Noninvazif Mekanik Ventilasyonun Temel İlkeleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-25-2012

NONINVAZIF MEKANIK VENTILASYONUN TEMEL ILKELERI[/b]
Giris
Yogun bakima en sik yatis nedeni solunum yetmezligidir

Solunum yetmezligi hastalarinin idamesinde mekanik ventilasyon cok onemli bir yer tutar

Pozitif basincli mekanik ventilasyon cogunlukla endotrakeal intubasyon yolu ile yerlestirilen tupler veya trakesotomi acilarak yerlestirilen kanuller araciligi ile gerceklestilrilmektedir

Ancak artik cok iyi biliyoruzki bu yontemin cok ciddi, olumcul olabilen yan etkileri vardir

Daha intubasyona baslarken ciddi sorunlar ortaya cikabilir

Ornegin intubasyon islemi icin verilen sedatif ilaclar, hipotansiyon ve kardiyak aritmilere neden olabilir

Intubasyon islemi sirasinda aspirasyon, farinks, larinks yaralanmalari olabilir

Tabiki en korkulani da intubasyon amaci ile sedatize hatta paralize edilen hastada islemin basarisiz olabilmesidir

Yine kanul veya tup yolu ile mekanik ventilasyon ciddi morbidite ve mortalitesi olan ventilatorle iliskili pnomoniye (VIP) neden olabilir (1)

Goruldugu gibi invazif mekanik ventilasyon olumcul olabilen komplikasyonlara neden olabilmektedir

Bu komplikasyonlardan kacinmanin hic kuskusuz en kestirme yolu bu tup ve kanullerden kurtulmaktir

Bu nedenle cok cesitli maskeler ile uygulabilen noninvazif mekanik ventlasyon (NIMV) giderek klinikte daha genis bir uygulama alani bulmaktadir

Maskeler
Noninvazif mekanik ventilasyonda endotrakeal tup yerine baslica 5 tip maske veya arac kullanilmaktadir

1

Tum yuz maskesi (agiz ve burunu kapsar)
2

Nazal maske
3

Tam yuz maskesi (tum yuzu kapsar)
4

Nazal yastik veya tikac
5

Agiz parcasi
Bunlara tum basi icersine alan helmeti de ekleyebiliriz

Kronik kullanimda kullanilan kisiye ozel masklerden burada bahsetmeyecegim

Akut solunum yetmezliginde yaklasik % 70 yuz maskeleri, % 25 nazal maskeler, % 5 de nazal yastik kullanilmaktadir(2)

Noinvazif mekanik ventilasyonun basarisinda maske kacaklari, ventilator hasta uyumu ve hastanin islemi tolere edebilmesi cok belirleyici oldugundan maske secimi cok onemlidir

Yuz maskeleri hem agzi hem burnu kapsadigi icin ozellikle agizdan solunum yapan hastalarda veya burun kanallari tikali olan hastalarda cok yararlidir

Ancak tum yuz maskesi nazal maskelere gore daha fazla klasrofobiye yol acmakta ve daha az tolere edilmektedir (2)

Yuz maskesi ile dakika ventilasyonu nazal maskeye gore daha yuksek bulunmustur

Belkide bu nedenle akut solunum yetmezliklerinde tum yuz maskesi tercih edilmektedir

Nazal maskeler daha iyi tolere edilmelerine karsin agizdan olan kacak cok ciddi boyutlara ulasabilmekte hatta bunu engellemek icin cene parcasi kullanilmak zorunda kalinmaktadir

Ayrica transnazal basinc 10-15 cmH2O oldugunda akimda ciddi azlmalar olusabilmektedir(3)

Bununda ventilasyonu zorlastirabilecegi dusunulebilir

Nazal maskelerin yuz maskesine bir avantaji da daha az olu bosluga sahip oldugundan daha az CO2 yeniden solunumuna neden olabilmesidir

Ancak bunun klinik bir oneminin olabilecegini sanmiyorum

Hastalarin yuzlerinde olusabilen cilt hasarlari da NIMV'un onemli komplikasyonlarindan biridir

Genellikle maskelerin yuze karsi fazla sikilmasindan kaynaklanir

Uygun buyuklukte maske secimide bu komplikasyonu azlatabilir

Bu komplikasyonu azaltmak icin maskenin hava yada slikon yastikli olmasi gereklidir

İçindekiler

Kaynak: toraks

org

tr

07-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Noninvazif Mekanik Ventilasyonun Temel İlkeleri NONINVAZIF MEKANIK VENTILASYONUN TEMEL ILKELERI[/b] Giris Yogun bakima en sik yatis nedeni solunum yetmezligidir Solunum yetmezligi hastalarinin idamesinde mekanik ventilasyon cok onemli bir yer tutar Pozitif basincli mekanik ventilasyon cogunlukla endotrakeal intubasyon yolu ile yerlestirilen tupler veya trakesotomi acilarak yerlestirilen kanuller araciligi ile gerceklestilrilmektedir Ancak artik cok iyi biliyoruzki bu yontemin cok ciddi, olumcul olabilen yan etkileri vardir Daha intubasyona baslarken ciddi sorunlar ortaya cikabilir Ornegin intubasyon islemi icin verilen sedatif ilaclar, hipotansiyon ve kardiyak aritmilere neden olabilir Intubasyon islemi sirasinda aspirasyon, farinks, larinks yaralanmalari olabilir Tabiki en korkulani da intubasyon amaci ile sedatize hatta paralize edilen hastada islemin basarisiz olabilmesidir Yine kanul veya tup yolu ile mekanik ventilasyon ciddi morbidite ve mortalitesi olan ventilatorle iliskili pnomoniye (VIP) neden olabilir (1) Goruldugu gibi invazif mekanik ventilasyon olumcul olabilen komplikasyonlara neden olabilmektedir Bu komplikasyonlardan kacinmanin hic kuskusuz en kestirme yolu bu tup ve kanullerden kurtulmaktir Bu nedenle cok cesitli maskeler ile uygulabilen noninvazif mekanik ventlasyon (NIMV) giderek klinikte daha genis bir uygulama alani bulmaktadir Maskeler Noninvazif mekanik ventilasyonda endotrakeal tup yerine baslica 5 tip maske veya arac kullanilmaktadir 1 Tum yuz maskesi (agiz ve burunu kapsar) 2 Nazal maske 3 Tam yuz maskesi (tum yuzu kapsar) 4 Nazal yastik veya tikac 5 Agiz parcasi Bunlara tum basi icersine alan helmeti de ekleyebiliriz Kronik kullanimda kullanilan kisiye ozel masklerden burada bahsetmeyecegim Akut solunum yetmezliginde yaklasik % 70 yuz maskeleri, % 25 nazal maskeler, % 5 de nazal yastik kullanilmaktadir(2) Noinvazif mekanik ventilasyonun basarisinda maske kacaklari, ventilator hasta uyumu ve hastanin islemi tolere edebilmesi cok belirleyici oldugundan maske secimi cok onemlidir Yuz maskeleri hem agzi hem burnu kapsadigi icin ozellikle agizdan solunum yapan hastalarda veya burun kanallari tikali olan hastalarda cok yararlidir Ancak tum yuz maskesi nazal maskelere gore daha fazla klasrofobiye yol acmakta ve daha az tolere edilmektedir (2) Yuz maskesi ile dakika ventilasyonu nazal maskeye gore daha yuksek bulunmustur Belkide bu nedenle akut solunum yetmezliklerinde tum yuz maskesi tercih edilmektedir Nazal maskeler daha iyi tolere edilmelerine karsin agizdan olan kacak cok ciddi boyutlara ulasabilmekte hatta bunu engellemek icin cene parcasi kullanilmak zorunda kalinmaktadir Ayrica transnazal basinc 10-15 cmH2O oldugunda akimda ciddi azlmalar olusabilmektedir(3) Bununda ventilasyonu zorlastirabilecegi dusunulebilir Nazal maskelerin yuz maskesine bir avantaji da daha az olu bosluga sahip oldugundan daha az CO2 yeniden solunumuna neden olabilmesidir Ancak bunun klinik bir oneminin olabilecegini sanmiyorum Hastalarin yuzlerinde olusabilen cilt hasarlari da NIMV'un onemli komplikasyonlarindan biridir Genellikle maskelerin yuze karsi fazla sikilmasindan kaynaklanir Uygun buyuklukte maske secimide bu komplikasyonu azlatabilir Bu komplikasyonu azaltmak icin maskenin hava yada slikon yastikli olmasi gereklidir İçindekiler Kaynak: toraksorgtr