne olma şansınızı azaltmazPeşpeşe iki düşük sonrası bile herhangi bir inceleme ve tedavi yapılmadan üçüncü hamileliğin sağlıklı şekilde sonuca ulaşma olasılığı hiç düşüğü olmayan birine göre çok az bir farklılık gösterirBugün kabul edilen yaklaşım,eğer özel bir neden yoksa birbirini izleyen üç düşük olmadan nedene yönelik araştırma yapılmaması şeklindedirDüşük yapma olasılığını arttrıan faktörler -Sigara ve* ****** -Aşırı kahve tüketimi, -Daha önce iki veya daha fazla düşük öyküsü -Rahimde myom* ya da başka nedenlerle oluşan şekil bozukluğu olması -İyi kontrol edilmeyen gebelik şekeri, tiroid hastalıkları,* idrar yolu enfeksiyonları ve genital enfeksiyonlar -İkiz ,üçüz gebelikler -İleri anne yaşı *