Dismenore (Ağrılı Adet Görme)

Dismenore (Ağrılı adet görme)

[/b]


Adet kanaması esnasında ya da hemen öncesinde kasıklarda
ortaya çıkan rahatsızlık ve kramp tarzı ağrılara dismenore
ya da menstrüel kramp adı verilir

Dismenore primer ya da sekonder olabilir Primer dismenore
ilkadet kanamasından 1-2 yıl sonra ortaya çıkan, 25 yaş
civarında ya da çocuk doğurduktan sonra azalan ya da kaybolan
ve altta yatan patolojik bir nedenin bulunmadığı dismenoredir
Sekonder dismenorede ise ağrılı periodlara neden olan spesifik
bir hastalık söz konusudur



Nedenleri

Adet kanaması esnasında rahim,kendi içinde biriken kanı atmak
için kasılır Bu dönemde prostaglandin adı verilen bazı
maddeler salgılanır ve bu maddeler kısmen rahim kasılmalarından
sorumludurlar Primer dismenoresi olan kadınlarda bu
prostoglandin adı verilen maddelerin üretiminin fazla olduğu
ya da uterusun bu maddelere aşırı cevap verdiği düşünülmektedir
Sekonder dismenoreye yol açan etkenler ise:

Endometriozis

Pelvik iltihabi hastalık

Rahim ağzında darlık

Rahim içi tümörler (myom)

Uterus pozisyonunun anormallikleri

sayılabilir Zaman zaman spirale bağlı olarak da sekonder
dismenore görülebilir



Belirtileri

Dismenore karnın alt bölgelerinde kramp benzeri ağrılar ve
rahatsızlıklardır Bu eşlik eden diğer belirtiler

Sırt ağrısı

Başağrısı

Bulantı

Bacakların iç yüzünde hassasiyet

olabilir Dismenore ile birlikte adet öncesi gerginlik sendromu
(PMS) de görülebilir ancak bu şart değildir PMS genelde adet
başlangıcından birkaç gün önce görülür

Dismenoreli kadınların yaklaşık %10-15'inde şikayetler
normal günlük aktivitelerini kısıtlayacak kadar şiddetlidir
Eğer ağrılar

Normal zamanında gelen bir adet kanamasına eşlik etmiyorsa

Her zaman olduğundan çok daha şiddetli ise

2-3 günden daha uzun sürüyor ise

Her zaman olandan daha farklı ise

mutlaka bir hekim kontrolünden geçilmesi gerekir



Tanı

Tanıda öncelikle hastanın öyküsü önem kazanır
cevaplanması gereken bir takım sorular vardır Bunlar:

Ağrının ne zaman olduğu

Ağrıyı geçirmek için ne yapıldığı

Eşlik eden başka bir şikayetin olup olmadığı

Doğum kontrol haplarının ağrıyı azaltıp azaltmadığı

Gün geçtikçe ağrının şiddetlenip şiddetlenmediği ve

Ağrılar nedeni ile aktivitenin bozulup bozulmadığıdır

Ağrıların primer ya da altta yatan başka bir patolojiye bağlı
olup olmadığını anlamak maksadıyla detaylı bir muayene yapılmalıdır
Herhangi bir enfeksiyon ya da kist gibi bir patolojiyi ayırdetmek
için kan ve idrar tetkikleri ile ultrason incelemesi çoğu
zaman gerekli olmaktadır



Tedavi

Orta derecedeki dismenore şikayetlerinin pek çoğu hafif ağrı
kesicilerden fayda görür Adetleri düzenli olan kişiler ağrıların
başlamasını beklemeden, adet kanamasından bir gün önce ağrı
kesici almaya başlarlar ise ağrıların şiddeti oldukça
azalacaktır Bu ilaçların tok karnına alınması mideye yönelik
yan etkileri azaltır

Ağrıların daha şiddetli olduğu durumlarda yatak istirahati
ve karın bölgesine sıcak uygulaması fayda sağlayabilir Bu
amaçla içine sıcak su doldurulmuş bir şişe kullanılabilir

Başka bir tedavi yaklaşımı da doğum kontrol hapı kullanılmasıdır
Bunlar prostaglandin adı verilen ve ağrıdan sorumlu olan
maddelerin yapımını azaltarak krampları engelleyebilir Eğer
OK'lardan fayda sağlanmış ise gebelik arzu edilene kadar
kullanılabilir

Ağrıların çok şiddetli olduğu durumlarda enjeksiyon şeklinde
ağrı kesiciler kullanılabilir

Eğer tedavi ile şikayetler uzun süre giderilemiyorsa
endometriozis gibi bir patolojiyi aramak maksadıyla laparoskopi
yapılabilir

Primer dismenore ergenlk döneminin ve 20'li yaşların başında
sık görülür 25 yaşından sonra azalmaya başlar ve
genellikle çocuk doğurduktan sonra kaybolurTipik olarak adet
kanamasından kısa bir süre önce başlar ve 1-3 günde geçer
Sekonder dismenore ise perioddan birkaç gün önce başlar ve tüm
kanama boyunca devam edebilir



Önlem

Dismenore alınacak bazı basit önlemler ile bir miktar
engellenebilir Örneğin adet kanaması öncesinde ve esnasında
kahve, çay, kola, çukulata gibi kafein içeren gıdalardan uzak
durulması, karın bölgesine masaj yapılması, uzun süre
ayakta durmaktan ya da yürüyüş yapmaktan kaçınılması şikayetler
üzerinde olumlu etki yaratır Aşırı yorgun, sinirli kişilerde
adet sancısı daha fazla görülür Bu nedenle kanama esnasında
dinlenmek son derece önemlidir Yine kabızlığı olanlar bu
sancıları daha şiddetli yaşarlar Lifli gıdaların bol tüketilmesi
kabızlığı önlerBol miktarda su içilmesi, sigaradan uzak
durulması, fazla miktarda ***** tüketilmemesi gibi basit ve kısa
süreli önlemler ile sancılı adet kanamaları biraz daha rahat
geçirilebilir

[/b]

Kaynak: DrAlper Mumcu