Servikal Yetmezlik Ve Serklaj (Rahim Ağzına Dikiş Atılması)

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-23-2012

Servikal yetmezlik ve Serklaj (rahim ağzına dikiş atılması)

[/b]

Servikal yetmezlik nedir?

Rahim ağzı ya da tıbbi adıyla serviks rahimin dış dünya
ile bağlantısını sağlayan ve ******ya açılan en alt
noktasıdır

Normal bir hamilelikte serviks kapalıdır

Serviksin ilerleyen bir gebeliği taşıyamayacak kadar
güçsüz olması ve doğum sancıları başlamadan açılması
ise servikal yetmezlik olarak adlandırılır

Servikal yetmezlik tanısı nasıl konur?

Servikal yetezlik tanısı genelde ye yönelik olarak konan
bir tanıdır

Altta yatan herhangi bir neden bulunmaksızın
gebeliğin 2

trimesterda (genelde 18-22 haftalar arası)
sonlanması genelde servikal yetmezlik tanısı koydurur

Tipik
olarak su kesesinin aniden açılmasını takiben bebek ve diğer
gebelik ürünleri ağrısız bir şekilde rahim dışına
atılır

Fonkisyonel olarak yetersiz bir serviks varlığında
ise anatomik olarak bir anormallik saptanmazken gebelik
varlığında yukarıdaki durum ortaya çıkar

Anatomik
yetersizlik varlığında ise var olan şekil bozukluğu söz
konusudur

Geç düşük ya da erken doğuma göre servikal yetmezlik
tanısı koymak zor bir olaydır

Çünkü olayın gerçekten
rahim ağzında bir yetmezliğe mi yoksa başka bir nedenle
doğum sancılarının başlamasına mı bağlı olduğunu
ayırdetmek son derece güçtür

Genelde yetmezliğe bağlı
doğumlar 18-22 haftada olurken erken doğumlar 26

haftadan
sonra görülür

Tanıda bir başka kriter ise kramp ve ağrı varlığıdır

Ağrı olmaması servikal yetmezlik için tanı koydurucu
olmasına karşın özellikle rahim ağzının iyice
açıldığı durumlarda hafif hatta bazen şiddetli ağrılar
olabilir

Benzer şekilde ağrı eşiği yüksek kişilerde erken
doğumlarda ağrı hissedilemeyebilir

Geçmişte tanıda gebelik olmayan dönemde rahim ağzındaki
açıklığın ölçülmesi ile tanı konabileceği
düşünülürken günümüzde bu yaklaşım yerini ultrason
incelemesine bırakmıştır

Gebelik seyri sırasında belirli
dönemlerde yapılan ******l ultrason incelemelerinde serviks
uzunluğunun ölçülmesi ve amniyon kesesinin serviks içindeki
kanalda oluşturduğu hunileşme ile tanı konmaktadır

Servikal yetmezlik neden olur?

Çoğu zaman altta yatan bir neden bulunamaz

Ancak geçirilmiş
cerrahi ya da obstetrik travma önemli bir risk faktörüdür

Önceki doğumlar ya da geç düşükler ile 10 haftadan sonra
yapılan kürtajlar servikste travmaya neden olabilmektedir

Nadiren doğumsal anomaliler de servikal yetmezliğin altında
yatan neden olabilir

TEDAVİ

SERKLAJ

Servikal yetmezliğin tedavisi cerrahidir

Serklaj
(cerclage) adı verilen bir işlem ile rahim ağzı gebelik
sonuna kadar kapalı tutulabilir

Burada rahim ağzını
çevreleyen bir dikiş geçilerek bağlanır ve serviks torba
ağzı gibi büzülür

Serklaj kimlere yapılır?

Bilinen ve tanısı konmuş sevikal yetmezlik varlığında ya da
rutin incelemelerde servikal yetmezliği düşündüren bulgular
saptandığında serklaj konması planlanır

Serklaj acil ya da profilaktik (koruyucu) olarak 2 grupta
incelenebilir

Acil serklaj uygulanmasını gerektiren durumlar şunlardır:

Gebeliğin 28

haftasından önce ve doğum eyleminin
başlamadığı durumlarda yapılan pelvik muayenede
rahim ağzında açılma ve incelme saptanması
Daha önceden erken doğum öyküsü olan gebelerde
******l utrasonografide serviks uzunluğunun 2 santimetre
ya da daha kısa olarak saptanması ya da hunileşme
izlenmesi (amniyon kesesinin serviks içindeki kanala
doğru uzanması)

Aşağıdaki durumlarda ise herhangi bir bulgu olmasa da
önlem olarak serklaj yapılmalıdır

Daha önceki gebeliği ya da gebelikleri servikal
yetmezlik nedeni ile düşük ya da erken doğum ile
sonuçlananlar
Çekilen rahim filminde servikal yetmezliği
düşündüren bulgular saptananlar
Servikste cerrahi ya da obsterik travma öyküsü olması
(örneğin geçirilmiş konizasyon)
12

haftada yapılan ******l ultrasonografide serviksin 2
santimetreden kısa olarak bulunması

Serklaj ne zaman yapılır?

Acil serklaj durum saptandığı anda yapılmalıdır

Profilaktik serjklaj ise genelde gebeliğin 13-14

haftalarında
yapılır

İşlemden önce gebelik yaşı, bebeğin canlı olduğu ve
herhangi bir anomalisinin olmadığının ultrason ile tespiti
şarttır

Yine işlem öncesi var olan******l enfeksiyonlar ile
idrar yolları enfeksyonları mutlaka tedavi edilmelidir

Serklajın sakıncalı olduğu durumlar var mıdır?

Aşağıdaki durumların varlığında serklaj yapılamaz

Benzer
şekilde daha önceden serklaj sütürü konmuş kişilerde bu
durumlar ortaya çıkar ise dikiş alınmalı ve doğum kendi
seyrine bırakılmalıdır

Aktif doğum eylemi varlığı
Rahim içinden aktif kanama olması
Amniyon kesesinde ya da rahim içinde iltihap olaması
Su kesesinin açılmış olması
Yaşamla bağdaşmayan fetal anomali saptanması
Fetusun canlılığını yitirmiş olması

İşlem nasıl yapılır?

Rahim ağzına serklaj dikişi konulması genel anestezi altında
yapılan bir işlemdir

Operasyon sırasında alacağınız genel
anestezi bebek açısından yüksek risk taşımaz

İşlem
genelde 3-4 dakika kadar sürer

Ortamın bakteri ve diğer
mikroorganizmalardan arındırılması amacıyla gerekli temizlik
işlemi yapıldıktan sonra bant şeklindeki özel dikiş ipliği
rahim ağzının rahim ile birleştiği en yakın noktadan
çepeçevre geçirilerek sıkıca bağlanır

Bu şekilde rahim
ağzı torba şeklinde büzülmüş olur

Serklajın bir kaç değişik türü olmakla birlikte en sık
kullanılan teknik yukarıda anlatılandır ve McDonald usülü
serklaj olarak adlandırılır

Operasyon genel anestezi altında olduğu için bir gece
öncesinde akşam yemeğinde çorba, salata gibi hafif şeyler
yemeniz, gece yarısı saat 12:00'den sonra ise su da dahil olmak
üzere hiçbir şey yiyip içmemeniz gereklidir

Ameliyat sonrasında bir süre hastanede gözlem altında
kalmanız gerekebilir

Bu süre içinde kanama ya da doğum
kasılmaları gibi probemlerin ortaya çıkıp çıkmadığı
izlenir

Bazı doktorlar bir gece süreyle hastanede izlemeyi
tercih edebilirler

Bu süre içinde rahim kasılmalarını
önlemek amacıyla bazı rektal fitiller ya da damardan verilen
ilaçlar uygulanabilir

İşlem sonrası erken dönemde hafif bir kanama olması
normaldir

Serklaj sütürü konulduğunda doktorunuz onay verene kadar
cinsel ilişkide bulunmak sakıncalıdır

Etkinliği ne kadardır?

Servikal yetmezlik tanısı kesin ise serkaj konan hastaların
%90-95'i gebeliği miada kadar taşıyabilirler

Dikiş alınır mı?

Eğer normal ******l doğum planlanıyorsa dikiş 37

gebelik
haftasında alınır

Genelde dikişin alınmasını takiben çok
kısa bir sürede doğum gerçekleşir

Sezaryen planlanan doğumlarda ise dikiş sezaryen sonrasında
alınır

Bazen daha sonraki hamilelikler düşünülerek dikiş yerinde
bırakılabilir ancak uygun olan her gebelik için yeniden dikiş
atılmasıdır

Riskleri nelerdir?

Her cerrahi işlemde olduğu gibi serklaj operasyonlarında da
bazı riskler vardır

Bunlar:

Genel anesteziye bağlı riskler
Doğum eyleminin başlaması

Bazen işlemin kendisi
doğum eylemini başlatabilir

Su kesesinin yırtılması
Servikal enfeksiyon
Servikste yırtılma

Eğer dikiş yerindeyken
kasılmalar başlar ve fark edilmez ise serviskte
yırtılma görülebilir

Bu komplikasyonların hemen hepsi son derece nadir görülen
durumlardır

Acil durumlar

İşlem sonrası düzenli kasılmalarınız olursa
******l kanamanız doktorunuzun belirttiğinden daha
fazla ise
Ateşiniz 38 derecenin üzerine çıkarsa
Kötü kokulu bir ******l akıntı olursa
Suyunuz gelirse

mutlaka zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız

*

[/b] Bu konu
ile ilgili sık sorulan sorular

29 HAFTALIK İKİZ GEBELİĞİM
VAR

14

HAFTADA SERKLAJ YAPILDI

SORULARIM, SERKLAJ ALINMADAN DOĞUM SANCILARI BAŞLAR MI?

EĞER BAŞLARSA DİKİŞ BUNA NEKADAR DAYANIR

RAHMİN VEYA BEBEKLERİN DURUMUNDAN DOĞUMUN YAKLAŞTIĞI
ANLAŞILABİLİR Mİ

Dogum sancilari ile serklajin
iliskisi yoktur

Sancilar baslayabilir ve boyle bir
durumda dikisin ne kadar dayanabilecegi bilinmez

Serklajin amaci dogum sancilarini durdurmak degil rahim
agizinin agrisiz acilmasini engellemektir

Eger sancilar
baslar ve durdurulamaz ise dikisin alinip bebeklerin
dogurtulmasi gerekir

Kaynak: Dr

Alper Mumcu

07-23-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Servikal Yetmezlik Ve Serklaj (Rahim Ağzına Dikiş Atılması) Servikal yetmezlik ve Serklaj (rahim ağzına dikiş atılması) [/b] Servikal yetmezlik nedir? Rahim ağzı ya da tıbbi adıyla serviks rahimin dış dünya ile bağlantısını sağlayan ve ****ya açılan en alt noktasıdır Normal bir hamilelikte serviks kapalıdır Serviksin ilerleyen bir gebeliği taşıyamayacak kadar güçsüz olması ve doğum sancıları başlamadan açılması ise servikal yetmezlik olarak adlandırılır Servikal yetmezlik tanısı nasıl konur? Servikal yetezlik tanısı genelde ye yönelik olarak konan bir tanıdır Altta yatan herhangi bir neden bulunmaksızın gebeliğin 2 trimesterda (genelde 18-22 haftalar arası) sonlanması genelde servikal yetmezlik tanısı koydurur Tipik olarak su kesesinin aniden açılmasını takiben bebek ve diğer gebelik ürünleri ağrısız bir şekilde rahim dışına atılır Fonkisyonel olarak yetersiz bir serviks varlığında ise anatomik olarak bir anormallik saptanmazken gebelik varlığında yukarıdaki durum ortaya çıkar Anatomik yetersizlik varlığında ise var olan şekil bozukluğu söz konusudur Geç düşük ya da erken doğuma göre servikal yetmezlik tanısı koymak zor bir olaydır Çünkü olayın gerçekten rahim ağzında bir yetmezliğe mi yoksa başka bir nedenle doğum sancılarının başlamasına mı bağlı olduğunu ayırdetmek son derece güçtürGenelde yetmezliğe bağlı doğumlar 18-22 haftada olurken erken doğumlar 26 haftadan sonra görülür Tanıda bir başka kriter ise kramp ve ağrı varlığıdır Ağrı olmaması servikal yetmezlik için tanı koydurucu olmasına karşın özellikle rahim ağzının iyice açıldığı durumlarda hafif hatta bazen şiddetli ağrılar olabilir Benzer şekilde ağrı eşiği yüksek kişilerde erken doğumlarda ağrı hissedilemeyebilir Geçmişte tanıda gebelik olmayan dönemde rahim ağzındaki açıklığın ölçülmesi ile tanı konabileceği düşünülürken günümüzde bu yaklaşım yerini ultrason incelemesine bırakmıştır Gebelik seyri sırasında belirli dönemlerde yapılan **l ultrason incelemelerinde serviks uzunluğunun ölçülmesi ve amniyon kesesinin serviks içindeki kanalda oluşturduğu hunileşme ile tanı konmaktadır Servikal yetmezlik neden olur? Çoğu zaman altta yatan bir neden bulunamaz Ancak geçirilmiş cerrahi ya da obstetrik travma önemli bir risk faktörüdür Önceki doğumlar ya da geç düşükler ile 10 haftadan sonra yapılan kürtajlar servikste travmaya neden olabilmektedir Nadiren doğumsal anomaliler de servikal yetmezliğin altında yatan neden olabilir TEDAVİ SERKLAJ Servikal yetmezliğin tedavisi cerrahidir Serklaj (cerclage) adı verilen bir işlem ile rahim ağzı gebelik sonuna kadar kapalı tutulabilir Burada rahim ağzını çevreleyen bir dikiş geçilerek bağlanır ve serviks torba ağzı gibi büzülür Serklaj kimlere yapılır? Bilinen ve tanısı konmuş sevikal yetmezlik varlığında ya da rutin incelemelerde servikal yetmezliği düşündüren bulgular saptandığında serklaj konması planlanır Serklaj acil ya da profilaktik (koruyucu) olarak 2 grupta incelenebilir Acil serklaj uygulanmasını gerektiren durumlar şunlardır: Gebeliğin 28 haftasından önce ve doğum eyleminin başlamadığı durumlarda yapılan pelvik muayenede rahim ağzında açılma ve incelme saptanması Daha önceden erken doğum öyküsü olan gebelerde **l utrasonografide serviks uzunluğunun 2 santimetre ya da daha kısa olarak saptanması ya da hunileşme izlenmesi (amniyon kesesinin serviks içindeki kanala doğru uzanması) Aşağıdaki durumlarda ise herhangi bir bulgu olmasa da önlem olarak serklaj yapılmalıdır Daha önceki gebeliği ya da gebelikleri servikal yetmezlik nedeni ile düşük ya da erken doğum ile sonuçlananlar Çekilen rahim filminde servikal yetmezliği düşündüren bulgular saptananlar Servikste cerrahi ya da obsterik travma öyküsü olması (örneğin geçirilmiş konizasyon) 12 haftada yapılan **l ultrasonografide serviksin 2 santimetreden kısa olarak bulunması Serklaj ne zaman yapılır? Acil serklaj durum saptandığı anda yapılmalıdır Profilaktik serjklaj ise genelde gebeliğin 13-14 haftalarında yapılır İşlemden önce gebelik yaşı, bebeğin canlı olduğu ve herhangi bir anomalisinin olmadığının ultrason ile tespiti şarttır Yine işlem öncesi var olan**l enfeksiyonlar ile idrar yolları enfeksyonları mutlaka tedavi edilmelidir Serklajın sakıncalı olduğu durumlar var mıdır? Aşağıdaki durumların varlığında serklaj yapılamaz Benzer şekilde daha önceden serklaj sütürü konmuş kişilerde bu durumlar ortaya çıkar ise dikiş alınmalı ve doğum kendi seyrine bırakılmalıdır Aktif doğum eylemi varlığı Rahim içinden aktif kanama olması Amniyon kesesinde ya da rahim içinde iltihap olaması Su kesesinin açılmış olması Yaşamla bağdaşmayan fetal anomali saptanması Fetusun canlılığını yitirmiş olması İşlem nasıl yapılır? Rahim ağzına serklaj dikişi konulması genel anestezi altında yapılan bir işlemdir Operasyon sırasında alacağınız genel anestezi bebek açısından yüksek risk taşımaz İşlem genelde 3-4 dakika kadar sürer Ortamın bakteri ve diğer mikroorganizmalardan arındırılması amacıyla gerekli temizlik işlemi yapıldıktan sonra bant şeklindeki özel dikiş ipliği rahim ağzının rahim ile birleştiği en yakın noktadan çepeçevre geçirilerek sıkıca bağlanır Bu şekilde rahim ağzı torba şeklinde büzülmüş olur Serklajın bir kaç değişik türü olmakla birlikte en sık kullanılan teknik yukarıda anlatılandır ve McDonald usülü serklaj olarak adlandırılırOperasyon genel anestezi altında olduğu için bir gece öncesinde akşam yemeğinde çorba, salata gibi hafif şeyler yemeniz, gece yarısı saat 12:00'den sonra ise su da dahil olmak üzere hiçbir şey yiyip içmemeniz gereklidir Ameliyat sonrasında bir süre hastanede gözlem altında kalmanız gerekebilir Bu süre içinde kanama ya da doğum kasılmaları gibi probemlerin ortaya çıkıp çıkmadığı izlenir Bazı doktorlar bir gece süreyle hastanede izlemeyi tercih edebilirler Bu süre içinde rahim kasılmalarını önlemek amacıyla bazı rektal fitiller ya da damardan verilen ilaçlar uygulanabilir İşlem sonrası erken dönemde hafif bir kanama olması normaldir Serklaj sütürü konulduğunda doktorunuz onay verene kadar cinsel ilişkide bulunmak sakıncalıdır Etkinliği ne kadardır? Servikal yetmezlik tanısı kesin ise serkaj konan hastaların %90-95'i gebeliği miada kadar taşıyabilirler Dikiş alınır mı? Eğer normal **l doğum planlanıyorsa dikiş 37 gebelik haftasında alınır Genelde dikişin alınmasını takiben çok kısa bir sürede doğum gerçekleşir Sezaryen planlanan doğumlarda ise dikiş sezaryen sonrasında alınır Bazen daha sonraki hamilelikler düşünülerek dikiş yerinde bırakılabilir ancak uygun olan her gebelik için yeniden dikiş atılmasıdır Riskleri nelerdir? Her cerrahi işlemde olduğu gibi serklaj operasyonlarında da bazı riskler vardır Bunlar: Genel anesteziye bağlı riskler Doğum eyleminin başlaması Bazen işlemin kendisi doğum eylemini başlatabilir Su kesesinin yırtılması Servikal enfeksiyon Servikste yırtılma Eğer dikiş yerindeyken kasılmalar başlar ve fark edilmez ise serviskte yırtılma görülebilir Bu komplikasyonların hemen hepsi son derece nadir görülen durumlardır Acil durumlar İşlem sonrası düzenli kasılmalarınız olursa **l kanamanız doktorunuzun belirttiğinden daha fazla ise Ateşiniz 38 derecenin üzerine çıkarsa Kötü kokulu bir ***l akıntı olursa Suyunuz gelirse mutlaka zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız [/b] Bu konu ile ilgili sık sorulan sorular 29 HAFTALIK İKİZ GEBELİĞİM VAR 14 HAFTADA SERKLAJ YAPILDI SORULARIM, SERKLAJ ALINMADAN DOĞUM SANCILARI BAŞLAR MI? EĞER BAŞLARSA DİKİŞ BUNA NEKADAR DAYANIR RAHMİN VEYA BEBEKLERİN DURUMUNDAN DOĞUMUN YAKLAŞTIĞI ANLAŞILABİLİR Mİ Dogum sancilari ile serklajin iliskisi yoktur Sancilar baslayabilir ve boyle bir durumda dikisin ne kadar dayanabilecegi bilinmez Serklajin amaci dogum sancilarini durdurmak degil rahim agizinin agrisiz acilmasini engellemektir Eger sancilar baslar ve durdurulamaz ise dikisin alinip bebeklerin dogurtulmasi gerekir Kaynak: DrAlper Mumcu