Hamilelik Ve Çinko

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-23-2012

Hamilelik ve Çinko

[/b]

Çinko dünya üzerinde bilinen tüm yaşam şekilleri için
gerekli ve elzem olan minerallerden birisidir

İnsan
yaşamındaki önemi ve eksikliğinde karşılaşılan sağlık
sorunları nispeten yakın bir geçmişte, 1960'lı yılların
başında fark edilmiştir

Çinko ne işe yarar ?

Çinko protenlerin ve hücre zarının yapısında yer alan
minerallerden birisidir

Çinkonun eksik olması proteinlerin
dengede kalmasını güçleştirirken hücenin de işlevinin
bozulmasına ve oksidasyon adı verilen hasar verici olaylara
daha duyarlı hale gelmesine neden olur

Çinko aynı zamanda
genlerin sorumlu oldukları proteinleri üretmesin de de rol
oynar

Bunlar dışında 100'den fazşa enzimin sağlıklı ve
doğru şekilde işlev görebilmesi de yeterli çinko
varlığına bağlıdır

Çinko eksikliğinde neler olur?

Çinko eksikliğinin neden olduğu durumlar, ancak acrodermatitis
enteropatica adı verilen genetik bir hastalığın fark
edilmesinden sonra anlaşılabilmiştir

Bu hastalıkta çinko
emilimi ve vücutaki dolaşımında bozukluk söz konusudur

Şiddetli çinko eksikliğinin neden olduğu bulgular şunlardır

Çocuklarda büyüme ve gelişimin yavaşlaması ya da
tamamen durması
Cinsel gelişimin gecikmesi
Ciltte düküntüler
Şiddetli ishal
Bağışıklık sistemi bozuklukları
Yara iyileşmesinde gecikme
İştahsızlık
Tat alma duyusunda bozulma
Gece körlüğü
Gözün kornea tabakasında şişme ve bulanıklaşma
Davranış bozuklukları

Yukarıda söz edilen hastalığın tanımlanmasında önce bu
hastalığa sahip olan çocuklar ne yazk ki erken yaşlarda
kaybedilmekteydi

Oysa günümüzde ağızdan alına çinko
takviyeleri ile bu durumlar engellenebilmektedir

Beslenme yolu il eyeterli miktarda çinko alamayan kişilerde
yukarıdaki belirtilerle seyreden şiddetli çinko yetmezliği
tablosunun ortaya çıkması neredeyse olanaksızdır

Bu tablo
en sık adı geçen genetik hastalığın varlığında
görülür

Bununla birlikte yaygın ve şiddetli yanık
hastaları ile kronik ishal hastalarında da şiddetli çinko
yetmezliği görülebilmektedir

Kimler çinko yetmezliği
açısından risk altındadır?

Yenidoğanlar ve çocuklar
Gebe ve emziren kadınlar (özellikle 20 yaşından
küçük anne ve anne adayları)
Çeşitli nedenler ile ağızdan beslenemeyip hastane
koşullarında damardan beslenmesi gereken kişiler
Anoreksiya nervoza gibi şiddetli beslenme bozukluğu
olan kişiler
Çölyak hastalığı ya da kısa barsak sendromu gibi
hastalığı olanlar
Crohn ya da ülseratif kolit gibi kronik barsak
hastalığı olanlar
*****ikler
Orak hücreli anemi adı verilen kan hastalığı olanlar65 yaş üstü kişiler
Vejeteryanlar

Hamilelikte çinko gerekli
midir?

Hamilelik vücudun çinko gereksiniminin arttığı bir
dönemdir

DNA ve protein yapısında önemli rolü olan bu
mineralin yeterli miktarda alımı, hücre yapımının son
derece hızlı olduğu hamilelik döneminde önemlidir

Hamile
olmayan 19 yaşından büyük bir kadının günlük çinko
gereksinimi günde 8 miligram iken hamilelikte bu oran 11
miligrama çıkmaktadır

Emziren kadınlarda ise günde 12
miligram çinko almak gereklidir

Çinko eksikliğinin hamilelikte ne gibi etkilerinin
olabileceği konusunda net bir bilgi yoktur

Bazı
çalışmalarda bu mineralin eksikliğinin erken doğum ve
düşük doğum ağırlığı ile ilgisinin olabileceği ileri
sürülmekle birlikte kesin kanıt bulunmamaktadır

Hangi besinlerde çinko bulunur?

Çinko en çok et ve deniz ürünlerinde bulunur

Çinko
açısından en zenginbesin maddesi istiridyedir

Buna karşılık
gebelikte çiğ istiridye ve diğer kabukluluarın tüketilmesi
önerilmez

Vejeteryan beslenenlerde hamilelikte yeterli çinko alamama
olasılığı vardır

Bu gibi durumlarda çinko ile
desteklenemiş mısır gevreği, müsli gibi gıdaların
tüketilmesi yararlı olacaktır

Besin
Porsiyon
Çinko
(mg)
İstiridye
6 adet
43

4
Yengeç
80 gram
4

6
Sığır eti
80gram
5

8
Tavuk (siyah eti)
80 gram
2

4
Hindi (siyah eti)
80 gram
3

5
Yoğurt
250 ml
1

8
Süt
250 ml
1

0
Badem
30 gram
1

0
Yer fıstığı
30 gram
0

9
*

*

[/b]

Kaynak: Dr

Alper Mumcu

07-23-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Hamilelik Ve Çinko Hamilelik ve Çinko [/b] Çinko dünya üzerinde bilinen tüm yaşam şekilleri için gerekli ve elzem olan minerallerden birisidir İnsan yaşamındaki önemi ve eksikliğinde karşılaşılan sağlık sorunları nispeten yakın bir geçmişte, 1960'lı yılların başında fark edilmiştir Çinko ne işe yarar ? Çinko protenlerin ve hücre zarının yapısında yer alan minerallerden birisidirÇinkonun eksik olması proteinlerin dengede kalmasını güçleştirirken hücenin de işlevinin bozulmasına ve oksidasyon adı verilen hasar verici olaylara daha duyarlı hale gelmesine neden olur Çinko aynı zamanda genlerin sorumlu oldukları proteinleri üretmesin de de rol oynar Bunlar dışında 100'den fazşa enzimin sağlıklı ve doğru şekilde işlev görebilmesi de yeterli çinko varlığına bağlıdır Çinko eksikliğinde neler olur? Çinko eksikliğinin neden olduğu durumlar, ancak acrodermatitis enteropatica adı verilen genetik bir hastalığın fark edilmesinden sonra anlaşılabilmiştir Bu hastalıkta çinko emilimi ve vücutaki dolaşımında bozukluk söz konusudur Şiddetli çinko eksikliğinin neden olduğu bulgular şunlardır Çocuklarda büyüme ve gelişimin yavaşlaması ya da tamamen durması Cinsel gelişimin gecikmesi Ciltte düküntüler Şiddetli ishal Bağışıklık sistemi bozuklukları Yara iyileşmesinde gecikme İştahsızlık Tat alma duyusunda bozulma Gece körlüğü Gözün kornea tabakasında şişme ve bulanıklaşma Davranış bozuklukları Yukarıda söz edilen hastalığın tanımlanmasında önce bu hastalığa sahip olan çocuklar ne yazk ki erken yaşlarda kaybedilmekteydi Oysa günümüzde ağızdan alına çinko takviyeleri ile bu durumlar engellenebilmektedir Beslenme yolu il eyeterli miktarda çinko alamayan kişilerde yukarıdaki belirtilerle seyreden şiddetli çinko yetmezliği tablosunun ortaya çıkması neredeyse olanaksızdır Bu tablo en sık adı geçen genetik hastalığın varlığında görülür Bununla birlikte yaygın ve şiddetli yanık hastaları ile kronik ishal hastalarında da şiddetli çinko yetmezliği görülebilmektedir Kimler çinko yetmezliği açısından risk altındadır? Yenidoğanlar ve çocuklar Gebe ve emziren kadınlar (özellikle 20 yaşından küçük anne ve anne adayları) Çeşitli nedenler ile ağızdan beslenemeyip hastane koşullarında damardan beslenmesi gereken kişiler Anoreksiya nervoza gibi şiddetli beslenme bozukluğu olan kişiler Çölyak hastalığı ya da kısa barsak sendromu gibi hastalığı olanlar Crohn ya da ülseratif kolit gibi kronik barsak hastalığı olanlar ***ikler Orak hücreli anemi adı verilen kan hastalığı olanlar65 yaş üstü kişiler Vejeteryanlar Hamilelikte çinko gerekli midir? Hamilelik vücudun çinko gereksiniminin arttığı bir dönemdir DNA ve protein yapısında önemli rolü olan bu mineralin yeterli miktarda alımı, hücre yapımının son derece hızlı olduğu hamilelik döneminde önemlidir Hamile olmayan 19 yaşından büyük bir kadının günlük çinko gereksinimi günde 8 miligram iken hamilelikte bu oran 11 miligrama çıkmaktadır Emziren kadınlarda ise günde 12 miligram çinko almak gereklidir Çinko eksikliğinin hamilelikte ne gibi etkilerinin olabileceği konusunda net bir bilgi yoktur Bazı çalışmalarda bu mineralin eksikliğinin erken doğum ve düşük doğum ağırlığı ile ilgisinin olabileceği ileri sürülmekle birlikte kesin kanıt bulunmamaktadır Hangi besinlerde çinko bulunur? Çinko en çok et ve deniz ürünlerinde bulunur Çinko açısından en zenginbesin maddesi istiridyedirBuna karşılık gebelikte çiğ istiridye ve diğer kabukluluarın tüketilmesi önerilmez Vejeteryan beslenenlerde hamilelikte yeterli çinko alamama olasılığı vardır Bu gibi durumlarda çinko ile desteklenemiş mısır gevreği, müsli gibi gıdaların tüketilmesi yararlı olacaktır Besin Porsiyon** Çinko (mg) İstiridye 6 adet 434 Yengeç 80 gram 46 Sığır eti 80gram 58 Tavuk (siyah eti) 80 gram 24 Hindi (siyah eti) 80 gram 35 Yoğurt 250 ml 18 Süt 250 ml 10 Badem 30 gram 10 Yer fıstığı 30 gram 09 * * [/b] Kaynak: DrAlper Mumcu