Pap Smear Testi - Hayat Kurtaran Bir Tetkik

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-23-2012

PAP Smear Testi - Hayat kurtaran bir tetkik

[/b]

Vücut dokularının yenilenmesi nedeniyle kaçınılmaz
olarak yüzeylerden hücreler dökülmektedir

Bu dökülen
hücrelerin toplanıp özel işlemlerden geçirildikten sonra
mikroskop altında incelenmesine sitolojik inceleme denir

Bu
işlemin en etkili uygulandığı alan rahim ağzından yani
serviksten alınan örneklerdir

Servikal hücrelerin bu şekilde
toplanması işlemine smear adı verilir

İlk kez 1930'lu
yıllarda Yunan doktor George Papanicolaou tarafından
tanımlandığı için onun ismine ithafen PAP Smear ya da PAP
test olarak da adlandırılır

Smear testi rahim ağzının kötü huylu (habis, malign) veya
kötü huylu bir hastalığa dönüşme potansiyeli olan
(premalign) değişikliklerini saptamak amacıyla yapılan bir
tarama testidir

Tarama testleri hastalık bulguları taşımayan
normal insanlarda yapılan tetkikleridir

Bu nedenle smear testi
tanı koydumaz ve kanser bulguları olan kişilerde kanser
olmadığını belirtmez

Smear testinin pozitif yani anormal
çıkması bir problem olduğunu ve tanıya yönelik ileri
testler yapılması gerektiğini işaret eder

PAP test serviksin yassı hücreli kanserine bağlı hastalık ve
ölümleri azalttığı bilimsel çevrelerce kabul edilmiş olan
etkili bir tarama testidir

ABD'de 1969 yılında 100

000'de 21

6
olan serviks kanseri görülme sıklığı 1990 yılında 10

4'e
düşmüştür

Benzer şekilde bu hastalığa bağlı ölüm
oranları da 100

000'de 7

4'den 2

4'e lemiştir

Bundan 20-25
yıl önce ABD'de genital kansere bağlı ölümlerde serviks
kanseri birinci sırayı alırken smear testinin devlet
politikaları ile teşviki sonucu dördüncü sıraya
düşmüştür

Bunca önleme rağmen her yıl pekçok yeni
serviks kanseri olgusu ortaya çıkmaktadır

Yapılan
araştırmalarda bu kadınların yarısında ya hayatları
boyunca hiç sitolojik inceleme yapılmadığı ya da son 5 yıl
içinde testin tekrarlanmadığı görülmektedir

Gelişmiş
ülkelerin büyük kısmında serviks tarama testleri ile ilgili
sağlık politikaları bulunmaktayken ne yazık ki ülkemizde bu
tür bir strateji geliştirilmemiştir

Ülkemizde PAP smear
taraması büyük ölçüde kadın doğum hekiminin
yönlendirmesi, daha düşük oranda ve sosyokültürel düzeyine
bağlı olarak da hastanın isteği ile yapılmaktadır

Ülkemizde şikayeti olmasa dahi rutin kontrole giden ve smear
testi yaptıran kadınların oranı ne yazı ki olması
gerekenden çok daha düşüktür

Ayrıca PAP testin gerek
alınma tekniği gerekse yorumlanması açısında hekimler
arasında tam bir fikir birliği oluşmamıştır

Smear testinin mantığı nedir?

Serviks rahimin dış dünya ile olan bağlantısıdır

******
ile birlikte serviks, mukoza adı verilen bir tür doku ile
kaplıdır

Bu doku tıpkı ağzımızın içini kaplayan doku
gibidir

Servikal mukoza 5 mikroskopik tabakadan oluşur

Her an
bu tabakalarda yeni hücreler yapılmakta ve en dış tabakadaki
hücreler dökülerek alt tabakalar yukarıya doğru
yükselmektedir

Bu büyüme ve yukarıya doğru olan göç
esnasında hücrelerde atipik değişimler olabilir

Buna
displazi adı verilir

Var olan hücrelerin atipi göstermeden
başka bir tür hücreye dönüşmesine ise metaplazi ismi
verilir

Metaplazi normalde görülen bir tablo iken displazi
ileride kansere dönüşebilecek anormal bir durumdur

****** ve serviksin her ikisi de epitel hücrelerinden
oluşmakla birlikte bu epitel hücreleri birbirlerinden
farklıdır

Rahim ağzındaki hücreler salgı yapma
yeteneğindeki glanduler hücrelerdir buna karşın ******
skuamöz epitel adı verilen hücrelerden meydana gelmiştir

Bu
iki hücre grubunun rahim ağzında biribiri ile komşuluk
içinde olduğu bölgeye transformasyon alanı adı verilir

Rahim ağzı kanserlerinin tamamına yakını bu bölgeden
başladığı için transformasyon alanındaki hücrelern
yapısının incelenmesi son derece önemlidir

Nasıl alınır

Smear alınması son derece basit bir yöntemdir ve
kesinlikle ağrıya neden olmaz

Jinekolojik muayene esnasında
******l spekulum takıldıktan sonra serviks görülür

Herhangi
bir kanama olmadığından emin olunduktan sonra plastik bir
spatul ya da fırça vasıtası ile serviksten ******ya dökülen
hücreler toplanır

Ayrıca yine bu fırça vasıtası ile rahim
içine uzanan kanaldan (endoservikal kanal) sürüntü
alınır

Yani smear testinde iki yerden hücre örneği
toplanır: endoservikal kanal ve ******

Alınan materyal bir lam üzerine yayılır ve hemen ***** dolu
bir kap içine konur

Fırça üzerine bulaşmış olan mukus
salgıları uzaklaştırdığı için inceleme daha kolay ve
sağlıklı olmaktadır

Başka bir yöntem de alınan materyali
lama yaydıktan sonra 30 santimetre uzaklıktan bildiğimiz saç
spreyi sıkmaktır

Her iki yöntemde de amaç alınan
hücrelerin lam üzerinde fikse edilmesidir

Ancak piyasada
satılan spreylerin ***** içerikleri biribirinden oldukça
farklılık gösterdiğinden pekçok hekim preparatı direk
olarak *****de fikse etmeyi tercih etmektedir

Fiksasyonun örnek
alındıktan hemen sonra yapılmaması hücresel şekillerin
bozulmasına ve kurumasına yol açar

Bu da değerlendirmede
hatalara neden olabilir

Yeni tanı tetkikleri

PAP testinin duyarlılığı %100 değildir

Tarama testinden
yeterli verimi alabilmek ve hatalı negatif sonuç görülme
oranlarını en aza indirebilmek için yeni teknoloji
arayışları devam etmektedir

Sıvı bazlı ince yaymalar bu
alanda geliştirilmiş en son yöntemdir

Thin-Prep adı verilen
ve şu anda bizim de kullandığımız bu teknikte alınan örnek
direk olarak lam üzerine yayılmak yerine tamponlamış *****
içeren bir şişe içerisine karıştırılır

Elde edilen bu
hücre süspansiyonu özel bir filtre sisteminden geçirilerek
kan, mukus ve diğer ölü hücreler ayrıştırılır ve de
kalan hücreler lam üzerine yayılır

Bu sayede diğer
hücreler tarafından maskelenmeyen servikse ait hücreler daha
kolay incelenebilir

Thin-Prep smear ideal olmamakla birlikte
zorunluluk durumunda kanama varlığında da
alınabilir

Thin-Prep tekniği ile alınan smear testinde hatalı
negatif oranı %4 civarındadır

Smear ile ilgili bir başka
yeni teknoloji de otomasyondur

PAPNET adı verilen yöntemde
hazırlanan lam mikroskop altına konur ve bir bilgisayar
görüntüyü yorumlar

En sık karşılaşılan 128 anomali
bilgisayar tarafından tanınır ve örnek manuel incelemeye
alınır

Klasik yöntemler ile negatif olarak değerlendirilen
testler PAPNET ile yeniden incelemeye alındığında %10 olguda
düşük dereceli SIL ya da daha ileri bir lezyon
saptanmaktadır

Thin-Prep ve PAPNET yöntemlerinin her ikisi de
Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi tarafından onaylanmış
olmasına karşın, maliyetinin yüksek olması nedeni ile
PAPNET'in rutin uygulanması önerilmemektedir

İnceleme

Hangi şekilde alınırsa alınsın hazırlanan preparat sitoloji
laboratuvarına gönderilir

Smear alınırken en fazla dikkat
edilmesi gereken nokta rahim ağzını rahim boşluğuna
bağlayan kanaldan ve ******dan ayrı ayrı örnek
alınmasıdır

Sitolog preparatı incelerken hasta hakkında bazı bilgilere
gerek duyar

BunlarHastanın yaşı

Son adet tarihi

Gebelik olup olmadığı

Hormonal ilaç kullanıp kullanmadığı

Rahim içi araç (spiral) kullanıp kullanmadığı

Jinekoloğun ne amaçla smear testi istediğidir (klinik tanı)

Bu bilgiler pataloji uzmanının tanısını kolaylaştırır ve
şüphede kaldığı durumlarda daha kolay karar vermesine
yardımcı olur

Patolog kendisine gelen prepratı bir takım
kimyasal maddeler ile işlemden geçirir(boyar) ve ışık
mikroskopu altında inceleyerek tanısını koyar

Smear
sonucunun alınması 24-48 saat kadar sürebilir

Kimler taranmalı

Serviks kanseri sık rastlanan kanserlerden biri olduğuna ve PAP
test sayesinde hastalık ve buna bağlı ölümlerde yüksek
oranda azalma saptandığına göre serviksi olan herkes yani
bütün kadınlar taranmalıdır

Taramaya kaç yaşında başlanması gerektiği ve kimlerin
hangi sıklıkta tarama işleminden geçirilmesinin uygun
olacağı konusunda araştırmalar yapılmış ve bu konuda az
çok fikir birliği sağlanmıştır

Patoloji saptanan olgularda lezyonun tipine ve tedavi şekline
göre daha sık tarama yapılabilmekle birlikte patoloji olmayan
olgularda yılda bir kez yapılan PAP smear yeterlidir

Bazı
gruplar yüksek risk taşımayan hastalarda testin 2-3 yılda bir
yapılmasını önermekle birlikte bizim görüşümüz testin
yılda bir kez tekrarlanması yönündedir

Eskiden taramaya
başlamak için 35 yaş kritik nokta olarak kabul edilmekteyken
1988 yılında Amerikan Kanser Derneği 35 yaşı değil cinsel
yaşantının başladığı zamanı esas almak gerektiğini
vurgulamıştır

Hamilelerde smear alınabilir mi?

İdeal olan hamile kalmaya karar verildiğinde genel bir
muayeneden geçmek ve bu aşamada smear testini yaptırmaktır
ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda ilk hamilelik
kontrolünde doktorunuz size en son smear testinizi ne zaman
yaptırdığınızı soracaktır

Eğer arada geçen süre uzunsa
smear testinizi yapacaktır

Hamilelikte PAP smear
yapılmasının hiçbir sakıncası yoktur

Neler Görülür

Serviko ******l smear alınarak hazırlanan preparatlarda
hastanın hücresel durumu, hormonal durumu ve mikrobiyolojik
durumu değerlendirilebilir

Smear preparatlarında bulunan
elemanlar servikal ve ******l hücreler, bakteriler,
trikomanonas, kandida gibi ******l enfeksiyon etkenleri, kan
elemanları ve spermler bulunabilir

Servikal ve ******l
hücrelerin yapısı kanser ve kanser öncülü lezyonlar
hakkında bilgi verirken bu hücre türlerinin sayısı hormonal
durumu yansıtır

Dolayısı ile üreme çağındaki ve menopoz
dönemindeki kadınlardan alınan smear görüntüleri
birbirlerinden farklıdır

Değerlendirme

Smear testinin sonuçları birkaç değişik ekol şeklinde
sınıflanmaktadır

En sık Papanicolaou sınıflaması
kullanılır

Son yıllarda bu sınflamaya göre çok daha
detaylı olan Bethesda sınıflaması gelişmiş ülkelerin hemen
tamamında Papanicolaou sınıflamasının yerini almaktadır

Ülkemizde ise laboratuvar ve sitologlar arasında farklı
terminoloji kullanılabildiğinden bir kavram kargaşası ortaya
çıkmakta, bu durum hem tanı hem de tadavide sorunlara yol
açabilmektedir

Bizim de tercih ettiğimiz Bethesda sistemi,
alınan örneğin yeterli olup olmadığını eğer yetersiz ise
neden yetersiz olduğunu belirtmesi açısından avantajlıdır

Ayrıca enfeksiyon ya da benzeri nedenlere bağlı iyi huylu
hastalıkların tanımlanabilmesi de ek bir avantaj sağlar

Papanicolaou sınıflaması
Klas 1
Normal, atipik hücre yok
Klas 2
Negatif

Selim bazı hücre
değişiklikleri (örneğin enfeksiyon)
Klas 3
Şüpheli

Hafif, orta şiddette ya da
şiddetli displazi

Kesin olarak kanser hücresi olmayan anormal hücreler

Klas 4
Carcinoma in-situ

Büyük olasılıkla
kötü huylu hücreler
Klas 5
Kuvvetli pozitif

Tartışmasız kanser
hücreleri
Anormal smear varlığında sıklıkla rapor edilen tanımlama
servikal intraepitheliyal neoplazidir kısaca CIN olarak
tanımlanan bu bulgu Papanicolaou sınıflamasında klas 3'ün
alt gruplarıdır

CIN 1 hafif, CIN2 orta, CIN 3 ise şiddetli
dispalaziyi tanımlar

Bethesda sınıflamasına göre ise CIN 1
LSIL'e, CIN 2 ve 3 ise HSIL'e eşittir

Direk mikroskopi incelemesinde vajinit yapan etkenlerin
görülmesi enfeksiyon tanısına oldukça yardımcı olur

Ancak
özellikle trikomonas enfeksiyonlarında hatalı olarak habis
tanısı konabilir

1991 yılında Bethesda sınıflaması yeniden modifiye
edilmiştir

Giderek yaygınlık kazanan bu sınıflamaya göre
smear bir tanı aracı değil sadece tıbbi bir konsültasyondur

Hazırlanan preparatın ve bu preparatta bulunan hücre
sayısının sitolojik tanı için yeterli olup olmadığı
mutlaka belirtilmelidir

Bethesda Sınıflaması
Yeterlilik
Yeterli
Sınırlı
Yetersiz

Tanımlama

Normal
Benign (iyi huylu)
Epitel hücre anomalisi
ASCUS (önemi bilinmeyen atipik
hücreler)
LSIL (düşük dereceli lezyon)
HSIL (yüksek dereceli lezyon)
Glandular hücre anomalisi
AGUS (atipik glanduler hucreler)
Adenokarsinom (kanser)

Dikkat edilmesi gereken noktalar

Smear alınmasından önce 24 saat süre ile cinsel ilişkide
bulunulmaması sonuçların daha güvenilir olmasına yardımcı
olur

Smear alınmasından önce en az 72 saat süre ile herhangi bir
******l krem ya da ilaç kullanılmamalı, ******l duş
yapılmamalıdır

Test için en ideal zaman son adet kanamasından 10 gün
sonrasıdır

Kanama varlığında adet kanaması gibi çok miktarda değilse
smear alınabilir

Önemli olan noktalardan birisi de smear'ı değerlendirecek olan
patoloğun özellikle bu konuda deneyimli olmasıdır

Güvenilirliği nasıldır

Smear taramasında yanlış negatif oranı yaklaşık %25'dir

Yani klinik olarak habaset olduğu halde smear'ın normal
çıkması olasılığı %25'dir

Burada smearın alınış
tekniğindeki hatalardan patoloğun deneyimine kadar pekçok
faktör rol oynar

[/b]
Anormal Smear testi
varlığında yaklaşım

Serviks Kanseri

Jinekolojik kanserlerde
erken tanıAnkete katılın: Düzenli
olarak smear testi yaptırıyor musunuz?

Kaynak: Dr

Alper Mumcu

07-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Pap Smear Testi - Hayat Kurtaran Bir Tetkik PAP Smear Testi - Hayat kurtaran bir tetkik [/b] Vücut dokularının yenilenmesi nedeniyle kaçınılmaz olarak yüzeylerden hücreler dökülmektedir Bu dökülen hücrelerin toplanıp özel işlemlerden geçirildikten sonra mikroskop altında incelenmesine sitolojik inceleme denir Bu işlemin en etkili uygulandığı alan rahim ağzından yani serviksten alınan örneklerdir Servikal hücrelerin bu şekilde toplanması işlemine smear adı verilirİlk kez 1930'lu yıllarda Yunan doktor George Papanicolaou tarafından tanımlandığı için onun ismine ithafen PAP Smear ya da PAP test olarak da adlandırılır Smear testi rahim ağzının kötü huylu (habis, malign) veya kötü huylu bir hastalığa dönüşme potansiyeli olan (premalign) değişikliklerini saptamak amacıyla yapılan bir tarama testidir Tarama testleri hastalık bulguları taşımayan normal insanlarda yapılan tetkikleridir Bu nedenle smear testi tanı koydumaz ve kanser bulguları olan kişilerde kanser olmadığını belirtmez Smear testinin pozitif yani anormal çıkması bir problem olduğunu ve tanıya yönelik ileri testler yapılması gerektiğini işaret ederPAP test serviksin yassı hücreli kanserine bağlı hastalık ve ölümleri azalttığı bilimsel çevrelerce kabul edilmiş olan etkili bir tarama testidir ABD'de 1969 yılında 100000'de 216 olan serviks kanseri görülme sıklığı 1990 yılında 104'e düşmüştür Benzer şekilde bu hastalığa bağlı ölüm oranları da 100000'de 74'den 24'e lemiştir Bundan 20-25 yıl önce ABD'de genital kansere bağlı ölümlerde serviks kanseri birinci sırayı alırken smear testinin devlet politikaları ile teşviki sonucu dördüncü sıraya düşmüştür Bunca önleme rağmen her yıl pekçok yeni serviks kanseri olgusu ortaya çıkmaktadır Yapılan araştırmalarda bu kadınların yarısında ya hayatları boyunca hiç sitolojik inceleme yapılmadığı ya da son 5 yıl içinde testin tekrarlanmadığı görülmektedir Gelişmiş ülkelerin büyük kısmında serviks tarama testleri ile ilgili sağlık politikaları bulunmaktayken ne yazık ki ülkemizde bu tür bir strateji geliştirilmemiştir Ülkemizde PAP smear taraması büyük ölçüde kadın doğum hekiminin yönlendirmesi, daha düşük oranda ve sosyokültürel düzeyine bağlı olarak da hastanın isteği ile yapılmaktadır Ülkemizde şikayeti olmasa dahi rutin kontrole giden ve smear testi yaptıran kadınların oranı ne yazı ki olması gerekenden çok daha düşüktür Ayrıca PAP testin gerek alınma tekniği gerekse yorumlanması açısında hekimler arasında tam bir fikir birliği oluşmamıştır Smear testinin mantığı nedir? Serviks rahimin dış dünya ile olan bağlantısıdır **** ile birlikte serviks, mukoza adı verilen bir tür doku ile kaplıdır Bu doku tıpkı ağzımızın içini kaplayan doku gibidir Servikal mukoza 5 mikroskopik tabakadan oluşur Her an bu tabakalarda yeni hücreler yapılmakta ve en dış tabakadaki hücreler dökülerek alt tabakalar yukarıya doğru yükselmektedir Bu büyüme ve yukarıya doğru olan göç esnasında hücrelerde atipik değişimler olabilir Buna displazi adı verilir Var olan hücrelerin atipi göstermeden başka bir tür hücreye dönüşmesine ise metaplazi ismi verilir Metaplazi normalde görülen bir tablo iken displazi ileride kansere dönüşebilecek anormal bir durumdur ** ve serviksin her ikisi de epitel hücrelerinden oluşmakla birlikte bu epitel hücreleri birbirlerinden farklıdır Rahim ağzındaki hücreler salgı yapma yeteneğindeki glanduler hücrelerdir buna karşın ** skuamöz epitel adı verilen hücrelerden meydana gelmiştir Bu iki hücre grubunun rahim ağzında biribiri ile komşuluk içinde olduğu bölgeye transformasyon alanı adı verilir Rahim ağzı kanserlerinin tamamına yakını bu bölgeden başladığı için transformasyon alanındaki hücrelern yapısının incelenmesi son derece önemlidir Nasıl alınır Smear alınması son derece basit bir yöntemdir ve kesinlikle ağrıya neden olmaz Jinekolojik muayene esnasında **l spekulum takıldıktan sonra serviks görülür Herhangi bir kanama olmadığından emin olunduktan sonra plastik bir spatul ya da fırça vasıtası ile serviksten **ya dökülen hücreler toplanır Ayrıca yine bu fırça vasıtası ile rahim içine uzanan kanaldan (endoservikal kanal) sürüntü alınırYani smear testinde iki yerden hücre örneği toplanır: endoservikal kanal ve ** Alınan materyal bir lam üzerine yayılır ve hemen * dolu bir kap içine konur Fırça üzerine bulaşmış olan mukus salgıları uzaklaştırdığı için inceleme daha kolay ve sağlıklı olmaktadır Başka bir yöntem de alınan materyali lama yaydıktan sonra 30 santimetre uzaklıktan bildiğimiz saç spreyi sıkmaktır Her iki yöntemde de amaç alınan hücrelerin lam üzerinde fikse edilmesidir Ancak piyasada satılan spreylerin * içerikleri biribirinden oldukça farklılık gösterdiğinden pekçok hekim preparatı direk olarak *de fikse etmeyi tercih etmektedir Fiksasyonun örnek alındıktan hemen sonra yapılmaması hücresel şekillerin bozulmasına ve kurumasına yol açar Bu da değerlendirmede hatalara neden olabilir Yeni tanı tetkikleri PAP testinin duyarlılığı %100 değildir Tarama testinden yeterli verimi alabilmek ve hatalı negatif sonuç görülme oranlarını en aza indirebilmek için yeni teknoloji arayışları devam etmektedir Sıvı bazlı ince yaymalar bu alanda geliştirilmiş en son yöntemdir Thin-Prep adı verilen ve şu anda bizim de kullandığımız bu teknikte alınan örnek direk olarak lam üzerine yayılmak yerine tamponlamış * içeren bir şişe içerisine karıştırılır Elde edilen bu hücre süspansiyonu özel bir filtre sisteminden geçirilerek kan, mukus ve diğer ölü hücreler ayrıştırılır ve de kalan hücreler lam üzerine yayılır Bu sayede diğer hücreler tarafından maskelenmeyen servikse ait hücreler daha kolay incelenebilir Thin-Prep smear ideal olmamakla birlikte zorunluluk durumunda kanama varlığında da alınabilirThin-Prep tekniği ile alınan smear testinde hatalı negatif oranı %4 civarındadır Smear ile ilgili bir başka yeni teknoloji de otomasyondur PAPNET adı verilen yöntemde hazırlanan lam mikroskop altına konur ve bir bilgisayar görüntüyü yorumlar En sık karşılaşılan 128 anomali bilgisayar tarafından tanınır ve örnek manuel incelemeye alınır Klasik yöntemler ile negatif olarak değerlendirilen testler PAPNET ile yeniden incelemeye alındığında %10 olguda düşük dereceli SIL ya da daha ileri bir lezyon saptanmaktadır Thin-Prep ve PAPNET yöntemlerinin her ikisi de Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi tarafından onaylanmış olmasına karşın, maliyetinin yüksek olması nedeni ile PAPNET'in rutin uygulanması önerilmemektedirİnceleme Hangi şekilde alınırsa alınsın hazırlanan preparat sitoloji laboratuvarına gönderilir Smear alınırken en fazla dikkat edilmesi gereken nokta rahim ağzını rahim boşluğuna bağlayan kanaldan ve **dan ayrı ayrı örnek alınmasıdır Sitolog preparatı incelerken hasta hakkında bazı bilgilere gerek duyar BunlarHastanın yaşı Son adet tarihi Gebelik olup olmadığı Hormonal ilaç kullanıp kullanmadığı Rahim içi araç (spiral) kullanıp kullanmadığı Jinekoloğun ne amaçla smear testi istediğidir (klinik tanı) Bu bilgiler pataloji uzmanının tanısını kolaylaştırır ve şüphede kaldığı durumlarda daha kolay karar vermesine yardımcı olur Patolog kendisine gelen prepratı bir takım kimyasal maddeler ile işlemden geçirir(boyar) ve ışık mikroskopu altında inceleyerek tanısını koyar Smear sonucunun alınması 24-48 saat kadar sürebilir Kimler taranmalı Serviks kanseri sık rastlanan kanserlerden biri olduğuna ve PAP test sayesinde hastalık ve buna bağlı ölümlerde yüksek oranda azalma saptandığına göre serviksi olan herkes yani bütün kadınlar taranmalıdır Taramaya kaç yaşında başlanması gerektiği ve kimlerin hangi sıklıkta tarama işleminden geçirilmesinin uygun olacağı konusunda araştırmalar yapılmış ve bu konuda az çok fikir birliği sağlanmıştır Patoloji saptanan olgularda lezyonun tipine ve tedavi şekline göre daha sık tarama yapılabilmekle birlikte patoloji olmayan olgularda yılda bir kez yapılan PAP smear yeterlidir Bazı gruplar yüksek risk taşımayan hastalarda testin 2-3 yılda bir yapılmasını önermekle birlikte bizim görüşümüz testin yılda bir kez tekrarlanması yönündedir Eskiden taramaya başlamak için 35 yaş kritik nokta olarak kabul edilmekteyken 1988 yılında Amerikan Kanser Derneği 35 yaşı değil cinsel yaşantının başladığı zamanı esas almak gerektiğini vurgulamıştır Hamilelerde smear alınabilir mi? İdeal olan hamile kalmaya karar verildiğinde genel bir muayeneden geçmek ve bu aşamada smear testini yaptırmaktır ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda ilk hamilelik kontrolünde doktorunuz size en son smear testinizi ne zaman yaptırdığınızı soracaktır Eğer arada geçen süre uzunsa smear testinizi yapacaktır Hamilelikte PAP smear yapılmasının hiçbir sakıncası yoktur Neler Görülür Serviko **l smear alınarak hazırlanan preparatlarda hastanın hücresel durumu, hormonal durumu ve mikrobiyolojik durumu değerlendirilebilir Smear preparatlarında bulunan elemanlar servikal ve **l hücreler, bakteriler, trikomanonas, kandida gibi **l enfeksiyon etkenleri, kan elemanları ve spermler bulunabilir Servikal ve **l hücrelerin yapısı kanser ve kanser öncülü lezyonlar hakkında bilgi verirken bu hücre türlerinin sayısı hormonal durumu yansıtır Dolayısı ile üreme çağındaki ve menopoz dönemindeki kadınlardan alınan smear görüntüleri birbirlerinden farklıdır Değerlendirme Smear testinin sonuçları birkaç değişik ekol şeklinde sınıflanmaktadır En sık Papanicolaou sınıflaması kullanılır Son yıllarda bu sınflamaya göre çok daha detaylı olan Bethesda sınıflaması gelişmiş ülkelerin hemen tamamında Papanicolaou sınıflamasının yerini almaktadır Ülkemizde ise laboratuvar ve sitologlar arasında farklı terminoloji kullanılabildiğinden bir kavram kargaşası ortaya çıkmakta, bu durum hem tanı hem de tadavide sorunlara yol açabilmektedir Bizim de tercih ettiğimiz Bethesda sistemi, alınan örneğin yeterli olup olmadığını eğer yetersiz ise neden yetersiz olduğunu belirtmesi açısından avantajlıdır Ayrıca enfeksiyon ya da benzeri nedenlere bağlı iyi huylu hastalıkların tanımlanabilmesi de ek bir avantaj sağlar Papanicolaou sınıflaması Klas 1 Normal, atipik hücre yok Klas 2 Negatif Selim bazı hücre değişiklikleri (örneğin enfeksiyon) Klas 3 Şüpheli Hafif, orta şiddette ya da şiddetli displazi Kesin olarak kanser hücresi olmayan anormal hücreler Klas 4 Carcinoma in-situ Büyük olasılıkla kötü huylu hücreler Klas 5 Kuvvetli pozitif Tartışmasız kanser hücreleri Anormal smear varlığında sıklıkla rapor edilen tanımlama servikal intraepitheliyal neoplazidir kısaca CIN olarak tanımlanan bu bulgu Papanicolaou sınıflamasında klas 3'ün alt gruplarıdır CIN 1 hafif, CIN2 orta, CIN 3 ise şiddetli dispalaziyi tanımlar Bethesda sınıflamasına göre ise CIN 1 LSIL'e, CIN 2 ve 3 ise HSIL'e eşittir Direk mikroskopi incelemesinde vajinit yapan etkenlerin görülmesi enfeksiyon tanısına oldukça yardımcı olur Ancak özellikle trikomonas enfeksiyonlarında hatalı olarak habis tanısı konabilir 1991 yılında Bethesda sınıflaması yeniden modifiye edilmiştir Giderek yaygınlık kazanan bu sınıflamaya göre smear bir tanı aracı değil sadece tıbbi bir konsültasyondur Hazırlanan preparatın ve bu preparatta bulunan hücre sayısının sitolojik tanı için yeterli olup olmadığı mutlaka belirtilmelidir Bethesda Sınıflaması Yeterlilik Yeterli Sınırlı Yetersiz Tanımlama Normal Benign (iyi huylu) Epitel hücre anomalisi ASCUS (önemi bilinmeyen atipik hücreler) LSIL (düşük dereceli lezyon) HSIL (yüksek dereceli lezyon) Glandular hücre anomalisi AGUS (atipik glanduler hucreler) Adenokarsinom (kanser) Dikkat edilmesi gereken noktalar Smear alınmasından önce 24 saat süre ile cinsel ilişkide bulunulmaması sonuçların daha güvenilir olmasına yardımcı olur Smear alınmasından önce en az 72 saat süre ile herhangi bir **l krem ya da ilaç kullanılmamalı, ****l duş yapılmamalıdır Test için en ideal zaman son adet kanamasından 10 gün sonrasıdır Kanama varlığında adet kanaması gibi çok miktarda değilse smear alınabilir Önemli olan noktalardan birisi de smear'ı değerlendirecek olan patoloğun özellikle bu konuda deneyimli olmasıdır Güvenilirliği nasıldır Smear taramasında yanlış negatif oranı yaklaşık %25'dir Yani klinik olarak habaset olduğu halde smear'ın normal çıkması olasılığı %25'dir Burada smearın alınış tekniğindeki hatalardan patoloğun deneyimine kadar pekçok faktör rol oynar [/b] Anormal Smear testi varlığında yaklaşım Serviks Kanseri Jinekolojik kanserlerde erken tanıAnkete katılın: Düzenli olarak smear testi yaptırıyor musunuz? Kaynak: DrAlper Mumcu